یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های معرفت‌شناسی روابط بین‌الملل، پیچیدگی ذاتی موضوع مورد مطالعه آن است. برخلاف علوم طبیعی که در آن آزمایش‌ها قابل تکرار هستند، روابط بین‌الملل با موجودیت‌هایی سروکار دارد که دائماً در حال تغییرند: دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و بازیگران غیردولتی. این پویایی، پیش‌بینی دقیق رویدادها را دشوار می‌کند و نظریه‌ها را در معرض آزمون‌های تجربی محدود قرار می‌دهد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخاب اقتصاد و تجارت به عنوان زیربنای سیاستگذاری و حکمرانی که بیشتر به دولت‌های غربی و لیبرال نسبت داده شده، انتخاب فرهنگ و ایئولوژی نیز به دولت‌های شرقی و غیرلیبرال یک قرن اخیر نسبت داده شده است، در حالی که چنین دسته‌بندی پایه‌ای محکم ندارد، زیرا هر دولت بر اساس شرایط زمانی و مکانی، زیربنای سیاستگذاری و حکمرانی خود را انتخاب می‌کند. نمونه برجسته انتخاب زیربنا به فراخور زمان را می‌توان در کشورهای عرب جنوب خلیج فارس به‌ویژه عربستان سعودی به خوبی مشاهده کرد. عربستانی که از یک دولت ایدئولوژیک متعصب در یک قرن اخیر به دولت اقتصادگرای تاجرپیشه موفق در نظام جهانی تبدیل شده است!
ادامه مطلب
پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از متناقض‌ترین جلوه‌های لیبرالیسم آمریکایی، استفاده از مفهوم «ترویج دموکراسی» به‌عنوان بهانه‌ای برای مداخلات نظامی است.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد سریال بازی مرکب می‌نویسد: بازی مرکب در فصل دوم، کمابیش به لحاظ فکری، همان درونمایه فصل اول را دنبال می‌کند؛ نابرابری اقتصادی، فاصله طبقاتی، بورژوازی کمپرادور و دیگر نظریات برگرفته از اندیشه چپ را برای نقد جامعه سرمایه‌داری کنونی کره جنوبی، دوباره نماد سازی کرده است.
ادامه مطلب
علی ودایع در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید از نگاه برخی صاحبنظران عنوان «لیبرالیسم کیش و مات رئالیسم» یک عنوان اغراق آمیز باشد اما اروپایی ها مبتنی بر همین سطح تحلیل تا لحظه آخر امکان حمله روسیه به اوکراین را غیر ممکن می دانستند. نکته استراتژیک اینجاست که غلبه رئالیسم به منزله نفی کامل یا فروپاشی مطلق لیبرالیسم نیست؛ سطوح تحلیل لیبرالی مبتنی بر فشارهای هنجاری علیه روسیه و انسجام واکنشی علیه جبهه شرقی قابل تحلیل و ارزیابی است.
ادامه مطلب
مجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: چرخه یادگیری و تحلیل تجارب (عقلانیت ابزاری)، گفت وگو (عقلانیت تفاهمی) و انتخاب (عقلانیت جمعی) همواره باید ادامه داشته باشد. به جای آنکه درگیر توهین و تهمت شویم، چرخه تحلیل و تفاهم را شروع کنیم.
ادامه مطلب
نظم بین المللی قدیمی در حال جان کندن است و نظمی نوین در حال زایش. دست به دست شدن قدرت هرگز به آرامی انجام نپذیرفته است.
ادامه مطلب
نئولیبرالیسم هر نیاز اجتماعی را به کالا تبدیل می کند و به سوداگری در مورد سلامتی، مسکن و غذا ادامه می دهد. چند میلیونر، بدون هیچ گونه دلسوزی ای، آینده کل جامعه را به دست گرفته اند. سرمایه داری در حالی که از نیروی کار و منابع کره زمین استفاده می کند، کلیت درد و رنج های جهانی را برنامه ریزی می کند. در واقع، گذار از این ساختار درنده برای بقا و تکامل بشریت ضروری است.
ادامه مطلب
منتقدان، بیش از هر کشور دیگری در غرب، ایالات متحده را به دو رویی متهم می‌کنند. این امر نتیجه ی یک کاستی در سرشت ایالات متحده نیست بلکه نتیجه ی ذات و طبیعت قدرت آمریکاست.
ادامه مطلب
محمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران کشوری بسیار ثروتمند است که با وجود داشتن یک درصد جمعیت جهان ۹ درصد معادن دنیا را در خود جای داده است. نقاط قوت ایران در آینده جهان می‌توانند انرژی خورشیدی، داشتن ذخایر نفت، معدن، گاز و همچنین ژئوپولتیک خاص ایران باشند.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوزاندن چند باره قرآن کریم در آتش جهل و اجازه انجام آن از طرف بعضی کشورهای اروپایی بهانه ای شد تا در اولین بحث از این سلسله نوشتار به موضوع آزادی و اگر دقیق تر بگوییم آزادی لیبرال بپردازیم.
