روسیه و ارمنستان

منافع و اهداف کشورهای ذی ربط

قصه زنگه زور

در بند ۹ توافقنامه سه جانبه ایروان متعهد شد تا مسیر ارتباطی سرزمین اصلی جمهوری باکو و برونگان آن یعنی جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم سازد. تقریبا یک سال بعد در تابستان سال ۲۰۲۱/۱۴۰۰ الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان، با توسل به همین بند کریدوری ادعایی در جنوب ارمنستان و استان سیونیک به نام «زنگه‌زور» را خواستار شد. کریدور مدنظر علی‌اف قرار نبود تحت حاکمیت ایروان باشد. این مسئله با مخالفت طرف ارمنی روبه رو شد. کارشناسان نیز به این اذعان داشتند که بند نهم توافقنامه آتش‌بس تصریحی بر عنوان «کریدور» ندارد و صرفا بر «مسیرهای ارتباطی» تاکید دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز صراحتا با این ادعا که قطع مرز ایران و ارمنستان را متعاقبا در پی دارد مخالفت کرد. 

ادامه مطلب

بی ثباتی ارمنستان به تنش دامن می زند

قره باغ همچنان در بحران

از جمله عواملی که آذربایجان را به سمت اقدام در قره باغ سوق داد بی‌اعتمادی به دولت ایروان و سپس به راه افتادن تظاهرات به علت ضعفش در برخورد با بحران اقلیم بود.

ادامه مطلب

ایروان از مسکو فاصله می گیرد

دلخوری ارمنستان از روسیه

روابط بین ارمنستان و روسیه تیره است. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی لا ریپوبلیکا بار دیگر از ناتوانی سربازان روسی مستقر در قره باغ علیا برای تضمین حرکت آزاد در کریدور لاچین انتقاد کرد. اما نخست وزیر ارمنستان به همین جا بسنده نکرد و آینده تعهد دیپلماتیک روسیه در قفقاز جنوبی را زیر سوال برد.

ادامه مطلب

انگاره های ساده انگارانه در تحلیل رابطه غرب با ارمنستان

آیا آمریکا و فرانسه با ایجاد دالان زنگزور مخالفند؟

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این تصور که آمریکا و اروپای مسیحی به خاطر دین مشترک با ارامنه، منافع اقتصادی و نظامی و سیاسی خود را قربانی می کنند خام دستانه است و برخی که در ایران مسائل را تنها از چنین زاویه ای تحلیل می کنند باید به این نکته توجه کامل داشته باشند.

ادامه مطلب

منطقه ای که به خاورمیانه پیوند مستقیم دارد

رقابت ترکیه، اسرائیل و روسیه برای نفوذ بیشتر در قفقاز

از منظر تاریخی، مرزهای ارمنستان تا عمق خاورمیانه که محیط طبیعی آن است، پیش رفته بود. بعدها ارمنستان گاه بخشی از امپراتوری عثمانی و گاه بخشی از امپراتوری‌های صفوی و قاجار در ایران بود که منطقه را به طور کامل پوشش می‌دادند.

ادامه مطلب

مواضع روسیه در قفقاز در حال تقویت است

ایران، ترکیه، گرجستان و بریکس

توجه داشته باشید که برای امریکا، رویارویی با روسیه دیگر اولویت ندارد: بزرگترین خطر برای واشنگتن، بریکس است، به ویژه با برنامه ریزی برای گسترش و راه اندازی واحد پولی خود. روسیه نقش بسزایی در این سازمان دارد، اما جزء اصلی اقتصادی آن چین است. و این واقعیت که واشنگتن امروز پکن را هدف قرار می دهد، قابل درک است.

ادامه مطلب

ناامیدی از روسیه و غرب

ارمنستان از قره باغ دست می کشد: بعد چه می شود؟

چه سرنوشتی در انتظار قره باغ است؟ بعید است که آن پاکسازی نژادی یا جنگ پارتیزانی که در ایروان از آن سخن می رود، بتواند باکو را بترساند.

