روح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چرا ایران و امریکا علی رغم نمایش عزم جدى خود براى بازگشت به تفاهم و پیمایش مسیر بخش هاى کلان تعهدات متقابل روى موضوعات کوچکتر حساسیت نشان مى دهند به طوری که اصل و ماهیت توافق را به مخاطره مى اندازند؟
ادامه مطلب
اکنون که ایران تصمیم گرفته رییس فوق محافظه کار قضایی را به عنوان رییس جمهوری آینده مستقر کند، جهان و بویژه آمریکا باید رویکرد تازه ای را در برابر این حاکمیت ضدآمریکایی مصمم، در پیش گیرد.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بلینکن برای بار دوم اشاره کرده است که هنوز مشخص نیست ایران تصمیم لازم را برای اجرای اقداماتی که باید بکار ببند، گرفته باشد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز به اظهارات او واکنش نشان داده و در توئیتر خود نوشته است: «هنوز مشخص نیست آیا رئیس‌جمهور آمریکا و بلینکن آماده‌اند سیاست فشار حداکثری ترامپ و پمپئو را کنار بگذارند و استفاده از تروریسم اقتصادی به عنوان اهرم فشار برای چانه‌زنی را متوقف کنند یا خیر.»
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره تمدید تفاهم ایران و آژانس بیان کرد: در این خصوص دو نکته باید گفته شود. اینکه گفت‌وگوهای آن در شورای عالی امنیت ملی صورت گرفته و در پروسه بررسی‌های نهایی است و در اولین فرصتی که این پروسه و فرآیند نهایی شود، دبیرخانه یا سازمان انرژی اتمی اعلام رسمی خواهد کرد. توجه به این نکته بسیار ضروری است که این تفاهم دسترسی فراپادمانی به آژانس نمی‌دهد. یک تصمیم داخلی در جمهوری اسلامی ایران با تفاهم فیمابین با آژانس است برای اینکه دوربین‌ها فیلمبرداری‌های خودشان را در چارچوب پروتکل الحاقی داشته باشند. ولی هیچ دسترسی به بازرسان آژانس از روزی که مصوبه مجلس اجرایی شد، داده نشده است. اگر بعد از این نیز این تمدید صورت بگیرد، باز هم دسترسی فراپادمانی به آژانس داده نخواهد شد. اگر در پایان فرآیند گفت‌وگوها در وین، به نتیجه مشخصی برسیم، این فیلم‌های ضبط شده می‌تواند در اختیار آژانس قرار بگیرد. باید تا آن روز صبر کنیم. فکر می‌‌کنم، نهایتا امروز این تصمیم اعلام می‌شود.
ادامه مطلب
رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست حرف قطعی جمهوری اسلامی قابل چانه زنی نیست و هیچ توجیهی نمی‌تواند باعث تعدیل در ارکان این سیاست شود. با این حال به نظر می‌رسد که مهم‌ترین آسیب در مرحله کنونی، تعجیل در به سرانجام رساندن مذاکرات و تأثیرپذیری از فضاسازی آمریکایی‌ها خواهد بود.
ادامه مطلب
چاک هیگل، که آن زمان سناتور حزب جمهوریخواه از نبراسکا بود، نگرش بایدن نسبت به ایران را ستود و پیشنهاد داد که سخنرانی ۲۰۰۲ او به عنوان یکی از اسناد کنگره منتشر شود. هیگل خود نیز پیوندهایی را با نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک برقرار کرده بود از جمله با جواد ظریف که در آن زمان نماینده دائم ایران در این سازمان بود. او در این باره با بایدن صحبت کرد و بایدن هم علاقمندی نشان داد و این بود که هیگل، در اوایل ۲۰۰۳، بایدن را با خود به دیدار دیپلمات ایرانی تحصیل کرده در آمریکا برد.
