اگر گفتمان مسلط را باور کنید، سیاست خارجی غربی عبارت است از صدور دموکراسیِ لیبرال و قانون به بقیه کشورهای جهان. درحالی که همان طوری که جان مرشایمر نظریه پرداز عمده ی واقع گرایی در روابط بین المللی توضیخ می دهد، مناسبات مابین قدرت ها بیش از اینکه از ایده آل ها تبعیت کند، از ملاحظات راهبردی پیروی می کند.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «جهان چند قطبی» مطلوب روسیه چگونه است؟ این سوال از آن جهت حائز اهمیت است که معمولا چنین برداشت می شود که در پشت واژه ها و اصطلاحات مشترک مفاهیم مشترکی هم وجود دارد و وقتی تهران، مسکو، پکن و استانبول از «جهان چند قطبی» می گویند همگی یک فهم واحد از این جهان دارند.
ادامه مطلب
مقاله زیر به بررسی پیچیدگی‌ها و تنش‌های فزاینده کنونی در عرصه جهانی می‌پردازد. این مقاله با دقت، چشم‌اندازهای ژئوپلیتیک موجود را در نظر می‌گیرد و به تحلیل عمیقی از روابط بین‌الملل و احتمال تنش‌های نظامی در مناطق مختلف جهان می‌پردازد. نویسنده به واکاوی درباره چگونگی افزایش همکاری‌های راهبردی و نظامی بین کشورهایی مانند روسیه، چین، ایران و کره شمالی می‌پردازد و پیامدهای آن بر روابط بین المللی و به‌ویژه بر سیاست‌های ایالات متحده آمریکا را مورد بررسی قرار می‌دهد. این مقاله همچنین به تحلیل تأثیرات این تنش‌ها بر اقتصاد و نظم جهانی می‌پردازد و احتمالات مختلفی را در صورت تشدید این تنش‌ها مطرح می‌کند. نویسنده با ارائه یک تحلیل واقع‌بینانه، نگرانی‌های جدی در مورد آینده امنیت جهانی و نقش ایالات متحده در مقابله با این چالش‌ها را مطرح می‌کند. در مجموع، این مقاله ارائه‌دهنده یک دیدگاه مشروح تحلیلی در مورد مسائل جهانی فعلی است که می‌تواند برای خوانندگان علاقه‌مند به روابط بین‌الملل و ژئوپلیتیک مفید باشد.
ادامه مطلب
علیرضا محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بلافاصله پس از شروع تهاجم روسیه به اوکراین، تقسیم بندی بین کشورهای آفریقایی در جریان رای گیری در ۲۴ مارس ۲۰۲۲ در مورد پیش نویس قطعنامه سازمان ملل متحد "پیامدهای بشردوستانه تجاوز به اوکراین" (قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد A/ES-۱۱) به وضوح قابل مشاهده است. از ۱۴۰ رای موافق، تنها ۲۷ رای آفریقایی بود. بسیاری از ناظران در مورد یک «جنگ سرد جدید» در آفریقا صحبت می کنند و شکاف بین کشورهای طرفدار روسیه و غرب تا حدودی از خطوط گسل قبلی جنگ سرد پیروی می کند. در طول این رای گیری سازمان ملل به عنوان نشانه ای از موضع طرفدار روسیه، به نظر می رسد بوتسوانا و مراکش (و برخی کشورهای کوچکتر) به سمت طرفداری از روسیه رفته اند، اما بنین و به ویژه مصر علیه موضع روسیه رأی دادند.
ادامه مطلب
دشوار است که با استدلال رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین آمریکا مخالفت کرد که زمانی گفته بود ایالات متحده امروزه با بزرگترین تهدید علیه نظم جهانی "در دهه‌های گذشته، شاید هم در همه تاریخ این نظم" دست به گریبان است—با جنگ‌هایی چاره ناپذیر در اروپا و خاورمیانه و تنش‌هایی که می‌توانند به راحتی در آسیا تشدید شوند.