ادامه مطلب

پس از آشکار شدن توافق پاشینیان و علیف نمایان شد

روسیه زدایی از قفقاز به درخواست غرب

امید آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در حال تبدیل شدن به یک بازنده در قفقاز جنوبی است و رویه سردرگم، ضمخت و متکبرانه روسها باعث شده ایران نیز در این منطقه شرایط دشواری داشته باشد و ترکیه، صهیونیست ها و ناتو روز به روز پروژه روسیه زدایی از قفقاز را با قدرت بیشتری پی بگیرند.

ادامه مطلب

زنگ خطری برای ایران

هدف غرب از نابودی ارمنستان چیست؟

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اصلی غرب از تلاش برای تجزیه تدریجی و نابودی ارمنستان، تضعیف و محاصره روسیه و ایران است تا منافع خود را بهتر تامین کند.

ادامه مطلب

آذربایجان جسورتر شده است

شکست سیاست پاشینیان

گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به صراحت می توان به شکست سیاست های دولت پاشینیان و تضعیف جایگاه ارمنستان و همپیمان استراتژیک خود، روسیه را در معادلات منطقه قفقاز و عرصه بین الملل بیان کرد. دولت پاشینیان با امیدی غیر واقعی به غرب و اقدامات مغلوط خود، رنجش روسیه و کشورهای پیمان امنیت دسته جمعی را موجب شده است. تنها پیمان امنیتی جدی که ارمنستان عضو آن است.

ادامه مطلب

دیپلماسی فعال بهترین گزینه برای تهران است

قفقاز، ایران و ترکیه و حقیقت های موجود

علی موسوی خلخالی می نویسد: واقعیت این است که جنگ قفقاز جنگ ایران نیست، بلکه جنگ دو کشور مستقل آذربایجان و ارمنستان است که به خودشان مربوط است. زمانی این جنگ به ما مربوط می شود که منافع ما تحت تاثیر قرار بگیرد، برای همین بهترین گزینه در حال حاضر در حوزه قفقاز دیپلماسی فعال است.

ادامه مطلب

ولع ارامنه و قصور آذربایجانی‌ها

بحران زایی و بحرانسازی درقفقاز

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با دولت سازی هایی که از ابتدا ارامنه در قفقاز به راه انداختند ضربه اصلی و مهلکی بر پیکر تمدن و فرهنگ اسلامی در قفقاز وارد شد. جمهوری دموکراتیک آذربایجان نیز تنها بخش کوچکی از میراث و تراث اسلامی را توانسته است تصاحب کند و متاسفانه به جای نمایندگی کل مسلمانان در کل قفقاز و به جای تاکید بر مفاهیم اسلامی و تاریخی بر مفاهیم ملی و ناسیونالیستیِ صرف تاکید کرده و به جای تشکیل دولت اسلامی آذربایجان (قفقاز) دولت دموکراتیک آذربایجان را تشکیل دادند. آنان هر چند سایر اقوام مسلمان از قبیل تات ها، تالش ها، لزگی ها، آوارها و کردها را به تناسب اشتراک در دین و فرهنگ نمایندگی می کردند، ولی از وسعت اندیشه اسلامی غفلت کردند.

ادامه مطلب

یادداشت اختصاصی از ارمنستان

محاصره آرتساخ: تروریسم با چهره ای ترکیه ای و موضع روسیه

سرگئی ملکونیان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسدود کردن کریدور لاچین به منظور وادار کردن طرف ارمنی به امتیاز دادن، بخشی از فشار مشترک ترکیه و آذربایجان بر ارمنستان است. اظهارات خلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه مبنی بر اینکه نیروهای ترکیه تا زمان افتتاح «کریدور زنگزور» در آذربایجان خواهند ماند، گواه این موضوع است.

ادامه مطلب

رزمایشی بی‌سابقه در مرزهای ایران

رزمایش ترکیه و آذربایجان، هشدار به تهران پیام سخت به مسکو

اگر پیام به تهران بتواند از رویارویی نظامی بین جمهوری آذربایجان و ایران جلوگیری کند، پیام ارسال شده به مسکو نه تنها درباره روند آتی مذاکرات صلح بین ارمنستان و آذربایجان است، بلکه می تواند عواقب وخیم بر نحوه محاسبه امنیت کشورهای «همسایه» روسیه و منابعی که آنها می توانند برای بهبود آن استفاده کنند، داشته باشد.

