سعید سیفی و علی رضوان‌پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: مسکو ممکن است فوراً توافق آتش‌بس را نپذیرد، اما دلایل خوبی برای دستیابی به توافق دارد.
ادامه مطلب
ایران که از نظر راهبردی تضعیف شده، سیگنال‌هایی ارسال کرده که مایل است درباره نظامی‌سازی برنامه هسته‌ای خود با ایالات متحده گفتگو کند، اما هرگونه پیشرفت دیپلماتیک بسیار بعید به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این مقاله، با در نظر گرفتن چالش‌های گسترده از تضادهای سرمایه تا نقش منطقه‌ای هند، یک تحلیل جامع و چندلایه ارائه می‌دهد. فرض محوری این تحلیل آن است که ایران از تحریم‌ها و محدودیت‌های کنونی رها شود و به یک بازیگر پویا تبدیل شده باشد. هدف از این تحلیل ترسیم یک چشم‌انداز دقیق از آینده جهان با تمرکز بر عوامل محرک، نقاط عطف و پیامدهای احتمالی است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بریتانیا که نقش بارزی در روزهای اولیه این منازعه داشت و همچنان سرسختانه از کی‌یف حمایت می کند به عنوان دشمن شماره یک عمومی جدید روسیه معرفی شده چرا که اخراج دو دیپلمات انگلیسی به دلیل اختلافات جاسوسی به علاوه تهدید یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین به تصرف دارایی های بریتانیا در روسیه، این موارد نشان دهنده تشدید خصومت های اخیر است. جالب توجه این که سرویس اطلاعات خارجی روسیه در بیانیه‌ای علنی اعلام کرده که لندن امروز، درست مانند هر دو جنگ جهانی قرن گذشته، به‌عنوان محرک جهانی جنگ عمل می‌کند و تلاش می کند تا رایزنی های ترامپ برای میانجیگری صلح در اوکراین را از مسیر خارج کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داشتن دوستان و دشمنان همیشگی ازجمله انگاره‌های آرمانی سیاستگذاری خارجی است که سیاستگذاران و دولت‌ها را با پیامدهای فاجعه‌باری روبه‌رو می‌سازد. این انگاره، رویکرد بسیاری از بازیگران نظام جهانی است که البته بیشتر در حلقه جهان سوم یا جنوب جهانی حضور دارند.
ادامه مطلب
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند.
ادامه مطلب
از چهارشنبه هفته گذشته عرصه سیاست خارجی ایران تحولات سیال و پرشتابی را به خود دیده است. مجموعه این حوادث در روزهای منتهی به پایان سال ۱۴۰۳، شرایط پیچیده و در‌عین‌حال مبهمی را با تمرکز بر دیپلماسی هسته‌ای برای سال پیش‌رو به وجود آورده است، اما در جدیدترین اتفاق، صبح دیروز جمعه پکن میزبان نشست سه‌جانبه‌ای با حضور معاونان وزرای امور خارجه روسیه، چین و ایران درباره پرونده هسته‌ای کشورمان بود که در نهایت با یک بیانیه مشترک هشت‌بندی به کار خود پایان داد.
ادامه مطلب
احسان دستغیب در یادداشتی می نویسد: تجربه تلخ فنلاند در مواجهه با اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۹، درس ارزشمندی از ضرورت واقع‌گرایی در سیاست خارجی به جای آرمان‌خواهی محض به رهبران این کشور آموخت. این رویداد تاریخی نشان داد که در عرصهٔ روابط بین‌الملل، درک صحیح از موازنه قدرت و محدودیت‌های ژئوپلیتیک می‌تواند سرنوشت یک ملت را رقم بزند.