ادامه مطلب
پریسا پورعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درک روایات تکوینی از آمریکای لاتین و کارائیب به معنای درک نقش چندوجهی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کلیسای کاتولیک است و "کاتولیک عامیانه" عمدتاً در سراسر منطقه حضور دارد. علاوه بر این، خورخه ماریو برگولیو آرژانتینی به عنوان پاپ فرانسیس، نقش منطقه در قلب کاتولیک را تقویت کرده است.
ادامه مطلب
جنگ اوکراین میان روس‌ها و ناتو یا غرب این بار ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد که مربوط به ارزش‌ها، عقاید و حمایت غرب از تغییر جنسیت، انحراف و.. به بهانه لیبرالیسم، تنوع در نژاد بشر و آزادی هاست.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتدارگرایی که اردوغان در ترکیه پیاده کرده، تحریف نظم لیبرالی است که امریکا آن را خطوط کلی یک دنیای تحت رهبری این نظم تعریف می کند. در حالی که ترکیه تحت کنترول اردوغان، کماکان به سیاست های اقتدارگرایانه ادامه می دهد، نظم لیبرال تحت امریکا، در بسیاری از نقاط جهان طرفدارانش را از دست داده و جایگزینی همانند مدل شرقی یافته است.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد فیلم «عاشق بانو چترلی» می نویسد: نظام سرمایه داری در این فیلم، نه تنها قاتل عشق و شادی است، که خلاقیت هنری و ادبی را هم از بین می‌برد؛ آن جا که شوهر «کنی» برای اعاده سود معادنش، دست از نویسندگی بر می‌دارد و بر کسب و کار تمرکز می‌کند. کارگران معدن در فیلم، به طور تمثیلی، نماینده قشر کارگر استثمار شده در نظام سرمایه‌داری هستند که بر اساس قاعده عدالت «هر کس به اندازه استحقاق خود» در لیبرالیسم، شایسته همین زندگی سخت و درآمد بخور و نمیر هستند و در نگاه از بالای صاحب معدن به طبقه فرودست، اگر همین شغل طاقت فرسای کم درآمد هم نباشد، کارگران باید بروند و گدایی کنند!
ادامه مطلب
اندی پوزدر در مصاحبه ای با اندیشکده بنیاد هریتیج، معیارهای محیطی، اجتماعی و حاکمیتی شرکت را مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید: «سرمایه گذاری معیارهای زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی برای سود منفی است، برای بازده سرمایه گذاران منفی است.»
ادامه مطلب
محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: خلاصه عرض کنم که بر اساس رخدادها و جریانات اجتماعی عظیمی که در جهان شاهد هستیم نظم لیبرال نظم قدرتمندتر و مسلط حرکت تاریخ است. دلیل آن هم ساده است چون بر اساس باور بر آزادی های فردی و حقوق فردی انسان هاست. حتماً با تحول تاریخ این نیز تحول خواهد یافت اما هر سازو کار و جریان اجتماعی و سیاسی از این کانون حقوق فرد انسان جدا نخواهد شد.
ادامه مطلب
محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: به نظر می رسد درسی که پوتین و شی برای بقیه بشریت آماده کرده بودند علی الحساب منتفی شده است. آقای شی هم دیگر صحبتی از حمله نظامی و تصرف قهری تایوان نمی کند.
ادامه مطلب
اساسی‌ترین ویژگی این جنگ این است که عملاً به دوران پسا جنگ سرد که طی آن ایدئولوژی لیبرال غربی نیروی مسلط در نظام جهانی بود، پایان داده است. به این جنگ آخرین میخ تابوت گفته می‌شود، زیرا عقب‌نشینی ایدئولوژی لیبرال غربی از اواسط دهه اول قرن بیست و یکم شروع شده بود.
ادامه مطلب
مهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: مردی، با ریش بلند و چهره‌ای که آمیزه‌ای از چهرۀ استادان فلسفه، روحانیان و رهبران فرقه‌های معنوی است. با آن «رسالتی» که دوگین غرب‌ستیز برای خود تعریف کرده بود، باید هم به همه‌جور ابزاری مجهز می‌شد: فلسفه، روحانیت، معنویت، دین، کلیسا، فرهنگ، اقتدار، مرجعیت، سنت... چهرۀ او، ترکیب همۀ این عناصر است.
ادامه مطلب
علی رضوان پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استراتژی غرب به بازنگری رادیکال و پاسخی روشن به همگرایی ایدئولوژیک روسیه و ترکیه نیاز دارد. آنها باید روایت های کلیدی خود در مورد وضعیت جدید ژئوپلیتیکی و تأثیر همکاری رو به رشد بین مسکو و آنکارا را تعریف کنند، به ویژه که مشارکت با ترکیه مستلزم دیدگاه های جدید و درک جدیدی از اعتماد و قابلیت اطمینان است.