ادامه مطلب
اگر به واقعیت امور نگاه کنیم درباره نشست‌های مسئولان اسرائیلی و آمریکایی هیچ گونه اطلاعاتی به بیرون درز نکرده است. این امر نشان می‌دهد توافقی میان آمریکا و اسرائیل درباره ایران وجود دارد. با این وجود دو طرف تلاش می‌کنند این توافق علنی نشود بلکه بنابر محاسبات راهبردی پنهانی به این سمت اوضاع را سوق می‌دهند که اختلافی میان آنها وجود دارد.
ادامه مطلب
نشست بعدی در روز ۷ ماه مه برگزار خواهد شد. به گفته میخائیل اولیانوف، قرار است، مذاکرات تا روز ۲۱ ماه مه به پایان برسند، زیرا در روز ۲۲ ماه مه، مهلت توافق موقتی میان تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به پایان می رسد. اگرچه، احتمال دارد، در صورت ضرورت فنی و توافق طرفین، این تاریخ تمدید شود، اما یک نکته مطرح است که اولیانوف به آن اشاره کرد: در ایران، مبارزه انتخاباتی شروع می شود و به زودی، نام های نامزدها اعلام خواهد شد.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آمریکا و دیگر اعضای برجام سعی دارند که مذاکرات وین تا آخر اردیبهشت به نتیجه اولیه برسانند، زیرا توافق سه ماهه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط اول خرداد به پایان می‌رسد و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را کامل متوقف خواهد کرد. در این توافق قرار بود که دوربین‌های مداربسته و تجهیزات نظارتی طی سه ماه به ضبط فعالیت‌ها در تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ادامه می‌دهند، اما نوار آن فقط به شرطی در اختیار آژانس قرار می‌گیرد که بر سر لغو تحریم‌ها توافقی به دست آمده باشد. حال آژانس انرژی هسته‌ای و کشور‌های عضو برجام به شدت نگران پایان یافتن این مهلت سه ماهه هستند.
ادامه مطلب
گفت وگوی تازه عربستان سعودی با ایران، از مدت ها پیش، در حال شکل گیری بود. بیش از دو سال است که دو کشور در حال زمینه سازی و حرکت به سمت این گفت وگوها هستند.
ادامه مطلب
انریکه مورا در یادداشتی می نویسد: مشکلات اصلی مانع توافق چیست؟ برای درک آنها، باید یک عامل بسیار مهم در مذاکرات را مد نظر قرار داد، عاملی بسیار مهم آن است که می‌توان گفت که اساسا چیزی برای مذاکره وجود ندارد. هم تعهدات هسته‌ای و هم تحریم‌هایی که باید رفع شوند، به صراحت در برجام عنوان شده‌اند. گفت‌وگوها در خصوص بازگشت به توافق، اصولا باید محدود به زمان بازگشت به توافق باشد. اما به این سادگی هم نیست. دشواری به وجود آمده، ناشی از عوامل مختلفی است از جمله زمانی که از امضای توافق گذشته است، تجربه دو طرف (که از منظر ایران بسیار منفی بوده است) و همچنین برداشت‌هایی که گذشت زمان، با توجه به سابقه بی‌اعتمادی شدیدی که به آن اشاره کردم، برای طرفین ایجاد کرده است. نیازی به گفتن نیست که تغییرات ژئوپلیتیکی پسا ژانویه ۲۰۱۵ هم به جهت‌گیری‌های مختلف دیگر اعضای توافق منجر شده است. مدیریت مذاکراتی که متن توافقنامه آن یک بار از سوی اعضا مورد توافق قرار گرفته و حالا آن متن با وجود آنکه روی کاغذ ثابت مانده، اکنون برداشت‌های متفاوتی ایجاد می‌کند، امری پیچیده است. اما به هر حال، این وضعیتی است که اکنون ما در آن قرار داریم.
