
روسیه و مذاکرات هستهای ایران و امریکا
در شرایط انزوای ایران از غرب و کاهش تمایل چین به سرمایهگذاری، تهران ناچار است بر فناوری روسی تکیه کند. این وابستگی، ابزار ژئوپلیتیکی مهمی برای روسیه در زمینه انرژی هستهای غیرنظامی بهشمار میرود.
ادامه مطلبدر شرایط انزوای ایران از غرب و کاهش تمایل چین به سرمایهگذاری، تهران ناچار است بر فناوری روسی تکیه کند. این وابستگی، ابزار ژئوپلیتیکی مهمی برای روسیه در زمینه انرژی هستهای غیرنظامی بهشمار میرود.
ادامه مطلبسید محمدتقی آقایان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تماس ترامپ با نخستوزیر اسرائیل را نباید صرفاً در چارچوب حمایت بیقید از تلآویو تحلیل کرد. اگرچه واشینگتن همواره امنیت اسرائیل را «غیرقابل مذاکره» دانسته، اما در شرایط کنونی، هدف اصلی از چنین تماسهایی، مدیریت کنشگری مستقل تلآویو در قبال ایران است.
ادامه مطلبکلکسیونی از عوامل ژئوپلیتیکی، اقتصادی و استراتژیک، رابطهٔ خصمانهٔ جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را به سوی همکاری محتاطانه منطقهای سوق داده است.
ادامه مطلبمحمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این سفرها فرصتی برای ایران فراهم میکند تا پیامهای روشن و قاطعانهای را به آمریکا و کشورهای اروپایی، قدرتهای منطقهای و متحدان خود ارسال کند؛ پیامهایی مبنی بر جدیت ایران در مذاکرات، حفظ خطوط قرمز و پافشاری بر منافع ملی.
ادامه مطلباین پهپادها با نامهای «هما»، «دیدبان» و «شاهین-۱» معرفی شدهاند. پهپاد «هما» برای جنگ الکترونیک و شناسایی طراحی شده، «دیدبان» برای هدفگیری دقیق کاربرد دارد و «شاهین-۱» برای حملات نقطهای به مواضع دشمن ساخته شده است. نیروی دریایی ایران بهویژه به این پهپادها نیاز دارد.
ادامه مطلبعلی معموری در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تحولات دنیای کنونی و جنگهای جاری آن در اروپای شرقی، خاورمیانه، و شبهقاره هند از تحقق درگیریها تمدنها در خطوط برخورد بین آنها نشان دارد؛ چنان چه رقابتهای قدرتهای بزرگ جهان نیز دارای ابعاد فرهنگی و دینی اساسی است. در نتیجه به نظر میرسد نقشه دنیای جدید بر اساس مناطق هویتی دینی – فرهنگی در حال شکلگیری است. این واقعیت در خاورمیانه نیز صدق میکند. خاورمیانه در تاریخ معاصر خود نیروهای سیاسی فعال مختلفی را شاهد بوده که در رقابت با یکدیگر به شکل مستمر در حال تغییر نقشه سیاسی منطقه و پس و پیش بردن مناطق نفوذ بودهاند.
ادامه مطلبمجید افشانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: فناوری میتواند و باید حکمرانی را زیر و رو کند به شرطی که حاکمیت به جوانان اجازه بدهد به جای پیرمردها برای حل مسائل قابل حل، آستین بالا بزنند و سیستم قفلشدهی فعلی را کاملاً دور بزنند.
ادامه مطلبرضا توکلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: میتوان مقوله تحریم را مهمترین عنصر و دال مرکزی دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در بیش از دو دهه گذشته دانست که به تدریج کلیت حکمرانی و ابعاد آن در توسعه، هویت و حتی امنیت ملی را متأثر و متحول ساخت.
ادامه مطلبرسول محمدی گهروئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در این گزارش، تلاش خواهد شد تا باتکیهبر نظریه رئالیسم تدافعی (Defensive Realism) از شاخههای واقعگرایی ساختاری، به بررسی رویکرد مطلوب ایران در مذاکرات هستهای با آمریکا پرداخته شود. رئالیسم تدافعی بر این باور است که هدف اصلی دولتها در نظام بینالملل نه کسب سلطه بلکه حفظ بقا و امنیت در مواجهه با تهدیدات خارجی است. این چارچوب، امکان تحلیل واقعگرایانه از راهبرد ایران را که گاه میان «اعتمادسازی محدود» و «بازدارندگی مؤثر» در نوسان بودهاند، فراهم میآورد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: میتوان گفت، فعلا فضایی بیابینی حکمفرماست که نه میتوان کاملا ناامید شد و نه میتوان با خوشبینی امیدوار ماند. به گفته وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهادهای طرف عمانی جای امیدواری را باقی نگه داشته است.
