
اهمیت بالای مصر و اردن در خاورمیانه
مصر اگرچه کشوری ثروتمند نیست و برای برطرف کردن نیازهای اقتصادی نیازمند صدور نیروی کار به خارج از کشور است، اما همچنان یکی از کشورهای کلیدی تاثیرگذار در تحولات جهان عرب محسوب می شود.
ادامه مطلبمصر اگرچه کشوری ثروتمند نیست و برای برطرف کردن نیازهای اقتصادی نیازمند صدور نیروی کار به خارج از کشور است، اما همچنان یکی از کشورهای کلیدی تاثیرگذار در تحولات جهان عرب محسوب می شود.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اولین سفر شی جین پینگ به عربستان سعودی در شش سال اخیر به محمد بن سلمان فرصتی داد تا به عنوان یک چهره مهم در امور جهانی، تأثیر خود را در صحنه بین المللی نشان دهد و میزبانی رئیس جمهور چین را به منزله پذیرش ریاض به عنوان مرکز منطقه ای برای نشست های ژئوپلیتیک جهانی تلقی کند.
ادامه مطلبماه گذشته نمایندگان دادستانی آمریکا اعلام کردندکه «احمد ابوعمو» یکی از مدیران سابق توئیتر به علت جاسوسی برای عربستان سعودی و پس از اینکه طی سالها اطلاعات کاربران را به اشتراک گذاشته و آنها را در معرض محاکمه احتمالی قرار داده بود، به سه سال و نیم زندان محکوم شد.
ادامه مطلبغلامحسین مصدق در یادداشتی می نویسد: محدودیت خود خواسته ما در روابط بین الملل ناشی از استراتژی قهر کردن با غرب و گذاشتن همه تخم مرغ ها در سبد شرق است. وقتی بدست خود امتیاز بزرگ رقابت برای حداکثر کردن منافع ملی را کنار می گذاری، شرکای محدود تجاری شما هم از فرصت طلائی خالی بودن میدان از رقیب آسوده خیال شرایط خود را به شما تحمیل خواهند کرد.
ادامه مطلبدر حالی شاهد تصویب قانون ضداسرائیلی از سوی مجلس عمان هستیم که نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شده بود صلح این رژیم با عربستان به معنای پایان درگیری عربی- اسرائیلی خواهد بود.
ادامه مطلبسیدوحیدکریمی بر این باور است که اگر ایران یک سیاست خارجی هوشمند، منعطف، دقیق، واقعبینانه و کارآمد را در سطح منطقه به کار بگیرد، نهایتا کشورهای منطقه و همچنین فرانسه هم مجبور خواهند شد که ایران را در برنامهریزی و نگاه خود برای تحولات کشوری چون لبنان، سوریه و عراق در نظر بگیرند.
ادامه مطلبمحمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، روز سه شنبه در جریان کنفرانس بغداد تاکید کرد که عراق مایل است حامی ارتباطات و گفت و گو در منطقه با هدف آرام کردن فضا و نزدیک کردن دیدگاه های طرفین باشد. او همچنین تاکید کرد که بغداد تلاش های دیپلماتیک خود را برای خنثی کردن بحران ها در منطقه افزایش داده است و گفت: «عراق به ایجاد روابط متوازن همکاری با همه شرکای منطقه ای و بین المللی متعهد است و از قرارگیری در صف بندی ها، محورها و فضای تشدید فاصله گرفته و به دنبال سیاست آرامش و کاهش تنش است.»
ادامه مطلبدر حالی که ریاض از روابط گرمی با واشنگتن در دوره دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا برخوردار بود، ولیعهد سعودی با این قتل (جمال خاشقجی) عملا ضربه بزرگی به حضور لابیهای خود وارد کرد و چندین شرکت لابی بزرگ در سال ۲۰۱۸ روابط خود را با این کشور قطع کردند.
ادامه مطلبگر به پالس های مثبت دیپلماتیک مصر و اردن در کنار عربستان برای احیای روابط با ایران نگاه شود، مشخص است که تلاش ریاض، امان و قاهره به موازات آغاز مذاکرات وین و تقویت احتمال احیای برجام مطرح شد؛ اکنون که شاهد بن بست تمام عیار در گفت وگوها هسته ای هستیم و احیای توافق هست ای مطرح نیست، نمی توان به خروجی و دستاوردی در زمینه مناسبات منطقه ای به خصوص با کشورهای عربی امید داشت.