ادامه مطلب
این اعتقاد یا حرف مبنی بر اینکه اسرائیل و آمریکا تمایلی به دیدن ایران هسته ای ندارند، ساده‌لوحانه است، ولی اثبات این مساله دشوار است، عمر بحران هسته ای ایران و پیچیدگی ها و تصویر واقعی آن ما را وادار می کند تا بر این مساله تاکید کنیم که هر چه عمر بحران هسته ای با ایران طولانی شود، سبب می شود تا راه حل ها در دسترس یک طرف واحد نباشد. آنچه مایه نگرانی است، این است که انجام تنها یک آزمایش هسته ای از سوی ایران کافی است که جهان عرب و همسایگان ایران وارد نقطه عطف جدیدی در نحوه تعامل با این ساختار هسته ای جدید در منطقه شوند.
ادامه مطلب
روح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر، علی رغم دشوار بودن مسیر پیش روى مذاکرات مرتبط با توافق هسته اى با توجه به اراده تهران براى احیاى برجام بعد از سه سال صبر استراتژیک و نیز دست پُر ایران در مذاکرات که آخرین اهرم آن افزایش درجه غنى سازى بود محور مقابل چاره اى جز شتاب بیشتر در لغو تحریم ها نخواهد داشت و به باور نگارنده از همین حالا مى توان نسبت به سرانجام مثبت برجام امیدوار بود.
ادامه مطلب
موضع روسیه در مورد برجام بدین شرح است: نخست، روسیه از بازگشت به مذاکرات استقبال می کند. دوم اینکه مسکو بر لزوم تفکیک موضوعات هسته ای از سایر موضوعات تاکید می کند چرا که در غیر این صورت، احتمال دستیابی به هر گونه مصالحه ای دور از دسترس به نظر می رسد. سوم، روسیه پیشنهاد "اقدام همزمان" را می دهد، یعنی واشنگتن و تهران باید اقدامات خود در رابطه با برجام را به طور همزمان انجام دهند: واشنگتن دارایی های ایران را آزاد می کند و تحریم ها را بر می دارد، تهران به تدریج به تعهدات برجام باز می گردد.
ادامه مطلب
حمیدرضا اسماعیلی نجار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مناسب است تا سازمان انرژی اتمی و نهاد های امنیتی هسته ای در کشور، با توجه به واقعیت های موجود و استفاده از شیوه های علمی، نوین و استاندارد در جهت بروز رسانی، ارتقا و تامین امنیت هسته ای حرکت کنند و از بروز حوادث امنیتی هسته ای جلوگیری کنند
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیش‌شرط‌ها و الزاماتی که دولت بایدن برای بازگشت به برجام به‌خصوص مذاکرات فراتر از برجام مطرح کرده و هیچ نیتی برای لغو یا کاهش تحریم‌های ضد ایران از خود نشان نداده، جلوه‌ای از همان نیرنگ سیاستگذاران آمریکایی است که توافق با دولت کنونی ایران را معتبر ندانسته و برای یک توافق معتبرتر به دولت آینده ایران و نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران چشم دوخته‌اند.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در روزهای آغازین سال ۱۴۰۰ برخی مقامات امریکای صحبت ها و سخنرانی هایی را مبنی بر آمادگی برای مذاکره در خصوص برجام داشته اند که به مزاج اسرائیل خوش نمی آید. چرا که اسرائیل به شدت مخالف دستیابی به یک توافق هسته ای جامع با ایران هست. بدین جهت که اولا باعث کاهش اهرم فشار بر ایران و افزایش قدرت منطقه ای ایران و متحدانش و سپس تغییر بیشتر معادلات منطقه ای می شود و ثانیا تهدیدی جدی برای اسرائیل محسوب می شود که در صورت قدرتمندتر شدن ایران در منطقه و عدم همراهی برخی کشورهایی مانند امریکا در وضع تحریم های جدید در مقابل ایران باعث هموارتر شدن مسیر افزایش قدرت منطقه ای ایران خواهد شد و منافع اسرائیل نیز در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
ادامه مطلب
پوریا نبی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید در نظر داشت که فرصت دادن بی جهت به اروپا و یا حتی آمریکا هیچ گونه توجیهی ندارد. مذاکره کننده ها باید متوجه وضعیت موجود شوند و آن حالت آزمون و خطا را کنار بگذارند زیرا خیلی از بحث هایی که الان با آن مواجه می شویم در گذشته ها نیز قابل پیش بینی بودند و بعضی نیز متاسفانه تجربه هم شدند.
