به نظر می رسد که سعودی ها، به عادی سازی با اسرائیل علاقمند باشند اما همان گونه که یک دیپلمات سعودی گفت، آنها به عنوان رهبران جهان عرب، باید مسئله فلسطین را جدی بگیرند. خرد عرفی می گوید که عادی سازی کامل، چه در چارچوب پیمان های ابراهیم یا خارج از آن، تا زمانی که ملک سلمان زنده است، محتمل نباشد چرا که وی به آرمان فلسطینی ها پایبند است.
ادامه مطلب
دامنه‌ای از تحرکات و تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفته‌ها و به‌خصوص روزهای اخیر از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مجموعه‌ای متضاد و متناقض را به دست می‌دهد که حکایت از فضایی مبهم و گنگ دارد. از یک سو سفر پنجشنبه هفته گذشته علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران به عمان و دیدارش با بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه این کشور (عمان) می‌تواند دالی بر این باشد که مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن ذیل میانجیگری مسقط همچنان با شدت و ضعف ادامه دارد که کورسویی از امید را حفظ کرده است.
ادامه مطلب
با ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیس‌جمهوری به مجلس، شکایت ایران از کره جنوبی درباره استرداد مطالبات از بانک‌های این کشور از روز شنبه آغاز شد. در این مدت رسانه‌ها از ابعاد اقتصادی و همچنین حقوقی به این موضوع پرداختند، اما یکی از لایه‌های عمیق و مغفول مانده به ارتباط این شکایت با توقف احتمالی مذاکرات پشت پرده تهران – واشنگتن بازمیگردد. خبر این شکایت در کنار انتقال اموال بلوکه‌شده ایران از بانک‌های عراق به عمان و همچنین تحرکات نظامی آمریکا در منطقه احتمالا حکایت از تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفته‌های اخیر دارد که می‌تواند نشان از ناموفق‌بودن مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن داشته باشد.
ادامه مطلب
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر روز دوشنبه با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرد. وزرای خارجه آمریکا و قطر روز دوشنبه درخصوص موضوع هسته‌ای ایران رایزنی کردند. آن‌گونه که خبرگزاری رسمی قطر (قنا) گفته، دو طرف در این تماس پیرامون روابط دوجانبه واشنگتن و دوحه، آخرین تحولات موضوع هسته‌ای ایران، جنگ اوکراین و تحولات افغانستان تبادل‌نظر کردند. این مذاکرات تنها به فاصله یک روز پس از سفر محمد عبدالعزیز الخلیفی، وزیر مشاور در وزارت امور خارجه دولت قطر، به تهران و دیدار و رایزنی او با حسین امیرعبداللهیان، علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی صورت گرفت.
ادامه مطلب
درحالی‌که تهران با مواضع مثبت از تداوم گفت‌وگوها با واشنگتن می‌گوید، در مقابل آمریکایی‌ها با تکرار گفته‌های قبلی خود، در ظاهر میل و اشتیاق چندانی درباره مذاکرات نشان نمی‌دهند که می‌تواند مؤید فشارهای سیاسی بر دولت بایدن از جانب کنگره و همچنین اقتضائات سیال به واسطه گرم‌ترشدن تنور انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ ایالات متحده باشد. باوجوداین دولت رئیسی در موضع‌گیری‌های خود تلاش دارد با مانور دیپلماتیک روی مذاکرات به موازات کنترل بازار به تلطیف و تعدیل فضای سیاست خارجی هم کمک کند.
ادامه مطلب
سید بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، با بدرقه علی نجفی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسقط، عصر دیروز برای دیدار با مقامات کشورمان عازم تهران شد و پس از مراسم استقبال رسمی با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود دیدار و رایزنی کرد. در نشست خبری امیرعبدالهیان و البوسعیدی همه چیز به کلی‌گویی و پرداختن به موضوعات غیر مرتبط با دستور کار و هدف سفر وزیر امورخارجه عمان به ایران گذشت که مؤید محرمانه بودن پیام این حضور ناگهانی رئیس دستگاه دیپلماسی عمان در تهران است.
