ترکیه

خوانشی تاریخی

سلطان عبدالحمید دوم و جدال سنت و مدرنیسم در خلافت عثمانی

عباس ترابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آتاتورک "جمهوری تک حزبی" را بنیان نهاد که با مرگش آرام آرام می رفت که به جمهوری پارلمانی تبدیل شود. اما با کودتای ارتش علیه حزب دموکراتیک به رهبری عدنان مندرس، نخست وزیر، رویای جمهوری پارلمانی در ترکیه در دستان جمال گورسل تضعیف شد و تا سال ۱۹۹۷ ارتش با دو کودتای دیگر پارلمانتاریسم در ترکیه را نابود کرد. اکنون نیز، اردوغان سال هاست با تسویه ارتش و تغییر قانون اساسی جمهوری پارلمانی را به تاریخ سپرده است.

ادامه مطلب

دوست و دشمن پایدار برای آنکارا وجود ندارد

سیاست خارجی واقعا رئالیسم اردوغان

خانم امته گزوگزلی و ابوالفضل پازوکی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: ترکیهِ اردوغان به نیکی مصداق این واقعیت تلخ و سرد در روابط بین الملل است: کشورها نه دوست پایدار و نه دشمن پایدار دارند بلکه فقط منافع پایدار دارند و اعتماد و اطمینان هیچ محلی از اعراب ندارند.

ادامه مطلب

آیا پوتین اکنون آخرین پل های دیپلماتیک را خراب می کند؟

تحقیر اردوغان، ناامیدی گوترش

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در گفت‌وگوی تلفنی با همکار ترک خود گفت که با پایان این توافق، مسکو تضمین‌های امنیتی خود برای کشتی‌رانی در شمال غربی دریای سیاه را نیز پس می‌گیرد. بدین ترتیب توافق تاریخی منحصر به فرد بین طرفین جنگ پایان می یابد: این توافق تقریبا یک ساله، امکان حمل ایمن کالاهای کشاورزی از انبار غله اوکراین را از طریق دریای سیاه، به رغم جنگ تجاوزکارانه روسیه، ممکن کرده بود.

ادامه مطلب

ماه عسل تمام شد؟

رویارویی دیپلماتیک روسیه و ترکیه

علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرگی مارکُف، فعال سیاسی روس و مشاور سابق کرملین در واکنش به نقض توافق ترکیه با روسیه در شبکه تلگرام خود نوشت: «این به وضوح تایید می کند که امروز وضع روسیه به گونه ای است که نقض توافقات با روسیه به یک امر عادی تبدیل شده است. چرا که روسیه به نقض توافقات پاسخ نمی دهد. از روی فروتنی یا انسانیت. و باید طوری جواب داد که از تخلف بترسند».

ادامه مطلب

آماری تکان دهند از سخت گیری های سیاسی

ترکیه روز به روز بیشتر از دموکراسی و حقوق بشر فاصله می گیرد

به گفته کمیسیون وضعیت اضطراری، حداقل ۱۲۵۶۷۸ کارمند دولتی پس از تلاش برای کودتا از کار برکنار شدند. بسیاری از آنها دستگیر و بعدا به حبس های طولانی مدت، عمدتا به خاطر جرائم تروریستی محکوم شدند. پس از کودتا، اردوغان وضعیت فوق العاده اعلام کرد و توانست چنین اقداماتی را اجرا کند. حدود یک چهارم (۴۳۸۶ نفر) از قضات و دادستان ها برکنار شده اند. تنها ۱۶۶ نفر از آنها بعدا اجازه بازگشت به خدمات دولتی را پیدا کردند. ۳۷۵۸ نفر از آنها دستگیر شدند. از آن زمان، حدود ۱۵۰۰۰ قاضی و دادستان عمومی جدید استخدام شده اند که می توانند توسط دولت کنترل شوند.