ادامه مطلب
مقامات اوکراینی بارها از کمبود تسلیحات نظامی برای ایستادگی در برابر تجاوز روسیه ابراز نگرانی کرده و خواستار افزایش کمک‌های غرب به کی‌یف شدند اما معضل اوکراینی‌ها در سال‌های اخیر که مانع از عضویت آنها در اتحادیه اروپا شده، در این موضوع نیز نمایان شده و گزارش‌هایی از فساد و اختلاس در روند خرید تسلیحات نظامی منتشر شده است. مقام‌های اوکراینی اعلام کردند که در این پرونده اختلاس، پنج نفر متهم هستند که یک نفر از آنها هنگام تلاش برای عبور از مرز بازداشت شده است. اگر این افراد مجرم شناخته شوند، با ۱۲ سال زندان مواجه خواهند شد. سرویس امنیتی اوکراین گزارش داد که کارمندان یک شرکت اسلحه‌سازی در اوکراین با مقامات وزارت دفاع این کشور تبانی کردند و تقریبا ۴۰ میلیون دلار (۳۶.۴۵ میلیون‌یورویی) از محل خرید صد هزار گلوله خمپاره‌ای که قرار بود برای جنگ با روسیه استفاده شوند، اختلاس کردند.
ادامه مطلب
نشریه پالتیکو با اشاره به شکست واشنگتن در مذاکراتش با مقامات چین برای فشار بر ایران، تأکید کرد که این، محدودیت‌های موجود در ارتباط دیپلماتیک دولت بایدن با پکن را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که چین تمایلی برای قرار‌گرفتن در کنار ایالات متحده علیه متحد کلیدی خود، یعنی ایران ندارد. به گفته ایسنا، یک مقام دولت آمریکا روز شنبه به نشریه پالتیکو اعلام کرد که ایالات متحده در مذاکرات دو‌روزه خود برای تشویق چین به فشار بر ایران به منظور توقف حملات انصارالله به برخی کشتی‌های تجاری در دریای سرخ شکست خورد.
ادامه مطلب
اگرچه قدرت‌‌های میانی در مقایسه با قدرت‌‌های بزرگ جهانی توانمندی‌‌های محدودتری دارند، اما با این وجود در تلاشند تا با بهره‌‌برداری استراتژیک از توزیع قدرت جهانی فرصت‌‌هایی را برای خود به وجود آورده و تضمین کنند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادعا یا آرزوی بازگشت به نقطه صفر یا وضعیت ثبات نسبی پشین برای اسرائیل و غزه یا اوکراین و روسیه، چندان عقلانی و راحت نیست. این بازیگران در وضعیتی قرار دارند که میان آرمانشهر پیشین و ویرانشهر کنونی گرفتار شده‌اند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مستقل و عدم وابستگی به شرق و غرب است و اگر جمهوری اسلامی ایران با چین و روسیه روابط نزدیک دارد، این به منزله آن نیست که این دو کشور اجازه داشته باشند در سیاست داخلی و خارجی ایران دخالت کنند یا منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را نادیده انگارند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی خود نسبت به جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز، منافع ملی خود و فدراسیون روسیه را در نظر گرفته و بیشتر این مناطق را طبق مفاد سیاست خارجی روسیه به عنوان حیاط خلوت روسیه مورد ملاحظه قرار داده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد علت اول و اساسی مواضع تند علیف و مقامات باکو و ترکیه در مورد ضرورت ایجاد کریدور زنگزور و عطش آنها برای آغاز جنگی دیگر و اشغال جنوب ارمنستان به هر بهانه ای است. باکو و ترکیه هیچ استقبالی از طرح چهارراه صلح پاشینیان برای تبدیل این کشور به قطب کریدوری هم نداشته اند و علیرغم تقدیم قراباغ کوهستانی به باکو از مطامع ارضی بیشتر بر علیه ارمنستان دست برنداشته و حاضر به عقب نشینی از دیگر نقاط اشغال شده ارمنستان از سال ۲۰۲۰ به این سو، تعیین دقیق مرزها، ازاد کردن زندانیان و اسرا و غیره نیستند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند سیاستگذاری خارجی با احساس ناامنی که بر نظام جهانی و روابط بین‌الملل چیره شده، در حوزه‌های جغرافیایی اطراف ایران قابل مشاهده و تحلیل است. روندی که بر ایجاد احساس ناامنی در افکار عمومی ایران استوار است. این فرآیند بر کشاندن ایران به درون گرداب ستیز منطقه‌ای و جهانی استوار بوده و تلاش دارد ایران را مرکز شورش و آشوب جهانی نمایش دهد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم قاسم زاده در یادداشتی می نویسد: دولت پوتین که همچنان گرفتار جنگ در اوکراین است تلاش دارد تا فاصله‌اش را در بحران نسل کشی و به جا گذاشتن زمین سوخته در فلسطین اشغالی محفوظ نگه دارد.
