خاورمیانه، شهر بی کلانتر
این منطقه خود را در یک وضعیت "میاندوره ای" میبیند. بحث درباره تک قطبی یا چند قطبی را فراموش کنید: خاورمیانه بیقطب است. کسی در اینجا مهار کار را در دست ندارد.
ادامه مطلباین منطقه خود را در یک وضعیت "میاندوره ای" میبیند. بحث درباره تک قطبی یا چند قطبی را فراموش کنید: خاورمیانه بیقطب است. کسی در اینجا مهار کار را در دست ندارد.
ادامه مطلبمهمتر از آن، نیروهایی که در حال حاضر در سوریه و عراق حضور دارند واقعاً برای محافظت از ایالات متحده در برابر داعش در آنجا نیستند. آنها به یک سری دلایلی مبهمی ،که بیشتر آنها به مخالفت با نفوذ ایران مربوط می شود، در آنجا هستند.
ادامه مطلبکشتهشدن سه آمریکایی در پایگاه کوچک نظامی آمریکا در اردن، موسوم به «برج ۲۲» در نزدیکی پایگاه التنف در سوریه هشتم بهمن ماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۸ ژانویه ۲۰۲۴ و به دنبال آن، دور جدیدی از حملات آمریکا در عراق و سوریه و نیز ترور تعدادی از فرماندهان گروههای عراقی موجب شد تا درگیری بین جریانهای موسوم به محور مقاومت با نیروهای نظامی ایالات متحده به شکل چشمگیری کاهش یابد؛ اما این روند کاهشی تنش درباره انصارالله یمن صدق نمیکند. کماکان دریای سرخ، تنگه بابالمندب و خلیج عدن کانون درگیری است. در جدیدترین مورد سخنگوی نیروهای مسلح یمن صبح دوشنبه از انجام عملیات جدید از طرف ارتش این کشور علیه یک کشتی انگلیسی و یک پهپاد آمریکایی خبر داد.
ادامه مطلببعد از عملیات طوفانالاقصی در هفتم اکتبر و آغاز جنگ حماس و اسرائیل تا به امروز در حملات مکرر، تعدادی از مستشاران نظامی ایران و برخی چهرهها در گروههای موسوم به محور مقاومت به دست اسرائیل یا آمریکا ترور شدهاند.
ادامه مطلبعراق با هدف تقویت امنیت مرزی در نوار مرزی غربی با سوریه در منطقه «القائم» در شمال رود فرات دیوار بتنی عایق به طول ۱۶۰ کیلومتر و ارتفاع ۳ متر احداث کرد.
ادامه مطلبابراهیم کالین به طرف عراقی گفته است که دولت آنکارا تصمیم خود را گرفته و حمله به شمال عراق که در نوع خود حمله ای بزرگ خواهد بود به زودی انجام خواهد شد و دولت آنکارا تمایل دارد دولت عراق را در جریان عملیات، قبل از آغاز آن، قرار دهد.
ادامه مطلبارتش آمریکا جمعهشب اعلام کرد دولت بایدن دور اولیه حملات هوایی را به تلافی حمله به پایگاه این کشور در اردن انجام داده و از «بیش از ۱۲۵ مهمات دقیق» در چندین سایت در عراق و سوریه استفاده کرده است. ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) اعلام کرد در پاسخ به کشتهشدن سه نظامی خود در حمله هفته گذشته به پایگاه این کشور در خاک اردن، مواضعی را در سوریه و عراق هدف قرار داده است. سنتکام مدعی هدف قراردادن ۸۵ موضع در این حملات شد. بعد از این خبر بود که شبکه خبری الجزیره گزارش داد مناطق «حیدریه و الشبلی» در المیادین در حومه دیرالزور سوریه هدف حمله قرار گرفتهاند. منابع محلی هم گزارش کردند اطراف شهر البوکمال در شرق دیرالزور نزدیک مرز سوریه و عراق مورد حمله قرار گرفت. همچنین گزارشهایی از حمله به القائم در استان الانبار واقع در غرب عراق منتشر شد.
