چگونه جهان تغییر کرده است
سه سال آزمون استرس
در این مقاله، ما به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چگونه این بحران‌ها ساختارهای جهانی را تغییر داده‌اند و چه درس‌هایی می‌توان از آن‌ها آموخت.
ادامه مطلبروسیه
رونق روزافزون تماس تلفنی سران کشورها و ضرورت کنشگری کشورمان
دیپلماسی موثر در عصر دیجیتال
علی‌بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رونق روزافزون تماس تلفن همراه سران کشورهای مختلف برای دسترسی هر چه سریع تر به دیدگاه های همتایان و در واقع ترجمان تاثیر رشد و سرعت دانش عصر دیجیتال در دیپلماسی کشورهای مختلف بیش از همه جلب توجه می کند به‌طوری که در سه ماه کلیدداری ترامپ در کاخ سفید ده‌ها تماس تلفنی در سطح رهبران اروپایی، آمریکایی و آسیایی و غیره را در موضوعات مهم بین المللی شاهد هستیم.
ادامه مطلب
گزارش تصویری
برگزاری جشن نوروز و عید فطر در مسکو
جشن‌های سه‌گانه نوروز ۱۴۰۴، عید سعید فطر و سالروز جمهوری اسلامی ایران شامگاه دیروز (سه‌شنبه ۱۲ فروردین) با حضور کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران و جمعی از ایرانیان مقیم مسکو در اقامتگاه سفیر کشورمان برگزار شد.
ادامه مطلب
پیشنهاد پوتین که اروپایی‌ها را خشمگین کرد
الگوی کامبوج برای اوکراین
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که هرگونه مذاکره بدون حضور اوکراین غیرقابل قبول است و هشدار داد که پیشنهاد پوتین می‌تواند به‌عنوان بهانه‌ای برای ادامه تجاوزات روسیه استفاده شود. دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، نیز این پیشنهاد را محکوم کرد و گفت: «صلحی که به قیمت حاکمیت اوکراین تمام شود، صلح نیست، بلکه تسلیم است.»
ادامه مطلب
تاثیر تعرفه های ثانویه احتمالی ترامپ و رقابت روس‌ها بر آینده صادرات نفت ایران
فشار مضاعف؛ واشنگتن تحریم می‌کند، مسکو جایگزین می‌شود
هم‌زمانی تحریم‌های ثانویه آمریکا و رقابت روسیه در بازارهای سنتی ایران، شرایط را برای صادرات نفت ایران بیش از پیش دشوار کرده است. از یک‌سو، واشنگتن با ابزار تحریم‌های ثانویه احتمالی خود، مشتریان اصلی نفت ایران، یعنی چین و هند را تحت فشار قرار می دهد و از سوی دیگر، روسیه با افزایش صادرات نفت خود به کشورهایی مانند سوریه، عملاً جای ایران را در برخی بازارها گرفته است. این تحولات، حلقه محاصره اقتصادی تهران را تنگ‌تر کرده و ایران را با چالش‌های جدی در حوزه فروش نفت مواجه ساخته است.
ادامه مطلب
احتمال برقراری آتش بس میان روسیه و اوکراین
توپ در زمین پوتین است
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: توپ اکنون در زمین پوتین است. اولین گام پذیرش این موضوع است که هیچ راه حل نظامی برای این درگیری وجود ندارد و هیچ یک از طرفین نمی‌تواند از نظر نظامی به اهداف خود دست یابد.
ادامه مطلب
مذاکرات صلح اوکراین؛ گام‌های کوچک، اختلافات بزرگ
توافق شکننده روسیه و اوکراین در دریای سیاه
روسیه و اوکراین با میانجیگری آمریکا بر سر توقف خشونت در دریای سیاه و حفاظت از زیرساخت‌های انرژی به توافق رسیدند، اما کرملین اجرای این توافق را به لغو تحریم‌های بانکی و صادراتی مشروط کرده و ابهاماتی را به مذاکرات صلح افزوده است.