ادامه مطلب
موضوع اصلی که این سلطان نشین در آن سرمایه گذاری کرده، برنامه هسته ای ایران است. این سلطان نشین از تلاش‌های تهران و واشنگتن برای توسعه نوعی «توافق کوچک»، یک برجام حداقلی که پس از مصالحه سال ۲۰۱۵ حمایت می کند.
ادامه مطلب
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز یکشنبه در گفت‌وگو با شبکه صدای آمریکا از مذاکرات با طرف ایرانی بر سر تعیین تکلیف زندانیان دوتابعیتی خبر داد و عنوان کرد دولت جو بایدن با هدف آزاد‌کردن آمریکایی‌های بازداشت‌شده در ایران، با جمهوری اسلامی ایران «مذاکرات غیرمستقیم» دارد. سالیوان در تشریح مذاکرات «مستقیم یا غیرمستقیم» با تهران، به ذکر این نکته پرداخت که «ما به‌طور غیرمستقیم با ایران تماس داشته‌ایم و هیچ مذاکره مستقیمی بر سر پرونده هسته‌ای یا بازداشت‌شدگان وجود ندارد. ما از این دست گفتوگوهای غیرمستقیم در مورد بازداشت‌شدگان داشته‌ایم؛ زیرا این وظیفه ما‌ست که تلاش کنیم شهروندان آمریکایی را به خانه بازگردانیم».
ادامه مطلب
رحمن قهرمانپور در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی معتقد است که با توجه به مجموعه شواهد و قرائن طی هفته های اخیر می‌توان این احتمال را داد که تغییر رفتار دولت رئیسی و جمهوری اسلامی ایران در موضوع هسته‌ای و منطقه ای می تواند در قبال جنگ اوکراین هم تکرار شود.
ادامه مطلب
هر روز و تقریبا هر ساعت محافل رسانه‌ای و کارشناسی اخبار جدیدی از تلاش‌های پشت پرده و پنهانی ایالات متحده آمریکا با ایران برای حصول توافق منتشر می‌کنند. در پرده جدید این اخبار، روزنامه وال استریت ژورنال روایت جدید و جامع‌تری از این مذاکرات ارائه داده است و در گزارش خود اذعان دارد که پس از دیدار رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، با سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل در نیویورک، سه دور گفت‌وگو بین مقامات تهران و واشنگتن در عمان صورت گرفته است که آخرین مورد آن به سفر برت مک گورک به مسقط بازمیگردد. در آن سو مقامات داخلی کشور از‌جمله شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم با اشاره به زمان برگزاری مذاکرات برجام، اذعان کرده که تحولات اخیر منطقه‌ای و همچنین همکاری آژانس با سازمان انرژی اتمی ایران، این تحلیل را به ما می‌دهد که مذاکرات برجام در آینده‌ای نه‌چندان دور در یک کشور ثالث یا وین برگزار خواهد شد».
ادامه مطلب
اصغر مهتدی در گفت‌وگو با «شرق» تلاش‌های محمد شیاع السودانی در جریان سفرش به مصر برای ازسرگیری مناسبات تهران- قاهره را بخشی از مجموعه تلاش‌های منطقه‌ای از سفر هیثم بن‌طارق آل‌سعید، پادشاه عمان و همچنین تحرکات سیدعمار حکیم، رئیس جریان حکمت ملی عراق و مقامات عربستانی می‌داند.
ادامه مطلب
به موازات تأیید مقامات ایرانی و آمریکایی درباره انجام دیدارهایی در نیویورک و مسقط، علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مسئول تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، هم از دیدار خود با همتایان تروئیکای اروپایی عضو برجام خبر داد؛ دیدارهایی که می‌تواند مکمل مذاکرات انجام‌شده تهران - واشنگتن با میانجیگری عمان و قطر باشد.
ادامه مطلب
در مجموع با توجه به آنچه در روز نخست نشست فصلی شورای حکام از زبان گروسی مطرح شد و همچنین با درنظرگرفتن مواضع مدیر کل آژانس در نشست خبری و قبل‌تر از همه، گزارش فصلی گروسی که چهارشنبه هفته گذشته منتشر شد، این دور از نشست فصلی شورای حکام دیگر از حساسیت بالایی برای پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران برخوردار نیست. چراکه خطر صدور قطع‌نامه، ارسال پرونده به شورای امنیت، فعال‌شدن مکانیسم ماشه و حتی صدور بیانیه علیه تهران فعلا منتفی است. البته این وضعیت، با وجود ایجاد یک امید نسبی، به معنای شکل‌گیری فضای همکاری دوسویه به طور کامل هم نیست. همکاری‌های اخیر تهران و آژانس ذیل توافق اسفندماه سال گذشته تا به اینجای کار پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران را از وضعیت بغرنج و حاد خارج کرده است.
