ایران ناگزیر است، نرخ نفت صادراتی خود به بازارهای چین را کاهش دهد تا بتواند در برابر رقابت سالم با روسیه مقاومت کند. و این در حالی است که صادرات نفتی روسیه به چین تا سطح بی سابقه ای افزایش یافته است. در این میان، خریداران اصلی نفت ایران و روسیه، پالایشگاه های نفتی مستقل چین هستند.
ادامه مطلب
نویسنده: محمود سریع القلم محل انتشار: فصلنامه روابط خارجی
ادامه مطلب
دولت آمریکا افزون بر مساله دریای چین جنوبی، سعی می کند با دامن زدن به مساله تایوان، چین را هدف قرار دهد و این در حالی است که واشنگتن به این واقعیت اذعان دارد که فقط یک چین وجود دارد و اینکه مساله تایوان یک موضوع داخلی است و نیازی به دخالت خارجی ندارد.
ادامه مطلب
رهبری که به آینده دور فکر نمی کند به این ابزار نفوذ اهمیت نخواهد داد. اینکه رهبران سیاست خارجی دیدگاهی کوتاه مدت یا بلندمدت داشته باشند به عوامل متعددی بستگی دارد. اگر رهبران بر این باور باشند دنیایی که در آن زندگی می کنند یک دنیای هابزی است که زندگی در آن بد، فقیرانه، بی رحمانه و کوتاه است نمی توانند یک دورنمای بلندمدت را متصور شوند.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی گیلادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با برآمدن چین در دو دهه گذشته، ژاپن زودتر و بیش از همه دیگران در دنیای غرب نگران عواقب آن شد و مخصوصا شینزو ٱبه، سیاستمدار وجیه و برجسته ژاپنی، با بازگرداندن دوباره ژاپن به «سیاست فعال» در حوزه هندوپاسیفیک، رویارویی با رشد و اقتدار چین را هدف گرفت و به هرگونه ائتلاف با دنیاهای غربی و ٱسیایی (بویژه هند) برای چالش با رشد و اقتدار شتابان چین نزدیک شد.
ادامه مطلب
همچنان که ناتو بزرگ می شود، چین و روسیه به دنبال آن هستند تا ایران و عربستان سعودی را در کنار خود قرار دهند.
ادامه مطلب
لاوروف در آستانه سفر به هانوی از مغولستان هم دیدن کرده است. هر دو سفر به منزله تایید این موضوع است که در رویارویی با غرب بر سر اوکراین، مسکو جهت منابع سیاسی و دیپلماتیک خود را به سمت کشورهای در حال توسعه تغییر خواهد داد.
ادامه مطلب
در دوران آبه، ژاپن خود را متعهد به تعریف عرصه استراتژیک و دیپلماتیک کرد که تسلط چین برای آن دشوارتر باشد. تعمیق روابط با هند بخشی از این استراتژی بود، و همچنین تلاش های آبه برای تقویت ارتش ژاپن. او یکی از حامیان اصلی پیشنهادها برای اصلاح قانون اساسی کشور بود تا ارتش این کشور بتواند در کنار متحد اصلی خود، ایالات متحده، نقش بزرگتری ایفا کند.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بین المللی شدن اقتصاد یک کشور، پی آمد بسیار تعیین کننده‌ای نه تنها در تولید و معاش، بلکه در شخصیت و رفتار آحاد یک جامعه دارد: شفافیت قوانین، مقررات، سیاست گذاری ها و آیین نامه ها. به محض اینکه شرکتی بین المللی شد، باید عملیات و گردش کار خود را شفاف سازی کند چون به محض کوچک ترین تقلب، حیله گری، حساب سازی و تزویر، اعتماد، جایگاه و ارزش سهام خود را در بازار از دست می دهد. رقابت و بازار، درستکاری را هم به دنبال می آورد نه ضرورتاً به واسطه مبانی اخلاقی بلکه به موجب اعتماد سازی، جلب مشتری و با هدف افزایش فروش وسهم بازار. شفاف سازی سازمانی، شفافیت رفتاری افراد را به دنبال می آورد. اقتصادِ یک کشور نمی تواند بین المللی شود ولی در هاله ای از ابهام، مدیریت سازمان های موازی، گیر و دار بوروکراسی، بازی با آمار و تغییر خلق الساعه سیاست گذاری ها بماند. همین که اقتصاد بین المللی شد، «مجبور» است شفاف باشد.