ادامه مطلبپیروز غفرانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این مقاله ضمن پرهیز از ورود کامل به جزئیات عوامل عدیده داخلی و خارجی که مانع از دسترسی به آرمان های انقلاب اسلامی شده، با نگاهی اکوسیستمی (زیست بومی) و آینده پژوهانه بر این نظریه تاکید دارد که با اصلاحات تدریجی، نظام زمامداری ما قادر به تاب آوری در قبال تحولات سریع محیطی که در اثر تغییرات پی در پی پارادایمی در عرصه هایی چون سیاست، اقتصاد، امنیت، فرهنگ و ... نیست و برای دستیابی به اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی باید ریل گذاری جدیدی را آغاز کند.
ادامه مطلبمحمد محمودیکیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: به نظر، آنچه در جهان امروز در حال وقوع است، در اصل، نزاع بر سر آینده «نظم» است. درحال حاضر نظمی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت و به «نظم ۱۹۴۵» شهرت یافت، دیگر کارکرد مؤثری ندارد. صدای فروپاشی این نظم، اکنون بلندتر از همیشه به گوش میرسد. مفروضاتی که این نظم بر آنها استوار بود، از مفهوم مرز و حاکمیت ملی گرفته تا تمامیت ارضی کشورها، امروزه عملاً بیاثر شدهاند.
ادامه مطلبنویسنده تأکید میکند که «رهبران ایران از ابتدا، برنامه هستهای را بخشی از استقلال استراتژیک و مقاومت در برابر نظم جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا دیدهاند.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: به نظر می رسد دوران بازی های پیچیده و چند وجهی در خاورمیانه به اتمام رسیده و نقش آفرینی در میدان سیاست پس از این باید ساده و شفاف و در بخشهای راهبردی در تضاد با منافع کلان آمریکا نباشد. واشینگتن تلاش دارد این مسیر و هدف را اگر با چرخش نرم تحقق نیابند، با اهرم های سخت محقق کند.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازتعریف جایگاه ایران در نظم جهانی، ضرورتی استراتژیک است، نه انحراف از اصول. این بازتعریف، مستلزم فرود آرام، محاسبهشده و تدریجی در بستر تغییرات ژئواستراتژیک است؛ نه سقوط شتابزده و نه سکون در میانه آشوب.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در این مقاله سعی شده است تا با بررسی موضوع نام خلیج فارس از نگاه زبان شناسی این موضوع مورد تاکید قرار گیرد که اساسا به دلایل گوناگون نمی توان نام خلیج فارس را تغییر و یا حتی دستکاری کرد (مواردی مانند «خلیج همیشه فارس» و غیره). خلیج فارس یک اسم خاص بر پایه مستندات تاریخی است. استفاده از این نام و رجوع به تاریخ مطمئن ترین راه برای جلوگیری از نتایج نامطلوب برای جامعه بین الملل است.
ادامه مطلبکیکاوس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، قطعا نقش عربستان سعودی یک سر و گردن از بقیه کشورها برجستهتر و پررنگ تر است.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی مینویسد: با توجه به تهدید آشکار ویتکاف – همزبان با دیگر همکارانش در کاخ سفید از جمله مارکو ربیو، وزیر امور خارجه امریکا – که میگوید در دور بعدی «اگر مذاکرات سازنده نباشد، مذاکرات ادامه پیدا نخواهد کرد» و همچنین تعلل در اعلام زمان برگزاری دور چهارم مذاکرات تا روز جمعه شب (کمتر از ۴۸ ساعت از آغاز دور چهارم در عمان) که آشکارا از بازیگردانی طرف امریکایی برای فشار بر اعصاب و روان و حتی در نگاهی بدبینانه، توهین به طرف ایرانی، حکایت دارد، شاید بد نمیبود این بار طرف مذاکرهکننده ایرانی پیشدستی میکرد و مذاکرات را ولو برای یک روز به تعویق میانداخت تا با این کار هم به بدرفتاریها و تهدیدهای طرف امریکایی پاسخی داده باشد و هم اینکه طرف امریکایی تصور نکند تحت فشار و ارعاب باز هم طرف ایرانی حاضر به گفتوگوست.
ادامه مطلبمحمد محمودیکیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سیاست خارجی ضد استکباری ایران از منظر ماهیت و کارکرد همواره در میان طیفی از موافقین و مخالفین محل اختلاف بوده است چنانچه برخی آن را هسته اصلی گفتمان سیاست خارجی ایران دانسته و آن را عامل اصلی صیانت از هویت جمهوری اسلامی و منافع ملی در نظم و نظام بینالمللی معرفی کردهاند و در نقطه مقابل، عدهای نیز این اصل را عامل بازدارنده و هزینهزا در کنش سیاست خارجی کشور عنوان میکنند.