ادامه مطلب

رمان الحاق به اتحادیه اروپا

بازگشت سیاستگذاری خارجی اردوغان به تنظیمات ۲۰۰۱

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آرمانگرایی و رؤیامحوری را می‌توان بخشی از تاکتیک نیرنگ سیاستگذاران و حاکمانی دانست که تنها به فکر تضمین بقای قدرت و حکمرانی خود بوده و بهشت آرمانی آنان در نهایت به جهنم رنج و فلاکت شهروندان منتهی می‌شود. یکی از این بازیگران آرمانگرای رؤیاپرداز را می‌توان دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان برشمرد که همواره در آرمان‌هایی بزرگ و گاه متضاد گرفتار شده است.

ادامه مطلب

جنگ ناتو و اسلام ستیزی

چرا قرآن سوزی در اروپا اوج گرفته است؟!

 در این میان تحلیلگران معتقد هستند که سوئد توانست با مانور دادن به جریان‌های راست افراطی برای توهین به مقدسات اسلام و قرآن سوزی فشار جدی را به آنکارا وارد کند که معادلات جدیدی را در خصوص مسائل کردی و همزمان با آن پیوستن سوئد به ناتو ترسیم کند که با برخی امتیازات جزئی به ترکیه دیگر مخالفتی با حضور این کشور (سوئد) در پیمان مذکور (ناتو) وجود نداشته باشد.

ادامه مطلب

کنشگری سیاست خارجی در حوزه جنوب جهانی

ترکیه و قزاقستان، نمونه چند جهت‌‌ گرائی

سید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: موضع‌گیری‌ها و رفتارهای ترکیه در قبال بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در دوران اخیر نشانگر کنشگری و بازیگری بطور همزمان در عرصه‌های مختلف است. این رفتار انحصاری به ترکیه ندارد، کشورهای عمده حوزه جنوب جهانی به درجات مختلف الگوی رفتاری ترکیه را به نمایش می‌گذارند.

ادامه مطلب

ترکیه صفحه تازه ای در روابط با کشورهای عربی می گشاید

در راستای فهم شرط بندی اقتصادی اردوغان روی کشورهای حوزه خلیج فارس

همان میزان که اقتصاد به عنوان ابزاری انگیزه بخش برای آنکارا، ابوظبی و ریاض در راستای عبور از حدودا یک دهه دشمنی به کار گرفته شد در حال حاضر تلاش می‌شود این عامل روابط ترکیه و خلیج فارس را به گونه‌ای شکل دهد که به تغییر ژئوپلتیک منطقه منجر شود.

ادامه مطلب

مصالحه مخفیانه بایدن چه بوده است؟

غافلگیری چرخش آنکارا

رئیس جمهوری ترکیه، پس از آنکه اعلام کرد که با ورود سوئد به ناتو موافقت خواهد کرد تنها در صورتی که بار دیگر مذاکرات در خصوص الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا اعلام شود، به طور ریشه ای موضع خود را تغییر داده است. تحولی جنجالی که احتمالا قابل اطلاق به مصالحه ای است که مخفیانه با جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا حاصل شده است.

ادامه مطلب

کمک اردوغان به نتانیاهو

تنفس مصنوعی اردوغان به دولت اسرائیل!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت نیات و اهداف اردوغان را می‌توان در سیاستگذاری خارجی ترکیه مشاهده کرد که برای حفظ خود (دولت اردوغان)، به تنفس دهان به دهان با نتانیاهو و کمک نفس مصنوعی به دولت افراطی نتانیاهو در اسرائیل حاضر است.

ادامه مطلب

دو کشور به سرعت به سمت عادی سازی روابط می روند

جایگاه مصر در سیاست خارجی دولت جدید ترکیه

شواهد نشان می دهد که حرکت دو کشور به سوی عادی سازی روابط پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه، تسریع شده است. عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش دارد مثل افزایش فشار مالی و اقتصادی بر مصر و خودداری هم پیمانان سابق (عربستان و امارات) از ادامه کمک های مالی مثل گذشته که موجب شده است قاهره به دنبال بازارهای جدیدی برای صادرات و کسب درآمد ارزی باشد.

