وقایع سوریه پیش از این شکاف‌هایی را بین مصر، ایران، و ترکیه آشکار و نقاط اختلاف آنها را برجسته کرده است. وقتی سه قدرت D-۸ دور هم جمع شدند، حرف‌های شیرین بین رهبران آنها ردو بدل شد. اما این سخنان شیرین نتوانست شکاف‌های جدید و نگرانی‌ها در مورد تغییر رژیم در دمشق را بپوشاند.
ادامه مطلب
حامد نقی لو طی یادداشتی می نویسد: در طول چند سال اخیر، کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تلاش‌های زیادی برای خفگی ژئوپلیتیک ایران انجام داده‌اند. این تلاش‌ها به دلایل مختلف اقتصادی، نظامی و سیاسی انجام می‌شود. در بررسی این تلاش‌ها و تأثیرات آنها بر ایران به دنبال راهکارهای ممکن برای مقابله با این چالش‌ها هستیم.
ادامه مطلب
با وجود حمایت‌های رسمی شخصیت‌ها و نهاد‌ها و سازمان‌های ترکیه از فرآیند شکل‌گیری حکومت جدید سوریه اما، عرصه و سپهر سیاسی ترکیه شاهد اختلافاتی میان احزاب سیاسی در رابطه با وضعیت سوریه پس از سقوط نظام بشار اسد است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع، سیاست غرب نسبت به ترکیه این بوده است: آن قدر آن را داخل نگه دار تا خارج نشود و آن قدر آن را بالا نگه دار تا زیر نرود. ۳۸ سال است که ترکیه پشت درهای اروپا نگه داشته شده و عضویت آن در اتحادیه اروپا هنوز هم بحث هرساله سیاستمداران است. غرب ترکیه را پشت درهای اروپا نگه داشته تا مبادا یک عثمانی دیگر به پا خیزد و دوباره به دروازه های وین برسد. بهترین کار برای این سیاست نیز عمل کردن به قاعده‌ای دیرینه و معروف در روابط بین‌الملل است: «دوست خود را نزدیک نگه‌دار، اما دشمن خود را نزدیک‌تر!» با این حال، به نظر می رسد که ترکیه برای غرب دیگر همانند گذشته اهمیت ندارد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نتیجه جنگ در قره باغ کوهستانی (آرتساخ) در سال ۲۰۲۰ واقعیت جدیدی را در قفقاز جنوبی به وجود آورد و توازن قوا را به نفع ترکیه و باکو تغییر داد. در نتیجه ادغام و همگرایی بیشتر دولت‌های عضو سازمان کشورهای ترک تسهیل شد. این سازمان هم اکنون از قابلیت قابل توجهی در عرصه ژئوپلیتیک برای مهار نفوذ روسیه و ایران برخوردار است. علاوه براین، امکان ایجاد یک ناتوی ترکی در منطقه، با هدف محاصره روسیه و تهدید چین و ایران با مشارکت ترکیه و کشورهای قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی وجود دارد که نتیجه آن به نفع اتحادیه اروپا و ایالات متحده خواهد بود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می‌نویسد: برخی منابع خبری گزارش می‌دهند که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، مترصد فرصتی است تا به دمشق برود و در مسجد اموی نماز جمعه بخواند، گویی که می‌خواهد روح سلاطین عثمانی را زنده کند! نه تحریر الشام و گروه های سیاسی سوری یکپارچه هستند که اردوغان بتواند خیال و اراده خود را بر سربه‌راهی – اگر نگوییم سرسپردگی – آنها تحمیل کند و نه جامعه جهانی اجازه می‌دهد اردوغان به راحتی به فکر خلافت عثمانی خود بیفتد و کشورگشایی کند!
ادامه مطلب
اکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اسرائیل و حامیانش، به‌ویژه آمریکا و انگلیس، همواره با تشدید اختلافات قومی و مذهبی تلاش می کنند دستیابی به اهدافشان را تسهیل کنند. آنها با استفاده از ترفندهای رسانه ای، از یک طرف ایده های تنش آفرین را در سطح یک کشور یا منطقه مطرح یا ترویج می کنند و از طرف دیگر علیه آن تبلیغ می کنند و با نفوذ در افکار عمومی و مراکز تصمیم گیری، طرف های ذینفع را تحریک و تشویق به واکنش می کنند.
