صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: این سفر پس از تحولاتی اتفاق افتاد که در روابط برخی کشورهای عربی با نظام سوریه رخ داد و همین دید و بازدیدها این گمانه را ایجاد کرد که دمشق در حال فاصله گرفتن از تهران است؛ از این رو، برنامه سفر اسد به تهران در دستور کار قرار گرفت تا با انجام آن و مخابره تصاویر دیدارهایش به داخل و خارج، گمانه پیشگفته نقض و تصور دیگری مبنی بر تقویت بیشتر روابط در سایه تحولات بین‌المللی جدید مخابره شود.
ادامه مطلب
این دومین سفر رئیس جمهوری سوریه به تهران از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال ۲۰۱۱ است. وی در فوریه سال ۲۰۱۹ با رهبر معظم ایران که بزرگترین حامی منطقه ای سوریه است دیدار کرد. در آن دیدار، ژنرال قاسم سلیمانی، بشار اسد را همراهی کرد.
ادامه مطلب
طی سال های اخیر، برخی از کشورهای عربی تلاش ها خود را برای عادی سازی روابط با سوریه افزایش داده اند. این عقیده مطرح است که در نهایت، سوریه به دیپلماسی منطقه ای اعراب باز خواهد گشت. این پرسش مطرح است: با توجه به این که برخی از کشورهای عربی می توانند، از روابط تحکیم یافته خود با سوریه برای تضعیف و عقب راندن تهران استفاده کنند، چگونه ایران تلاش خواهد کرد تا دستاوردهایش در سوریه را حفظ کند؟
ادامه مطلب
حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ در اوکراین یک نقطه عطف مهم برای ایران است. غرب اکنون به دلیل نیاز به نفت و گاز و تمرکز ایالات متحده بر خنثی کردن تهدید هسته‌ای ایران، حتی اگر به طور موقت، مایل به امضای توافق هسته‌ای با ایران است. بنابراین، منافع ملی ایران مستلزم ایجاد شرایط مساعد برای انعقاد توافق هسته‌ای است. بدون شک این اولویت خود را بر سیاست‌های ایران تحمیل خواهد کرد و ممکن است اولویت پاسخ به حملات اسرائیل را تا زمان تکمیل توافق به تعویق اندازد یا تغییر دهد.
ادامه مطلب
سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر ۱۸ مارس بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به امارات متحده عربی و استقبال رهبران ارشد این کشور از وی، نمادی از نظم جدید خاورمیانه است.
ادامه مطلب
پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستیابی به توسعه اقتصادی برای هر دولتی یقینا ارزش ویژه ای دارد. چرا که توسعه اقتصادی از مولفه های تعیین کننده قدرت ملی هر کشوری بوده و جایگاه سیاسی و وزن ژئوپلیتیکی آن کشور را در صحنه جهانی ارتقا می دهد.
ادامه مطلب
ترکیه در طول جنگ داخلی سوریه پس از تنها ماندن از جانب متحدان خود در ناتو، این درس دردناک را آموخت که نظام سنتی این ائتلاف فروپاشیده است. ترکیه به جای اعتماد به اتحادهای بین المللی، روند تقویت خود را به عنوان یک دولت – ملت آغاز کرده به لطف موقعیت ژئوپلیتیکی مهم خود، پیشگام اتخاذ یک سیاست خارجی چندجانبه و چند بعدی شده است.
ادامه مطلب
سیاست ایران در سوریه ارتباط زیادی با نتیجه مذاکرات برای احیای برجام در وین دارد به طوری که اگر این مذاکرات به توافق منجر شود، ایران بیش از پیش از روسیه فاصله خواهد گرفت و ممکن است شاهد تنش در روابط دو کشور به خصوص در سوریه باشیم. اما این تنش به برخورد منجر نخواهد شد زیرا به نفع دوطرف نیست.
ادامه مطلب
از زمان پایان جنگ با عراق حکومت ایران دکترین امنیتی خود را اتخاذ کرد. ایده اصلی آن این بود که ایران بار دیگر وارد هیچ جنگ مستقیمی نخواهد شد و اگر ناچار شود آن را در خاک خود پیش نخواهد برد؛ چرا که هزینه جنگ با عراق بسیار بالا بود و همچنین این جنگ ضعف نیروهای مسلح ایران در جنگ‌های کلاسیک را نشان داد.
