کسانی که نزدیکی ایران و غرب را بر نمی‌تابند
دیپلماسی دولت چهاردهم زیر پتک تندروها
حمله جدید تندروها به دولت پزشکیان در ایران موانع پایدار بر سر اصلاحات و آشتی با غرب را برجسته می‌کند.
ادامه مطلبدونالد ترامپ
جنگ و صلح در اوکراین
آیا انگلیس شاه کلید است؟!
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بریتانیا که نقش بارزی در روزهای اولیه این منازعه داشت و همچنان سرسختانه از کی‌یف حمایت می کند به عنوان دشمن شماره یک عمومی جدید روسیه معرفی شده چرا که اخراج دو دیپلمات انگلیسی به دلیل اختلافات جاسوسی به علاوه تهدید یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین به تصرف دارایی های بریتانیا در روسیه، این موارد نشان دهنده تشدید خصومت های اخیر است. جالب توجه این که سرویس اطلاعات خارجی روسیه در بیانیه‌ای علنی اعلام کرده که لندن امروز، درست مانند هر دو جنگ جهانی قرن گذشته، به‌عنوان محرک جهانی جنگ عمل می‌کند و تلاش می کند تا رایزنی های ترامپ برای میانجیگری صلح در اوکراین را از مسیر خارج کند.
ادامه مطلب
حملات آمریکا و انگلیس به یمن، هشدار تهران و احتمال تغییر رویکرد واشنگتن در قبال منطقه
حمله به صنعا؛ آغاز کمپین نظامی جدید ترامپ در خاورمیانه
حمله آمریکا به یمن و اتصال آن به ایران، معادلات منطقه را پیچیده‌تر کرده است. این اقدام نشان می‌دهد که کاخ سفید هر لحظه ممکن است تصمیمی خطرناک اتخاذ کند. ترامپ، با دستور حمله و اتهام حمایت ایران از حوثی‌ها، تلاش کرد تهران را در موضع دفاعی قرار دهد، اما این حرکت بیش از آنکه تاکتیکی هوشمندانه باشد، نشان‌دهنده تمایل به ایجاد بحران‌های جدید است. نگرانی این است که کاخ سفید، در اقدامی شتاب‌زده و بدون در نظر گرفتن پیامدها، تصمیم به حمله بگیرد. ترامپ، که همواره از رویکردهای تهاجمی استقبال کرده، ممکن است برای اثبات قدرت خود، دست به اقداماتی بزند که خاورمیانه و جهان را درگیر بحران‌های جدید کند.
ادامه مطلب
تهدید ۶۰ دانشگاه آمریکا برای مبارزه با یهودی ستیزی
ترامپ دانشگاه‌ها را تهدید می‌کند
دانشگاه هاروارد نیز به فهرست دانشگاه‌هایی پیوسته است که به دلیل شرایط نامشخص ناشی از اقدامات دولت ترامپ علیه دانشگاه‌هایی که اعتراضات حامیان فلسطین را شاهد بوده‌اند، استخدام کارکنان جدید را متوقف کرده‌اند. به گزارش نیویورک تایمز، گربر، رئیس دانشگاه هاروارد، این تعلیق را به اطلاع جامعه دانشگاهی رسانده است.
ادامه مطلب
فرصتی که از دست رفت
خطاهای استراتژیک زلینسکی و آموزه‌هایی برای ایران
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران در تعامل با ابرقدرت‌ها باید با درک توانایی تأثیرگذاری آنها بر سیاست‌های داخلی و خارجی کشورها در مقیاس منطقه‌ای و جهانی با برنامه‌ریزی دقیق، استفاده هوشمندانه از فرصت‌ها و تمرکز بر اهداف استراتژیک عمل کند و تحت تأثیر رفتارهای احساسی، شخصی و ایدئولوژیکی یا بازی‌های سیاسی داخلی و بین‌المللی قدرت‌های بزرگ قرار نگیرد و از هر فرصتی برای پیشبرد منافع ملی خود استفاده کند.