ادامه مطلبپس از حادثه اخیر (کشته شدن سربازان آمریکایی در اردن)، درخواستهای تازه ای برای مقابله با ایران مطرح شده، با هدف اعاده بازدارندگی و نمایش قدرت. واشنگتن ممکن است خود را درگیر یک جنگ قابل اجتناب با یک دشمن فرصتطلب بیابد که تاکتیکهای خشونتآمیزش، زمانی به راحتی پیاده می شود که نیروهای آمریکایی در کنار ایران و در میان انبوهی از شبه نظامیان حامی تهران، که توسط بغداد به ندرت محدود میشوند، مستقرند. حفظ استقرار نیروها، پیشرفت امنیت آمریکا را به همراه ندارد - بلکه خطرات بیشتری برای آن ایجاد میکند.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی می نویسد: انقلاب های عربی عاقبت بخیر نشدند. رەآورد آنها نه تنها توسعه و دمکراسی نبود، بلکه از پس آنها موجی جدید از استبداد و خودکامگی سر برآورد و بی ثباتی سیاسی هم به آن افزوده شد.گل سر سبد بهار عربی تونس بود که پس از چند سال کش و قوس به آغوش استبداد و حکومت شخصی بازگشت.
ادامه مطلببا توجه به تداوم جنگ حماس و اسرائیل، منطقه خاورمیانه کماکان در التهاب و نگرانی ناشی از گسترش تنش به سر میبرد. از یک سو بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، میگوید که درخواستها برای توقف جنگ در قبال آزادی اسرایش در غزه را رد میکند و همزمان وزارت دفاع آمریکا اعلام میکند که از ۱۷ اکتبر در مجموع ۱۵۱ حمله به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه انجام شده است. به موازاتش دور جدید حملات مشترک ایالات متحده و انگلستان به یمن در شامگاه دوشنبه نیز به وقوع پیوست.
ادامه مطلباگر اسرائیل به دنبال ایجاد موازنه تهدید پس از حمله موشکی ایران به سوریه از طریق موشک خیبرشکن بود، نیازی به حمله دقیق، نقطهای و میدانی نداشت بلکه با بمباران کور سوریه و حمله به مواضع و اهداف نیروهای محور مقاومت میتوانست به این اهداف نائل آید. ولی زمانی که اسرائیل با یک حمله نقطهای که برگرفته از یک کار اطلاعاتی دقیق است، ترور مستشاران نظامی ایران را در دستور کار دارد، صرفا به این معناست که ریلگذاری تلآویو، کشاندن ایران به جنگ مستقیم است.
ادامه مطلبمحمدابراهیم رحیم پور در گفتگویی تاکید داردکه وقتی یک برنامهریزی دقیق دیپلماتیک نداشته باشیم، نتیجه آن شرایط کنونی است که برای اولین بار در روابط ایران و پاکستان، اسلامآباد یک بیانیه شدیداللحن صادر میکند و در ادامه سفیر خود را از تهران فرامیخواند و اجازه بازگشت سفیر ایران به اسلامآباد را هم نمیدهد و افزون بر آن تمام دیدارها در سطوح بالا را هم لغو میکند.
ادامه مطلبدر واپسین دقایق روز دوشنبه و بامداد دیروز سهشنبه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عملیاتی موشکی را در خاک سوریه و اقلیم کردستان عراق انجام داد.