ادامه مطلب

کوریدوری که بیش از همه به نفع امریکا و انگلیس است

دالان زنگه‌زور یا دالان ناتو؟

حمید خوش‌آیند در یادداشتی می نویسد: از سال ۲۰۲۰ قفقاز جنوبی اهمیت مضاعفی یافته است. پیروزی آذربایجان بر ارمنستان در جنگ ۴۴ روزه که به آزادسازی بخش‌های مهمی از مناطق اشغالی این کشور انجامید، در دو سال اخیر وضعیت نوینی را در این حوزه ایجاد کرده است.

ادامه مطلب

در حالی که روسیه و اروپا ناکارآمدی خود را نشان داده‌اند

دندان تیز ترکیه و آذربایجان برای ارمنستان

اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: در مواجهه با ناکارآمدی گروه مینسک که به سازمان امنیت و همکاری اروپا تبدیل شده، در یافتن راه‌حلی پایدار و مواجهه با وضعیت نیروی صلح خود‌خوانده «روسیه» میان آذربایجان و ارمنستان که به علت درگیری در اوکراین در مأموریت خود شکست خورده است، دو کشور فرصت‌طلب یعنی ترکیه و آذربایجان برای ارمنستان دندان تیز کرده‌اند.

ادامه مطلب

هر جا روسیه عقب برود ترکیه پیش می آید

اردوغان در فکر شکست سنگر به سنگر پوتین

آنکارا چه در سوریه و چه در جنوب قفقاز، برای پر کردن شکاف حاصل از کاهش نفوذ مسکو تلاش می کند. اگر توسعه روسیه متوقف شود، ترکیه همان کشوری است که آماده گسترش نفوذ دیپلماتیک خود است.

ادامه مطلب

واشنگتن جای خالی مسکو را در ایروان پر می کند؟

رویارویی امریکا و روسیه این بار در قره باغ

هفته گذشته، یک مقام ارشد ارمنی، نارضایتی خود از بی تفاوتی ائتلاف نظامی تحت رهبری روسیه به درخواست کمک ارمنستان، ابراز کرد و نانسی پلوسی نیز نارضایتی ارمنستان از برآورده نشدن انتظاراتش از این ائتلاف نظامی در درگیری های اخیر بین باکو و ایراوان را مورد تاکید قرار داد.

ادامه مطلب

بیانیه ای که در آستانه جنگ اوکراین امضا شده است

بیانیه تعامل متفقین میان آذربایجان و روسیه، پایانی بر تلاش های نافرجام  ناتو در قفقاز جنوبی

قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مفاد بیانیه مذکور نشان می دهد روسیه تمامی تدابیر لازم، فوری و ضروری را برای بسط و توسعه بیش از پیش نفوذ خود بر جمهوری آذربایجان، جلوگیری از تندروی های این کشور در چارچوب های سیاسی و اقتصادی خارج از قالب های تعیین شده از سوی روسیه و ممانعت این کشور از حرکت به سمت همکاری های نوین خارج از استراتژی ها و راهبردهای جامع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسکو در نظر گرفته است. مفاد بیانیه تا آنجا دارای صراحت لهجه و کلام است، که برخی تحلیلگران سفر برنامه ریزی نشده الهام علی اف به مسکو جهت امضای بیانیه مذکور را نوعی احضار وی از سوی کرملین ارزیابی کرده اند. لذا برای بررسی موثر و از سوی دیگر اجمالی موضوعی بسیار مهم که به سختی در ظرف اختصار می گنجد می توان تحلیل و تفسیر آن را در چند محور کلیدی متمرکز کرد.