ادامه مطلب
گفت‌وگوهای احتمالی ایران و اروپا در فرصت سه ماهه پیش رو تا نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بعید است که به نتیجه‌ای ملموس و قابل‌توجه برسد. چرا که باید چندین جنبه مختلف از این مذاکرات و شرایط پیچیده آن را در نظر بگیریم.اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، شرایط پیچیده روابط ایران و کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر است. با وجود تلاش‌های دیپلماتیک مداوم و چندین دور گفت‌وگو، هیچ‌کدام از این مذاکرات نتوانسته‌اند به توافقات پایداری منجر شوند. به عبارت دیگر، زمینه‌های تاریخی این مذاکرات نشان می‌دهد که مسیر رسیدن به یک توافق جامع و پایدار، به‌ویژه در حوزه هسته‌ای، با چالش‌های متعددی همراه بوده است. حالا این که در سه ماه آینده به یک نتیجه قطعی دست یابند، کار دشواری به نظر می‌رسد، چرا که مسائل هسته‌ای ایران به‌طور مستقیم با امنیت ملی این کشور و نیز با موقعیت سیاسی ایران در منطقه و جهان در ارتباط است.
ادامه مطلب
در دولت او نوعی پذیرش وجود دارد که نظم لیبرال بین‌المللی تنها به لطف قدرت نظامی آمریکا ممکن شد و حالا آمریکایی‌ها دیگر نمی‌خواهند هزینه آن را بپردازند. این همان واقع‌گرایی است – یک واقع‌گرایی خام، فاقد راهبرد و به قول دانشمند علوم سیاسی، استیون والت، یک "واقع‌گرایی نئاندرتالی" – اما در هر حال نوعی از واقع‌گرایی است.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد ترامپ تلاش دارد تا خطوط چارچوب صلح را در جنگ اوکراین ترسیم کند و پایان بازی را با نام خود رقم زند. ترامپ به وضوح اوکراین را فرصتی برای نشان دادن قدرت خود به رای دهندگان آمریکایی می‌داند. اگر او بتواند پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و به جنگی پایان دهد که از نظر او هیچ نفعی برای مردم آمریکا ندارد، این ادعای او نیز تقویت خواهد شد که می تواند از جنگ جهانی سوم جلوگیری کند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی طی یادداشتی می نویسد: در‌حالی‌که از زمان تحلیف دونالد ترامپ اخبار بین‌المللی شتاب بیشتری گرفته است، دیپلماسی عربستان سعودی در اوج قدرت قرار دارد. در ۱۲ فوریه گذشته، ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ پس از یک گفت‌وگوی تلفنی طولانی توافق کردند که برای دستیابی به صلح در اوکراین، مذاکراتی فوری با حمایت عربستان سعودی آغاز شود. در این راستا، وزیر امور خارجه آمریکا مارکو روبیو و همتای روسی‌اش سرگئی لاوروف، در ۱۸ فوریه در ریاض دیدار کردند و وزارت خارجه‌های دو کشور اعلام کردند که به‌زودی نشستی بین رؤسای جمهور دو کشور برگزار خواهد شد. عربستان سعودی که در طول این مناقشه به سیاست بی‌طرفی خود وفادار مانده است، از روابط ویژه‌اش با ایالات متحده و روسیه بهره می‌برد تا خود را به‌عنوان یک قدرت دیپلماتیک واقعی مطرح کند و در‌عین‌حال منافع خود را نیز تأمین کند.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خشم دو رئیس جمهور آمریکا و اوکراین از هم، خشم و تنفر رئیس جمهور اوکراین از رئیس جمهور روسیه و خشم رهبران اروپایی از رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، صرفاً پدیده‌های مربوط به افراد نیست، بلکه بازتابی از سازه‌ها و شرایط متحول سیاسی با اثرگذاری عمیق بر روابط بین‌المللی است و این پدیده به این سؤال تحلیلی می‌انجامد که چگونه می‌توان نسبت روانشناسی و روابط بین‌المللی معاصر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و چگونه می‌توان چارچوب‌های روانشناسی سیاسی را به بحران اوکراین در پایان سه سالگی آن تعمیم داد؟در پاسخ ابتدا باید «بنیادهای روانشناسی سیاسی» را مورد توجه قرار داد سپس در «سطح نخبگان و رهبران مؤثر، شاخصه آن روانشناختی» را بررسی کرد و سرانجام «در سطح مناسبات قاره‌ای در اروپا و مناسبات فرا آتلانتیکی»، عناصر روانشناختی را مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلب
نرگش خان‌گل‌زاده سنگرودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موفقیت آمیز بودن دیپلماسی عمومی روسیه تا حدی زیادی به توانایی این کشور برای استفاده از ابزارهای ارتباطات جمعی به منظور توضیح سیاست های خود برای مخاطبان خارجی بستگی دارد. اساسا مفهوم دیپلماسی عمومی در روسیه بر ابزارهای نوین سیاست خارجی مشتمل بر دیپلماسی اقتصادی، کاربست عناصر قدرت نرم و ادغام در فضای اطلاعاتی جهانی تمرکز دارد. از این جهت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه می کوشد که با حضور و مشارکت فعال در صحنه جهانی به پیگری صلح آمیز منافع ملی خود در چارچوب نهادهای بین المللی بپردازد.
ادامه مطلب
در میانه فشارهای ایالات متحده بر ایران، دونالد ترامپ در مصاحبه‌ای با فاکس بیزنس اعلام کرد نامه‌ای به رهبر عالی ایران نوشته و در آن ابراز امیدواری کرده است که تهران آماده مذاکره باشد. این اظهارات به وضوح نشان‌دهنده رویکرد دوگانه کاخ سفید است که از یک سو از ابزار فشار حداکثری استفاده می‌کند و از سوی دیگر به دیپلماسی برای دستیابی به اهداف خود می‌پردازد. از زمان آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، سیاست فشار حداکثری شدت گرفته و تحریم‌های اقتصادی و امنیتی بیشتری علیه ایران وضع شده است. ترامپ همواره تأکید کرده که هدف نهایی این فشارها، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و محدود‌کردن نفوذ منطقه‌ای آن است. واشنگتن امید دارد با اعمال فشار و کاهش منابع مالی ایران، تهران را به پذیرش شرایط خود وادار کند. در این راستا، فشارهای وارد‌شده به‌عنوان ابزاری برای آغاز مذاکرات از موضع قدرت و دستیابی به یک توافق جامع‌تر با ایران به کار گرفته می‌شود.
ادامه مطلب
رئیس‌جمهور آمریکا موضع خود علیه ولودیمیر زلنسکی را تشدید کرده و برای فشار بر رئیس‌جمهور اوکراین تأیید کرده است که از طریق قرارداد اقتصادی با کی‌یف سعی دارد بدون اینکه آمریکا را وارد جنگی دیگر کند، مانع تهاجم احتمالی روسیه به اوکراین در آینده شود.
ادامه مطلب
محمد گل‌افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: می توان احتمال داد، با توجه به جایگاه تاثیرگذار روسیه در نزد مقامات ایران و اظهار تمایل آمریکا برای بازگشایی و یا راه حلی برای ادغام ایران با منافع غرب در منطقه و جهان، روسیه نیز دست آمریکا را برای ورود به ایران باز بگذارد، تا آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف حتی نظامی (ازجمله یاری رساندن به اسرائیل)، در نهایت ایران را تحت نفوذ خود قرار دهد یا رابطه ایجاد کند.
ادامه مطلب
نعمت الله ایزدی در گفت وگویی باور دارد که سمت و سوی روابط ایران و آمریکا به خصوص معادلات پس از انقلاب، تأثیر مستقیمی بر سیاست خارجی کرملین و همچنین روابط ایران با شوروی و بعد، ایران و فدراسیون روسیه گذاشته است. به همین دلیل روس‌ها نمی‌توانند در این میانجیگری‌ها بیطرف باشند.