ادامه مطلب
سیاه نمایی ایرانی از یک الگوی سیاست خارجی!
مدیریت بحران اوکراین با الگوی دیپلماسی زلنسکی
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داشتن دوستان و دشمنان همیشگی ازجمله انگاره‌های آرمانی سیاستگذاری خارجی است که سیاستگذاران و دولت‌ها را با پیامدهای فاجعه‌باری روبه‌رو می‌سازد. این انگاره، رویکرد بسیاری از بازیگران نظام جهانی است که البته بیشتر در حلقه جهان سوم یا جنوب جهانی حضور دارند.
ادامه مطلب
چرا اماراتی ها وارد تنش ایران و آمریکا شدند؟
در ضرورت پاسخ‌گویی به نامه دوم
غلامرضا نظربلند در یادداشتی می نویسد: سرانجام دستگاه سیاست خارجی کشور تأیید کرد که نامه‌ای که یک هفته قبل از آن ترامپ اعلام کرده بود که به مقصد جمهوری اسلامی ارسال کرده، وصول شده است. اینکه وصول نامه‌ای قاعدتا فوق‌العاده مهم چرا تا این حد به درازا کشید، پرسش‌برانگیز است که پاسخ آن گویا به استنکاف عمان و قطر در انتقال آن به طرف ایرانی برمی‌گردد. گفته می‌شود که چون محتوای نامه رگه‌هایی از عنصر تهدید را با خود داشته، آنها حاضر نشده‌اند حتی در نقش پیک نامه‌بر هم ایفای نقش کنند و از‌این‌رو انجام این مهم عملا به اماراتی‌ها واگذار شده است. اینکه اماراتی‌ها گزینه مناسبی برای رساندن پیامی به این حد مهم هستند یا نه، حتی با توجه به جمیع جهات و سردی روابط تهران-ابوظبی متضمن پاسخی منفی هم باشد، ماضی شده و نمی‌تواند موضوع بحث جاری باشد و این یادداشت هم با عبور از آن، به آنچه الگوی رفتاری ما درباره واکنش به نامه مزبور باید باشد، می‌پردازد.
ادامه مطلب
مجموعه تحولات ۷۲ ساعت گذشته در عرصه سیاست خارجی
ایران و سه روز پرماجرا
از چهارشنبه هفته گذشته عرصه سیاست خارجی ایران تحولات سیال و پرشتابی را به خود دیده است. مجموعه این حوادث در روزهای منتهی به پایان سال ۱۴۰۳، شرایط پیچیده و در‌عین‌حال مبهمی را با تمرکز بر دیپلماسی هسته‌ای برای سال پیش‌رو به وجود آورده است، اما در جدیدترین اتفاق، صبح دیروز جمعه پکن میزبان نشست سه‌جانبه‌ای با حضور معاونان وزرای امور خارجه روسیه، چین و ایران درباره پرونده هسته‌ای کشورمان بود که در نهایت با یک بیانیه مشترک هشت‌بندی به کار خود پایان داد.
ادامه مطلب
نقش ترکیه و عربستان در پازل قدرت منطقه ای
آنکارا و ریاض دیگر فشار حداکثری ترامپ را بر نمی تابند
عرفان ابراهیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این نوشتار با توجه به تحولات منطقه و نگرش تصمیم‌گیران ترکیه و عربستان، نوع کنشگری این دو کشور را در قبال فشار حداکثری ترامپ تبیین شده است.
ادامه مطلب
کمک‌های خارجی متوقف شده‌اند
ضربه ترامپ به اپوزسیون خارج‌نشین
سازمان‌های ایرانی که وضعیت حقوق بشر را رصد می‌کنند، کارکنان خود را تعدیل کرده‌اند، گروه‌های جامعه‌ی مدنی برنامه‌های خود را به حالت تعلیق درآورده‌اند و رسانه‌ها فعالیت‌هایشان را محدود کرده‌اند. تحلیلگران و فعالان ایرانی برآورد می کنند که این کاهش بودجه ده‌ها گروه را که صدها نفر را به کار گرفته بودند، تحت تأثیر قرار داده است.