ادامه مطلب

تعامل روسیه، از اوکراین تا قراباغ

سیاست‌های قاطع رئیس جمهور پوتین

گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه برای کنترل اوضاع و عدم دوری دو جمهوری از خود، اقداماتی هوشمند را پایه ریزی کرد، با رفرم سیاسی در ارمنستان در سال ۲۰۱۸ و تمایل پاشینیان به غرب، همچنین نگرش جمهوری آذربایجان به ترکیه و ناتو، تهدیدی بالقوه را به فرصتی بزرگ تبدیل کرد. و با حضوری به موقع و هوشمند بیش از ۲هزار نیروی نظامی و تجهیزات پیشرفته در منطقه قراباغ به عنوان نیروی حافظ صلح، مهر تاییدی بر حیات خلوت خود گذاشت تا سیاست های غرب گرایی عقیم شود.  

ادامه مطلب

فعلا باکو برنده و ایروان بازنده است

اهداف و منافع روسیه در منازعه آذربایجان و ارمنستان

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به رویکرد روسیه در منطقه قفقاز، ایران و ارمنستان برای تامین منافع خود نمی توانند امید زیادی به همراهی و مساعدت مسکو داشته باشند. این کشور خود را بازیگر انحصاری منطقه می داند و حاضر به اعطای امتیاز به سایر کشورهای منطقه نیست. روسیه به علت سیاست هسته ای مستقل جمهوری اسلامی و با توجه به منابع نفت و گاز فراوان ایران، به دنبال تضعیف نفوذ تهران در قفقاز است. این امر به کاهش قدرت مقاومت ارمنستان در برابر تجاوز آذربایجان و ترکیه منجر می شود و تمامیت ارضی این کشور را تهدید می کند.

ادامه مطلب

ایران کجای این طرح روسی است؟

استراتژی چند وجهی روسیه در قفقاز جنوبی

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با درک این واقعیت ها اگر چنانچه روسیه در پشت ماجرای تغییر ژئوپلیتیک منطقه باشد ایران با چه ابزارهایی به مقابله با آن برخواهد خاست؟ این سوال بسیار جدی است که در مراکز تصمیم سازی کشور باید برای آن پاسخ پیدا کنند. نتیجه گیری تسلط کامل بر قفقاز جنوبی به عنوان "خارج نزدیک" روسیه، با مدیریت هوشمندانه آن کشور تعقیب می شود. حضور نظامی دائمی در منطقه با هدف کنترل تحرکات دولت های ذینفع در مسائل منطقه و کنار زدن بازیگران دیگر از جمله جمهوری اسلامی ایران در هسته مرکزی این استراتژی قرار دارد. بسته شدن مرز مشترک ایران و ارمنستان و یا اعمال محدودیت در تردد، با ایجاد کریدور زنگزور ممکن است یکی از اجزاء این استراتژی باشد.

ادامه مطلب

پایان یک رویاپردازی توخالی

ناکامی شعبده بازی باکو – آنکارا

پیچیدگی تحولات منطقه قفقاز جنوبی بار دیگر ثابت کرد؛ پروپاگاندایی که علی‌اف و اردوغان همزمان با برگزاری انبوه رزمایش‌ها از سال گذشته در منطقه به راه انداخته بودند، نوعی شعبده‌بازی برای فریب افکارعمومی در داخل آذربایجان با نمایش یک عروسک خیمه شب بازی بنام توران بزرگ بود.

ادامه مطلب

فردای نهم نوامبر چه بر سر مرز ما با ارمنستان خواهد آمد؟

از الآن خواب شوم آذربایجان و ترکیه را دریابیم

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر یک سال قبل در چنین روزهایی از انتشار محتوای مفاد توافقنامه آتش بس ناگورنو قره باغ غافلگیر شدیم، بعد از گذشت یک سال و با توجه به قرائن و شواهد فراوان در مورد توطئه شوم رژیم صهیونیستی، ترکیه و رژیم باکو نباید از غافلگیری سخن بگوییم. اقدامات اردوغان و علیف برای از بین بردن مرز زمینی ایران و ارمنستان، اشغال همه یا بخش هایی از استان سیونیک ارمنستان و ایجاد دالان زمینی به موازات مرز ایران و ارمنستان برای متصل کردن خاک اصلی جمهوری آذربایجان به نخجوان و سپس ترکیه و تبدیل آن به کریدور اصلی انتقال کالا و انرژی از چین به اروپا از طریق ترکیه دیگر اظهر من الشمس است! 

