سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اشک تمساح انگلیس برای از دست رفتن درآمد است و مردم افغانستان نیست. جو بایدن، رییس جمهوری امریکا کورکورانه سیاست ترامپ در افغانستان را اجرا کرد و اندیشمند بودن کادر سیاست خارجی دولت امریکا را زیر سوال برد. امریکا بار دیگر ثابت کرد ابرقدرتی “بی مغز” و فقط قدرت سخت و با کیسه پول است و قدرت نرم هدایت سیاست خارجی امریکا در لندن است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد در هفته های اخیر دولت اردوغان که به چرخش های ۳۶۰ درجه در سیاست خارجی شهرت دارد، مجددا در حال فاصله گرفتن از روسیه و نزدیک شدن به ایالات متحده در چارچوب همکاری های نظامی و امنیتی است و رفتارهای آن به خصوص در قفقاز و افغانستان ثبات امنیتی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را تهدید می کند.
ادامه مطلب
افغانستان یکی از شکننده ترین و در معرض خطرترین اقتصادهای جهان را دارد. به گفته بانک جهانی، فقر و توسعه نیافتگی به دلیل درگیری های طولانی مدت و شدید نهادینه شده و همه گیری کووید۱۹ شرایط را وخیم تر کرده است. از دیدگاه بانک جهانی، وضعیت کنونی افغانستان با شمار اندکی از کشورها شامل جمهوری آفریقای مرکزی، لیبی، سومالی، سودان جنوبی، سوریه و یمن قابل قیاس است.
ادامه مطلب
تظاهرات علیه به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در بسیاری از شهرهای این کشور از جمله در کابل که در هفته گذشته سقوط کرد، در جریان است. این تظاهرات سراسری اولین چالش گسترده طالبان قلمداد می شود و این در حالی است که این گروه سعی دارد مجددا برند سازی کند و نشان دهد از پیشینه افراطی و جهادگرایی خود فاصله گرفته است. نحوه برخورد طالبان با این تظاهرات سراسری می تواند سنجشی مناسب برای میزان تغییر ادعایی این گروه باشد.
ادامه مطلب
سید عباس هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینک اما رشک بران و ناخوشدلان از این همدلی، و آنان که به گواهی تاریخ، همواره نان خویش در خورش بدطعم بی خانمانی، جدایی و ناتوانی ما فرو برده اند، باز ما را چنین می خواهند... به هزار و یک فریب و فتنه. هر روز و هر بار به رنگی و نیرنگی. باری به آب و رود، و دیگرباز در مرزها و حدود. در این میان، به فراموشی گذشته ها و خستگی ها و گاه دلبستگی ها، به وعده های البته هیچگاه به بار ننشسته دل خوش داشته و دارند این بیگانگان دژرفتار.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که با بازگشت طالبان تلاش های عمرانی، سازمانی، نیروی انسانی و تمام هزینه های لجستیک جمهوری اسلامی ایران در قبال تحول نظام آموزش و پرورش افغانستان اکنون بر باد رفته است. لذا بیشترین ضرر نابودی نظام اموزش و پروش افغانستان در مرحله اول متوجه خود افغان ها و بعدا جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
ادامه مطلب
تحولات کنونی یک پیروزی برای پاکستان، عربستان سعودی، چین و طالبان و یک خسارت استراتژیک مهم برای هند، ایران و منافع ایالات متحده هستند. طالبان از نظر استراتژیک برای پاکستان نوک نیزه است و به دلیل ماهیت افراط گرایی سنی آن، طالبانی کردن افغانستان می تواند یک اهرم ژئوپلیتیک برای تندروهای سنی قدرتمند در جنوب آسیا و خاورمیانه ایجاد کند. مطمئنا بسیاری در عربستان سعودی و پاکستان، کشورهای خالق طالبان، اکنون در حال برگزاری جشن و سرور هستند.
ادامه مطلب
امیرهوشنگ میرکوشش در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و افغانستان با توجه به حوزه تمدنی مشترک دارای پتانسیل ایجاد روابطی فراگیر و مبتنی بر فرهنگ، زبان و منافع مشترک می باشند. پرسش این است که چرا تاکنون این دو کشور نتوانسته اند به عنوان دو متحد فعال، روابطی استراتژیک را پایه ریزی نمایند.