ادامه مطلباگر نیت تهران از انجام عملیات موشکی شب گذشته به سوریه پاسخ به ترور کور گروه های تروریستی بوده، نه ارسال پالس مشخص به تل آویو و واشنگتن، به نظر اینگونه می رسد که این حمله احتمالا به هدف ترسیمی خود نرسیده باشد. چرا که عملیات موشکی در ادلب با این بُرد که برای اولین بار صورت گرفته در بطن و متن خود بیش از آنکه مخاطبش داعش خراسان و ترکستانی باشد، اسرائیل و ایالات متحده را مدنظر دارد. یعنی تهران با دوربردترین عملیات موشکی توسط موشک های بالستیک خیبرشکن، همزمان به داعش، اسرائیل و آمریکا پیام خود را ارسال کرده است. اما حتی اگر طی مسیر موشکی بیش از ۱۳۰۰ کیلومتری، تهدید غیرمستقیم تل آویو هم باشد، نمی تواند در لایه بعدی خود توازن وحشت و توازن تهدیدی برای ترویسم در شرق کشور به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلبدر سایه نشست پنجشنبه شورای امنیت از قبل قابل پیشبینی بود که ایالات متحده آمریکا، حملات محدودی را به یمن در دستور کار خود قرار دهد، به خصوص آنکه اقتضائات منطقه حکایت از اوجگیری تنشها داشت. با توجه به همین موضوع، رسانههای بینالمللی بامداد دیروز جمعه از حملات مشترکی آمریکا و انگلیس علیه اهدافی در چند استان یمن خبر دادند.
ادامه مطلبآنتونی بلینکن در آغار سال جدید میلادی مجددا راهی خاور میانه شد. وزیر امور خارجه ایالات متحده که سفر منطقهای خود را از روز جمعه شروع کرده است به ترکیه، اردن، قطر، عربستان، امارات، مصر و اسرائیل فلسطین خواهد رفت. تا به اینجای کار بلینکن پس از ترکیه به یونان رفته و بامداد دیروز یکشنبه هم وارد اردن شد. او قرار است پس از آن به قطر، امارات، عربستان سعودی، سرزمینهای اشغالی، کرانه باختری و مصر برود. دستور کار چهارمین سفر بلینکن به منطقه، بررسی تحولات مربوط به غزه و نیز جلوگیری از تشدید و گسترش جنگ به کل منطقه است. چرا که بی تردید تداوم جنگ حماس و اسرائیل تبعات مخربی را در سال انتخابات ریاست جمهوری برای بایدن به همراه داشته است.
ادامه مطلبا توجه به تجاوزات و ترورهای چند روز اخیر توسط رژیم صهیونیستی و آمریکا بدیهی بود که نوار انتقام در کل منطقه در دستور کار قرار گیرد که شدیدترین آنها با حمله موشکی حزب الله بود. در همین باره و بعد از اینکه منابع رسانهای صبح دیروز (شنبه) از شلیک دهها موشک از خاک لبنان به مواضع ارتش رژیم صهیونیستی در شمال سرزمینهای اشغالی خبر دادند، حزبالله لبنان مسؤولیت این حملات را برعهده گرفت.
ادامه مطلببا بیانیه پنجشنبه شب داعش و پذیرش مسئولیت حمله تروریستی کرمان، اکنون باید از زاویه ای متفاوت به پاسخ تهران نگاه کرد. تا پیش از این بیانیه (داعش) و بر اساس موضعگیریهایی که مقامات داخلی در ساعات اولیه این حادثه داشتند، متهم ردیف اول تل آویو بود و با قرائتی از تحولات سه ماهه اخیر در فلسطین، این گمانه مطرح بود که اسرائیل به دنبال انتقام و یا در گزاره دیگر، تعمیم درگیری با ایران است. لذا نگرانیها در خصوص شکلگیری دور جدیدی از تنشهای نیابتی و حتی زمزمه تقابل مستقیم بین دو طرف (ایران و اسرائیل) و به دنبالش کلان تنش تهران – واشنگتن مطرح بود. در همین راستا واکنش صعودی روز پنج شنبه بازار ارز و طلا هم موید نگرانی پیرامون اوج گیری تنش و وقوع جنگ در منطقه بود.
ادامه مطلبخبرگزاری فرات، رسانه رسمی گروه شبه نظامی پ.ک.ک در گزارشی خبر از جذب اعضای جدیدی برای خود داده است. پ.ک.ک در خبر خود اعلام کرده است: «۹ جوان دیگر با قرائت بیانیهای، پیوستن خود به صفوف پکک را اعلام کردند.