ادامه مطلب
نویسنده ها: فریدون وردی نژاد، ابوالفضل علمایی فر، شهرام قاضی زاده
ادامه مطلب
وجه مشترک جنگ روسیه در اوکراین، فشار چین بر تایوان و مجمع الجزایر دریای چین جنوبی و تحریکات ترکیه در آب های سرزمینی یونان و قبرس تجدیدنظرطلبی است. از نظر ژئوپلیتیک، یک قدرت تجدیدنظرطلب درصدد تجدید نظر در معاهدات و موافقت نامه های بین المللی است که آنها را به ویژه در سطح مرزی ناعادلانه و زیانبار تصور می کند.
ادامه مطلب
پس از جنگ اوکراین، سایر گذرگاه های کمربند جاده جهت اتصال چین و اروپا به همدیگر، بصورتی اجتناب ناپذیر، اهمیت بیشتری یافته است. گذرگاه‌های اتصال مرکز و غرب آسیا (CAWA) به همدیگر، در کانون توجه چینی ها قرار گرفته است؛ مثل راه‌هایی که از کشورهای آسیای مرکزی، حاشیه دریای خزر، ایران و ترکیه بعنوان بخش‌هایی از مسیرهای کمربند جاده عبور می کنند. راه هایی که روسیه را دور زده و به اروپا می رسند. در این رابطه توافقنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین می تواند سبب تقویت گذرگاه اتصال مرکز و غرب آسیا به همدیگر شود.
ادامه مطلب
طاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قدرت اقتصادی در جامعه بین‌المللی پشتوانه قدرت سیاسی و نظامی است. بازیگران بین‌المللی از طریق قدرت اقتصادی خود در نظام بین‌الملل دست به افزایش نفوذ و گسترش قدرت استیلایی خود برمی‌آیند، این اصل همان نگرانی جان مرشایمر از اندازه قدرت اقتصادی چین است که از دهه‌های قبل هشدار داده که قدرت اقتصادی زمینه پیدایش قدرت نظامی و سیاسی و قابلیت تبدیل سریع قدرت اقتصادی به قدرت نظامی است.
ادامه مطلب
مینسکین پی و سید رحمان موسوی در یادداشتی مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: تردید چین برای پیشبرد منافع امنیتی خود در خاورمیانه نشان می دهد که این کشور به خوبی از این موضوع آگاه است. حتی در مورد ایران که می تواند به عنوان نماینده ای در رقابت استراتژیک چین با ایالات متحده عمل کند، چین از اقداماتی که می تواند روابطش با عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس را به خطر اندازد، اجتناب کرده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از به میان آمدن اجماع رقیب مانند اجماع پکن سوال‌های زیادی در خصوص آینده اقتصاد سیاسی لیبرال مطرح شده است که بحران اخیر کرونا و آثار مخرب آن بر سیاست و اقتصاد جهانی، بر ابهام بیشتر در این خصوص افزوده و گمانه‌زنی‌های زیادی را در این باره خلق کرده که آینده دنیای پس از بحران کرونا چگونه خواهد بود؟ آیا اجماع واشنگتن به عنوان گفتمان مسلط در دنیا همچنان ادامه حیات خواهد کرد یا جای‌گزینی خواهد داشت؟
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین دارای بخش اقتصادی قابل توجهی است و نفت و گاز در موفقیت بلندمدت این توافق نقش اساسی دارند. در حالی که محرک‌های سیاسی دلایل اصلی تولد این توافقنامه هستند، واقعیت این است که هنوز هیچ پروژه بزرگ نفت و گاز تحت حمایت این توافق راه‌اندازی نشده است.
ادامه مطلب
مبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شی جین پینگ، رهبر انقلاب سوم چین، اما به دنبال اتحاد تایوان و چین در دزارمدت است. جنگ با احتمال صفر در حال حاضر درباره تنش های چین و تایوان می تواند یک پاسخ مناسب و قابل اتکا باشد. جنگ فرسایشی روسیه و اوکراین نیز البته یک درس و تجربه تاریخی برای چین خواهد بود.
