پرونده هسته ای

دوگانگی‌های موجود در تعامل با کشورهای هسته‌ای
پیمان عدم اشاعه و سلاح اتمی

دوگانگی‌های موجود در تعامل با کشورهای هسته‌ای

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید دور از ذهن نباشد که اصولا پیمان عدم اشاعه یک پیمان تبعیض آمیز بوده است. در دوران دوقطبی تبیین موازنه سلاح‌های هسته‌ای آنچنان امر مشکلی به نظر نمی رسید و در  ظاهر امر سلاح های اتمی مانع از جنگ مستقیم بین ابرقدرت‌های دارنده این سلاح می شد. در آن دوران استراتژی بازدارندگی در دستور کار و مد روز بود و به نظر می رسید علی رغم همه تنش های دوران جنگ سرد، این راهبرد قابلیت کارایی داشته است. 

ادامه مطلب
برجام، سیاست خارجی و شرایط جدید
دیگر پافشاری بر دیپلماسی فعلی جوابگو نیست

برجام، سیاست خارجی و شرایط جدید

حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تقریبا تمامی معادلات سیاسی و بین المللی که به توافق برجام در ۲۰۱۵ منجر شد از اعتبار ساقط است. تجاوز ناموفق و ناتمام روسیه به اوکراین و روبه‌رو شدن با انواع تحریم ها که حداقل ۱۰ سالی این کشور را به خود مشغول خواهد کرد، موقعیت تدافعی چین در مقایسه با سال‌های مذاکرات برجام در صحنه بین المللی، ارتقاء روابط اسرائیل با منطقه عربی، ارتقاء شرایط سیاسی و اجتماعی و بین المللی عربستان سعودی و نهایتا ارتقاء کیفیت فنی پروژه های اتمی از یک طرف و تحولات داخلی کشور از طرف دیگر می گوید که ایران باید در برنامه اتمی خود یک بازنگری جدی، چه به لحاظ سیاسی و چه محتوایی، انجام دهد. به نظر نمی رسد "برجام" چه به لحاظ حقوقی و چه سیاسی دیگر قابل استناد و اتکا باشد. طرح نوینی با در نظر گرفتن شرایط جدید مورد نیاز است.

ادامه مطلب
نیاز مشترک به برجام
لزوم جسارت برای کنار گذاشتن دیدگاه‌های جزمی در سیاست‌های داخلی ‌و خارجی

نیاز مشترک به برجام

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تردید نیست که اکنون اروپا و امریکا در موضعی اجماعی و با سرمایه‌گذاری در ناآرامی‌های داخلی ایران، بنای خود را بر کسب حداکثری امتیازها از تهران قرار داده‌اند. آنان رفته رفته بر حجم فشارهایشان می‌افزایند تا در این صورت نه یک بازی «برد – برد» بلکه قبول کمترین امتیاز را در یک توافق متفاوت از متن نخستین برجام به تهران تحمیل کنند. این وضع هرگز مطلوب هیچ ایرانی دلباخته به منافع و امنیت ملی کشور نیست. با این‌حال دولت سیزدهم در برابر این پرسش همچنان قرار دارد که وضع جاری چگونه رقم خورد؟ و چرا همه چیز دست به دست هم داد تا شاهد اجماعی شویم که خواست‌های یک‌سویه‌ای را می‌خواهد بر کشور تحمیل کند؟

ادامه مطلب
در بر کدام پاشنه می چرخد؟
تناقض گویی های برجامی

در بر کدام پاشنه می چرخد؟

در حالی اعتراضات داخلی در کشور روی سیاست خارجی و مشخصاً مذاکرات هسته ای برای احیای برجام اثرات خود را داشته است که این روزها مواضع طرفین هم آینده گفت وگوهای وین را مبهم تر از گذشته کرده است.

ادامه مطلب
سال تصمیمات سخت؛ یا «نه بزرگ» یا «بله بزرگ»
فعلا برجامی در کارنیست

سال تصمیمات سخت؛ یا «نه بزرگ» یا «بله بزرگ»

مهدی مطهرنیا در گفت وگویی معتقد است که با نگاهی جامع و مانع باید زمینه های حل و فصل همه بسترهای تنش را به گونه ای فراهم آورد که در عین حفظ عزت کشور بتوان با شفافیت گسل میان تهران با جامعه بین الملل را ترمیم کرد. این تصمیم بزرگ اکنون باید از سوی نظام جمهوری اسلامی گرفته شود، یا نه بزرگ و یا بله بزرگ.

ادامه مطلب
بلوف، لفاظی، ریاکاری یا ترس؟
کرملین تغییر فاز می دهد!