ادامه مطلب

ارامنه از روسیه احساس خیانت می کنند

فرانسه به دنبال نقش آفرینی در قفقاز با حمایت از ارمنستان

روسیه ممکن است نیاز به بازاندیشی در اهمیت بازیگران منطقه قفقاز جنوبی و ایجاد زمینه برای ائتلاف های جدید داشته باشد.

ادامه مطلب

مصاحبه با گئورکی دِرلوگویان درباره آنچه در قره باغ می گذرد

نه جنگ و نه صلح

از دکتر گئورگی دِرلوگویان که در حال حاضر در دانشگاه نیویورک در دوبی تدریس می‌کند، در مورد تحولات اخیر جنوب قفقاز دو مصاحبه منتشر شده است؛ نخست مصاحبه با لارن بالهورن از سوی نشریه ژاکوبن (۱۸ آوریل ۲۰۲۱) و دیگری نیز مصاحبه‌ای با واژا تاوبِریدزه در نشریهٔ گرجستان امروز (۱۱ فوریه ۲۰۲۱) که در ادامهٔ مصاحبهٔ نخست می‌آید. این گفت وگو در مجله گفتگو منتشر شده که مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی گذاشته است.

ادامه مطلب

سفری برای استفاده از فرصت ها

سفر ظریف به باکو و ایروان: به موقع و استراتژیک

احسان رستگار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در کنار مسائل مختلف و اشتراکاتی که ایران و جمهوری آذربایجان با یکدیگر دارند که زمینه را برای گفت وگو و تبادل نظر بین دو کشور در سفر وزیر خارجه فراهم می کند، ظاهراً  بالا گرفتن بحث ها درمورد تسریع در ایجاد راهرو زنگزور، بدون در نظر گرفتن منافع حیاتی ایران، از دیگر مسائل حساس و مورد نگرانی ایران است که در سفر ظریف به باکو و ایروان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ادامه مطلب

چرا این موشک ها خطرناکند؟

سناریوهای پنهان از شلیک موشک اسکندر در شوشا

به گفته آژانس ملی مین زدایی جمهوری آذربایجان (Anama) بقایای موشک های اسکندر-ام ساخت روسیه که دارای قدرت تخریبی بسیار بالایی هستند در اراضی شوشا پیدا شده است. تصاویر منتشر شده نشان می دهد که موشک ها عمل کرده و اجزای آن در مناطق اطراف محل انفجار پراکنده شده است.

ادامه مطلب

موشکی که در امنستان وجود ندارد

ماجرای موشک اسکندر در شوشا

وزارت دفاع روسیه در تاریخ ۲۵ فوریه و بلافاصله یک روز پس از اعتراف پاشینیان مبنی بر استفاده از موشک اسکندر در جریان جنگ واکنش نشان داد. در بیانیه صادره از سوی این وزارت خانه آمده بود که از هیچ یک از سیستم های موشکی اسکندر در درگیری های قره باغ استفاده نشده است. در این گزارش همچنین گفته شده بود که تمامی ذخایر مهمات موشکی در انبارهای نیروهای مسلح ارمنستان است.

ادامه مطلب

ایروان آماده بحران فراگیر است

بن بست سیاسی در ارمنستان و کودتای جعلی

گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بن بست سیاسی در ارمنستان جدی است که هر لحظه احتمال دارد از کنترل جناح ها خارج شود و یک رخداد رقت آوری در تاریخ آن کشور ثبت شود. اگر بازیگران در عرصه سیاسی راه کاری برای خروج از وضعیت موجود ارائه ندهند و با نادیده گرفتن منافع ملی، این بحران را به نقطه جوش برسانند چه بسا رویاروی مستقیم دو جناح محتمل باشد.  

ادامه مطلب