ادامه مطلب
پس از حمله روسیه به اوکراین، حمل و نقل باری چین-اروپا به سمت جنوب در حال تغییر است، اما زیر ساخت ها در قفقاز نسبتا توسعه نیافته باقی مانده است.
ادامه مطلب
طاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به شرایط و گذر زمان می توان به این نکته اشاره کرد که پیروزی روسیه در جبهه جنگ چراغ سبزی برای قوت بیشتر چین برای الحاق تایوان به شمار می آید.
ادامه مطلب
دیگر دورانش گذشته است که آمریکا بتواند تنها با قطع دسترسی چین، مانع خیزش این کشور شود. اگر آمریکا در سال ۲۰۰۵، پیوندهای فن آورانه اش با چین را قطع می کرد، احتمالا روند نوآوری جهانی را کُند می کرد و نیز توانمندی های خود آمریکا را هم فلج می ساخت اما شاید آسیب بیشتری هم به چین می زد. در آن نقطه، چین فاقد یک اکوسیستم فن آورانه خوداتکا و بومی بود و اگر می خواست چنین اکوسیستمی را به خودی خود ایجاد کند، به زمان بسیار طولانی تری نیاز داشت. امروزه چین، بیشتر اجزا خام یک موفقیت فن آورانه را دارد و قطع بی ضابطه پیوندهای دوجانبه، احتمالا بیفایده و زیانبار است. آمریکا به جای آن باید اقداماتی هدفمند را برای تداوم وابستگی چین به فن آوری خارجی در دستور کار قرار دهد و همزمان به جذب نوآوران چینی و تعامل با آنان ادامه دهد.
ادامه مطلب
طالبان وعده داده بودند حقوق زنان و اقلیت های افغان را باز گرداند و سازمان های تروریستی را از پناهگاه امن خود محروم کنند. ولی ، اکنون ترجیح داده اند دوران ارتجاع پیشین خود را تکرار کنند. این خیانت برای اقلیت های افغان گران تمام شده است. مساجد، مدارس و بیمارستان های آنها به طور فزاینده مورد حمله قرار گرفته و در کشورهای همسایه نیز وضعیت به همان اندازه تیره و تار است. از ماه دسامبر تاکنون، دو بار سربازان طالبان با نیروهای امنیتی مرزی ایران جنگیده‌اند و گزارش هایی از حملات شبه نظامیان در مرز با ترکمنستان گزارش شده است.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد:در تنظیم روابط خارجی با روسیه به ویژه در مسأله اخیر ارزان فروشی نفت از سوی این کشور که لطمه مستقیم به صادرات و اقتصاد ایران می زند، لازم است ایران استقلال رفتار و گزینه‌های رفتار متقابل خود را نشان داده و ضمن در نظر گرفتن «مصلحت»های موجود، دو اصل دیگر سیاست خارجی ایران یعنی «عزت» و «حکمت» را نیز به کار بگیرد؛ در این راستا جمهوری اسلامی ایران باید در کوتاه مدت به مقامات روس این پیغام را بدهد که حمایت و همراهی راهبردی ایران با این کشور همیشگی نیست، بلکه منوط به رعایتی شرایط و ضوابطی از سوی روسیه است و در صورت اتخاذ سیاست‌های غیر دوستانه، ایران نیز گزینه‌های متقابلی (مذاکره برای همچون صادرات گاز به اروپا و حمایت از اوکراین در جنگ) در اختیار دارد که می تواند از آنها بهره ببرد.
ادامه مطلب
دنیای فردا سه قطبی خواهد بود. دو قطب آشکار آن آمریکا و چین هستند. سومین قطب نه چندان آشکار آن جامعه غیر متمرکز، در حال ظهور و تازه ای از کاربران جهانی اینترنت هستند که با توسعه سریع فناوری و نوآوری تعریف می شوند. این جامعه بیش از هر چیزی بر آن چیز متمرکز است که بسیاری آن را متاورس (metaverse) می نامند.