ادامه مطلب

موضوع محاکمه کردن داعشی ها در سوریه

خودداری آلمان از عصبانی کردن اردوغان

داستان جاسم، کارشناس علوم سیاسی از مؤسسه مطالعات جهانی و منطقه ای آلمان (GIGA) می گوید: «در درجه اول دولت فدرال نمی خواهد ترکیه و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری آن را عصبانی کند. همکاری بیش از حد با دولت خودگردان کردستان به معنای به رسمیت شناختن بیش از حد آن است. آلمان بنا به ملاحظاتی درباره ترکیه می‌خواهد از آن جلوگیری کند.»

ادامه مطلب

الگوی آنکارا موفق عمل نکرد

ترکیه‌ اردوغان و آستانه اروپا

اسلام‌گرایی ترکیه از سال ۲۰۰۲ به بعد بر این مسئله اتکا داشت که ایالات متحده آمریکا تجربه این کشور را به رسمیت شناخت با این هدف که انکارا را به سمت ایفای نقش در کشورهای عربی و اسلامی‌ای سوق دهد که قبلا تحت حکمرانی عثمانی‌ها قرار داشتند.

ادامه مطلب

صدها نوزاد و کودک خردسال در پشت میله‌های زندان

ترکیه به محل شکنجه تبدیل شده است

به گزارش مجله اینترنتی سربستایت (Serbestiyet)، ۲۰۷۶ خردسال بین ۱۲ تا ۱۸ سال در بازداشت هستند. این مجله به نقل از وزارت دادگستری ترکیه (تا تاریخ اول مارس ۲۰۲۳) گزارش می دهد که ۳۹۶ بازداشتی بین صفر تا شش سال دارند که به همراه مادران خود بازداشت شده اند.

ادامه مطلب

پنجاهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

امریکا از جنگ کردهای سوریه با ترکیه حمایت می کند

یکی از مسئولان عالی رتبه در یک سازمان یهودی امریکایی گفت: «این جنگ مورد تایید و حمایت واشنگتن است.» سپس گفت: «این دسته از نیروهای سوری، موسوم به "قسد" با سازمان "داعش" به خوبی جنگیدند و حتی بیشتر از ترکیه دستاوردهای مبارزه با آن را داشتند.»

ادامه مطلب

وقتی که مسیر رودخانه چیز دیگری است

اردوغان و داروی تلخ برای اقتصاد ترکیه

اقدام سریع دولت ترکیه برای کاهش تورم ۴۰ درصدی از طریق افزایش نرخ بهره و حرکت در مسیر رودخانه، اقدامی عاقلانه و دارویی برای اقتصاد بیمار ترکیه بود که اردوغان سالها با تجویز آن مخالفت می کرد و زمانی آن را پذیرفت که مشخص شد حرکت برخلاف مسیر رودخانه، فاجعه اقتصادی به دنبال خواهد داشت. 

ادامه مطلب

تصمیم ناگهانی آستانه

قزاقستان دیگر نمی خواهد میزبان مذاکرات سوریه باشد

الکساندر لاورنتیف، فرستاده ولادیمیر پوتین به سوریه که در راس هیات مسکو در مذاکرات حضور داشت، گفت که تصمیم قزاقستان کاملا غافلگیر کننده بود. میزبانی رویدادهایی مانند "قالب آستانه" کاری بسیار پرهزینه ای است و نه از نظر مالی، بلکه از نظر منابع انسانی و اداری.

ادامه مطلب

با شروع دوره جدید دولت اردوغان

آغاز ماه عسل ترکیه و امارات

ترکیه که ششمین شریک تجاری بزرگ امارات به شمار می رود، در ماه مارس یک توافقنامه تجاری ۵ ساله به ارزش ۴۰ میلیارد دلار را با این کشور امضا کرد که این توافق در ۳۱ ماه مه پس از انتخاب مجدد اردوغان به تصویب پارلمان نیز رسید. کارشناسان این توافق اقتصادی دوجانبه را صرفا یک نشانه از رفاقتی قلمداد می کنند که در حال ریشه گرفتن بین رهبران دو کشور است.