ادامه مطلبصباح زنگنه در نوشتاری به مناسبت سالگرد ترور سردار سلمیانی می نویسد: به هر میزان که نیروهای محور مقاومت این تراز عملکرد را در خود تقویت کنند به همان میزان در نزد خدا و نزد ملت های منطقه ارج و قرب پیدا می کنند. چون خداوند متعال وعده داده که هر کسی برا رضایش تواضع کند، خدا او را بلندمرتبه قرار می دهد. مصداق بارز این وعده پروردگار، حاج قاسم بود. همه توان و قدرت تحلیل نظامی، سیاسی، دیپلماتیک و نیز داشتن توان پیش بینی امور و تبیین وضعیت استراتزِک منطقه و جهان سردارسلیمانی در جای خود قابل ستایش است، اما حاج قاسم همه این توانایی ها و موفقیت ها و نهایتا جان خود را با خدا معامله کرد. این می تواند متر، معیار و سنجه خوبی برای دیگر مقامات باشد که تا چه حد می توانند خود را کسی بدانند که در راه خدا و خلق خدا عمل کرده اند؟
ادامه مطلبمحافل حقوق بشری در گزارشهای اخیر خود از این مطلب می گویند که پیامدهای فاجعهبار عملیات نظامی ترکیه در ماه اکتبر، همچنان ادامه دارد. این بمباران سیستماتیک، که در ۴ اکتبر آغاز شد، آسیب شدید و ماندگاری را به زیرساختهای بشردوستانهی شکننده منطقه وارد کرده که با شروع زمستان باعث شده است مردم بدون سوخت، برق و آب کافی، به مشکلات زیادی دچار شوند.
ادامه مطلبرسانههای آمریکایی گزارش دادند که از ۱۷ اکتبر گذشته، نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق در معرض ۱۰۰ حمله به پایگاههایشان قرار گرفتند. به گزارش ایسنا، خبرنگار شبکه فاکس نیوز آمریکا گزارش داد، تعداد حملاتی که به نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق از ۱۷ اکتبر گذشته صورت گرفته است، به ۱۰۰ حمله میرسد. این گزارش پس از حملات اخیر به دو میدان العمر و کونیکو در شمال شرق سوریه در ظهر روز شنبه منتشر شده است.
ادامه مطلبابوالقاسم دلفی در گفت وگویی بر این باور است که هرچه تنور انتخابات در سال ۲۰۲۴ داغتر شود، فشار جمهوریخواهان، منتقدان و هجمههای سیاسی و رسانهای علیه دولت بایدن مشخصا در قبال ایران بهشدت افزایش پیدا خواهد کرد و به دنبال آن کاخ سفید دیگر با فراغ بال نمیتواند سیاست خود را در قبال تهران در پیش بگیرد. مضاف بر آن نباید فراموش کنیم که حتی بخشی از دموکراتها هم در مصوبه مجلس نمایندگان رأی به بلوکهکردن مجدد اموال ایران در بانکهای قطر دادند که نشان میدهد حتی بخشی از بدنه دموکرات هم در مقابل بایدن قرار گرفته است.