ادامه مطلب
از قبل هم مسجل بود که سفر هیثم بن طارق آل سعید تحولاتی را به همراه خواهد داشت. در چند روز اخیر انتشار چند خبر به‌صورت هم‌زمان حکایت از آن دارد که روند سیاست خارجی منطقه‌ای، پرونده هسته‌ای و... در مسیر منطقی‌تری حرکت می‌کند.
ادامه مطلب
به توجه به شرایط و اقتضائات کنونی داخلی در ایران، منطقه و جهان پیرامون برجام، مذاکرات هسته‌ای، تعیین تکلیف زندانیان دوتابعیتی یا تبادل زندانیان، تدوام اختلافات پادمانی و...، سفر سلطان هیثم بن‌طارق در یک سناریولوژی می‌تواند دربرگیرنده اهدافی مختلف باشد. نکته‌ای که رسانه‌ها و تحلیلگران عموما درباره حضور پادشاه عمان در تهران از روی آن به سرعت رد می‌شوند، ناظر بر اهمیت این سفر برای ارتقای روابط دوجانبه تهران-مسقط است.
ادامه مطلب
اخبار تأییدنشده‌ای از احتمال سفر امروز چهارشنبه هیثم بن‌طارق آل‌سعید، پادشاه عمان به ایران خبر داد. البته قبل‌تر هم قیس بن‌محمد الیوسف، وزیر صنعت، تجارت و توسعه سرمایه‌گذاری عمان، روز یکشنبه هفته جاری در دیدارش با محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور بدون ذکر تاریخ دقیق از احتمال سفر قریب‌الوقوع پادشاه عمان به ایران خبر داده بود.دیروز (سه‌شنبه) در حالی خبر سفر سلطان عمان به تهران مطرح شد که شنبه هفته جاری شاهد حضور جیک سالیوان در عربستان سعودی بودیم؛ سفری که در یک گزاره تحلیلی می‌تواند به تشدید تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه مسقط منجر شود.
ادامه مطلب
سفر سلطان عمان به تهران، تنها یک دید و بازدید معمول میان مقام‌‌های بلند پایه دو کشور همسایه نخواهد بود. این سفر از آن رو مهم است که حلقه‌ای از زنجیره رخدادهای سیاسی و بلکه ژئوپلتیک در هفته‌های اخیر در منطقه خاورمیانه را شامل می‌شود. «هیثم بن طارق آل سعید» در این سفر آیا آخرین بخت خود را برای میانجیگری در روابط تهران و غرب به آزمون می‌گذارد؟ یا تنها حامل پیامی از جانب غرب است که در صورت هرگونه تصمیم تهران، چشم‌انداز آتی این روابط پر تنش را در ماه‌های سرنوشت ساز پیش‌رو ترسیم می‌کند؟
ادامه مطلب
در حالی بیشتر تحلیلگران از سیاست دولت بایدن ناظر بر «نه توافق، نه بحران» می‌گویند که در فضای رسانه‌ای نشانه‌ها یا لفاظی‌هایی از احتمال فعال‌شدن دوباره اسنپ‌بک یا مکانیسم ماشه برای بازگرداندن مجدد قطع‌نامه‌های شورای امنیت دیده می‌شود. علی واعظ، شنبه هفته جاری در توییتی این موضوع را مطرح کرد. مدیر میز ایران در گروه بین‌المللی بحران، در توییت خود نوشت: «هفته گذشته سه کشور اروپایی با دعوت از ۱۰ عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل، آنها را در جریان رایزنی‌ها درمورد استفاده از مکانیسم ماشه قطع‌نامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هسته‌ای قرار دادند».
