رویدادهای اخیر نشان داده اند، دیپلماسی نمی تواند کشورها را از اخراج بازرسان، خاموش کردن دوربین های نظارتی یا از سرگیری فعالیت های ممنوعه باز دارد. با این حال، کسانی که برجام را به عنوان یک توافق ضعیف رد می کنند، آنچه را به توافق اعتبار و ارزش می دهد، نادیده می گیرند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: این طور به نظر می رسد که سفر رئیس جمهور به سوریه بعد از آن انجام شد که بن بست در روابط ایران و غرب به ویژه بر سر مذاکرات هسته ای بیش از پیش نمایان شده است.
ادامه مطلب
علی مصیبی در گفت‌وگویی تاکید دارد که موضع‌گیری‌ها اخیر گروسی تلاش از سوی آژانس برای گرفتن امتیازات بیشتر در جهت عقب‌نشینی تهران از برنامه هسته‌ای خود است. این کارشناس، تأکید دارد که اکنون آژانس سعی دارد در آستانه نشست فصلی وضعیت را به سود خود مدیریت کند.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد در خصوص توافقی برای احیای کامل پرونده برجام ۲۰۱۵ اشکالاتی وجود دارد و آن هم توسعه برنامه هسته‌ای ایران بعد از آن توافق است. در واقع برگشت به برجام ۲۰۱۵ تا حدودی غیرممکن به نظر می رسد.
ادامه مطلب
اخیرا مباحثی در فضای رسانه‌ای دال بر انعطاف اروپا و فشار قاره سبز بر واشنگتن در جهت مذاکره با تهران مطرح شده است که شاید قرابتی با اقتضائات دیپلماتیک و فضای بن‌بست کنونی نداشته باشد. در همین زمینه وال‌استریت ژورنال از تمایل اروپا برای در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی می‌گوید و در گزارشی نوشته که «کشورهای اروپایی که از پیشرفت ایران در غنی‌سازی اورانیوم در سطوح بالا نگران شده‌اند، دولت بایدن را برای احیای مسیر دیپلماتیک با تهران تحت فشار قرار می‌دهند که امیدوارند به جلوگیری از بحران هسته‌ای احتمالی کمک کند». به موازاتش شبکه بلومبرگ با استناد به گزارشی از مدیرکل آژانس انرژی اتمی مدعی شده است که نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران در سال گذشته میلادی کاهش ۱۰ درصدی داشته است. این موضوع می‌تواند بر دامنه نگرانی‌های اروپا و تمایل بیشتر به مذاکرات هسته‌ای بیفزاید. با این حال گزاره‌های متعددی وجود دارد که اروپا نمی‌تواند در مسیر فشار به واشنگتن برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با تهران گام بردارد، مگر با هدف ترسیم گفت‌وگوهای جدید و رسیدن به توافق جدید.
ادامه مطلب
اخیرا در محافل تحلیلی و کارشناسی اختلافاتی بر سر آینده برجام و نحوه برون‌رفت از بن‌بست مذاکرات هسته‌ای بروز کرده است. هر‌چند این اختلافات با شدت و ضعف در تمام این سال‌ها وجود داشته اما رکود و سکون دیپلماتیک بعد از شهریور سال گذشته و به تبعش آینده به‌شدت مبهم بر دامنه این اختلافات افزوده است. چنان‌‌که برخی قائل به عبور از توافق سال ۲۰۱۵ هستند و شرایط کنونی را مهیای بازگشت به برجام نمی‌دانند؛ چر‌اکه اساسا به باور این طیف، برجام به شکل سابق دیگر قابل احیا نیست.
ادامه مطلب
در دو هفته اخیر موضوع فعال‌شدن احتمالی مکانیسم ماشه و بازگشت قطع‌نامه‌های سازمان ملل به بحث داغی در محافل سیاسی و رسانه‌ای خارج از کشور بدل شده است. در یک بازخوانی از این مقوله (فعال‌شدن مکانیسم ماشه)، به نظر می‌رسد تداوم تعلیق در گفت‌وگوهای هسته‌ای، اختلافات پادمانی تهران و آژانس و نیز سایه موضوعاتی همچون وقایع اخیر بر تعمیق گسل میان اروپا و آمریکا با تهران برای احیای برجام، از‌جمله عواملی مؤثر در راستای فعال‌شدن مکانیسم ماشه با هدف نرسیدن ایران به نقطه گریز هسته‌ای باشد؛ با‌این‌حال، در یک لایه عمیق‌تر باید عنوان کرد تشدید جنگ اوکراین و مناسبات تهران - مسکو نیز از دیگر پارامترهای مهم برای تحریک اروپا و آمریکا در راستای بازی با واژه فعا‌ل‌کردن مکانیسم ماشه خواهد بود.
ادامه مطلب
۱۸ اردیبهشت مقارن با تاریخ شمسی، پنجمین سالگرد خروج ایالات متحده از برجام بود. همه‌چیز بیش از ۱۱ دقیقه طول نکشید؛ ۱۱ دقیقه نطق دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌ها. این اقدام رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده سلسله تحولاتی را در عرصه دیپلماتیک آمریکا، جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای ۱+۴ شکل داد که دامنه آن بر مناسبات منطقه‌ای و جهان اثرگذار بود و کماکان هم شاهد تداوم این آثار هستیم. پس از انفعال، خودداری و اصطلاحا «صبر استراتژیک یک‌ساله»، ایران هم در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ در پنج گام، کاهش تعهدات هسته‌ای را اجرائی کرد.
ادامه مطلب
صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: سالیوان در سخنان خود در «بنیاد واشنگتن برای خاور نزدیک» موضع آمریکا مبنی بر حل دیپلماتیک پرونده هسته ای ایران را تکرار کرد؛ اما این نکته تازه‌ای نیست و آنچه در سخنان او درباره برنامه هسته‌ای تازگی داشت و می‌تواند زمینه‌ساز ورود به فاز دیگری باشد، این است که مشاور امنیت ملی آمریکا گفت در صورت اقدام ایران برای ساخت بمب هسته‌ای، واشنگتن «آزادی عمل اسرائیل» را برای مقابله با آن به رسمیت خواهد شناخت. البته ناگفته هم نماند که اسرائیل قبلا با چراغ سبز یا هماهنگی آمریکا برخی «آزادی عمل‌ها» را برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران داشته است؛ اما این که آمریکایی‌ها برای نخستین بار آشکارا بر این امر تصریح کنند، خود بی‌سابقه است و می‌تواند پیش نشانه تحولی در سیاست آمریکا در این زمینه باشد.
ادامه مطلب
پس از ادعای جنجال‌برانگیز شنبه جاری علی واعظ، مدیر میز ایران در گروه بین‌المللی بحران، پیرامون برگزاری نشست مشورتی بین سه کشور اروپایی عضو برجام با ۱۰ عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل درمورد استفاده از مکانیسم ماشه ذیل قطع‌نامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هسته‌ای و نیز واکنش و تهدید ضمنی ناصر کنعانی به این موضوع، روز سه‌شنبه انجمن کنترل تسلیحات اعلام کرد که نصب دوربین‌های نظارتی در برخی تأسیسات هسته‌ای ایران از سر گرفته شده است. به موازات آن لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال هم ظهر روز سه‌شنبه در توییتی نوشت: «شایعات تأیید شدند؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توانسته است نصب مجدد دوربین‌های حذف‌شده و... را در ایران آغاز کند. انتظار می‌رود این روند طی چند روز آینده به پایان برسد».
ادامه مطلب