ادامه مطلب
از همان ابتدا مساله روشن بود: بازگشت به توافق هسته ای ایران یک مساله فنی هسته ای یا زیرکی دیپلماتیک نیست و اساسا یک مساله مربوط به اراده سیاسی و سرمایه سیاسی است. اگرچه همه نگاه ها به شروع مذاکرات رسمی در وین در این هفته معطوف بود، اما آزمون واقعی دیپلماسی در واشنگتن دی. سی. است و رئیس جمهوری جو بایدن باید برای تخریب «دیوار تحریم» به جا مانده از دونالد ترامپ که دقیقا با هدف جلوگیری از بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای به اجرا گذاشته شده، اراده سیاسی نشان دهد.
ادامه مطلب
وی سپس به سوالات خبرنگاران پرداخت و درباره نشست فردای وین گفت: آنچه قرار است فردا اتفاق بیفتد هیچ فرقی با کمیسیون های ادواری مشترک ۴+۱ ندارد. قرار بود این سفر در اواخر اسفند برگزار شود اما به دلیل برخی مسائل از جمله تنظیم زمان برگزاری نشست تا فردا به تعویق افتاد. موضوع این نشست قرار است بحث تحریم های ظالمانه امریکا علیه ایران است. فردا معلوم خواهد شد که آیا ۴+۱ می تواند نظرات ایران را تامین کند یا خیر.
ادامه مطلب
ماجرای «حسن نیت، حسن نیت می آورد»، همچنین دربردارنده درس های دیگری است که انتقال آنها، چه بسا منظور نظر تهران نباشد. نخست اینکه تدابیر مثبت اما هماهنگ نشده، نمی تواند پایه درستی برای یک رابطه پایدار فراهم آورد. تهران از آمریکا انتظار دارد که ابتدا به برجام بازگردد یا دست کم گام های اولیه ای را در این مسیر بردارد. اما در غیاب گفت وگو یا دست کم ارتباط روشن، تاثیر تدابیر حسن نیت یکجانبه، می تواند بسیار محدود و در معرض بدفهمی باشد.
ادامه مطلب
به گفته یک مقام ارشد دولت بایدن، ایالات متحده حاضر است همین « فردا» با ایران به مذاکره بنشیند تا دو کشور به طور مشترک به انطباق کامل با توافق هسته ای بازگردند. این مقام مسئول درباره برجام گفت: «ما به روشنی اعلام کردیم که منظورمان مذاکره مجدد درباره توافق نیست.» ایران هم به طور مشابه به روشنی اعلام کرده که هدف بازگشت به شرایط پیش از خروج دونالد ترامپ از توافق را دنبال می کند. با این حال، نزدیک به دو ماه از ریاست جمهوری بایدن می گذرد و در حالی که انتخابات حساس ریاست جمهوری ایران نزدیک تر می شود، دو طرف هنوز نتوانسته اند درباره آنچه مشترکا می خواهند، به گفت و گو نشینند.
ادامه مطلب
سیاست های دولت ترامپ در به سختی انداختن مردم ایران بسیار موفق بود اما در برآوردن منافع آمریکا نه. تحریم های تازه به نظامی تر شدن ایران منجر شده است.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران با درک آنچه به عنوان شناخت و باور امریکائیان و غرب از نظام سیاسی این کشور وجود دارد به هرنوع مذاکره و مصالحه نه به عنوان انتخابی راهبردی، بلکه اقدامی تاکتیکی و بخشی از منازعه طرفین می‌نگرند. این نگرش بی‌گمان در نگاه غربی‌ها و خاصه امریکائیان نیز وجود دارد. بدیهی است دستمایه اصلی و صحنه گردان هرگونه رخداد از جنس مصالحه، تعامل، معامله و مخاصمه در روابط طرفین «بی‌اعتمادی» است که دیوار آن را هیچ رویدادی کوتاه نکرده است.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر نمی رسد روند احیای برجام با سرعت زیادی اتفاق بیافتد. دولت بایدن نمی خواهد بدون مذاکره وارد روند احیای برجام شود و همچنین سعی دارد بازنده این بازی که دونالد ترامپ رقم زده نباشد. البته در داخل آمریکا هم در خصوص برجام اختلاف نظرهایی وجود دارد و بر همین اساس هنوز راهکار درستی ارائه نداده اند و سعی دارند توپ را در زمین ایران بیاندازند.