ادامه مطلب

تلاش باکو برای کنار‌گذشتن تهران از تحولات قفقاز

برای مهار آذربایجان به جدیت بیشتری نیاز است

محاصره قره‌باغ از سوی جمهوری آذربایجان باعث شده بیش از صد هزار نفر از ارامنه ساکن منطقه به نیازهای اولیه دسترسی نداشته باشند. سناتور پادیلا در توییتی نوشت: «به همین دلیل است که لایحه دو‌حزبی ارائه کردم که این محاصره را محکوم کرده و از ایالات متحده می‌خواهم اقدام کند». نخست‌وزیر ارمنستان نیز در گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری روسیه، بار دیگر درباره وضعیت در کریدور لاچین در منطقه قره‌باغ کوهستانی ابراز نگرانی کرد و آن را بحرانی خواند.

ادامه مطلب

پیام تغییر وزیر خارجه ترکیه

هاکان فیدان در موازنه ایران و اسرائیل

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمانی که هاکان فیدان در سال ۲۰۱۰ به عنوان صندوق اسرار یا محرم اسرار اردوغان در ترکیه معرفی و به ریاست آژانش اطلاعات ملی ترکیه "میت MIT" انتخاب شد، شایعات بسیاری پیرامون روابط خاص وی با ایران و همکاری اطلاعاتی و امنیتی او با ایران مطرح شده و هاکان فیدان به عنوان رابط ایران با ترکیه و بلکه نفوذی ایران در دولت ترکیه نیز مورد تحلیل قرار گرفته است! معرفی هاکان فیدان به عنوان "دوست ایران" از سوی ایهود باراک، وزیر دفاع وقت اسرائیل، در سال ۲۰۱۰، چنان در رسانه‌های خبری جهان نشر یافت که این انتصاب به عنوان یک پیروزی برای ایران و یک ضربه بزرگ برای اسرائیل محسوب می‌شد.

ادامه مطلب

دغدغه هایی که اردوغان دارد

مشکلات مشترک؛ کلید بهبود و افزایش مناسبات ایران و ترکیه

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور کلی می توان گفت انتظار می رود اردوغان در ۵ سال آینده به سیاست‌های پیشین خود در منطقه غرب آسیا ادامه دهد و از این رو جمهوری اسلامی ایران نیز باید کماکان با همان سیاستها و رویکردهای پیشین ترکیه دست و پنجه نرم کند.

ادامه مطلب

غیرممکن بودن هیدروهژمون افغانستان در قبال ایران

ترکیه نمی تواند الگوی طالبان باشد

سعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان نمی توانند از هیرمند با استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود، مانند کشور ترکیه که توانسته با استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، باعث مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت این کشورها شده، را به ایران تحمیل کند. سامانه آبی هیرمند جایگاهی که آب دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا محسوب می شود را ندارد. 

ادامه مطلب

از فقدان چهره های اثرگذار تا سناریوهای مطرح

کابینه جدید اردوغان و جامعه شناسی نخبگان در ترکیه

علی سعادت آذر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رجب طیب اردوغان و کابینه جدیدش در حالی قدم در پنج ساله ی بعدی سیاست در ترکیه می گذارند که انتخاب وزاری جدید و رفتن برخی نخبگان سیاسی کارآمد کمی غافلگیر کننده بود. 

ادامه مطلب

حزب عدالت و توسعه ترکیه همچنان در اوج

چرا اردوغان همچنان می درخشد؟

ولی اله زرگری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حزب عدالت و وتوسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در انتخابات دوم نوامبر ۲۰۰۲ با کسب ۳۴ درصد آرای شهروندان ترکیه به حزب حاکم این کشور تبدیل شد. در انتخابات بعدی در ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۷ همین حزب با نزدیک به ۴۷ درصد آرا، قدرت خود را تثبیت کرد تا در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱ میزان آرای خودش را به ۵۰ درصد برساند و این امر همچنان ادامه دارد؛ این وضیعت به طورطبیعی تا ۵ سال آینده ادامه خواهد داشت. حتی اگر در انتخابات ۱۴ می ۲۰۲۳ هم اکثریت اش را از دست می داد باز هم یکی از  بزرگترین احزاب  سیاسی این کشور می توانست در سپهر سیاسی این کشور به ایفای نقش بپردازد.