ادامه مطلب
یک مقام ارشد نیروهای کُرد در سوریه گفت نیروهای آمریکا و فرانسه می‌توانند امنیت تمامی منطقه مرزی در شمال سوریه را تأمین کنند تا از بروز جنگ میان نیروهای کرد سوری مورد حمایت غرب با ترکیه جلوگیری شود. الهام احمد که مسئول سیاست خارجی حکومت خودمختار کردها در سوریه است، به شبکه ۵ تلویزیون فرانسه گفت نیروهای این منطقه آماده هستند که آمریکا و فرانسه امنیت این مناطق را تأمین کنند و عهده‌دار این مسئولیت شوند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری کنونی ترکیه، در ۲۲ سال اخیر حاکم مطلق این کشور بوده و در قالب یک الگوی نمایشی حکمرانی مطلوب تلاش داشته با نیرنگ بر افکار عمومی منطقه‌ای نیز سلطه یافته و الگوی حکمرانی خود را جهانی سازد. این جهانی سازی الگوی حکمرانی دولت اردوغان، ابزار و تاکتیک برسازی اردوغان به عنوان یک پیامبر جهانی در عصر کنونی است، البته پیامبری دروغین!
ادامه مطلب
می توان انتظار ادامه تنش های قومی و فرقه ای در سوریه را در سال های آینده داشت که ممکن است اسرائیلی ها (از طرف دروزی ها)، ایرانی ها (از طرف علویان) و ترک ها (از طرف اکثریت سنی ها) را درگیر کند. همزمان، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، که از سوی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای پیوستن به اسرائیل در حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران تحت فشار قرار گرفته است، احتمالاً تصمیم خواهد گرفت که دعوت برای افزایش حضور نیروهای نظامی آمریکا در منطقه و بسیاری از درگیری های آنها را رد کند.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تمایل به داشتن «خدا و خرما»، یا همانطور که ضرب‌المثل ترکیه‌ای می‌گوید: Daldaki kuş da benim, elimdeki kuş da (هم پرنده روی شاخه برای من است، هم پرنده در دست من برای من است) تنها مختص به رویکرد آنکارا در قبال سازمان‌ها و نهادهای جهانی نیست. روابط دوجانبه و چندجانبه نیز از این چندگانگی بی‌نصیب نمانده‌اند.
ادامه مطلب
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، روز سه‌شنبه هفتم ژانویه (۱۸ دی) در مصاحبه‌ای با شبکه‌های تلویزیونی محلی، ضمن اشاره به تحولات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، با ادبیاتی کم‌سابقه، ادعاهای ضدایرانی تندی را به زبان راند. در این میان، مانور او بر دالان موهوم زنگزور، آن‌هم در میانه تحولات سوریه و درست یک ماه پس از سقوط حکومت اسد، این گزاره احتمالی را پررنگ‌تر کرده که هم‌زمانی تحولات خاومیانه و ققفاز می‌تواند به چالشی برای مرزهای ایران و ارمنستان منجر شود.
ادامه مطلب
حامد نقی‌لو در یادداشتی می نویسد: ایجاد کریدور ایران - عراق - سوریه یکی از اهداف استراتژیک ایران برای تقویت نفوذ خود در منطقه خاورمیانه است که می‌تواند پل ارتباطی ایران به مدیترانه و دروازه ورود به اروپا باشد. اما این پروژه با چالش‌ها و اشتباهاتی همراه شد که موفقیت آن را تاکنون به محاق برده است. در‌حالی‌که ایران در یک فرایند فرسایشی به دنبال راه‌اندازی این کریدور مهم برای رسیدن به اروپا بود، همزمان کریدورهای جدید مانند امارات - ترکیه و راه‌آهن فاو - ترکیه از طریق خاک عراق کلید خورد و به این ترتیب محور غربی-عربی با هدف تحریک عراق برای دورزدن کریدورهای ایران شکل گرفت و از طرفی بازیگران منطقه برای حفظ و البته افزایش قدرت و نفوذ خود نیاز داشتند مانع موفقیت ایران در این مسیر استراتژیک شوند.
ادامه مطلب
در میانه معادلات کردی منطقه، ذیل تحولات سوریه، بیش از همه چیز جای خالی ایران احساس می‌شود. این در حالیست که تهران می‌توانست با ارتباط گیری با کردهای سوریه کماکان نقش آفرینی فعالی را برای خود در این منطقه داشته باشد. اگرچه ایران در طول این سال‌ها سعی کرده است با عدم مداخله جدی در معادلات شرق فرات از اصطکاک سیاسی، دیپلماتیک، امنیتی، نظامی و دفاعی با ترکیه و همچنین آمریکا جلوگیری کند و به نحوی وارد نقاط حساس و خطوط قرمز آنکارا پیرامون کردها نشود.
