
عربستان میانجیگری قوی برای مذاکرات ایران و امریکا
کیکاوس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، قطعا نقش عربستان سعودی یک سر و گردن از بقیه کشورها برجستهتر و پررنگ تر است.
ادامه مطلبکیکاوس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، قطعا نقش عربستان سعودی یک سر و گردن از بقیه کشورها برجستهتر و پررنگ تر است.
ادامه مطلبمسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بنیامین نتانیاهو با لابیگری در واشینگتن، تهدیدات نظامی و فضاسازی رسانهای، تلاش میکند هر گونه توافق میان تهران و واشینگتن را به حاشیه ببرد.
ادامه مطلبفاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ز منظر منطقهای و امنیتی، ایران همواره برنامه هستهای خود را بهعنوان ابزاری برای بازدارندگی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی خود پیش برده است. پذیرش تعهدات بلندمدت که محدودیتهای جدی برای توسعه توانمندیهای هستهای اعمال کند، با سیاست کلان دفاعی و امنیتی ایران همخوانی ندارد. در نتیجه، توافقهای موقت یا گامبهگام ممکن است بیشتر با اهداف استراتژیک ایران تطابق داشته باشند.
ادامه مطلبرسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در این مقاله، تلاش میشود راهبرد جدید ترامپ در قبال ایران مورد بررسی قرار گیرد؛ راهبردی که بهوضوح فراتر از کنترل برنامه هستهای بوده و به دنبال خلع سلاح راهبردی و محدودسازی نفوذ منطقهای ایران است. همچنین واکنشهای ایران و دیگر بازیگران منطقهای و بینالمللی در این چارچوب تحلیل خواهد شد تا چشماندازی واقعگرایانه از آینده روابط دو کشور ارائه شود.
ادامه مطلبآنچه در محورهای اصلی سفر قابل برداشت است، تقویت همکاریهای اقتصادی میان ایالات متحده امریکا با متحدان عربش در حوزه خلیج فارس است.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی مینویسد: با توجه به تهدید آشکار ویتکاف – همزبان با دیگر همکارانش در کاخ سفید از جمله مارکو ربیو، وزیر امور خارجه امریکا – که میگوید در دور بعدی «اگر مذاکرات سازنده نباشد، مذاکرات ادامه پیدا نخواهد کرد» و همچنین تعلل در اعلام زمان برگزاری دور چهارم مذاکرات تا روز جمعه شب (کمتر از ۴۸ ساعت از آغاز دور چهارم در عمان) که آشکارا از بازیگردانی طرف امریکایی برای فشار بر اعصاب و روان و حتی در نگاهی بدبینانه، توهین به طرف ایرانی، حکایت دارد، شاید بد نمیبود این بار طرف مذاکرهکننده ایرانی پیشدستی میکرد و مذاکرات را ولو برای یک روز به تعویق میانداخت تا با این کار هم به بدرفتاریها و تهدیدهای طرف امریکایی پاسخی داده باشد و هم اینکه طرف امریکایی تصور نکند تحت فشار و ارعاب باز هم طرف ایرانی حاضر به گفتوگوست.
ادامه مطلبمواضع سرسختانه ایرانیها سبب شد تا مواضع ترامپ در برابر این فشارها تا اندازهای تعدیل شود. ترامپ در پاسخ به واکنشهای تند ایران اظهار داشت که نمیخواهد احساسات هیچکس را جریحهدار کند و تصمیم نهایی را در جریان سفر خود خواهد گرفت.
ادامه مطلببا این حال تهدید واقعی هستهای در کنار پیامدهای فاجعهبار استفاده از سلاحهای اتمی، انگیزهای جدی برای رسیدن به توافق فراهم کرده است. تا کنون سه دور گفتوگو پیش رفته و چالشهای سیاسی داخلی هر دو کشور بزرگترین مانع در برابر رسیدن به راهحل هستند اما هم دونالد ترامپ و هم جمهوری اسلامی ایران عزم خود را برای جلوگیری از جنگ نشان دادهاند.
ادامه مطلبآرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در مقطع حساسی قرار دارد. در حالی که امکان دستیابی به توافقی واقعبینانه وجود دارد، پیامهای متناقض دولت آمریکا و اصرار بر خواستههای غیرعملی مانند برچیدن کامل برنامه هستهای ایران، خطر بنبست را افزایش میدهد. تجربه برجام نشان داد که دیپلماسی میتواند مؤثر باشد، اما نیازمند انعطافپذیری و اعتماد متقابل است.
ادامه مطلببا وجود مواضع به نظر سختگیرانه دونالد ترامپ نسبت به برنامه هستهای ایران و مذاکرات غیرمستقیم جاری با آن، ترامپ اشاره کرد که در صورت ارائهٔ دلایل قانعکننده، ممکن است برنامهٔ هستهای غیرنظامی ایران را بررسی کند، اما هشدار داده که چنین برنامههایی میتوانند به جنگ منجر شوند.