ادامه مطلب
روس‌ها باور دارند آمریکایی‌ها علی رغم درخواست‌های ایران و سوریه به زودی از سوریه عقب نشینی نخواهند کرد. همچنین باور دارند تعامل نظامی آمریکا با «قسد» و «پیشمرگه» تا اطلاع ثانوی ادامه دارد.
ادامه مطلب
برخی کارشناسان راهبردی باور دارند طرحی صهیونیستی – آمریکایی برای تقسیم سوریه یا تجزیه آن میان گروه‌های نژادی و مذهبی و در نتیجه تبدیل آن به کشوری حائل میان ایران و دریای مدیترانه وجود دارد.
ادامه مطلب
مهدی پورباقر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید مهمترین جنبه حضور آمریکا در سوریه را بتوان در قالب رقابت های راهبردی این کشور با روسیه در منطقه حساس خاورمیانه بررسی کرد. از لحاظ تاریخی، اتحاد جماهیر شوروی از بعد از جنگ جهانی دوم، نفوذ خود در کشورهای خاورمیانه را تدریجاً گسترش داده بود. امروزه نیز این مهم را روسیه نوین ادامه داده است. امری که حساسیت شدید کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا را در پی داشته است. پیگیری این سیاست های راهبردی در منطقه و به طور خاص وضعیت سوریه، طبیعتاً منجر به ایجاد اتحادها و ائتلاف هایی در هر دو سمت شده که نشان دهنده اهمیت سوریه در استراتژی کلان آمریکا و روسیه به عنوان قدرت های بزرگ نظام بین الملل است. امری که به وضوح نشان دهنده جنبه راهبردی و ژئوپولتیک رقابت این دو قدرت است. رقابتی که رنگ و بوی صرفاً ایدئولوژیک آن بسیار کمرنگ تر از دوران جنگ سرد است.
ادامه مطلب
عبدالباری عطوان می نویسد: روزهای پیش رو احتمالا مملو از غافلگیری‌های شتاب‌زده باشد و تمام آنچه اکنون می‌توانیم بگوییم این است که تحولات آتی بسیار خطرناک است زیرا هراس اسرائیل از خطر موجودیتی ایران به اوج خود رسیده است.
ادامه مطلب
ناظران و پیگیران مسائل منطقه به این نتیجه رسیده اند که بحران‌های عراق، سوریه و لبنان شدید است و حل و فصل یا عدم حل و فصل آنها در گرو موفقیت یا شکست مذاکرات باشد.
ادامه مطلب
در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس، ابوظبی پیشران اصلی تلاش‌ها برای احیای حکومت سوریه است. از بسیاری جهات موضع جدید ابوظبی در برابر دمشق و به طورکلی عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با سوریه پیروزی بزرگی برای جمهوری اسلامی ایران است.
ادامه مطلب
اکنون اوضاع سوریه و منطقه تغییر کرده است. نگاه دولت جو بایدن به نقش آفرینی ایران در منطقه متفاوت از نگاه دولت ترامپ است و بایدن نیز مانند باراک اوباما، مسائل منطقه را به مذاکرات هسته ای پیوند زده است و نمی خواهد مذاکرات را خراب کند. به همین علت پاسخ دادن به تنش آفرینی ایران در سوریه و عراق و خلیج فارس را از زاویه میزان تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بررسی می کند.
ادامه مطلب
ترکیه در چارچوب این طرح درصدد است جوامع غیرکرد را در مناطقی در شمال و شرق سوریه که تحت سیطره خود در آورده است اسکان دهد تا مانعی انسانی و جغرافیایی بین کردهای سوریه و کردهای ترکیه ایجاد کند. آنکارا چنین طرحی را در شمال عراق نیز دنبال می کند.