ادامه مطلب
ترکیه، به ویژه، به سرعت در حال به دست آوردن موقعیت تجاری و نظامی جدید است. قدرت‌های دوری مانند چین و روسیه دریای سرخ و کشورهای اطراف را به‌عنوان روزنه‌ای به بقیه آفریقا، منبع بالقوه مواد خام آینده و بازاری برای کالاها و خدمات خود می‌بینند.
ادامه مطلب
بازهم هر گاه مشکلی پیش می آید، دولت های آمریکا به گسترش حضور نظامی می پردازند. هرچند که گرایش آمریکا به برتری جویی، چنین مشکلاتی را دشوارتر ساخته است، اما واشنگتن یک راه حل بیشتر نمی شناسد: برتری جویی بیشتر و بهتر. اکنون، جنگ در اوکراین، سیاست سازان را وسوسه می کند که همان اشتباه را تکرار کنند، این بار با پیامدهایی بیشتر.
ادامه مطلب
آسیای مرکزی اخیرا به یک اولویت سیاسی برای تهران تبدیل شده که در حال حاضر منطقه را به عنوان یک «پل» بالقوه بین ایران و شرق می‌بیند.
ادامه مطلب
در حالی که پاکستان و ایران با ناآرامی های فزاینده ای که از جانب گروه های شبه نظامی افغانستان آب می خورد، دست و پجه نرم می کنند، ارتش جدایی طلب بلوچستان (BLA) به حضور چین در منطقه بلوچستان و کانون منافع اقتصادی چین در پاکستان اعلام جنگ داده است.
ادامه مطلب
بیانیه های رسمی نشان می دهند که پکن و تهران برای رویارویی مشترک علیه چالش ها و خطرات، دفاع از منافع متقابل و حمایت از صلح منطقه ای و جهانی آمادگی دارند. افزون بر آن، طرفین بر آمادگی خود برای استفاده فعال از مکانیسم های تعامل، ارتقای همکاری های عمل گرایانه و کمک به ارتقای سطح روابط میان دو ارتش تاکید کرده اند. ایران ضمن حمایت از ماهیت راهبردی همکاری های ایران و چین، از سیاست امریکا به شدت انتقاد کرد.
ادامه مطلب
قرار نبود جهان به چنین مسیری کشیده شود. سه دهه پیش، با فروپاشی اتحاد شوروی، به نظر می رسید که جهانی شدگی، کشورهای گونه گون را به هم پیوند بزند و جوامع به نظم و سامانی کامیاب برسند و با داد و ستد، اینترنت و درجاتی بالاتر و بالاتر از آرمان های سیاسی و اقتصادی به هم گره بخورند. انقلاب سرمایه داری چین، امیدواری هایی را زنده کرد که حتی این غول کمونیست هم، چنان در سامانه جهانی تحت هدایت دمکراسی غوطه ور خواهد شد که علیه آن حرکت نخواهد کرد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: رای ما، ایران، فرصت های مهمی به وجود آمده، از جمله مهمترین این فرصت ها تامین انرژی جهانی است که می تواند ما را به بازیگری مهم در عرصه جهانی تبدیل کند، اگر دیپلماسی فعال و پویایی داشته باشیم، می توانیم در این حوزه نهایت استفاده را هم از جانب غرب ببریم و هم از جانب روسیه. بی شک در این صورت می توانیم با برگه هایی که در اختیار داریم تلاش های روسیه و جامعه جهانی برای این که ما را در برابر انتخاب هایش قرار دهد، به تعویق بیندازیم. در این میان باید مانع اصلی یعنی توافق هسته ای را هر چه سریعتر برداریم و تکلیف برجام را هر چه سریعتر روشن کنیم تا بتوانیم ضمن خروج از انزوا به جمع بازیگران عرصه جهانی بپیوندیم، در غیر این صورت فرصت ها یک به یک از دست می روند و انتخاب ها روز به روز سخت تر می شوند و ما در برابر وضعیتی سخت قرار می گیریم، در آن موقع چه بسا انتخابی نداشته باشیم و مجبور شویم به انتخاب دیگران تن دهیم.
ادامه مطلب