ادامه مطلبدر حالی حملات اسرائیل به غزه ادامه دارد که به موازاتش تنش های منطقه ای بین گروه های مسلح و نیروهای امریکایی عملا به نقاط حساس و باریک کشیده شده است تا جایی که اکنون سفارت ایالات متحده در بغداد هم در امان نیست و هدف این دست حملات قرار گرفت. پیرو این اتفاق، سفارت آمریکا در بغداد تایید کرد که دیروز، جمعه مورد حمله موشکی قرار گرفت. پیشتر یک رسانه عربی به نقل از مقامات عراق اعلام کرده بود که اطراف ساختمان سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد هدف حمله راکتی قرار گرفتهاست. آن طور که ایسنا گزارش داده، سفارت آمریکا در بغداد به شبکه الجزیره گفت که بامداد روز جمعه پس از شنیدن صدای انفجار در نزدیکی سفارت متوجه شده که هدف موشک قرار گرفتهاست.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر کسی پوشیده نیست که روسیه از دهه دوم هزاره سوم رویکرد جدید بین المللی آغاز کرده و گویی به زیاده خواهی های هژمون غرب را مورد تجدید نظر قرار داده است. مسکو بعد از اشغال عراق و افغانستان و لیبی توسط نیروهای آمریکایی متوجه شد که دوره تعامل و گفت وگو با غرب به ویژه امریکا به سر رسیده و نیازمند تغییر اساسی است.
ادامه مطلبساعاتی پیش از حضور سید بدرالبوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان در ایران، منطقه شاهد دور جدیدی از برخوردها بود. با در نظر گرفتن آنچه در ۲۴ ساعت گذشته در زمین و دریا روی داده است، طیفی از تحلیلگران بر این باورند که تلاش بوسعیدی و تهران برای جلوگیری از تنش ظاهرا به نتایج مطلوب خود هنوز دست نیافته؛ چراکه منطقه به سمت افزایش تنشها در حال حرکت است. البته آنگونه که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در نشست خبری دیروز (دوشنبه) خود و در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا وزیر خارجه عمان در سفر یکشنبهشب به تهران، حامل پیام آمریکا برای ایران بوده است، تنها به گفتن این کلمه بسنده کرد: «خیر».
ادامه مطلبپروفسور اشتفان هرتوگ استدلال می کند که نقش بی حد دولت ها در اقتصاد کشورهای خاورمیانه، شکاف های موجود میان خودی ها و غیرخودی ها و ترکیب ناخوشایند "مهارتِ پایین با مولدبودن پایین"، اقتصادهای چند تکه ای را شکل داده که همکاری موثر میان حاکمیت، کسب و کارها و نیروی کار را مختل می کند.
ادامه مطلباگر چه فضای ضدایرانی مقوله تازهای نیست و همواره با شدت و ضعف در عرصه سیاست خارجی وجود داشته است، اما برخی اقدامات طی روزهای اخیر میتواند دایره تنش در منطقه را به نقطه حساسی بکشاند. مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا برای بلوکه کردن مجددا اموال ایران در بانک های قطر اگر چه برای عملی شدنش راه زیادی در پیش دارد، اما نقطه آغاز بر روندی خواهد بود که سلسله واکنشها جدی را به همراه خواهد داشت. شاید در بدیهی ترین شکل ممکن، عملا تنش تهران – واشنگتن به نقطه غیرقابل مدیریت برسد. اگر آنگونه که برخی رسانه های داخلی (کیهان) گفتهاند، مسدودسازی دارایی های ایران در قطر به حملاتی در منطقه منجر شود، باید امکان تحقق هر سنارویویی را محتمل دانست. خاصه آنکه بعد از هفتم اکتبر، شکنندگی وضعیت منطقه به اوج خود رسیده است و کوچک ترین اقدامی میتواند بیشترین و جدی ترین تبعات را به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلبدر سراسر خاورمیانه، تجربه متنوع امپراتوریها، توسعهٔ دولت – ملت هایی مانند آنچه در اروپا رخ داد را مختل کرد و به همین دلیل به عاملی در ناپایداری منطقه تبدیل شد. در واقع، برای بسیاری از رژیمهای خاورمیانه، این مسئله که چگونه درجه معقولی از نظم را با حداقل اجبار برقرار کنند، هنوز پاسخی نیافته است.
ادامه مطلبشرکت کنندگان در این میزگرد به ارزیابی علائق ایران در منازعه غزه و پیوندهایش با حماس پرداخته اند، همچنین نفوذ گسترده تر این کشور در خاورمیانه و آینده سیاست آمریکا در قبال ایران را به بحث می گذارند.
ادامه مطلب