ادامه مطلببسیاری از منابع خبری یکی از دلایل اصلی به تعویق افتادن دور چهارم گفت وگوهای غیرمستقیم ایران و امریکا را به تحولات رخ داده در درون دولت امریکا نسبت دادند. گفته می شود یکی از دلایل احتمالی این توقف، برکناری مایک والتز از سمت مشاور امنیت ملی امریکا بوده است.
ادامه مطلباعمال تحریمهای جدید امریکا علیه ایران که در حقیقت فشار مضاعفی به چین به عنوان پرمصرفکنندهترین کشور جهان در زمینه انرژی است، افزایش اولیه قیمت نفت در بازارهای جهانی را باعث شد، اما این افزایش بهزودی تثبیت شد. ایران نیز برای حفظ سهم بازار خود، قیمت نفت خام را کاهش داده است.
ادامه مطلبمعصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تحلیل کنشهای ایران و آمریکا در این مرحله، مستلزم فهم دقیق از سازوکارهای تصمیمسازی در هر دو کشور و ادراکات امنیتی آنها از یکدیگر است. واشینگتن، بهرغم اولویت دادن به بحران اوکراین و تقابل با چین، همچنان برنامه هستهای ایران را تهدیدی خزنده علیه نظم هژمونیک خویش در غرب آسیا تلقی میکند. در مقابل، تهران نیز تجربه خروج یکجانبه آمریکا از برجام را نهتنها شکست یک توافق بلکه زوال اعتبار تعهدات حقوق بینالملل میداند و از همینرو، رویکرد بازگشت به توافق سابق را فاقد ضمانت اجرایی ارزیابی میکند.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: همان گونه که ماهیت و رفتارهای طرف مقابل و تجربه به دست آمده از مذاکرات برجام نشان می دهد باید همه عناصر و الزامات یک مذاکرات را مورد توجه و محاسبه قرار داد.
ادامه مطلبتحلیلگران غربی، مانند پژوهشگران امنیت بینالملل، هشدار دادهاند که این حمله میتواند مذاکرات دیپلماتیک، بهویژه بین ایران و آمریکا، را پیچیدهتر کند. یکی از پژوهشگران در پستی در X اظهار داشت که این حمله ممکن است احتمال درگیری نظامی با ایران را افزایش دهد، زیرا اسرائیل و آمریکا ممکن است این اقدام را به تهران نسبت دهند.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری درباره ازسرگیری مذاکرات و دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا نیز گفت: «ما در عمل نشان دادیم که به مذاکره پایبندیم. تعویق زمان گفتوگوها به پیشنهاد میانجیگر یعنی دولت عمان بود. دلیل آن هم همان چیزی است که هم وزیر امور خارجه عمان و هم وزیر امور خارجه کشورمان بیان داشتند. درباره زمان دور بعدی مذاکرات نیز منتظر نظر دولت عمان می مانیم و درباره ادامه مسیر نیز حتما دولت عمان هماهنگ خواهد کرد و به ما اطلاع خواهد داد.»
ادامه مطلبآرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عمان، به عنوان میانجیای بیطرف، بستری برای این گفتوگوها فراهم کرده، اما نتیجه نهایی به رفتار آمریکا و توانایی دو طرف در غلبه بر موانع بستگی دارد. آیا این مذاکرات به گشایشی در روابط دو کشور منجر خواهد شد یا تنها به نبردی دیگر در جنگ ارادهها تبدیل میشود؟
ادامه مطلبفاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در فضای سیاسی کنونی که همزمان با ادامه تحریمهای آمریکا علیه ایران و افزایش تنشهای منطقهای همراه شده است، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که چنین تأخیری بیشتر ریشه در دلایل سیاسی دارد تا لجستیکی صرف.
ادامه مطلبمحمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند عمل متقابل در برابر مواضع غیر دوستانه کشورهای اروپایی بهویژه انگلیس، فرانسه و آلمان، در برخی موارد ضروری است، اما این کشورها در فرجام مذاکرات هستهای ایران و آمریکا نقشی حساس دارند؛ از این رو، حفظ هماهنگی با تمام طرفهای توافق ۲۰۱۵ از جمله این سه کشور حیاتی است و می تواند مفید باشد.