ادامه مطلب
طالبان پس از تحت کنترل درآوردن کاخ ریاست جمهوری در کابل پایان جنگ را اعلام کرد. کشورهای غربی هنوز نتوانسته اند اتباع خود را از افغانستان خارج کنند چون فرودگاه کابل در آشوب فرو رفته و افغان های وحشت زده از قدرت گرفتن مجدد طالبان، به دنبال راهی برای فرار از کشورشان هستند. افغانستان در سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ تحت کنترل طالبان بود و خاطره دردناک آن سال ها اکنون بسیاری از شهروندان این کشور را به وحشت انداخته است. از زمان خروج ناگهانی نیروهای آمریکایی از افغانستان و قدرت گرفتن تدریجی طالبان، بسیاری به سمت مرزهای زمینی فرار کرده اند، اما به نظر می رسد بی نتیجه ماندن طولانی ترین جنگ آمریکا نهایتا با اشغال کابل اثبات شد.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون عملکرد طالبان و آینده افغانستان بر این باور است: اکنون که شاهد سقوط کابل هستیم در صورت تشکیل امارت اسلامی، افغانستان از هم الان باید خود را آماده یک فضای دو یا چند قطبی و به تبعش جنگ داخلی کند.
ادامه مطلب
عبدالرحمن ولایتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر مبنای تئوری‌های روانشناختی اجتماعی آنچه امروز و در عصر هزاره سوم و قدرت انسان تکنولوژیک با آن یال و کوپال و هیبت انسان های نخستین غارنشین به نام طالبان می بینیم بی شک باید قبول کرد و نباید زیاد راه دوری رفت که چیزی جز برخاسته از شعور جمعی و ناخودآگاه اجتماعی جامعه افغان نیست. افغانستان هنوز در گرداب تحجر دست و پا می زند و این عنصر در تک تک نهاد خانوارهای افغان جماعت جاری است.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه یکی از قدرت های جهانی است که با پیش روی طالبان و خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، سکوت خود را در مقابل افغانستان شکسته، اگرچه مقامات روس معتقدند که این پیش روی طالبان به منزله تمرکز بر کل کشور نیست و آنها توانایی اداره همه کشور را ندارند اما این پیش روی در حالی ادامه دارد که تا کنون دولت افغانستان نتوانسته است به مقابله و تخلیه کامل مراکز تحت تسلط طالبان بپردازد و طالبان نیز روز به روز در حال پیشروی است.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط دو کشور همسایه افغانستان و پاکستان از همان ابتدا دچار تنش بوده و عمدتا پاکستان در پی اعمال نفوذ در افغانستان بوده است. مثلا در دوره جهاد مردم افغانستان علیه شوروی سابق، پاکستان از برخی گروه های مجاهدین حمایت به عمل آورد. و سپس دوران طلایی اعمال نفوذ این کشور بر افغانستان دوره امارت طالبانی بود.
ادامه مطلب
سید میثم موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتظار می‌رود تا ساعات دیگر، یک یا دو روز یا هم زودتر بیشتر درباره حکومت آینده توافقی میان حکومت و طالبان صورت گیرد، گرچه در میان اخبار هنوز تائید نشده، طرفداران و حامیان این گروه اعلام کرده اند که صحبتی از حکومت موقت نخواهد شد و این گروه به دنبال تمام قدرت در کشور هستند. متاسفانه وضعیت نگران کننده ای در افغانستان جاریست. مردم افغانستان و حتی نخبگان، ژورنالیست ها و تمام کسانی که مسائل این کشور را رصد می کنند، از وضعیت بوجود آمده، ابراز نگرانی کرده و آینده این کشور را با آمدن طالبان مبهم عنوان می کنند. متاسفانه پیشروی های گروه طالبان که حلقه محاصره را بر رئیس جمهوری پیشین افغانستان، آقای غنی تنگ تر کرده بودند همراه با فشارهای بیرونی، وی به همراه تعدادی از مشاورینش مجبور به استعفا شده، کابل را به مقصد دوشنبه، پایتخت تاجیکستان ترک کرده و از آنجا به سمت امریکا گریختند.
ادامه مطلب
عباس ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این روزها که مجددا غرب کابل مورد حملات تروریستی گروه های ضد مردم هزاره جات قرار می گیرد، به یاد این موضوع افتادم که در افغانستان همه مردم تحت ظلم و ستم خارجی از گذشته از جمله انگلستان، شوروی و ... بوده اند. در میان مردم این کشور برخی از مردم تحت ستم مضاعف هستند. یعنی هم ستمدیده مانند دیگر مردم افغانستان هستند و هم مشخصا بیشتر از دیگر مردم به خاطر قومیت، زبان و یا مذهب خود مورد آزار و اذیت قرار می گیرند. مانند آنچه که در کابل و به ویژه در غرب این غمکده این روزها در دانشگاه کابل، مدرسه سیدالشهدا و یا در خودروهای عمومی کوچک رخ می دهد. یاد همه شهدا از جمله احمد شاه مسعود بخیر. به امید روزی که رفتن به مزار شریف، هرات، قندهار، و کابل مثل گذشته های دور به راحتی امکان پذیر باشد.
