تهران بر سر منافع ملی‌اش با کسی شوخی ندارد حتی با مسکو

نویسنده: راغده درغام

دیپلماسی ایرانی: مسکو باید هم روابط خود را با اسرائیل مدیریت کند و هم با ایران، و اهمیت این موضوع برای منطقه اثبات شده است. بر اساس گزارش ها مسکو و تهران سرگرم طراحی نقشه راهی برای به نتیجه رساندن توافق «همکاری راهبردی» خود هستند. رابطه کنونی آنها فراتر از همکاری و بیشتر به ائتلافی راهبردی (به ویژه در سوریه) نزدیک است. 

مسکو در سوریه به دنبال آزادسازی مناطق تحت کنترل شورشیان مورد حمایت ترکیه و آمریکا و واداشتن دولت جو بایدن به به‌رسمیت شناختن حکومت بشار اسد است. روسیه بقای حکومت اسد را برای حفظ منافع و پایگاه های نظامی خود در سوریه بسیار مهم و حیاتی می داند و در نتیجه روابط مستحکم با ایران را به عنوان واقعیت موجود پذیرفته است. 

همین جا است که پای اسرائیل در میان می آید. به نظر می رسید تا همین اواخر در سوریه «توازن سکوت» برقرار بود و مسکو، تهران و دمشق در برابر برخی از فعالیت های نظامی اسرائیل در سوریه سکوت می کردند. ایران و حزب الله در مقابل رضایت دادن مسکو به اشغال بلندی های جولان از سوی اسرائیل سکوت کرده اند.  

روابط روز به روز نزدیک تر روسیه و اسرائیل به نظر می رسد این سکوت را شکسته باشد. حسین امیرعبداللهلیان، وزیر امور خارجه ایران در سفر به مسکو هشدار داد که منطقه دیگر در برابر تنش زایی ها و اقدامات تحریک آمیز اسرائیل سکوت نخواهد کرد. وی گفت ایران تغییرات ژئوپلتیک و حضور صهیونیست ها را در اطراف خود نخواهد پذیرفت. گفته می شود وی آشکارا مخالفت تهران را با تعهدات مسکو در قبال امنیت اسرائیل اعلام کرد.

با این که به نظر می رسد روسیه با برداشتن گامی به عقب در روی آوردن خود به اسرائیل، نگرانی های ایران را در نظر بگیرد، اما روابط روسیه و اسرائیل مستحکم باقی خواهد ماند. در نتیجه به تعهد خود برای جلوگیری از تقویت جبهه مقاومت ایران و حزب الله در بلندی های جولان ادامه خواهد داد. تشدید تنش ها میان ایران و اسرائیل به تلاش های روسیه برای توسعه سازوکارهای موجود برای تنش زدایی ضربه خواهد زد. 

در این میان ایران سفر امیرعبداللهیان را به مسکو برای تهران پیروزی می داند. 

روسیه در تلاشی که به رهبری آمریکا برای از سرگیری توافق هسته ای با ایران در حال انجام است، نیز نقشی کلیدی ایفا می کند. پیش از بازگشت امیر عبداللهیان به تهران، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا در گفت وگویی با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه بر تمایل دولت بایدن به احیای برجام تأکید کرد. وی درباره ضرورت اعمال محدودیت هایی بر برنامه هسته ای ایران تأکید کرد. روسیه نیز چارچوبی سه جانبه با حضور ایران، روسیه و آمریکا برای حل مسائل موجود پیشنهاد کرد. 

به تازگی فشارها بر جو بایدن که گفته می شود در برابر فشار اروپایی ها برای تسلیم در برابر خواسته های ایران ضعیف عمل کرده، افزایش یافته است. 

زورآزمایی ایران با سوریه و آمریکا از سرعت قطار توافقات منطقه ای می کاهد.

منبع: نشنال امارات / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11