ادامه مطلب

فرصت ها برای پاس طلایی و گل زنی های تاریخی

اردوغان را دریابیم

سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی در دیپلماسی ایرانی می نویسند: اردوغان را دریابیم، او که اکنون از غرب دل پر خون دارد و به روشنی دید دو طرف آتلانتیک چگونه برای سقوط دولت او دست به دعا برده بودند، حالا که توانسته در یک معادله به چون و چرا، قدرت را حفظ کند، مترصد فرصتی است تا تلافی این رفتارهای غربی ها را بکند. اگر غرب همانند همیشه در فراموشی لحظات ناکامی با هدف حفظ منافعش سعی دارد، اردوغان چنین روحیه ای ندارد و بی مهری ها را به این آسانی فراموش نمی کند. برای همین پیش بینی می شود گرایش او به شرق بیش از پیش شود؛ و این می تواند فرصتی به ما بدهد که از این رویکرد او بهره ببریم.

ادامه مطلب

الگوی منحصربه فرد ترکیه

قمار اردوغان با دموکراسی

عبدالرحمن ولایتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان در قامت یک سیاستمدار باهوش و دولتمرد استراتژیک رگ خواب لایه های متوسط و پایین جامعه ترکیه را به خوبی درک کرده است و با تاکید بر باورها و ارزش‌های دینی با التزام عملی و عینی به نظام سکولار توانسته یک پایگاه بسیار تنومند پشت سر خود پرورش دهد که رقابت را برای هر رقیبی بسیار سخت و طاقت فرسا کرده است.

ادامه مطلب

استفاده از فرمول دموکراسی برای حفظ قدرت

پیروزی اردوغان، استحکام پایه های اقتدارگرایی در عصر لیبرالیسم

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتدارگرایی که اردوغان در ترکیه پیاده کرده، تحریف نظم لیبرالی است که امریکا آن را خطوط کلی یک دنیای تحت رهبری این نظم تعریف می کند. در حالی که ترکیه تحت کنترول اردوغان، کماکان به سیاست های اقتدارگرایانه ادامه می دهد، نظم لیبرال تحت امریکا، در بسیاری از نقاط جهان طرفدارانش را از دست داده و جایگزینی همانند مدل شرقی یافته است.

ادامه مطلب

مشارکت بالا ملاک دموکراسی نیست

ترکیه می‌تواند اتوپیایی برای ایران باشد؟

جلال خوش چهره در گفت وگویی تاکید دارد که مردم ترکیه نه به دنبال نئوعثمانی‌گری هستند، نه به دنبال اسلام‌گرایی، نه به دنبال آتاتورکیسم و کمالیسم، بلکه مردم ترکیه هم مانند کل جهان به دنبال یک زندگی مطمئن بدون عدم قطعیت از آینده هستند که در آن خبری از جنگ، نگرانی مداوم در‌باره آینده و تورم ۸۰‌درصدی نباشد.

ادامه مطلب

هنوز چیزی معلوم نیست

سرنوشت ترکیه در دستان اردوغان یا کلیچدار اوغلو

پارادوکس این انتخابات اینجاست: اردوغان کشور را در بدترین بحران اقتصادی در ۲۵ سال اخیر فرو برده و با یک سیاست نرخ بهره سرسختانه حتی باعث تورم بالای ۱۰۰ درصد شده است. او مسئول فساد و تمرکز بیش از حد دولتی است. در فاجعه زلزله، دولت اردوغان نشان داد که قادر به واکنش سریع نیست. با این حال تقریبا نیمی از ترک ها دوباره او را انتخاب کردند. به ویژه در مناطق زلزله زده رای بالایی که او کسب کرد شگفت انگیز بود.

ادامه مطلب