ادامه مطلب
سید عباس حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی از افغانستان می نویسد: ولایاتی که طالبان در طول نزدیک به یک هفته گذشته تصرف کرده، به غیر از نیمروز و تا اندازه‌ای فراه، چه به لحاظ قومی و چه ایدئولوژیک، خواستگاه طالبان نبوده و نیست، بلکه این مناطق خواستگاه رهبران و نیروهای وابسته به ائتلاف شمال از اقوام غیرپشتون چون تاجیک، ازبک و هزاره اند که همواره به عنوان اپوزیسیون سیاسی و نظامی طالبان عمل کرده‌اند. پس طبیعتا پیشروی سریع طالبان در این مناطق نباید به راحتی میسر باشد. اما چه دلیلی سبب شده طالبان به راحتی مناطق شمالی افغانستان را تصرف کنند؟ چنین وضعیتی، تحلیل‌ها در مورد احتمال تبانی و معامله میان رهبری قومی دولت افغانستان با رهبری طالبان را پررنگ‌تر کرده، به گونه‌ای که به نظر می‌رسد اشخاص و حلقاتی وابسته به یک قوم (پشتون) در رهبری سیاسی و نظامی دولت افغانستان، برای سقوط مناطق و پیشروی طالبان به عنوان "جاده صاف کن" عمل می‌کنند.
ادامه مطلب
با توجه به مرز مشترک تقریبا هزار کیلومتری بین ایران و افغانستان سابقه روابط آشفته بین ایرانی ها و جنگچویان مسلمان سنی از جمله طالبان، این کشور ممکن است به محل بعدی رقابت ایران و عربستان سعودی تبدیل شود.
ادامه مطلب
جناب مولوی عبدالحمید کاش به احترام درد و رنج تمامی این سال های مردم مصیبت زده افغانستان که این روزها محنتشان به اوج خود رسیده است سکوت اختیار می کردید. اگر هم کلامی در دفاع از مظلومیت این ملت ستمدیده بر زبان نمی رانید با این دفاع سطحی و بی دلیل که نشان می دهد شناختتان از طالبان هم در حد دردها و رنج کردهاست، نمکی بر زخم کهنه، اما سرباز کرده افغان ها نمی پاشیدید. چرا که یقینا ارزیابی شما در تناقض کامل با منطق سیاسی، دیپلماتیک و تحولات میدانی این روزهای افغانستان است. با این حال نیک بدانید که به هر دلیلی خود را موظف و مکلف به دفاع از حق می دانید بی شک طالبان در جبهه حق نیست.
ادامه مطلب
با خروج ناگهانی نیروهای آمریکایی از افغانستان، طالبان بار دیگر در صدد کنترل این کشور برآمده است؛ اتفاقی که نشان دهنده شکست آمریکا در طولانی ترین جنگ این کشور است و نگرانی ها درباره بازگشت افغانستان به روزهای تاریک اسلام افراطی طالبان و سرکوب شدید شهروندان افغان را در پی داشته. جنگجویان طالبان از زمان قدرت گرفتن، فشارها و اعمال خشونت را در سراسر سرزمین های اشغالی تشدید کرده اند و این مساله بسیاری از غیرنظامی های افغان را به پنهان شدن در خانه ها یا فرار به سمت مرزها وا داشته است.
ادامه مطلب
مجتبی مقصودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این یادداشت ضمن اذعان بر وجود موانع و بازدارنده های تعمیق روابط فیمابین و همگرایی تمدنی، به ویژه موانع و آسیب های هیدروپولیتیک و تشتت رهبران همسو؛ اراده و سرنوشت مشترک دو ملت را در به حاشیه رانی این تنگناها و آسیب ها قطعی دیده و امیدوار است در چارچوب بصیرتی فرهنگی و تاریخی، همگرایی دو ملت و دو دولت تحقق یابد.
ادامه مطلب
فرحناز مصطفوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: معضل آب های هیرمند بین دو کشور طی این همه سالها حل نشد، اما به جنگ هم نیانجامید. هر افغانستانی در وقت نیاز دانست باید حداقل آب که است بین دو انسان هم هویت و هم کیش، جدای قصه سفارت خانه و قنسول ها حق یکدیگر را ادا کند.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز طالبان در موقعیتی قرار گرفته که به چیزی کمتر از تمام خاک افغانستان رضایت نخواهد داد و این همان توصیه کرزی است. وقتی که این روزها در اخبار می شنویم که کرزی به امیر اسماعیل خان در هرات پیغام داده که سلاحت را به زمین بگذار و با طالبان مصالحه کن و اخباری مطرح می شود مبنی بر اینکه اشرف غنی در معامله‌های پشت پرده ولایات را یکی پس از دیگری بدون درگیری تحویل طالبان می‌دهد و تمرکز این تحویل دهی ولایات روی ولایاتی است که احتمال مقاومت از سوی شخصیتهای همچون ژنرال دوستم و عطا محمد نور و سایر رهبران جهادی سابق در شمال کشور وجود داشت بیشتر به این نظریه اهمیت داده می‌شود که جنگ کنونی نمایشی مضحک از یک سناریو است که توسط خلیل زاد نوشته شده است. در غیر اینصورت چه کسی باور می کند که ۳۵۰ هزار نظامی آموزش دیده ارتش افغانستان در مقابل چند هزار طالب موتور سوار جنگ را باخته اند و تمام اسلحه و تجهیزات ارتش به دست طالبان افتاده است.