بلوف، لفاظی، ریاکاری یا ترس؟

اگر به هر دلیلی، چه در سایه پرونده فعالیت های هسته ای، چه حقوق بشر، موضوع ارسال پهپاد و ...، ایران هم در انزوای جهانی قرار بگیرد، عملا به ضرر روسیه خواهد بود. چرا که مسکو به دریچه معدود کشورهای همسو با خود چون ایران برای دور زدن تحریم ها نیاز دارد. لذا به هر طریقی سعی می کند مانع از بحرانی شدن وضعیت مذاکرات وین شود.

ادامه مطلب
برخوردی نه چندان سخت
طرفین به دنبال بحران آفرینی نیستند

برخوردی نه چندان سخت

بعد از خبری شدن جزئیات اقدامات ایران در پاسخ به صدور قطع نامه شواری حکام شاهد واکنش نه چندان تند اروپایی ها و آژانس بودیم که مویدی بر گزارش های قبلی «شرق» مبنی بر عدم تمایل غرب برای بحرانی تر کردن پرونده فعالیت های هسته ی ایران است. در همین راستا بعد از موضع گیری نرم واشنگتن نسبت به این اقدام، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها به گزارش این اقدام سازمان انرژی اتمی بسنده کرد و اعلام داشت که ایران غنی‌سازی با خلوص ۶۰ درصد را در نیروگاه زیرزمینی فردو آغاز کرده است.

ادامه مطلب
پاسخ کنترل شده
آخرین تحولات هسته ای ایران پس از صدور قطع نامه شورای حکام

پاسخ کنترل شده

با مشخص شدن جزئیات پاسخ تهران به قطع نامه شورای حکام می توان این گونه استنباط کرد که جمهوری اسلامی ایران به سناریوی «پاسخ کنترل شده» روی آورده است تا از یک طرف دولت سیزدهم از نگاه جریان رادیکال داخلی متهم به مماشات، سکوت و انفعال نشود و برای خالی نبودن عریضه واکنشی را در برابر شورای حکام از خود نشان داده باشد و همزمان این واکنش به قدری تند و اصطلاحا «انتحاری» نباشد که نهایات به بحرانی تر شدن روابط ایران و آژانس و پرونده فعالیت های هسته ای ایران منجر شود. خاصه آنکه ایران اکنون در حوزه سیاست خارجی با مجموعه ای از چالش های ریز و درشت مواجه است و به همین دلیل تشدید بحران در زمینه هسته ای هم می تواند دولت سیزدهم را به نقطه غیرقابل مدیریت سوق دهد.

ادامه مطلب
گرگ و میش هسته ای
آخرین وضعیت پرونده هسته ای و برجام بعد از صدور قطع نامه

گرگ و میش هسته ای

از مجموعه مواضع دو طرف چنین بر می آید که وضعیت پرونده فعالیت های هسته ای در یک فضای گرگ و میش، مبهم و گنگ قرار دارد، نه تهران تا به اکنون دست به اقدامات انتحاری برای تقابل با قطع نامه اخیر شورای حکام زده است و نه غرب و آژانس هم فضا را ملتهب تر کرده اند. البته که ایالات متحده و اروپایی ها یک فشار تمار عیار در حوزه سیاست خارجی از موضوع حقوق بشر و اعتراضات داخلی گرفته تا ارسال پهپاد و همکاری نظامی تهران – مسکو و حتی حمله به نفتکشی در آب های دریای عمان به راه انداخته اند.

ادامه مطلب
فضای دیپلماتیک پس از صدور قطع نامه شورای حکام و انتخاب تهران
یک سفر با دو هدف!

فضای دیپلماتیک پس از صدور قطع نامه شورای حکام و انتخاب تهران

در فاصله کمتر از دو روز از تصویب قطع نامه شورای حکام شاهد سفر السید بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان به تهران بودیم. اگر چه تا پیش از تحولات دو ماه اخیر و سایه سنگین آن بر سیاست خارجی و پرونده متعدد این حوزه با محوریت مذاکرات هسته ای، دو کشور عمان و قطر به عنوان میانجی گر بین ایران و غرب عمل می کردند، اما با توجه به شرایط کنونی و تحت الشعاع قرار گرفتن احیای برجام ذیل موضوعاتی چون مرگ مهسا امینی، اعتراضات مردمی و نیز اوج گرفتن مسئله حقوق بشر که با صدور قطع نامه جدید شورای حکام علیه تهران نیز همراه شد و قبل تر از آن دولت بایدن و اروپایی ها نیز عملا مذاکره بر سر برجام را کنار گذشته اند، باعث شده است که مسقط هم، نه با ماموریت کاری پیشین خود برای میانجی گری، بلکه این بار با هدف آرام کردن جمهوری اسلامی و جلوگیری از تصاعد تنش به واسطه واکنش ایران در مقابل قطع نامه پا به تهران گذاشته است. 

ادامه مطلب