محمد فرازمند، سفیر پیشین ایران در بحرین و ترکیه و مدیرکل پیشین اداره خلیج فارس وزارت امور خارجه طی مقاله ای با عنوان «سیاست‌های امنیت محور و پارادیم‌های جدید در خلیج فارس» در مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران تاکید دارد که توسعه دریا محور (اقتصاد آبی)، محور سیاست های کلان توسعه ایران در دهه آینده خواهد بود.
ادامه مطلب
علی نصری، تحلیل‌گر حوزه ژئوپلیتیک و متخصص روابط بین‌الملل در مقاله ای با عنوان «مشارکت چندقطبی ایران: شکل‌دهی به ساختارهای نوین اقتصاد جهانی» برای مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران نوشت: با تضعیف تدریجی نظم تک‌قطبی جهانی، ایران در حال بازتعریف جایگاه خود در نظم نوظهور چندقطبی است.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پرسشی جدی قابل طرح است و آن اینکه روابط بین‌المللی کشورهای جنوب خلیج‌فارس و کنشگری آنها در مناسبات جهانی چگونه قابل تجزیه و تحلیل است؟ این پرسش از آن جهت اهمیت دارد که اولاً در مورد نسبت این نوع کشورها با نظام بین‌المللی، الگوهای تحلیلی کلیشه‌ای وجود دارد و دوم آنکه، کنش و واکنش‌های بین‌المللی این کشورها، خود، بازتاب و پژواک تحولاتی است که در سطح جهانی رخ داده است. به عبارت دیگر، آینه بودگی خلیج‌فارس از دگرگونی‌های جهانی در خور دقت است.
ادامه مطلب
طرف آمریکایی با توافق برای دور ششم، انعطاف محدودی نشان داده، اما اصرار بر محدودیت‌های غیرقانونی، مذاکرات را پیچیده کرده است. میانجیگری عمان و میزبانی ایتالیا، فرصتی برای دستیابی به توافقی عادلانه فراهم کرده که حق غنی‌سازی ایران را تضمین و تحریم‌ها را رفع کند. دیپلماسی، با وجود موانع، همچنان تنها مسیر برای ثبات و عدالت است. بااین‌حال، باید اذعان کرد که فعلا همه چیز میان پیروزی و شکست در نوسان است؛ ابهام کل فضای مذاکرات را دربر گرفته؛ تا جایی که نه می‌توان حصول توافق را صددرصدی دانست و نه پیشاپیش از ناکامی خبر داد.
ادامه مطلب
آمریکا با تکیه بر شرکت‌های فناوری پیشرو مانند گوگل، مایکروسافت و انویدیا، برتری خود را در نوآوری‌های هوش مصنوعی حفظ کرده است. این کشور همچنین از طریق سیاست‌های محدودکننده، مانند کنترل صادرات فناوری‌های پیشرفته، تلاش می‌کند تا پیشرفت چین را مهار کند. چین با بهره‌گیری از شرکت‌هایی مانند هوآوی، بایدو، و تنسنت، و همچنین حمایت گسترده دولت، در حال توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی و جمع‌آوری داده‌های عظیم است. چین به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند نظارت مبتنی بر هوش مصنوعی و فناوری‌های ۵G پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.
ادامه مطلب
محمدحسین عادلی نوشت: در عرصه پیچیده روابط بین‌الملل، تحریم‌های اقتصادی به ابزاری ترجیحی برای اجبار از سوی قدرت‌های مسلط، به ویژه آمریکا و کشورهای غربی تبدیل شده‌اند. با این حال، پارادوکس عمیقی در کانون این استراتژی نهفته است: تحریم‌هایی که برای منزوی کردن کشورهای هدف طراحی می‌شوند اغلب تشکیل بلوک‌های اقتصادی جایگزین را تسریع می‌کنند و به جای وادار کردن کشور مورد تحریم به تمکین از خواسته‌های قدرت تحریم‌کننده، ائتلاف‌های ژئوپولیتیک جدیدی ایجاد می‌کنند و در عین حال هزینه‌هایی را بر خود تحریم‌کنندگان نیز تحمیل می‌نمایند. این خروجی ناخواسته، سؤالات بنیادی را پیرامون کارایی تحریم‌ها به عنوان ابزار سیاست خارجی برمی‌انگیزد.