ادامه مطلبایالات متحده حدود پنج سال پیش نگران عملیات نظامی احتمالی عربستان علیه قطر بود و همین امر سبب شد رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه وقت، با محمد بن سلمان تماس تلفنی بگیرد او را از چنین اقدام نظامی برحذر دارد که البته خیلی خوب پیش نرفت. مقامات واشنگتن به قدری نگران بودند که حتی پهپادهایی را برای نظارت بر اوضاع متشنج به مرز قطر و عربستان فرستادند. با چنین پیشینه ای، تصویر محمد بن سلمان با شالگردنی به رنگ پرچم قطر و رهبر قطر در حالی که پرچم عربستان را حمل میکرد، در بازی عربستان سعودی مقابل آرژانتین قابل توجه بود.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پر واضح است که عربستان با تقویت روابط خود با چین به هیچ عنوان در فکر کمرنگ شدن نقش آمریکا در روابط خود نیست البته این توافق شاید نوعی واکنش به نحوه دیپلماسی دولت بایدن به نوع تعامل با سعودی ها باشد لیکن چین بزرگترین شریک اقتصادی آمریکاست و همین چین در سال ۲۰۲۰ رتبه نخست شرکای اقتصادی اروپا را بدست آورد، باید پذیرفت که تامین منافع اقتصادی تعیین کننده سیاست خارجی پکن است لذا بنظر نمی آید واشنگتن هم نسبت به ایجاد وابستگی های متقابل اقتصادی پکن با هم پیمانان منطقه ای خود ناراضی باشد و نه عربستان در سیاست خارجی خود آمریکازدایی کرده و نه واشنگتن بن سلمان را مجازات و یا حذف خواهد کرد و آمریکا همچنان متحد امنیتی و سیاسی راهبردی عربستان در منظقه خواهد ماند و چین نمیتواند این خلاء را پر کند.
ادامه مطلببرای جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، جنگ یمن هم میراثی غم انگیز است و هم پایانی ناخوشایند. واشنگتن همچنان به دلایل اخلاقی و عملی مجبور است به مسیر تلاش برای صلح یمن ادامه دهد و با این حال، ابزاری برای پایان دادن به این جنگ چند وجهی وحشتناک در اختیار ندارد.
ادامه مطلبمهمترین دلیل عدم تعیین رئیس جمهوری در لبنان به اختلاف نظرهای سیاسی موجود بین گروهها و احزاب سیاسی باز می گردد که باعث شده اعضای پارلمان در لبنان برای انتخاب رئیسجمهور جدید این کشور به توافق نرسند. در این میان پارامتر اختلافات سیاسی اصلی ترین عاملی است که سبب شده تا لبنان موفق به تعیین رئیس جمهور نشود.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی تاکید دارد که هجمه منتقدان به مواضع اخیر پکن، نه از روی شماتت و مچگیری از هواداران گرایش به شرق، بلکه هشدار دوباره بر اهمیت تشخیص سیاسی درست برای صیانت از منافع ملی است. جان کلام منتقدان این است که امضای شیجی پینگ پای دو بیانیه ریاض، نمود دوبارهای است از واقعیت که نمیتوان خوشدلانه، پکن و روسیه را در اندازه «متحدان استراتژیک» باور کرد.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: شگفتی این مواضع چین وقتی روشنتر میشود که بدانیم در بیانیه مشترک بایدن و شورای همکاری که در سفرش به عربستان در ۱۷ جولای ۲۰۲۲ منتشر شد، نه سخنی از جزایر ایرانی است و نه از اتهاماتی مشابه علیه ایران.
ادامه مطلبعربستان با وجود تظاهر زبانی اش به این که به لبنان توجه دارد توجهی به آن ندارد. مسئولان جدید آن که از جمله یک زن جوان است نه لبنان را می شناسند و نه به آن اهمیت می دهند.
ادامه مطلببرای جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، جنگ یمن هم میراثی غم انگیز است و هم پایانی ناخوشایند. زمانی که بایدن به قدرت رسید، تمایل خود به ایجاد فاصله میان ارتش ایالات متحده و درگیری در یمن اعلام کرد و از تعهد به تلاش برای حل و فصل جنگ سخن گفت. این استراتژی تا حدی ناشی از پشیمانی بود.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی بر این نکته تاکید دارد که پکن بنا به دلایل مختلف، از جمله صدها میلیارد دلار قرار داد تجاری– صنعتی با کشورهای عرب حوزه جنوب خلیجفارس، نمیتواند متحد استراتژیک تهران در آینده روابط خارجی او باشد. این برخلاف جملاتی است که متن سند توافق همکاری ۲۵ ساله ایران و چین با آن آغاز شده است: « دو فرهنگ باستانی آسیا، دو شریک در تجارت، اقتصاد، سیاست، فرهنگ و امنیت با دیدگاههای مشابه و مشترک دوجانبه و چند جانبه در بسیاری از عرصهها خود را به عنوان شریکان استراتژیک میبینند.»
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید گفت که امروزه در عرصه سیاست بین الملل اقتصاد حرف نخست را می زند، بدیهی است که چین نیر در منازعات و اختلافات بین المللی و منطقه ای طرف کشوری را بگیرد که اقتصاد قوی تر و مبادلات بیشتری با آن داشته باشد.