ادامه مطلب
هنوز مدت زیادی از اقدام روسیه در حمایت مجدد از ادعای امارات متحده عربی بر سر جزایر سه‌گانه نگذشته است که این بار مسکو در مواجهه با آتش‌افروزی آمریکا و انگلستان نسبت به مواضع انصارالله و حوثی‌ها نیز عملا در تضاد با منافع تهران رفتار کرد. این گزاره تحلیلی از پیش مطرح شده بود که بزرگترین برنده عملیات طوفان الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل، ولادیمیر پوتین و روسیه است. اکنون هم به نظر می‌رسد با حمله آمریکا به یمن، باز هم تنها بازیگری که می‌تواند بیشترین سود و منفعت را از تنش کنونی در دریای سرخ و مدیترانه ببرد، مشخصا به روس‌ها بازمی‌گردد. بی‌شک به هر میزان که شدت تنش در منطقه افزایش پیدا کند، به همان اندازه توجه‌ها به جنگ اوکراین کاهش پیدا خواهد کرد. به همین دلیل روسیه در جلسه چهارشنبه‌شب هفته گذشته شورای امنیت که ساعاتی قبل از حمله بامداد جمعه با دستور کار بررسی اقدامات
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سال ۲۰۲۴ می تواند یک سال بسیار بحرانی از دیدگاه امنیت و اقتصاد جهانی باشد و عبور از این بحران به یک اجماع جهانی نیازمند است.
ادامه مطلب
اوکراینی‌ها در فوریه ۲۰۲۲ توسط روسیه مورد حمله قرار گرفتند. آنها مبارزه خود را به عنوان نبردی رهایی‌بخش علیه یک قیمومیت کهن و فشار فزاینده اش، معرفی می‌کنند. میشل فوشه، جغرافیدان، به سهم خود، آن را یک «جنگ استعماری» تعریف می کند، درست مانند رئیس جمهوری فرانسه، امانوئل ماکرون که در سخنرانی خود در کنفرانس مونیخ در باره امنیت، در فوریه ۲۰۲۳، تجاوز روسیه را «نواستعماری و امپریالیستی» توصیف کرد. تهاجم روسیه گرایش ذاتاً توسعه طلبانه مسکو را آشکار کرد که فقط منتظر فرصتی برای بازپس گیری سرزمین های از دست رفته اتحاد جماهیر شوروی سابق و امپراتوری تزاری بود یا به گفته برخی تحلیلگران، ادعا داشت که در مقام یک نیروی تمدن ساز و متکی بر ارزش ها سنتی بر کل جهان تسلط پیدا کند. امپراتوری، امپریالیسم، استعمار: توصیفات در پی هم می آیند. از یکی به دیگری می لغزیم، بدون این که بفهمیم دقیقاً موضوع بر سر چیست.