ادامه مطلب
کاظم سجادپور، استاد دانشگاه، پژوهشگر ارشد ممتاز در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی طی مقاله‌ای با عنوان «ایران و جنوب جهانی» نوشت: سرزمین، جمعیت، منابع و موقعیت ژئوپلیتیکی ایران، از جنبه ساختاری، ایران را تبدیل به یکی از معدود قدرت‌های منطقه‌ای و موثر می‌کند. از سوی دیگر این انتخاب و گزینش سیاست‌گذاران ایرانی است که راه تأمین‌کننده منافع ایران نه در اطاعت، پیروی و وابستگی به قطب‌های جهانی، بلکه در همسوئی با کشورهای هم پیوند و هم سرنوشت در حوزه جنوب جهانی است. در یک کلام، نمی‌توان جنوب جهانی را بعنوان یک واقعیت بین‌المللی انکار کرد. فراتر از آن، جنوب جهانی، کارکردهای چندگانه در نظام جهانی معاصر دارد و ایران بعنوان عضوی از این خانواده، به نقش و موقعیت جنوب جهانی آگاه و در مسیر ارتقای آن کوشاست.
ادامه مطلب
دکتر علی اکبر صالحی، رئیس بیناد ایران‌شناسی – وزیر امور خارجه سابق جمهوری اسلامی ایران طی مقاله‌ای با عنوان «ضرورت خویشتن‌داری راهبردی: ژئوپلیتیک جهانی و خاورمیانه از منظر یک استراتژیست آمریکایی چگونه است؟» در مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران نوشت: ترامپ در برخورد با اتحادها، تجارت، مناقشات منطقه‌ای و به‌ویژه ایران، نوعی مینیمالیسم راهبردی اتخاذ کرده است—رویکردی که با محاسبه‌گری اقتصادی، تمایل به اجتناب از جنگ‌های بلندمدت، و تمرکز بر منافع ملموس همراه است.
ادامه مطلب
سعید خطیب زاده، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و رئیس مؤسسه مطالعات سیاسی و بین‌الملی طی مقاله‌ای با عنوان «نظم پساقطبی» در مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران نوشت: مجمع گفت‌وگوی تهران ۲۰۲۵ در لحظه‌ای از ابهام عمیق جهانی برگزار می‌شود. در سراسر جهان، پیش‌فرض‌هایی که روزگاری نظم بین‌المللی را حفظ می‌کردند—همچون اتحادهای قابل پیش‌بینی، نهادهای پایدار و هنجارهای مشترک—در حال فرسایش‌اند. رقابت‌های ژئوپلیتیک، واگرایی اقتصادی، اختلالات اقلیمی و دگرگونی‌های فناورانه، چشم‌انداز جهانی را به‌گونه‌ای پیش‌بینی‌ناپذیر در حال بازتعریف هستند.
ادامه مطلب
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی ایران در مقاله‌ای با عنوان «نظم پساقطبی» در مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران نوشت:اگرچه مجموع قدرت اقتصادی ایالات متحده، چین و اتحادیه اروپا احتمالاً بیش از نیمی از اقتصاد جهانی را شامل می‌شود، ظهور جهان چندقطبی با دو چالش عمده مواجه است: نخست، از سوی دولت‌ها، دوم، از سوی بازیگران غیردولتی. تجربه نشان داده است که دولت‌ها دیگر حاضر به وفاداری کامل به یک قدرت یا بلوک نیستند و بیشتر تمایل به شرکت در ائتلاف‌های موضوع‌محور با قطب‌های ظاهرا متضاد دارند. الگوی تعاملات بیشتر به شبکه‌هایی می‌ماند که گره‌های آن الزاماً مشابه از نظر اندازه نیستند و از انحصار در پیوند با یک گره خاص سر باز می‌زنند.
ادامه مطلب