ادامه مطلب
اروپا اکنون بیش از هر زمان دیگر به خودمختاری فکر می‌کند
خیز دفاعی ۸۰۰ میلیارد یورویی اروپا واکنشی به تبانی واشنگتن و مسکو
علی‌بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: عملیات ویژه روسیه در اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ بهترین گزینه برای پرتاب اروپا به دامان آمریکا از منظر دفاعی و امنیتی بوده و ناتو را از مرگ مغزی نجات داده است. در حال حاضر اراده رهبران کاخ سفید و کرملین پیش بینی بازگشت اروپا به ایده خودمختاری امنیتی و دفاعی را تقویت کرده و مثلث لندن، برلین و پاریس بیش از هر زمان دیگر با اتکاء به شرایط جدید و افکار عمومی قاره سبز برای ارتش قوی اروپایی با حداقل ۸۰۰ میلیارد یورو چاره جویی می کنند.
ادامه مطلب
وقتی سیاست خارجی بر اقتصاد کشور سایه انداخته است
لحظه انتخاب برای ایران
اردوان امیراصلانیطی یادداشتی می نویسد: در حقیقت، اقتصاد ایران یکی از بدترین سال‌های خود را در ۲۰۲۴ تجربه کرد؛ سالی سخت برای مردم. از نظر ژئوپلیتیکی، اغلب گروه‌های نیابتی ایران در خارج از کشور تضعیف شده‌اند، حزب‌الله در لبنان آسیب دیده، سوریه بشار اسد به دست یک اسلام‌گرای افراطی داعش افتاده و نوار غزه به ویرانه تبدیل شده است.
ادامه مطلب
نقطه تحول
نقش و جایگاه عربستان سعودی در نظم جهانی چند قطبی پیش‌رو
محمدرضا بابایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نشست ریاض را می‌توان بخشی از نمود و نماد نظم جهانی آینده تعبیر کرد که در آن قدرت‌های منطقه‌ای نوظهور دیگر صرفا بر بازیگری در سطح منطقه بسنده نمی‌کنند بلکه به دنبال کنشگری در عرصه بین‌المللی هستند تا بتوانند در نظم‌سازی نوین ایفای نقش کنند.
ادامه مطلب
جنگ اوکراین خواب اروپایی‌ها را به‌هم ریخت
اروپا، مهره یا بازیگر؟
حسین صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ روسیه و اوکراین، علاوه بر بار سیاسی و اقتصادی، باعث تغییراتی عمیق در ساختار اتحادیه اروپا شده است. وابستگی اقتصادی اروپا به چین و انرژی روسیه، اختلافات درون ناتو، و تلاش آمریکا برای حذف اروپا از مذاکرات، همگی نشانه‌هایی از دوران جدیدی در سیاست بین‌الملل هستند.
ادامه مطلب
درخواست رسمی احمد الشرع بر استرداد بشار اسد
مسکو در دو‌راهی تحویل بشار اسد و آینده روابط با سوریه جدید
روابط میان روسیه و دولت جدید سوریه تحت رهبری احمد الشرع (ابومحمد الجولانی) با پیچیدگی‌های متعددی روبه‌روست. یکی از مهم‌ترین چالش‌های این روابط، سرنوشت بشار اسد و نقش او در آینده سیاسی سوریه است. مسکو که سال‌ها از دولت اسد حمایت کرده، اکنون در وضعیتی قرار دارد که باید میان منافع استراتژیک خود و الزامات همکاری با دولت جدید سوریه توازن برقرار کند. درخواست دولت جدید سوریه برای استرداد اسد، مسکو را در موقعیتی دشوار قرار داده است، چراکه چنین اقدامی می‌تواند بر روابط تاریخی کرملین با دمشق و بر اعتبار ژئوپلیتیکی روسیه در منطقه تأثیر بگذارد.
ادامه مطلب
ادعاهایی که ترامپ علیه اروپایی ها دارد
آمریکا رو در روی اتحادیه اروپا
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ ادعا می کند که ایالات متحده آمریکا هزینه زیادی برای امنیت اروپا در چارچوب سازمان پیمان آتلانتیک شمالی هزینه می کند و لازم است که اعضای نانو بودجه نظامی خود را از حدود دو درصد کنونی از کل تولید ناخالص داخلی، به دو برابر افزایش دهند.
ادامه مطلب
دلایل خوب مسکو برای دستیابی به توافق
آتش بس برای روسیه «توافق بدی» نیست
سعید سیفی و علی رضوان‌پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: مسکو ممکن است فوراً توافق آتش‌بس را نپذیرد، اما دلایل خوبی برای دستیابی به توافق دارد.