ادامه مطلب
محمدفرهاد کلینی در یادداشتی می‌نویسد: طی سال ۲۰۲۳ میلادی درگیری‌های ژئوپلیتیکی در اوکراین و فلسطین به شدت خودنمایی کرد و بازگشت پذیر کردن این درگیری‌ها به نقطه تعادل در شرایط چالش پایدار قرار گرفت. پویایی بحران‌ها و سرباز کردن نقاط گسل این مفروض را بوجود آورده که برای برخی از قدرت ها بهره گیری از پویاسازی چالش ها و ایجاد زنجیره خطر برای رقبا و دشمنان خود معنای نوین بازدارندگی در شرایط جدید است.
ادامه مطلب
مجید روحی دهبنه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دنیایی که رقابتی شده و از بازگشت رقابت میان قدرت های برگ سخن به میان آورده می شود، در دنیایی که تعداد کشورهایی که قبلا توسعه نیافته محسوب شده، الآن به مرز توسعه یافتگی رسیده و یا در حال توسعه نامیده می‌شوند، افزایش یافته و نبرد و نزاعی دایمی بر سر آنچه نبرد کریدورها از آن یاد می‌شود، در گرفته، طبیعی است که کشورهایی چون چین و روسیه، ایران و حتی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به دنبال راه‌های متنوعی برای این منظور بگردند. نگاهی به حجم تجارت میان ایران با روسیه و چین و به همان میزان تجارت این دو قدرت بزرگ با اعضای شورای همکاری خلیج فارس، به خودی خود گویای این مساله است که چگونه مساله تجارت نقش کلیدی در مناسبات و اتخاذ چنین موضع گیری داشته است.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت وگویی معتقد است که، اینکه داعش خراسان و طالبان نقش محوری و میدانی این حمله تروریستی را دارند که محل بحث نیست، موضوع اینجا آمریکا و اسرائیل است. درخصوص آمریکا من بارها گفتم که بعد از مذاکرات قطر اصلا برنامه آمریکایی‌ها بر این بود که افغانستان را از حالت نظامی و جنگی وارد فضای امنیتی بکنند که بتوانند با احیای حکومت طالبان شرایط امنیتی را برای کشورهای پیرامون افغانستان شکل بدهند. از هندوستان و پاکستان تا چین، هند، تاجیکستان و حتی روسیه که در مجاورت افغانستان قرار دارد؛ بنابراین موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک افغانستان یک فرصت مغتنم برای آمریکایی‌ها و حتی اسرائیلی‌ها خواهد بود که بتوانند از ظرفیت طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در این رابطه استفاده کنند.
ادامه مطلب
در آن زمان تحریم های نمادین علیه مسکو اعمال شد. یک دهه بعد یعنی دو سال پس از تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین، مجموعه تحریم‌های اعمال شده علیه کرملین بسیار بسیار سخت‌تر و سنگین‌تر از ۲۰۱۴ شده، اما آن‌طور که ادعا می‌شد تسلیم این کشور را باعث نشده است.
ادامه مطلب
اسعد اردلان در یادداشتی می نویسد: جزایر تنب و بوموسی در شمار جزایر متعددی هستند که در خلیج فارس قرار دارند و از دیر باز و به هنگام استیلای هزاران ساله ایران بر این منطقه، در قلمرو دولت های ایران بوده اند.پذیرش بین المللی این واقعیت بارها از سوی ماموران بریتانیا در منطقه به ویژه به هنگام تدوین نقشه های هیدروگرافی (توصیف خصوصیات دریا، نواحی ساحلی، وپیش¬بینی تغییرات آنها) خلیج فارس، گزارش شده است.
ادامه مطلب
چه در ارتش چه در نیروی هوایی سرویس لازم هواپیماها و بالگردها انجام نمی شود و لوازم یدکی آنها به دلیل روتین و کندی هماهنگی با امریکا تأمین نمی شود، از طرفی دیگر تعمیر و نگهداری هواپیماهای روسی نیز به دلیل محاصره و تحریم اعمال شده بر روسیه متوقف شده است.