ادامه مطلب
فرزاد احمدی دوازده امامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تصمیم اخیر دونالد ترامپ در کنفرانس خبری با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، که شامل کاهش حمایت از اوکراین و موضع‌گیری تند در برابر رهبر این کشور بود، می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌ها به قدرت نرم آمریکا باشد. این اتفاق نه‌تنها اعتبار بین‌المللی واشینگتن را زیر سؤال می‌برد، بلکه باعث شکاف در اتحادهای سنتی آمریکا شده و فرصت‌های جدیدی برای رقبا مانند روسیه و چین فراهم می‌کند.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از آنجا که شرایط امروزی اوکراین یک شبه اتفاق نیافتاده و نتیجه سیر تحولاتی است که در بیش از سه دهه پس از فروپاشی شوروی رخ داده در این نوشته به رویکردی که این کشور اتخاذ کرده است با نگاه آسیب شناسانه نظری می اندازیم.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: روی کار آمدن ترامپ و سیاست های قبض و بسط آن در محیط بین الملل و شعار «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» درباره روابط اروپا و اوکراین تنش ایجاد کرده است. ترامپ، رئیس جمهور اوکراین را «یک دلقک دیکتاتور» می نامد و به بهانه تامین هزینه بیشتر ناتو توسط اروپا، و قطع کمک های نظامی به اوکراین، صحنه عملیاتی اروپا را دگرگون کرده است. آغاز مذاکرات صلح اوکراین توسط هیات های آمریکایی و روسی در عربستان، بدون حضور اوکراین و اروپا، چراغ سبز ترامپ به پوتین برای تقسیم دوباره جهان بین آمریکای ترامپ و «ارواسیای» روسیه است.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی خاطر نشان می کند در ادبیات دونالد ترامپ در جلسه‌ای که با زلنسکی داشت، دیدید که به کرات از «برگ برنده» و «کارت بازی» استفاده کرد. این ادبیات کسانی است که کشورها را مانند کارت بازی می‌بینند. یعنی یک سیاستمداری که نگاه تاراج گرایانه و سوداگرایانه دارد. مشابه همین نگاه توسط کرملین و پوتین در قبال ایران پیاده شد. یعنی همان گونه که آمریکا توانست اوکراین را قربانی منافع خود در مناسبات با روسیه کند. طبیعتا روس‌ها و پوتین هم ایران را به راحتی و برای تحقق منافع خود قربانی خواهند کرد
ادامه مطلب
روابط ترکیه و اسرائیل پس از جنگ غزه به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. بر اساس این گزارش، مقامات ارشد اسرائیل به آمریکا هشدار داده‌اند که رهبران جدید سوریه، که از حمایت آنکارا برخوردارند، تهدیدی جدی برای مرزهای اسرائیل محسوب می‌شوند.
ادامه مطلب
محمدجواد جمالی‌نوبندگانی در گفت وگویی تاکید دارد که هرچه تنش بین زلنسکی و ترامپ و جدال بین اروپا و آمریکا بیشتر شود، در کوتاه‌مدت، اثر آن بر سیاست خارجی ایران، آن خواهد بود که فضا و بستری برای اجماع‌سازی علیه تهران شکل نخواهد گرفت. به‌خصوص که این روزها زمزمه تلاش‌ها برای فعال‌کردن مکانیسم ماشه و فشار دولت ترامپ و کنگره آمریکا بر سه کشور اروپایی عضو برجام در زمینه ارجاع پرونده هسته‌ای ایران از شورای حکام به شورای امنیت و بازگشت قطع‌نامه‌های این شورا (امنیت) مطرح است.