ادامه مطلب
با وجود شدت دودستگی و خونین بودن درگیری این دو کشور در سوریه به طوری که وفاداری سوری‌ها نیز میان دو طرف تقسیم شد؛ اما ترکیه و ایران شدیدا تلاش کردند از تبدیل شدن این جنگ نیابتی به درگیری مستقیم جلوگیری کنند. مهم‌تر اینکه روابط تجاری دو طرف از این درگیری تاثیر نپذیرفت. در اوج جنگ در سوریه میزان مبادلات تجاری دو کشور چند برابر شد و به ۲۲ میلیارد دلار در سال رسید.
ادامه مطلب
شار اسد نمی‌تواند از ایران دست بکشد و هم زمان نیازمند حمایت کشورهای عربی است از این رو پیش بینی نمی‌شود تکلیف روابط او با کشورهای عربی و ایران یکسره شود و آرزوی کشورهای عربی برای جذب او و خارج کردنش از نفوذ ایران در حد امید و آرزو باقی می‌ماند.
ادامه مطلب
این ادعا که هدف امارات از نزدیک شدن به دمشق، کاهش نفوذ ایران در سوریه است، ادعایی بسیار پوچ است که قبلا نیز به عنوان بهانه ای برای پیشبرد اهدافی دیگر مطرح شده بود و اکنون به عنوان نارنجک دودزا برای تحت الشعاع قرار دادن خشم احتمالی از این سفر از یک سو، و توجیهی نیرنگ آمیز برای کسانی که به این سفر اعتراض دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
ادامه مطلب
غیرممکن است توجیه‌های امارات درخصوص گشایش روابط با نظام سوریه را باور کرد و احتمالا این رویکرد در نشست آتی سران اتحادیه عرب در الجزایر با تلاش برای بازگردادن کرسی سوریه ابعاد بزرگتری پیدا کند.
ادامه مطلب
وی در واکنش به ساخت سد توسط ترکیه بر رود دجله هم زمان با سفر وزیر امور خارجه ترکیه به تهران، تصریح کرد: سفر وزیر امور خارجه ترکیه در چارچوب تنظیم روابط است و از قبل پیش بینی شده بود و دارای دستورکار مذاکراتی مفصل است. همچنین درباره موضوعات مرزی و مدیریت آب‌های مشترک گفت وگو خواهد شد. مدیریت مشترک و در نظر داشتن ابعاد انسانی، محیط زیستی، حق‌آبه و منابع طبیعی مورد توجه است؛ باید از تصمیم منطقه‌ای صرف پرهیز کرد زیرا تاثیرات بلندمدت برای کل منطقه خواهد داشت.
ادامه مطلب
نقش روسیه در این موقعیت ژئوپلیتیک نامشخص است. از یک سو، روسیه با ایران از حکومت کنونی سوریه حمایت می کند. از سوی دیگر، از نقطه نظر نظامی، به هیچ وجه مخالف اشغال سوریه توسط نیروهای امریکایی نیست. پنتاگون و ارتش اسرائیل در حال افزایش حضور نظامی خود هستند.
ادامه مطلب
به نظر می رسد روسیه با برداشتن گامی به عقب در روی آوردن خود به اسرائیل، نگرانی های ایران را در نظر بگیرد، اما روابط روسیه و اسرائیل مستحکم باقی خواهد ماند. در نتیجه به تعهد خود برای جلوگیری از تقویت جبهه مقاومت ایران و حزب الله در بلندی های جولان ادامه خواهد داد. تشدید تنش ها میان ایران و اسرائیل به تلاش های روسیه برای توسعه سازوکارهای موجود برای تنش زدایی ضربه خواهد زد. در این میان ایران سفر امیرعبداللهیان را به مسکو برای تهران پیروزی می داند.