ادامه مطلبدیروز جمعه و در پایان نشست سران عربستان و چین بیانیه مشترکی صادر شد. در این بیانیه، طرفین توافقات پیرامون توسعه روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی، انرژی، آموزشی و فرهنگی را ذکر کرده اند. اما نکته جالب توجه بیانیه مشترک به موضع دو کشور و به خصوص چینی ها علیه ایران باز می گردد که عنوان «متحد تهران» را از نگاه برخی چهره های و جریان های سیاسی اصولگرای داخلی یدک می کشد.
ادامه مطلببرخی از کارشناسان روابط بینالملل بر این نظرند که عربستان سعودی با سفر شی جین پینگ به این کشور که نخستین سفر او از سال ۲۰۱۶ است، بیشتر به دنبال دستاوردهای اقتصادی خواهد بود تا تغییر معنیدار در همپیمانیاش با آمریکا. از این رو بن سلمان نیم نگاهی به موزانه سازی بین پکن و واشنگتن دارد.
ادامه مطلبدر حالی عربستان میزبان برگزاری جشنواره های موسیقی، سینمایی و مد است که دستگاه قضایی این کشور در ادامه صدور احکام اعدام خودسرانه علیه بازداشتیهای عقیدتی، اخیرا برای تعدادی از جوانان بازداشتی هم حکم اعدام صادر کرده است.
ادامه مطلبسازگاری اجتماعی میان شیعه ها و سنی ها در بحرین، بیشتر تقویت می شد اگر خاندان حاکم، حقوق سیاسی برابری به اکثریت شیعه می داد.
ادامه مطلببه رغم تنش ها بین عربستان و آمریکا، اگر محمد بن سلمان تصمیم بگیرد که نمایشی دراماتیک از پیوستن به توافق ابراهیم به اجرا بگذارد، وضعیت برای آمریکا برد-برد خواهد بود. سه دلیل کلیدی وجود دارد که چنین سیاستی از سوی ولیعهد سعودی می تواند از سوی آمریکا مورد توجه و استقبال قرار بگیرد.
ادامه مطلبولیعهد عاشق قدرت است، و شاید حتی برای رسیدن به آن متهور باشد، جنگی که علیه حوثی های یمن به راه انداخت که بیش از هفت سال طول کشیده است بدون این که هیچ دلیلی برای انجام این جنگ داشته باشد، انجام داد.
ادامه مطلبارتش یمن اعلام کرد، دوشنبه یک نفتکش را که قصد غارت مقادیر عظیمی از نفت یمن در بندر الضبه را داشت، مجبور به ترک این بندر کردکه این اقدام می تواند در راستای موازنه سازی تهدید یا حتی موازنه سازی وحشت تعبیر شود.
ادامه مطلبدر میانه انتصاب جدید سعود القحطانی به عنوان مجری قتل جمال خاشقجی، دولت بایدن هم به قاتل اصلی این جنایت یعنی بن سلمان مصونیت داد. این در حالی است که پیش تر با اقدام ریاض در همراهی با روسیه در اوپک پلاس برای کاهش سقف تولید نفت خام، اخبار از تیره شدن روابط آمریکا و عربستان خبر می داد و در عین حال جو بایدن هم پیش از روی کارآمدنش و حتی در ایام تبلیغات انتخاباتی سال ۲۰۲۰ از حمله به بن سلمان به دلیل این قتل دریغ نمی کرد، اما تحولات چند روز اخیر خلاف آن را نشان می دهد.
ادامه مطلبمشکل مرزها در جهان عرب قدیمی است و مربوط به زمان حاضر نیست، ولی نزدیک به هفت قرن است که تشدید شده و دو بعد اساسی دارد که یکی از آنها مربوط به مرزهای کشورهای عربی با یکدیگر است، دیگری به مرز با کشورهای خارجی مربوط است.
ادامه مطلبسعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف نهایی مثلث آمریکا – اسرائیل و عربستان ضمن اعمال حداکثر فشار، نه تنها تغییر رژیم بلکه تجزیه ایران از طریق شورش و بهم ریختگی و ناامنی داخلی خواهد بود. در این مثلث پول از عربستان، زور از آمریکا و طراحی از اسرائیل است. و نهایتا هم طرحها و پروژهای این مثلث علیه ایران، شکست خواهد خورد. بر همین اساس باید یک پیام جدی به رژیم آل سعود و شاهزده جوان این کشور داده شود که نمی شود در خانه شیشه ای بنشیند و به سمت هماسیه خود سنگ اندازی کند.
ادامه مطلبگروه هکری به نام «تبر ابراهیم» اسناد محرمانه وزارت داخلی عربستان سعودی را هک و در فضای اینترنت منتشر کرد. این اسناد از نظر افشای هماهنگی عربستان سعودی با اسرائیل و همچنین فوق محرمانه بودن بسیاری از اطلاعات و نشانی اماکن محرمانه و تصاویر دوربین های مدار بسته سعودی اهمیت دارد.
ادامه مطلب