ادامه مطلب
بحران اوکراین
درس‌هایی از دیپلماسی فنلاندی برای ایران
احسان دستغیب در یادداشتی می نویسد: تجربه تلخ فنلاند در مواجهه با اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۹، درس ارزشمندی از ضرورت واقع‌گرایی در سیاست خارجی به جای آرمان‌خواهی محض به رهبران این کشور آموخت. این رویداد تاریخی نشان داد که در عرصهٔ روابط بین‌الملل، درک صحیح از موازنه قدرت و محدودیت‌های ژئوپلیتیک می‌تواند سرنوشت یک ملت را رقم بزند.
ادامه مطلب
شرایطی که فضا را برای گفتوگو مناسب نمی‌کند
چالش‌های مذاکرات ایران و امریکا
سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تجربه‌ی خروج آمریکا از برجام موجب شده که حتی بسیاری از سیاستمداران میانه‌رو نیز نسبت به مذاکره‌ی مجدد با آمریکا تردید داشته باشند. در چنین شرایطی، حتی اگر دولت بخواهد وارد مذاکره شود، فشارهای داخلی و احتمال تکرار تجربه‌ی شکست‌خورده‌ی گذشته، مانعی جدی بر سر راه آن خواهد بود.
ادامه مطلب
تحولی در نگاه تهران!
تبادل نظر یا مذاکره
کوروش احمدی می نویسد: در پی اظهارات اخیر ترامپ درباره ارسال نامه به رهبری و صحبت از معامله یا منازعه، شاهد اظهارات مهم رهبری در دیدار رمضانی ایشان بودیم؛ اظهاراتی که با برداشت‌های متفاوتی همراه شد. یک برداشت این است که ایشان در این اظهارات مذاکره درباره برنامه هسته‌ای را رد نکردند. ایشان خاطرنشان ساختند: «مسئله آنها فقط مسئله هسته‌ای نیست، بلکه مذاکره برای آنها راه و مسیری برای طرح توقعات جدید ازجمله در زمینه امکانات دفاعی و توانایی‌های بین‌المللی و برد موشک و... است که قطعا پذیرفته و برآورده نمی‌شود». توییت نمایندگی ایران در سازمان ملل دایر بر اینکه «اگر مقصود از مذاکره دستیابی به هدف رفع نگرانی از احتمال نظامی‌شدن برنامه هسته‌ای ایران باشد، قابل بررسی است»، منعکس‌کننده برداشت مشابهی است و می‌تواند تأییدی بر شکل‌گیری تحولی در موضع ایران باشد.
ادامه مطلب
نشست غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل درباره ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران
دیپلماسی سایه‌ها
رویترز در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد، امروز چهارشنبه (۲۲ اسفندماه)، در مورد افزایش ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران، جلسه‌ای غیرعلنی تشکیل خواهد داد. این جلسه پشت درهای بسته برگزار می‌شود تا نمایندگان کشورهای عضو در فضایی محرمانه به بحث و تبادل نظر بپردازند. این رسانه افزود از میان ۱۵ عضو شورای امنیت، شش کشور شامل فرانسه، یونان، پاناما، کره جنوبی، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، درخواست برگزاری این جلسه را داده‌اند. این کشورها خواستار بررسی موضوع افزایش ذخایر اورانیوم ایران و پیامدهای احتمالی آن هستند.