ادامه مطلب
سه علت برای اشتیاق آمریکا برای بازگشت به برجام قابل تصور است: نخست، جلوگیری از پیش رفتن منطقه به سوی مسابقه تسلیحات هسته ای؛ دوم، جلوگیری از وقوع جنگ ویرانگر منطقه ای بین ایران و متحدانش از یک سو و اسرائیل از سوی دیگر که نگران تبدیل شدن ایران به قدرتی هسته ای است؛ سوم، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه ایران می‌گوید رژیم صهیونیستی در آذربایجان حضور دارد و اقدام به فعالیت کرده ولی جمهوری آذربایجان آن را انکار کرده و نگاه ایران در مورد فعالیت های رژیم صهیونیستی در نزدیکی جغرافیای مرزی اش چیست؟ خاطرنشان کرد: ایران در خصوص امنیت ملی اش هیچ گاه با کسی شوخی نداشته و ندارد. همسایگان ما به خوبی این موضوع را می‌دانند و پیام هایی در این زمینه با قاطعیت به همسایگان ارسال شده است. رژیم صهیونیستی هر جا رفته ناامنی و بی ثباتی آورده، رژیم صهیونیستی علاقه‌مند است که منطقه را ناامن کند و تهران و باکو باید به این موضوع توجه داشته باشند که دارند و نباید اجازه دهند که طرف های ثالث خدشه ای در روابط دو کشور ایجاد کند. ما حضور رژیم اشغالگر قدس در نزدیکی جغرافیایی و همسایگی خود را در هیچ کشوری تحمل نمی کنیم.
ادامه مطلب
تحولات نشان می دهد که ایران به یک قدرت منطقه ای بسیار قوی تر از دوران پیش از شعله ور شدن آتش جنگ علیه سوریه در سال ۲۰۱۱، تبدیل شده که همچنین به این معناست که زمان اعتراف به شکست اهداف آمریکا و اجازه دادن به سوریه برای بازیابی موقعیت و بهبود وضعیت خود فرار رسیده است.
ادامه مطلب
نجمه پوراسمعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران جمهوری اسلامی ایران باید آگاه باشند که رفع نکردن تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی کشور، به عبارتی دور ماندن از بهره‌های اقتصادی و تأکید بیش از اندازه بر مسائل نظامی- امنیتی از طریق باز کردن صحنه بازی‌های جدید مثلاً در افغانستان، نمی‌تواند نفع بلندمدتی را نصیب ایران کند و قطعاً بازیگری مثبت و نظم‌ساز ایران در سطح منطقه را تضعیف خواهد کرد.
ادامه مطلب
محمد ایرانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مطلبی که در ادامه می آید یکی از غمبارترین خاطراتی است برای نگارنده که ای کاش هیچ وقت اتفاق نمی افتاد. این رویداد پردرد را برای دوستان چند بار نقل کرده ام اما تاکنون تحریر نکرده بودم. اربعین سید بزرگوار محتشمی پور عزیز این جانباز مقاوم جبهه حق مرا بر آن داشت که بر مظلومیت و سکوت وی در طول حیات پر قصه و غصه اش داد از دل برآورم.
ادامه مطلب
حمید قمی از نزدیکان مرحوم محتشمی پور می گوید: جناب آقای محتشمی پور سفیر ایران بودند در سوریه اما ایشان چون قبل از انقلاب فارغ از قصه احتمال هجرت حضرت امام به سوریه ایشان معمولا برای چاپ کتاب های حضرت امام و تماس با فلسطینی ها و با شخصیت های سیاسی و مذهبی مکررا به لبنان سفر داشتند که تقریبا یکی از دلایل ثانویه برای انتخاب ایشان به عنوان سفیر در سوریه مطرح بود همین عقبه بود که ایشان اشراف به مسائل شیعیان لبنان و سوریه داشتند چراکه جمهوری اسلامی ایران در لبنان سفیر نداشتیم تا جایی که تقریبا سالهای پایان جنگ بود که به لبنان سفیر اعزام کردیم. که اولین سفیر ما در لبنان برای مدت کوتاهی آقای به اسم روحانی بودند که نتوانسته بودند در آنجا موفقیتی کسب کنند و بعد از ایشان آقای سید محسن موسوی بودند که ایشان جزو آن چهار دیپلمات ربوده شده بودند. تقریبا در این دوران امور لبنان توسط سفیر ما در دمشق هماهنگی می شد حتی در زمانی که ما آنجا کاردار داشتیم هم امور مربوطه با دفتر وزارت خارجه در دمشق هماهنگ میشد.
ادامه مطلب