ادامه مطلب
احسان هوشمند در یادداشتی می نویسد: در سال‌های گذشته در ارتباط با فعالیت‌های مغایر با حسن هم‌جواری دولت ترکیه، در ایران اقدامات و پیگیری‌های دیپلماتیک محسوسی انجام نشده و نارضایتی کشورمان از فعالیت مؤسساتی مانند مؤسسه مطالعات تبریز و دیگر مراکز ضد ایرانی به اقدامات تلافی‌جویانه‌ای منجر نشده است. هر‌چند ممکن است استدلال شود که مؤسسات وابسته به نهادهای امنیتی ترکیه مثل مؤسسه مطالعات تبریز در داخل کشور ایران نفوذ بسیار ناچیز و غیر‌محسوسی دارند، اما این وضعیت موجب نمی‌شود تا دستگاه سیاست خارجی درباره وظایف ذاتی خود در دفاع از منافع ملت ایران کوتاهی کند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد:آینده سوریه بستگی زیادی به میزان مداخله‌گری آمریکا و ماهیت توافق بین قدرت‌های منطقه خواهد داشت. آیا آنها خواهند توانست از بهره‌برداری دولت اسلامی از آشفتگی سیاسی برای بازسازی نیروهایش جلوگیری کنند؟ چه نقشی به کردها، که متحدان کلیدی آمریکا در مبارزه با داعش هستند، واگذار خواهد شد؟ با پیروزی اخیر دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا و یادآوری مجدد خواسته خود مبنی بر خروج از منطقه، آیا ایالات متحده محدودیت‌هایی برای ترکیه در حمله به کردها اعمال خواهد کرد یا بار دیگر اجازه خواهد داد تا آنها قربانی بشوند؟
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی باور دارد که، طرح ادعای غرامت ۳۰۰ میلیارد دلاری از ایران همان فرار رو به جلو برای عدم پرداخت بدهی ۳۰ میلیارد دلاری به ایران است .
ادامه مطلب
مرتضی شربیانی در یادداشتی می نویسد: شکست و عقب‌نشینی سریع ارتش سوریه در برابر حملات شورشیان مسلح اسلام‌گرا که در نهایت به سقوط حکومت ۵۴ساله خاندان اسد درسوریه انجامید، موجب تحلیل‌ها و اظهارنظرهای متفاوتی درباره میزان نفوذ منطقه‌ای ایران در خاورمیانه پس از جنگ غزه و شکل جدید توازن قوا در این منطقه شده است.
ادامه مطلب
محمد ایرانی در گفت و گویی باور دارد که، هر‌گونه تنش، چه در قالب جنگ نظامی یا ضربه نظامی، بستگی به رفتار تهران دارد؛ اینکه بناست ما چه اقدامی در قبال واقعیات منطقه و جهان داشته باشیم که بخشی از این واقعیت‌ها به روی کار آمدن دونالد ترامپ از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ باز‌می‌گردد. بله یک طرف این داستان، دونالد ترامپی است که نه‌تنها مناسبات حزب جمهوری‌خواه را دارد، بلکه نگاه و قرائت خاص در حوزه سیاست خارجی نیز مطرح است. اما در سوی دیگر، اینکه ما چگونه باید رفتار کنیم و صحنه را چگونه باید ارزیابی و ترسیم کنیم و چه سناریو یا سناریوهایی را برای تعامل یا تقابل احتمالی با آمریکا و دونالد ترامپ داشته باشیم، مسئله مهم‌تر است. این در حالی است که متأسفانه ما اکنون روابط‌مان با اتحادیه اروپا هم چندان مطلوب نیست. لذا متأسفانه من شرایط خوبی را برای سیاست خارجی ایران در سال ۲۰۲۵ متصور نیستم.
ادامه مطلب
صادق زیباکلام در گفت وگویی تاکید دارد که سال ۲۰۲۵، سال ثبات و امنیت بیشتر برای جمهوری جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. شاید برخی به من این نقد را داشته باشند، اما این ارزیابی و تلقی من برای سال آینده است. چون در یک نگاه کلی تمایلی از سوی هیچ کشوری و هیچ بازیگری وجود ندارد که این جنگ با ایران شروع شود. حتی دونالد ترامپ هم به دنبال جنگ با ایران نیست و گزینه اول او هم مذاکره است.
ادامه مطلب
سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با استفاده از استراتژی‌های متنوع نظامی، سیاسی و دیپلماتیک، نقش برجسته‌ای در فشار به دولت سوریه برای کنار رفتن ایفا کرد. این یادداشت به بررسی استراتژی‌های ترکیه در راستای سقوط دولت بشار اسد و تحولات کلیدی در این زمینه می‌پردازد.