ادامه مطلبدانیال خطائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به بررسی فراز و فرودهای ۳۰ سال تلاش ایران برای دستیابی به توافق مشارکت با آسه آن میپردازد. همچنین ضمن مرور سیر تحول تاریخی این انجمن از یک چارچوب همکاری میان طبقه حاکم کشورهای جنوب شرق آسیا در دوران جنگ سرد به یک بلوک منطقهای منسجم، دلایلی همچون قاعده اجماع، فشار قدرتهای بزرگ، جنگ سرد ایران و عربستان، و امنیتیسازی برنامه هستهای ایران را از مهمترین موانع در مسیر نزدیکی ایران و آسه آن معرفی میکند. همچنین به تأثیر مثبت برجام، دیپلماسی فرهنگی ایران، و تغییرات ژئوپلیتیکی نظیر مواضع آسه آن در قبال روسیه و تایوان میپردازد. در پایان، تصمیم ایران در سال ۲۰۲۴ برای درخواست مشارکت در پایینترین سطح رسمی، یعنی «مشارکت توسعهای»، بهعنوان گامی واقعگرایانه در مسیر ادغام تدریجی با آسه آن تحلیل میشود؛ تحولی که با ریاست مالزی بر آسه آن در سال ۲۰۲۵، میتواند به امضای یک توافق تاریخی و بازگشت بلندمدت ایران به جنوب شرق آسیا منتهی شود.
ادامه مطلبنعمت اله مظفرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مراتب مختلف نیازمند آگاهی و بهرهمندی فرا استراتژیک از دستگاه فکری طباطبایی است. بویژه اینکه سید، سیاست خارجی ایران را به یک مساله فلسفی-جامعه شناسانه تبدیل می کند که سابقه ندارد.
ادامه مطلبنوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یک بازیگر مهم و تأثیرگذار در منطقه غرب آسیا و در گام دوم انقلاب اسلامی که چشماندازی بلندمدت برای پیشرفت و تعالی کشورمان ترسیم کرده، بیش از هر زمان دیگری به تدوین و اعلام یک سند عملیاتی و همگنساز در راستای افزایش همگرایی ظرفیتهای ملی در مسیر تامین منافع ملی نیازمند است.
ادامه مطلبرضا معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یادداشت پیشرو با تکیه بر شواهد عینی و تحلیل راهبردی، این چرخش را از منظر منافع و قدرت جمهوری اسلامی ایران بررسی کرده و نشان میدهد که چگونه ایران توانسته با تلفیقی از قدرت سخت، نفوذ منطقهای و دیپلماسی هوشمندانه، مهرههای منطقه را به نفع خود بازچینی کند.
ادامه مطلبمراسم امضای دفتر یادبود قربانیان حادثه انفجار بندر شهید رجائی با حضور سفرا و روسای نمایندگی های خارجی و روسای دفاتر سازمان های بینالمللی مقیم تهران از صبح تا بعد از ظهر روز سهشنبه در محل وزارت خارجه برگزار شد.
ادامه مطلبوحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران در هر مرحله میسنجد که آیا بهتر است همکاری کند (تسهیل مذاکرات) یا در برابر خواستهها مقاومت ورزد تا امتیازات بیشتری کسب کند. هر تصمیم ایران بر مذاکرات تاثیر میگذارد. برای مثال، موفقیت مذاکرات عمان و آمادگی ایران برای ادامه گفتوگو، «سیگنالی» به جامعه بینالملل است که ایران همچنان در بازی میماند.
ادامه مطلبوی در پاسخ به پرسش دیپلماسی مبنی بر اینکه آیا جمهوری اسلامی ایران با حاکمان سوریه در ارتباط است و آیا برنامه فعالانهای برای برقراری ارتباط با آنها و بازگشایی سفارت ایران در دمشق در جریان است؟ پاسخ داد: «خیر.»
ادامه مطلبامید موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگاهی به شرایط دریافت سوخت هسته ای با غنای پایین از بانک سوخت هسته ای آژانس که در قزاقستان مستقر است نشان می دهد که اکنون و بیش از همیشه، نگاه استکباری این نهاد بر فعالیت های حرفه ای آن سایه انداخته و در این میان بر مذاکره کنندگان واجب و لازم است که برای حفظ دستاوردهای ارزشمند دانشمندان کشورمان و نیز حفظ ساختار صنعت هسته ای، بر حفظ صنعت غنی سازی در داخل ایران تاکید و تمرکز شود و پیشنهادهای طرف آمریکایی مبنی بر تامین اورانیم مورد نیاز ایران را با قاطیت رد کنند.
ادامه مطلبحسین صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آیا این همکاریها میتواند به اتحاد استراتژیک منجر شود یا تضادهای اساسی آنها باعث بروز بحرانهای بیشتر در منطقه خواهد شد؟
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آغاز مذاکرات غیرمستقیم با اصلی ترین حریف و هماورد محیط بین المللی یعنی آمریکا، بر اساس اصول سهگانه عزت، حکمت و مصلحت یک دریافت و تشخیص هوشمندانه با هدف دور ساختن تهدیدها و آزمون مجدد مسیر دیپلماسی برای تامین منافع خود است که البته دشواریها و ناهمواری های بسیاری بههمراه دارد.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این دیدار، نه صرفاً در ادامه روند عادیسازی روابط ایران و عربستان پس از توافق پکن، بلکه بهعنوان پیامی ترکیبی برای واشینگتن، تلآویو، و دیگر بازیگران منطقهای و بینالمللی قابل تفسیر است.
ادامه مطلب