ادامه مطلب
اما اینکه عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق با چه هدفی به ایران سفر کرده است و اهمیت این سفر در چه موضوعاتی خلاصه می شود، نکاتی است که دو تن از کارشناسان مربوطه در گفت وگو با «شرق» به تبیین و تشریح بیشتر آن پرداخته‌اند. امید نعیمی در این رابطه اساساً سفر انجام شده توسط عبداللطیف رشید را فاقد اهمیت جدی و راهبردی می داند و از آن به عنوان یک سفر «کاملاً تشریفاتی» یاد می‌کند. چرا که تحلیلگر مسائل بین الملل، پست ریاست جمهوری در ساختار سیاسی عراق را یک پست تشریفاتی می داند.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور بعدازظهر سه شنبه و بنا به دعوت بدر بن حمد البوسعیدی، همتای عمانی در راس هیئتی سیاسی عازم مسقط شد. امیرعبداللهیان در جریان این سفر با وزیر امور خارجه عمان و سلطان بن محمد النعمانی، وزیر مکتب سلطانی عمان دیدار و گفت و گو کرد. آنطور که از قبل عنوان شد امیرعبداللهیان در دیدار با مقامات عمانی، علاوه بر موضوعات مربوط به روابط دوجانبه، در خصوص مسائل مهم منطقه ای و بین المللی نیز به گفت وگو و تبادل نظر خواهد پرداخت که بیشتر بر دو مسئله برای آزادی زندانیان دو تابعیتی و همچنین موضوع مذاکرات هسته ای تمرکز دارد.
ادامه مطلب
روند و ساز و کار از سرگیری روابط ایران با عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس نیاز به زمان زیادی نیاز ندارد چرا که ایران چندین دهه با این کشورها مراودات دیپلماتیک داشته که فقط در موارد استثنایی به طور موقت قطع شده و قطعی هفت ساله اخیر روابط آنها، طولانی ترین بوده است. اما روابط ایران با مصر ماجرای دیگری دارد چرا که قطعی روابط دو کشور عمری به درازای عمر نظام جدید حاکم بر ایران دارد هرچند دو کشور نمایندگی حافظ منافع در خاک یکدیگر داشته اند.بنابراین احیای روابط ایران و مصر هرچند تحت تاثیر اقدام عربستان به امضای توافق با ایران قرار خواهد گرفت ولی در عین حال تحت تاثیر خصوصیات مصر و کدورت انباشته شده بین دوکشور نیز خواهد بود. به رغم اعلام آمادگی ایران از زبان حسین امیرعبداللهیان برای از سرگیری روابط با مصر در اولین فرصت، انتظارات از تهران بیش از این است و با اتخاذ تصمیم قاطع برای تغییر اسامی برخی خیابان های تهران که عامل تحریک قاهره و مقامات مصری است، آغاز می شود.
ادامه مطلب
پس از انجام چند روز مذاکرات فشرده میان دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان با همتای سعودی خود در شهر پکن، روز جمعه توافق حاصل‌شده برای ازسرگیری روابط میان دو کشور، در مراسمی با امضای بیانیه مشترک میان ایران، عربستان سعودی و چین به‌صورت رسمی اعلام شد.
ادامه مطلب
با توجه به اوج‌گیری تلاطم‌ها در سیاست خارجی ایران و بیم همسایگان از رادیکال‌شدن فضای منطقه، تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه‌ای برای تعدیل تنش‌ها در دستور کار برخی کشورها قرار دارد. در این میان، در روزهای اخیر دو کشور عراق و عمان مانند سابق کماکان به نقل و انتقال پیام‌ها و واسطه‌گری‌های دیپلماتیک ادامه می‌دهند.
ادامه مطلب
در حالی شاهد تصویب قانون ضداسرائیلی از سوی مجلس عمان هستیم که نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شده بود صلح این رژیم با عربستان به معنای پایان درگیری عربی- اسرائیلی خواهد بود.