ادامه مطلب
خودداری ایران از گفت وگو بر سر توافق هسته ای قدیمی دو هدف دارد. رئیس جمهوری تازه ایالات متحده را می آزماید که تا کجا به این توافق نیاز دارد و به ایرانیان اجازه می دهد تا با بهره برداری از تمایل ایالات متحده برای بازیابی توافق، اولویت های واقعی خود را ردیف کنند. آنچه تهران واقعا بیش از هر چیز دیگری به آن نیاز دارد، برداشته شدن تحریم هاست.
ادامه مطلب
یک بند کمتر مورد توجه قرار گفته در توافقنامه بین المللی ۲۰۱۵ هسته ای ایران نیرنگ بر سر روش های بازگشت آمریکا به توافقی را که رئیس جمهوری دونالد ج. ترامپ از آن خارج شد، توضیح می دهد. تاریخ جادویی ارائه شده سال ۲۰۲۳ است؛ زمانی که دولت بایدن در صورت بازگشت به توافق، باید در صدد اخذ مجوز از کنگره برای لغو یا اصلاح همه تحریم های هسته ای ایالات متحده علیه ایران برآید. ایالات متحده و ایران هر دو بر سر این مساله توافق دارند که با توجه به بی اعتمادی، خصومت و سوءظن دو طرفه، تصویب این مساله از سوی کنگره اگر غیرممکن نباشد، دشوار خواهد بود. در نتیجه، ایالات متحده و ایران اساسا اهداف مختلفی را در رابطه با مذاکره برای بازگشت ایالات متحده به توافق دنبال می کنند.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه در ارتباط با نقش آمریکا در این پیچیدگی می‌توان ذکر کرد این است که تغییر در سطح ریاست جمهوری را نمی‌توان به عنوان تنها عامل تاثیرگذار بر روابطه میان ایران و آمریکا به حساب آورد و علیرغم تفاوت نگاه بایدن نسبت به موضوع سیاست خارجی آمریکا نمی‌توان این تفاوت رویکرد را خارج از بسترها و زمینه‌های دیگر مورد تحلیل قرار داد. قطع یقین نقش سنا و مجلس نمایندگان، تاثیر لابی‌های ذینفوذ و ذینفع داخل آمریکا، رویکرد متحدان اروپایی و منطقه‌ای این کشور و عواملی دیگر از این دست مولفه‌هایی هستند که نمی‌شود به سادگی از کنار آنها گذشت و آنها را نادیده گرفت.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی نرمش هایی که کاخ سفید در روزهای گذشته در رابطه با بحران یمن و مکانیسم ماشه و گشودن پرونده قتل خاشقچی نشان داد، مشخصا در پی این است که به ایران بگوید، ظرفیت های دیپلماسی هنوز کاملا از میان نرفته است. مضافا بر این، بایدن ظاهرا هنوز به اصل برجام وفادار است و آن را مبنایی برای حل اختلافات می داند. اصل قضیه این است، که کدام طرف نخست تعهدات برجامی خود را از سر بگیرد؟ ایران یا آمریکا؟
ادامه مطلب
دولت بایدن سعی کرده برای قانع کردن جمهوری اسلامی به بازگشت به مذاکرات درباره احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ شاخه زیتون را به ایران تقدیم کند. مقامات ایران خیلی سریع آشکار ساختند که این کار آسان نخواهد بود.
ادامه مطلب