ادامه مطلب
عبدالغفور لیوال، سفیر کبیر و نماینده خاص جمهوری اسلامی افغانستان در ایران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران، بحیث همسایه و یک کشور اسلامی، در حلقۀ اول سیاست خارجی افغانستان قرار دارد. دولت‌های افغانستان با درک اهمیت روابط همسایگی، هیچزمان اجازه نداده اند که از خاک افغانستان علیه ایران استفاده شود. معافیت بندر چابهار از تحریم‌ها، اهمیت ایران در روابط افغانستان با جهان را به نمایش گذاشت.
ادامه مطلب
عتیق الله قناعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی تردید امنیت افغانستان، امنیت ایران و منطقه خواهد بود و همچنان تقویت روابط بیشتر فرهنگی بین دو کشور، تهداب گذاری و مستحکمتر شدن این دو روابط برای نسل جدید خواهد بود تا این پیوند به مرور زمان استحکام بیشتری در خود بپروراند.
ادامه مطلب
رز فضلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تمام حیرت میدان خونین خاورمیانه، برای من این قطعه کوتاه از شعر پابلو نروداست: «نفرت غیر انسانی را باور ندارم، باور ندارم که انسان دشمنی کند.» در ردیابی این خشونت، در تلاش برای اینکه رد خشم در این جستجوگری سایه نیاندازد، در خلوت خود بارها این شعر را خوانده ام.
ادامه مطلب
سید ضیاء الدین صدر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما اکنون مهماندار آوارگان جنگ هم شده ایم و از سوی دیگر برق کابل در روز حدود سه ساعت بیش نیست تا بتوانم روی دوستی بین دو بخش از یک تن (ایران و افغانستان) چیزی بنویسم. صرف نظر از بحث‌های سیاسی باید عرض کنم که ایران بدون تردید خانه روح بسیاری از ساکنان افغانستان است، کشوری که در لحظات سخت می تواند پناه گاه باشد. در شرایط کنونی افغانستان بدون فراورده های علمی و معنوی ایران به یک روستای بدون مدرسه و مکتب میماند، یا مکتبی بدون کتاب و یا کتاب بدون محتوا.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن اذعان بر این نکته که با حضور احتمالی حسین امیرعبداللهیان یا هر فرد دیگری در قامت سکاندار جدید دیپلماسی، مسیر سیاست خارجی ایران تغییر نمی کند و در بهترین حالت این افراد کارگزار جزء دیپلماسی ایران خواهند بود، پیرامون آینده سیاست خارجی دولت سیزدهم این گونه عنوان داشت که در صورت عدم مذاکره با آمریکا، عدم احیای برجام، عدم لغو تحریم ها و عدم تعیین تکلیف لوایح مربوط به FATF باید از هم اکنون فاتحه دولت سیزدهم را خواند.
ادامه مطلب
آناهیتا سیفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻧﻮع ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، از ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺗﺤﺼﯿﻼت، ﻓﺮهنگ ﺳﯿﺎﺳﯽ، آﮔﺎﻫﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ، سواد رﺳﺎﻧﻪ ای، ﻧﻮع ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ، زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻋﻘﯿﺪﺗﯽ، ارزﺷﯽ، ﻓﮑﺮی و رﻓﺘﺎری ﻣﺘﺄﺛﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑه ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﯾﮑﯽ از اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ، ﻣﯿﺰان اﺳﺘﯿﻔﺎی ﺣﻘﻮق ﺷﻬﺮوﻧﺪی اﺳﺖ. ﻧﯿﺮوی ﻋﻈﯿﻢ زﻧﺎن ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺶ ﻫﻤﺴﺮی ـ ﻣﺎدری ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻪ ﺳﺰاﯾﯽ دارﻧﺪ، ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﺗﻌﺎﻣﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮی در ﺟﺎﻣﻌه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون بعد از بیست سال از حمله نظامی آمریکا به افغانستان و هزینه میلیاردها دلار در این کشور طالبان که بر خلاف داعش بطور مستقیم خاک آمریکا را نیز هدف قرار داده بود احیا شده ولی داعش بطور کامل نابود شده است.
ادامه مطلب