ادامه مطلب
سال ۲۰۲۴ با گسترده‌ترین حملات روسیه به شهرهای مختلف اوکراین آغاز شده و رئیس‌جمهور روسیه تهدید کرده که این حملات در روزهای آینده شدت بیشتری هم خواهند یافت. در روزهای اخیر، حملات موشکی و پهپادی روسیه به شهرهای کی‌یف و خارکیف ضمن واردکردن خساراتی به ساختمان‌های مسکونی، منجر به کشته‌شدن یک نفر و زخمی‌شدن ده‌ها نفر شد. در یک مورد از این حملات، روسیه دانشگاه محل تحصیل یک قهرمان ملی اوکراین را در سالروز تولدش هدف قرار داد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: برای دور زدن تحریم‌های غرب، روسیه در روابط با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، که به تحریم‌های غرب علیه روسیه عمل نکرده اند، خود را به آنان نزدیک کرده است، بطوری که برای خوشایند امارات متحده عربی که روسیه روابط نزدیکتری با آن دارد، در مساله ادعای باطل و نابجا و غیرحقوقی امارات در باره جزایر سه گانه ایران، در امور داخلی ایران دخالت و جانب امارات را گرفته است. این مورد اخیرا و یک بار دیگر قبلا از سوی مقامات روسیه عنوان شده و موجب ناخشنودی و اعتراض مقامات ایرانی و ملت ایران شده است
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توماس هابز به عنوان اندیشمند و فیلسوف سیاسی غرب در عصری که هنوز با شرایط قرون وسطایی اروپا مواجه بودند، توصیف بسیار کاملی از وضعیت جهان به‌خصوص اروپای آن زمان ارائه کرده که تنها در دو جمله نسبت داده شده به ایشان یعنی: "جنگ همه علیه همه" و "انسان گرگ انسان" قابل مشاهده و تحلیل است.
ادامه مطلب
فرا رسیدن سال ۲۰۲۴ به این معنی نیست که ما باید در حیاط خانه هایمان پناهگاه بسازیم یا به جنوب آرژانتین مهاجرت کنیم اما جهان را به مکانی تبدیل می کند که نسبت به هر زمان دیگری در دهه های گذشته، هراس آلودتر است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اینکه آمریکا و روسیه نهایتا با موضع امارات همراه شدند، یک تحول مهم و تاریخی است. آمریکا همراه با انگلیس در ۱۹۷۱ به طور غیررسمی از اعاده حاکمیت ایران بر سه جزیره حمایت می‌کرد. در جریان تنش‌های دوره‌ای بین ایران و آمریکا، واشنگتن به خودداری از موضع‌گیری در این زمینه ادامه داده بود. روسیه شوروی نیز در ۱۹۷۱ و با وجود آنکه متحدان آن کشور (عراق، لیبی، یمن جنوبی و الجزایر) علیه اعاده حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه به شورای امنیت شکایت کرده بود، کاملا در این زمینه ساکت ماند.
ادامه مطلب
اسماعیل فروغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حقایق میدانی در اوکراین، ادامه ی جنگ در غزه که خود به خود هزینه های امریکا را بالا خواهد برد و بالاخره آشفتگی درونی مالی – سیاسی دولت امریکا، همه و همه ما را به این باور نزدیک تر می سازد که دیر یا زود ولدیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به سرنوشتی شبیه به سرنوشت محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان مبتلا خواهد شد.
ادامه مطلب
مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عدم توازن در روابط بین غرب و شرق در سیاست خارجی دولت رئیسی باعث شده است که روس ها نگرانی در خصوص عواقب رفتارهایشان نداشته باشند، لذا می دانند با توجه به تعمیق اختلافات دولت رئیسی و غرب و نبود راهی دیگر برای جمهوری اسلامی جز در همراهی با روسیه، ایران تغییری در رفتار خود نخواهد داشت و به همین دلیل در مدت کوتاهی همراهی خود با بیانیه های واهی علیه تمامیت ارضی جمهوری اسلامی را تکرار کرده است.
ادامه مطلب