ادامه مطلب
امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مانع دیگری که شکل گیری نظم نوین جهانی بر مبنای اجماع روسی – چینی را به امری ناممکن بدل کرده، مصداق "دو پادشاه در یک اقلیم نگنجد" است. در واقع دو قدرت بزرگ قادر به نظم سازی و نظام بخشی نیستند زیرا قدرت های بزرگ ذاتا ًرقیب یکدیگرند و نه شریک و متحد. چین و روسیه حتی در اوج جنگ سرد نظام دو قطبی، و با وجود تعلق ایدئولوژیک به یک ایده و آرمان (مبارزه با امپرالیسم و سرمایه داری) نه تنها در یک بلوک نگنجیدند که تا حد سرحد جنگ نیز پیش رفتند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از به میان آمدن اجماع رقیب مانند اجماع پکن سوال‌های زیادی در خصوص آینده اقتصاد سیاسی لیبرال مطرح شده است که بحران اخیر کرونا و آثار مخرب آن بر سیاست و اقتصاد جهانی، بر ابهام بیشتر در این خصوص افزوده و گمانه‌زنی‌های زیادی را در این باره خلق کرده که آینده دنیای پس از بحران کرونا چگونه خواهد بود؟ آیا اجماع واشنگتن به عنوان گفتمان مسلط در دنیا هم‌چنان ادامه حیات خواهد کرد یا جایگزینی خواهد داشت؟
ادامه مطلب
موسی غنی نژاد در یادداشتی می نویسد: وقتی می‌گویند همه بدبختی‌ها در جهان از تخریب محیط زیست گرفته تا فقر، تورم، فساد و ظلم به نئولیبرالیسم بر می‌گردد یعنی اینکه نئولیبرالیسم ابزاری برای فکر نکردن و گریز از بحث علمی است. می‌گویند مشکلات کشور همه به دلیل بنیادگرایی بازار است. کدام بنیادگرایی بازار؟ در اقتصاد ایران نهاد بازار از اساس ویران شده است.
ادامه مطلب
سید محسن امامی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاندمی کرونا و تاثیرات بسیار مخرب آن به دلیل وابستگی متقابلی که نظم بین‌الملل لیبرال در طول زمان میان دولت‌ها و ملت‌ها شکل داده، از پیامدهای نظم جهان‌محور است. بحران کرونا نشان داد، دولت‌ها در مواجهه با بحران‌های جدید یا به سازمان‌های بین‌المللی بدبین هستند و یا این سازمان‌ها به رغم خدماتِ بسیار زیاد خود حتی در مواجهه با پاندمی کرونا، در راستای مقابله با آن در سطح جهانی ناموفق بوده‌اند. این موضوع، دولت‌ها را به سوی خودیاری که یکی از مهم‌ترین اصول نظم بین‌المللِ دولت‌محور است جهت مقابله با بحران‌های جدید سوق داده است.
ادامه مطلب
مهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: ثبات سیاسی آمریکا از کجا می‌آید؟ چرا وقتی جامعۀ آمریکا چنین دوقطبی و پرتنش می‌شود و نامنتظره‌ترین رخدادها پیش می‌آید، باز همه‌چیز با کم‌ترین هزینه سر جای اولش باز می‌گردد؟
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: تنها راهِ اثبات شدۀ تولیدِ ثروت به معنای توانایی و مازاد (Surplus)، ارتباط و یادگیری جهانی است. در این رابطه، متونِ بسیار غنی مربوط به مبادله (Trade)، ادلۀ فراوان تاریخی عرضه می کند. منابعِ قدرت و ثروت در جهانِ امروز بسیار متکثر شده اند و کشورهای کوچک و بزرگ فرصت دارند تا در این بازار متنوع و بزرگ، توانایی های خود را به نمایش بگذارند. بدون ثروت و مازاد نه فرهنگِ بومی حفظ می شود و نه امنیت ملی تأمین می گردد. ایدئولوژی عدمِ تعامل مجبور می شود امنیت الیگارشی را بر تولید ثروت اولویت دهد. ثروت و مازاد، ثبات سیاسی نیز به همراه می آورد. در مقابل، ایدئولوژی عدمِ تعامل، سیاست و زندگی را سینوسی و بی ثبات می کند.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوکشی چپ های جهانگرا و مدافع آزادی و راست های محافظه کار ضد مهاجران، چالشی گذرا نیست، چه بسا آینده زیست دموکراتیک این کشور به آن بستگی دارد. فوکویاما برای رهایی از این چالش نفسگیر و تعالی دوباره امر سیاسی، خواهان بازگشت سیاست به دوگانه چپ و راست و اردوکشی بر اساس آرمان های برابری و آزادی است.
ادامه مطلب
احمد آدینه وند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف اجماع واشنگتن اجماع پکن با صرفنظر از نوع رژیم های سیاسی حاکم بر کشورها امکان همکاری با آنها را در حوزه های اقتصادی مورد تاکید قرار می دهد و اقتدارگرا یا دموکراتیک بودن نوع رژیم ها را در این امر دخیل نمی داند. نظم جهانی فعلی نظمی غرب محور و در غیاب سایر قدرت های جهانی نظیر چین بود، اما نظم آینده لاجرم باید ارزش های غیر غربی را به رسمیت بشناسد زیرا توزیع قدرت جهانی برخلاف گذشته سهم عمده ای را به قدرت های غیر غربی خصوصا در شرق آسیا مانند چین داده است.
ادامه مطلب