ادامه مطلب
تنش شامگاه جمعه میان ولودیمیر زلنسکی و دونالد ترامپ در کاخ سفید، بدون شک به نفع روسیه تمام می‌شود، زیرا می‌تواند حمایت آمریکا از اوکراین را کاهش داده و مسکو را در جنگ دست برتر دهد. اما برخلاف تصور رایج، این اتفاق لزوماً به سود ایران نیست. بسیاری بر این باورند که هرچه روسیه موقعیت بهتری داشته باشد، می‌تواند در میانجیگری میان ایران و آمریکا نقش مثبتی ایفا کند، اما واقعیت این است که مسکو به یک تنش کنترل‌شده بین تهران و واشنگتن نیاز دارد، نه به حل‌وفصل اختلافات آن‌ها.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف محور آنگلوساکسون تبدیل اروپا به نوعی زمین سوخته برای مقابله با روسیه، عدم اجازه به اروپا برای عرض اندام و همچنین عدم اجازه به پکن برای هر گونه به دست گیری احتمالی اتحادی واحد به شکل یکجا و یکباره است. اروپای تکه‌تکه‌شده نه‌تنها به این اهداف کمک می‌کند، بلکه به آنگلوساکسون‌ها اجازه می‌دهد تا در میان فضای متشنج اروپا، متحدانی قابل‌اعتماد برای خود برگزینند.
ادامه مطلب
شفقتی با اشاره به نقش دیپلماسی در تسهیل روابط اقتصادی و ایجاد فضای اعتماد بین کشورها، بر لزوم تلاش برای بهبود و گسترش روابط دیپلماتیک با کشورهای عضو اوراسیا تاکید کرد. وی گفت که رفع موانع دیپلماتیک می‌تواند به تسهیل تجارت، جذب سرمایه‌گذاری و توسعه همکاری‌های اقتصادی بین ایران و این کشورها کمک کند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترامپ، یک ایده دارد تا بتواند امریکای امروز را با کمترین مصرف و مخارج اقتصادی و مالی، در صدر سیاست های جهانی، نگه دارد. این کشور از زمان روی کار آمدن جو بایدن، استراتژی ایجاد شکاف میان چین و روسیه یا روسیه و ایران و هر ضلع را در دستور کار جدی قرار داده بود. حتی قبل از آن، ترامپ با دیدارهای بی پیشینه و تاریخی با کیم جون اونگ، رهبر کره شمالی، میانۀ گرم با پوتین و دیپلماسی ظاهری و فریبنده با رهبر چین، در تلاش بود تا از پیشرفت و استحکام این اتحاد، بواسطه ایجاد شکاف، جلوگیری کند. حالا، با مختوم ساختن قضیه اوکراین که ظاهرا به نفع روسیه هم است، امریکا در تلاش است تا با ایجاد سیاست فشار حداکثری، ایران و روسیه را از کنار چینی ها دور کند.
ادامه مطلب
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیروز چهارشنبه و در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران پیرامون سفر وزیر خارجه روسیه به تهران و مذاکراتش با لاوروف اطلاع داد که بر خلاف برخی گمانه زنی ها، «هیچ پیامی در این دیدار وجود نداشت و قرار نبود [لاوروف] پیامی بیاورد.» با اینحال و به گفته سکاندار سیاست خارجی کشورمان، «مذاکرات بسیار مفصلی با طرف روس داشتیم و درباره تمام مسائل منطقه و درخصوص طیف وسیع مسائل دوجانبه گفت‌وگوی مفصلی صورت گرفت.» عراقچی این را هم خبر داد که «لاوروف درباره مذاکرات روسیه با آمریکا و مذاکرات خود با دیگران در منطقه گزارش مفصلی داد.»
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی باور دارد که اگر می‌خواهیم بحران از این عمیق‌تر نشود، باید در کمترین زمان ممکن به سمت مذاکرات عملی برویم. تکرار می‌کنم که مذاکره عملی، نه دیدار و گفت‌وگو و تماس تلفنی یا نوشته‌های توییتری. باید با حضور فیزیکی در اروپا و آغاز مذاکرات، پنجره روابط را باز کنیم
ادامه مطلب