ادامه مطلب
آیا واقعا جدیتی هست؟
دیپلماسی هسته‌ای ایران و آمریکا در جنب‌وجوش دوباره
ایران که از نظر راهبردی تضعیف شده، سیگنال‌هایی ارسال کرده که مایل است درباره نظامی‌سازی برنامه هسته‌ای خود با ایالات متحده گفتگو کند، اما هرگونه پیشرفت دیپلماتیک بسیار بعید به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
قدرت‌های تاثیرگذار اصلی کدامند؟
اطلس سرمایه و ژئوپلیتیک جهانی تا سال ۲۰۳۵
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این مقاله، با در نظر گرفتن چالش‌های گسترده از تضادهای سرمایه تا نقش منطقه‌ای هند، یک تحلیل جامع و چندلایه ارائه می‌دهد. فرض محوری این تحلیل آن است که ایران از تحریم‌ها و محدودیت‌های کنونی رها شود و به یک بازیگر پویا تبدیل شده باشد. هدف از این تحلیل ترسیم یک چشم‌انداز دقیق از آینده جهان با تمرکز بر عوامل محرک، نقاط عطف و پیامدهای احتمالی است.
ادامه مطلب
جنگ و صلح در اوکراین
آیا انگلیس شاه کلید است؟!
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بریتانیا که نقش بارزی در روزهای اولیه این منازعه داشت و همچنان سرسختانه از کی‌یف حمایت می کند به عنوان دشمن شماره یک عمومی جدید روسیه معرفی شده چرا که اخراج دو دیپلمات انگلیسی به دلیل اختلافات جاسوسی به علاوه تهدید یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین به تصرف دارایی های بریتانیا در روسیه، این موارد نشان دهنده تشدید خصومت های اخیر است. جالب توجه این که سرویس اطلاعات خارجی روسیه در بیانیه‌ای علنی اعلام کرده که لندن امروز، درست مانند هر دو جنگ جهانی قرن گذشته، به‌عنوان محرک جهانی جنگ عمل می‌کند و تلاش می کند تا رایزنی های ترامپ برای میانجیگری صلح در اوکراین را از مسیر خارج کند.
ادامه مطلب
سیاه نمایی ایرانی از یک الگوی سیاست خارجی!
مدیریت بحران اوکراین با الگوی دیپلماسی زلنسکی
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داشتن دوستان و دشمنان همیشگی ازجمله انگاره‌های آرمانی سیاستگذاری خارجی است که سیاستگذاران و دولت‌ها را با پیامدهای فاجعه‌باری روبه‌رو می‌سازد. این انگاره، رویکرد بسیاری از بازیگران نظام جهانی است که البته بیشتر در حلقه جهان سوم یا جنوب جهانی حضور دارند.
ادامه مطلب
نگاهی موشکفانه به برجام
چگونگی بازگشت خودکار شش قطعنامه تحریم شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند.
ادامه مطلب
مجموعه تحولات ۷۲ ساعت گذشته در عرصه سیاست خارجی
ایران و سه روز پرماجرا
از چهارشنبه هفته گذشته عرصه سیاست خارجی ایران تحولات سیال و پرشتابی را به خود دیده است. مجموعه این حوادث در روزهای منتهی به پایان سال ۱۴۰۳، شرایط پیچیده و در‌عین‌حال مبهمی را با تمرکز بر دیپلماسی هسته‌ای برای سال پیش‌رو به وجود آورده است، اما در جدیدترین اتفاق، صبح دیروز جمعه پکن میزبان نشست سه‌جانبه‌ای با حضور معاونان وزرای امور خارجه روسیه، چین و ایران درباره پرونده هسته‌ای کشورمان بود که در نهایت با یک بیانیه مشترک هشت‌بندی به کار خود پایان داد.
ادامه مطلب
بحران اوکراین
درس‌هایی از دیپلماسی فنلاندی برای ایران
احسان دستغیب در یادداشتی می نویسد: تجربه تلخ فنلاند در مواجهه با اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۹، درس ارزشمندی از ضرورت واقع‌گرایی در سیاست خارجی به جای آرمان‌خواهی محض به رهبران این کشور آموخت. این رویداد تاریخی نشان داد که در عرصهٔ روابط بین‌الملل، درک صحیح از موازنه قدرت و محدودیت‌های ژئوپلیتیک می‌تواند سرنوشت یک ملت را رقم بزند.