ادامه مطلبنقش مخرب اسرائیل در خاورمیانه میتواند مذاکرات را به سمت بنبست سوق دهد، جنگ اوکراین و مذاکرات روسیه -آمریکا میتواند فضای دیپلماتیک را پیچیدهتر کند، و رقابت چین – آمریکا میتواند ایران را به سمت وابستگی بیشتر به چین سوق دهد.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی مینویسد: تداوم مذاکرات، حتی بیفایده، میتواند به مثابه به تعویق افتادن زمان تنش سخت و جنگ باشد که همان هم غنیمت است. طرفهای بسیاری هستند که برای ورود به جنگ با ایران لحظهشماری میکنند.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی در یادداشتی مینویسد: اگرچه میانجیگر این دور از مذاکرات نیز وزیر امور خارجه عمان است اما نفس برگزاری این نشستها میان مسقط و رم معنای خاصی دارد. در مذاکرات قبلی ایران و امریکا، حتی مذاکراتی که به برجام منتج شد، محل مذاکرات یا وین در اتریش بود یا ژنو در سوئیس، اما اکنون نخستین بار است که رم برای برگزاری مذاکراتی در این سطح انتخاب میشود. چرا از میان کشورهای اروپایی ایتالیا انتخاب شده است؟ این موضوع را از دو دریچه ایران و امریکا میتوان بررسی کرد.
ادامه مطلباحمد جرفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف دورههای پیشین، که برخی کشورهای منطقه با مذاکرات هستهای ایران (گروه ۵+۱) مخالفت میکردند، رویکرد هوشمندانه عراقچی توانسته است حمایت کشورهای همسایه را جلب کند.
ادامه مطلبسید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسقط، رم، و بعد شاید جایی دیگر؛ جغرافیای دیپلماسی میچرخد، و مذاکراتی که با وساطت عمان و چهرههایی چون سیدعباس عراقچی و دنیس ویتکاف پی گرفته میشود، آرامآرام به نقطهای میرسد که میتواند نهتنها اقتصاد یک کشور، بلکه سرنوشت نسل کوچکی را رقم بزند که بیآنکه گناهی کرده باشند، قربانی بزرگترین منازعهی قرن شدهاند: تحریم.
ادامه مطلبوحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران در هر مرحله میسنجد که آیا بهتر است همکاری کند (تسهیل مذاکرات) یا در برابر خواستهها مقاومت ورزد تا امتیازات بیشتری کسب کند. هر تصمیم ایران بر مذاکرات تاثیر میگذارد. برای مثال، موفقیت مذاکرات عمان و آمادگی ایران برای ادامه گفتوگو، «سیگنالی» به جامعه بینالملل است که ایران همچنان در بازی میماند.
ادامه مطلبوی در پاسخ به پرسش دیپلماسی مبنی بر اینکه آیا جمهوری اسلامی ایران با حاکمان سوریه در ارتباط است و آیا برنامه فعالانهای برای برقراری ارتباط با آنها و بازگشایی سفارت ایران در دمشق در جریان است؟ پاسخ داد: «خیر.»
ادامه مطلبحسین حاجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ درصدد برگرداندن قدرت آمریکا به اواخر جنگ جهانی دوم است، دوره ای که آمریکا قدرت بلامنازع و مطلق جهان بود. زیاده خواهی های ترامپ در خروج از پیمان های بین المللی، تنش با اروپا، باج خواهی از کشورهای کانادا، چین، روسیه، مکزیک و خاصتا جمهوری اسلامی ایران در راستای بازیابی هژمونی و سلطه جهانی است.
ادامه مطلبمایکل آنتون یک تحلیلگر سیاسی محافظهکار است که به دیدگاههای تند علیه ایران شهرت دارد. بر اساس منابع رسانهای، او در مقالات و اظهارات گذشته خود، از موضع قدرت و برخورد قاطع با ایران حمایت کرده است. در آخرین مقالهاش آنتون اظهار داشته که تنها راه برخورد با ایران، اعمال قدرت و رویکرد خشن است.
ادامه مطلبمذاکرات کنونی در مسقط، که توسط استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، هدایت میشود، با هدف احیای برخی از عناصر برجام و ایجاد چارچوبی برای کاهش تنشها انجام میشود. اظهارات اولیه ویتکاف مبنی بر پذیرش غنیسازی محدود تا سقف ۳.۶۷ درصد، همانطور که در برجام پیشبینی شده بود، نشاندهنده تمایل به یک توافق عملگرایانه بود.
ادامه مطلبگزارشها حاکی از آن است که مذاکرات به مرحله بررسی جزئیات و مطالبات دو طرف وارد شده است. صداوسیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که گفتوگوهای کارشناسی و فنی پیشرفت کرده و هیئتهای کارشناسی برای مشورت به کشورهای خود بازمیگردند. این نشاندهنده حرکت از بحثهای کلی (مانند تعیین چارچوب و اصول) به مذاکرات تخصصیتر در مورد مسائل فنی، مانند سطح غنیسازی اورانیوم، ذخایر اورانیوم غنیشده و رفع تحریمهاست.
ادامه مطلب