ادامه مطلب
در فاصله کمتر از دو روز از تصویب قطع نامه شورای حکام شاهد سفر السید بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان به تهران بودیم. اگر چه تا پیش از تحولات دو ماه اخیر و سایه سنگین آن بر سیاست خارجی و پرونده متعدد این حوزه با محوریت مذاکرات هسته ای، دو کشور عمان و قطر به عنوان میانجی گر بین ایران و غرب عمل می کردند، اما با توجه به شرایط کنونی و تحت الشعاع قرار گرفتن احیای برجام ذیل موضوعاتی چون مرگ مهسا امینی، اعتراضات مردمی و نیز اوج گرفتن مسئله حقوق بشر که با صدور قطع نامه جدید شورای حکام علیه تهران نیز همراه شد و قبل تر از آن دولت بایدن و اروپایی ها نیز عملا مذاکره بر سر برجام را کنار گذشته اند، باعث شده است که مسقط هم، نه با ماموریت کاری پیشین خود برای میانجی گری، بلکه این بار با هدف آرام کردن جمهوری اسلامی و جلوگیری از تصاعد تنش به واسطه واکنش ایران در مقابل قطع نامه پا به تهران گذاشته است.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: پادشاهی قطر در تعقیب سیاست‌هایش و نیز تنش‌های جاری در روابط شورای همکاری خلیج فارس با ایران، سیاست حفظ نزدیکی روابط با تهران را دنبال کرده است. در واقع قطری‌ها روابط خوب با تهران را امکانی برای ایجاد امنیت خود مقابل تهدیدهای دیگر رقیبانش در جنوب خلیج فارس می‌دانند
ادامه مطلب
احدرضایان قیه باشی در گفت وگویی معتقد است که دوحه از هر فرصت، روزنه و همه توش و توان خود استفاده می کند که ایران را کنترل کند؛ خواه از طریق گسترش روابط اقتصادی و تجاری، خواه از مسیر تلاش میانجی گرایانه برای احیای برجام و ...؛ اینجا منافع قطر ایجاب می کند که ایران کنترل شود، همین و بس.
ادامه مطلب
محمدجواد جمالی نوبندگانی در گفت وگویی معتقد است: چه عمان، چه قطر یا برخی کشورهای اروپایی یا حتی اتحادیه اروپا و یا افرادی چون شیخ تمیم، سلطان هیثم، انریکه مورا، جوزف بورل و ... سعی می کنند به تناسب جایگاه و وزن خود تلاش‌هایی را برای میانجیگری دیپلماتیک بین ایران و آمریکا با هدف احیای برجام داشته باشند.
ادامه مطلب
دور پنجم مذاکرات بین ایران و عربستان با میانجیگری عراق و عمان در شرایطی برگزار شد که شاهد توقف ۴۵ روزه مذاکرات وین هستیم. از این منظر روشن شدن موتور نشست بغداد به موازات خاموش شدن موتور نشست ها در وین گویای آن است که واشنگتن از طریق دیپلماسی معکوس سعی دارد با ترمیم روابط تهران – ریاض به تعدیل نگاه ایران در مذاکرات احیای برجامی برسد.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که اگر بخواهیم مقایسه‌ای در خصوص نفوذ اسرائیل در ساختار نظامی و اطلاعاتی جمهوری آذربایجان با دیگر کشورهای همسایه داشته باشیم بی شک باکو در مقام اول قرار می گیرد. یعنی حتی بعد از اجرایی شدن پیمان ابراهیم و آشکارساز و عادی سازی روابط دیپلماتیک بحرین و امارات با اسرائیل و حتی با وجود روابط و مناسبات آنکارا با تل آویو در ابعاد مختلف و در عین حال همکاری های مخفی اقلیم کردستان و کردها با اسرائیل، هیچ کدام به اندازه نفوذ اسرائیل در جمهوری آذربایجان برای ما تهدیدزا نیست. لذا اگر ما در طول سال های گذشته مدارا با جمهوری آذربایجان را کنار می‌گذاشتیم و حساسیت های فعلی را پیرامون نفوذ اسرائیل به مقامات باکو گوشزد می‌کردیم و یا در صورت عدم توجه جمهوری آذربایجان به این نگرانی های ایران، اقدامات قاطعی را انجام می‌دادیم کار به اینجا کشیده نمی‌شد که اسرائیل در سایه نفوذ امنیتی، اطلاعاتی و نظامی خود در جمهوری آذربایجان بتواند از خاک این کشور برای انجام عملیات‌های تروریستی، خرابکارانه، جاسوسی، سرقت اسناد و ایجاد ناامنی علیه منافع جمهوری اسلامی ایران عمل کند.
ادامه مطلب