ادامه مطلب
احتمال ادامه گفت‌وگوهای ایران و اروپا
نفس‌های آخر دیپلماسی هسته‌ای؟
گفت‌وگوهای احتمالی ایران و اروپا در فرصت سه ماهه پیش رو تا نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بعید است که به نتیجه‌ای ملموس و قابل‌توجه برسد. چرا که باید چندین جنبه مختلف از این مذاکرات و شرایط پیچیده آن را در نظر بگیریم.اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، شرایط پیچیده روابط ایران و کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر است. با وجود تلاش‌های دیپلماتیک مداوم و چندین دور گفت‌وگو، هیچ‌کدام از این مذاکرات نتوانسته‌اند به توافقات پایداری منجر شوند. به عبارت دیگر، زمینه‌های تاریخی این مذاکرات نشان می‌دهد که مسیر رسیدن به یک توافق جامع و پایدار، به‌ویژه در حوزه هسته‌ای، با چالش‌های متعددی همراه بوده است. حالا این که در سه ماه آینده به یک نتیجه قطعی دست یابند، کار دشواری به نظر می‌رسد، چرا که مسائل هسته‌ای ایران به‌طور مستقیم با امنیت ملی این کشور و نیز با موقعیت سیاسی ایران در منطقه و جهان در ارتباط است.
ادامه مطلب
علاقه به قدرتمندان
سیاست خارجی ترامپ شاید خام باشد، اما واقع‌گرایانه است
در دولت او نوعی پذیرش وجود دارد که نظم لیبرال بین‌المللی تنها به لطف قدرت نظامی آمریکا ممکن شد و حالا آمریکایی‌ها دیگر نمی‌خواهند هزینه آن را بپردازند. این همان واقع‌گرایی است – یک واقع‌گرایی خام، فاقد راهبرد و به قول دانشمند علوم سیاسی، استیون والت، یک "واقع‌گرایی نئاندرتالی" – اما در هر حال نوعی از واقع‌گرایی است.
ادامه مطلب
آنچه الگوی مد نظر ترامپ است
صلح اوکراین نمادی از یک نظم جدید جهانی
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد ترامپ تلاش دارد تا خطوط چارچوب صلح را در جنگ اوکراین ترسیم کند و پایان بازی را با نام خود رقم زند. ترامپ به وضوح اوکراین را فرصتی برای نشان دادن قدرت خود به رای دهندگان آمریکایی می‌داند. اگر او بتواند پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و به جنگی پایان دهد که از نظر او هیچ نفعی برای مردم آمریکا ندارد، این ادعای او نیز تقویت خواهد شد که می تواند از جنگ جهانی سوم جلوگیری کند.
ادامه مطلب
نقش ریاض در پایان دادن جنگ اوکراین
منافع دیپلماسی فعال برای عربستان سعودی
اردوان امیراصلانی طی یادداشتی می نویسد: در‌حالی‌که از زمان تحلیف دونالد ترامپ اخبار بین‌المللی شتاب بیشتری گرفته است، دیپلماسی عربستان سعودی در اوج قدرت قرار دارد. در ۱۲ فوریه گذشته، ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ پس از یک گفت‌وگوی تلفنی طولانی توافق کردند که برای دستیابی به صلح در اوکراین، مذاکراتی فوری با حمایت عربستان سعودی آغاز شود. در این راستا، وزیر امور خارجه آمریکا مارکو روبیو و همتای روسی‌اش سرگئی لاوروف، در ۱۸ فوریه در ریاض دیدار کردند و وزارت خارجه‌های دو کشور اعلام کردند که به‌زودی نشستی بین رؤسای جمهور دو کشور برگزار خواهد شد. عربستان سعودی که در طول این مناقشه به سیاست بی‌طرفی خود وفادار مانده است، از روابط ویژه‌اش با ایالات متحده و روسیه بهره می‌برد تا خود را به‌عنوان یک قدرت دیپلماتیک واقعی مطرح کند و در‌عین‌حال منافع خود را نیز تأمین کند.