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازنمایی تاسیس ت رت فارسی، در قالب اصول و ارزشهای بین المللی فعالیت رسانه ای، نوعی مطایبه است. برخی قراین نشان از آن دارد که یکی از اهداف ت رت فارسی، در ادامه سیاست های طولانی آنکارا و باکو، برای ایجاد تفرقه های قومی و فرقه ای در ایران است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت ترکیه در ۲۰ سال اخیر به شدت بر انگاره بازآرایی امپراتوری عثمانی فراتر از مرزهای امپراتوری عثمانی اصرار داشته است و با تاکتیک‌های قومی، مذهبی و ابزارهای اقتصادی و نظامی، سیاست احیای امپراتوری خود را دنبال می‌کند. سیاستی که بخش مهم آن بر قوم‌گرایی و برجسته‌سازی قومیت ترک و انگاره "جهان ترک" استوار است.
ادامه مطلب
مارک سیکا در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: منافع بازیگران خارجی کلیدی در مناقشه سوریه، به ویژه ترکیه را نمی توان نادیده گرفت که احتمالاً بر این تحولات نیز تأثیر گذاشته است. ترکیه بازیگر کلیدی این میدان بود.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: گناه بشار اسد این بود که به مقاومت در برابر اسرائیل و حمایت از آرمان فلسطین ایمان داشت و تا آخرین لحظه نیز به این عقیده پایبند ماند و تسلیم پیشنهادهای پر زرق و برق مادی مبنی بر خروج از محور مقاومت در مقابل دریافت ده ها یا صدها میلیارد دلارهای نفتی و گازی نشد.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: پروژه ترکی مهندسی خاورمیانه متضمن ترکیبی از ژئوپلتیک، تاریخ، آرزوهای فردی رهبران، شرایط متحول منطقه‌ای و احساسات پیچیده و پرلایه است.
ادامه مطلب
محمدرضا عبداله پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوژه های تکفیری با خلق فضاهای تجزیه شده جغرافیایی در سوریه و عراق در راستای الحاق سرزمینی مناطق تسخیر شده به ترکیه، تلاش می کنند، چرا که بزرگترین مامن و ملجا گروه های تکفیری در دنیا، ترکیه است. در این راستا، می‌توان گفت که گرایش ایدئولوژیکی گروه‌های سلفی همراستا با بردار فکری ترکیه در مناطق مرزی عراق و سوریه را مرگ مرزهای کلاسیک سایکس – پیکوئی دانست که همیشه تلاش برای تغییر در این مرزها، مطمع نظر ترکیه بوده است.
ادامه مطلب
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، عصر روز چهارشنبه، تهران را به مقصد قاهره به منظور شرکت در اجلاس گروه D۸ ترک کرد. از آخرین سفر رسمی رئیس‌جمهور ایران اسلامی به کشور مصر ۱۲ سال می‌گذرد و به باور بسیاری، حضور پزشکیان در قاره، ولو با هدف حضور در نشست چندجانبه، تأثیر ملموس خود را بر ارتقای روابط تهران-قاهره خواهد گذاشت. البته رئیس‌جمهور پیش از ترک تهران به مقصد قاهره، از برگزاری نشستی در حاشیه اجلاس D۸ در قاهره میان سران کشورهای حاضر به منظور بحث و تبادل نظر درباره مسائل مهم منطقه‌ای و توقف جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه، لبنان و سوریه خبر داد و خاطر‌نشان کرد هر چقدر روابط میان کشورهای اسلامی عمیق‌تر و صیمی‌تر باشد، توطئه دشمنان بیش از گذشته خنثی خواهد شد.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: او یکی از معماران تقویت ارتباط سازمان اطلاعات ترکیه با گروه افراطی و پان ترک گرگ‌های خاکستری که گروهی سیاسی-مافیایی است که از قاچاق اسلحه تا اقدامات تروریستی در راستای ارمان پان ترک‌ها برای تشکیل ترکستان بزرگ را انجام می‌دهد. طرح‌هایی مانند کوریدور زنگزور و ترکستان نامیدن آسیای میانه نیز در همین دکترین سیاسی امنیتی می‌گنجد و باید تاثیر هاکان فیدان بر سیاست کلان ترکیه دانست.
ادامه مطلب
ترکیه می‌تواند با دعوت از همسایگان سوریه و کشورهای خلیج فارس برای ایفای نقش کانونی در گذار سیاسی، نگرانی‌های کشورهای عربی درباره سلطه اسلامگرایان را کاهش دهد.
ادامه مطلب