ادامه مطلب
بحث های روانی دعوای زلنسکی و ترامپ
خشم‌های چندلایه و جنگ اوکراین
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خشم دو رئیس جمهور آمریکا و اوکراین از هم، خشم و تنفر رئیس جمهور اوکراین از رئیس جمهور روسیه و خشم رهبران اروپایی از رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، صرفاً پدیده‌های مربوط به افراد نیست، بلکه بازتابی از سازه‌ها و شرایط متحول سیاسی با اثرگذاری عمیق بر روابط بین‌المللی است و این پدیده به این سؤال تحلیلی می‌انجامد که چگونه می‌توان نسبت روانشناسی و روابط بین‌المللی معاصر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و چگونه می‌توان چارچوب‌های روانشناسی سیاسی را به بحران اوکراین در پایان سه سالگی آن تعمیم داد؟در پاسخ ابتدا باید «بنیادهای روانشناسی سیاسی» را مورد توجه قرار داد سپس در «سطح نخبگان و رهبران مؤثر، شاخصه آن روانشناختی» را بررسی کرد و سرانجام «در سطح مناسبات قاره‌ای در اروپا و مناسبات فرا آتلانتیکی»، عناصر روانشناختی را مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلب
دیپلماسی عمومی ابرقدرت شرقی در خاورمیانه
روسیه برای بازسازی تصویر خود چه می‌کند؟
نرگش خان‌گل‌زاده سنگرودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موفقیت آمیز بودن دیپلماسی عمومی روسیه تا حدی زیادی به توانایی این کشور برای استفاده از ابزارهای ارتباطات جمعی به منظور توضیح سیاست های خود برای مخاطبان خارجی بستگی دارد. اساسا مفهوم دیپلماسی عمومی در روسیه بر ابزارهای نوین سیاست خارجی مشتمل بر دیپلماسی اقتصادی، کاربست عناصر قدرت نرم و ادغام در فضای اطلاعاتی جهانی تمرکز دارد. از این جهت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه می کوشد که با حضور و مشارکت فعال در صحنه جهانی به پیگری صلح آمیز منافع ملی خود در چارچوب نهادهای بین المللی بپردازد.
ادامه مطلب
از نامه ترامپ تا میانجیگری روس‌ها
دیپلماسی پنهان؛ بین خطوط تحریم‌ها و مذاکرات بی‌صدا
در میانه فشارهای ایالات متحده بر ایران، دونالد ترامپ در مصاحبه‌ای با فاکس بیزنس اعلام کرد نامه‌ای به رهبر عالی ایران نوشته و در آن ابراز امیدواری کرده است که تهران آماده مذاکره باشد. این اظهارات به وضوح نشان‌دهنده رویکرد دوگانه کاخ سفید است که از یک سو از ابزار فشار حداکثری استفاده می‌کند و از سوی دیگر به دیپلماسی برای دستیابی به اهداف خود می‌پردازد. از زمان آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، سیاست فشار حداکثری شدت گرفته و تحریم‌های اقتصادی و امنیتی بیشتری علیه ایران وضع شده است. ترامپ همواره تأکید کرده که هدف نهایی این فشارها، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و محدود‌کردن نفوذ منطقه‌ای آن است. واشنگتن امید دارد با اعمال فشار و کاهش منابع مالی ایران، تهران را به پذیرش شرایط خود وادار کند. در این راستا، فشارهای وارد‌شده به‌عنوان ابزاری برای آغاز مذاکرات از موضع قدرت و دستیابی به یک توافق جامع‌تر با ایران به کار گرفته می‌شود.
ادامه مطلب
آمریکا کمک‌های نظامی به اوکراین را متوقف کرد
اهرم فشار ترامپ علیه زلنسکی
رئیس‌جمهور آمریکا موضع خود علیه ولودیمیر زلنسکی را تشدید کرده و برای فشار بر رئیس‌جمهور اوکراین تأیید کرده است که از طریق قرارداد اقتصادی با کی‌یف سعی دارد بدون اینکه آمریکا را وارد جنگی دیگر کند، مانع تهاجم احتمالی روسیه به اوکراین در آینده شود.
ادامه مطلب
اروپا نگران سهم خود است
معامله نامرئی قدرت های جهانی برسر اوکراین و ایران
محمد گل‌افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: می توان احتمال داد، با توجه به جایگاه تاثیرگذار روسیه در نزد مقامات ایران و اظهار تمایل آمریکا برای بازگشایی و یا راه حلی برای ادغام ایران با منافع غرب در منطقه و جهان، روسیه نیز دست آمریکا را برای ورود به ایران باز بگذارد، تا آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف حتی نظامی (ازجمله یاری رساندن به اسرائیل)، در نهایت ایران را تحت نفوذ خود قرار دهد یا رابطه ایجاد کند.
ادامه مطلب