ادامه مطلب
وجود فضای سنگین به دور از تفاهم (بخش سوم)
تا زمانی که جنگ اراده‌ها هست خبری از مذاکره نیست
علی موسوی خلخالی می نویسد: شرایط چه وقت برای مذاکرات ایران و غرب یا امریکا فراهم خواهد شد؟ پاسخ به این پرسش در یک جمله کلیدی نهفته است، تا زمانی که دو طرف همچنان به فکر تحمیل أراده بر یکدیگر هستند و جنگ أراده‌ها ادامه دارد، هیچ مصالحه‌ای در کار نیست.
ادامه مطلب
علائم و نشانه‌ها
جنگ چقدر به ایران نزدیک است؟
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علائم تقویت کننده جنگ بیشتر و پیش‌برنده‌تر از علائم تضعیف کننده جنگ هستند. بنابراین تصمیم‌گیران سیاسی در ایران باید حمله نظامی امریکا و اسرائیل را در کوتاه مدت بسیار محتمل و جدی بدانند.
ادامه مطلب
مردی که می‌خواهد خود را رهرو بی‌رحم "رئال پولیتیک" نشان دهد
ترامپ؛ جامانده در جنگ سرد
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: دیر نیست که ترامپ در داخل و بیرون از ایالات متحده با مقاومت کم بدیل روبه‌رو شود؛ درحالی که او خود را رهرو بی‌رحم "رئال پولیتیک" نمایش می‌دهد.
ادامه مطلب
نگاهی به دو کلیدواژه پرکاربرد «مذاکره» و «حمله نظامی» دولت ترامپ در قبال ایران
در جست‌وجوی «توافق» میان دندان‌های «جنگ»
از آغاز دولت دوم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تأکید مداوم او و اعضای کابینه‌اش بر دو واژه «مذاکره» و «حمله نظامی» به‌عنوان تنها گزینه‌های موجود برای حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران، جای سؤال‌های زیادی را در سیاست‌های بین‌المللی و دیپلماتیک باقی می‌گذارد. در‌واقع، این دو واژه به‌عنوان نمادهای اصلی استراتژی ترامپ در قبال ایران مطرح می‌شوند. اما چرا ترامپ این دو گزینه را به‌طور مداوم در سخنان خود تکرار می‌کند؟ آیا او واقعا معتقد است تنها این دو گزینه قابل اجرا هستند یا به دنبال استراتژی دیگری است که مذاکره و حمله نظامی را به‌عنوان ابزار فشاری به کار گیرد؟ مذاکره در سیاست ترامپ چگونه تعریف می‌شود؟
ادامه مطلب
علاقه به قدرتمندان
سیاست خارجی ترامپ شاید خام باشد، اما واقع‌گرایانه است
در دولت او نوعی پذیرش وجود دارد که نظم لیبرال بین‌المللی تنها به لطف قدرت نظامی آمریکا ممکن شد و حالا آمریکایی‌ها دیگر نمی‌خواهند هزینه آن را بپردازند. این همان واقع‌گرایی است – یک واقع‌گرایی خام، فاقد راهبرد و به قول دانشمند علوم سیاسی، استیون والت، یک "واقع‌گرایی نئاندرتالی" – اما در هر حال نوعی از واقع‌گرایی است.
ادامه مطلب
آنچه الگوی مد نظر ترامپ است
صلح اوکراین نمادی از یک نظم جدید جهانی
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد ترامپ تلاش دارد تا خطوط چارچوب صلح را در جنگ اوکراین ترسیم کند و پایان بازی را با نام خود رقم زند. ترامپ به وضوح اوکراین را فرصتی برای نشان دادن قدرت خود به رای دهندگان آمریکایی می‌داند. اگر او بتواند پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و به جنگی پایان دهد که از نظر او هیچ نفعی برای مردم آمریکا ندارد، این ادعای او نیز تقویت خواهد شد که می تواند از جنگ جهانی سوم جلوگیری کند.
ادامه مطلب
درباره گفت‌وگوهای مستقیم واشینگتن با حماس
دوستی با آمریکا کشنده خواهد بود؟
جمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: در حالی که سخنگوی کاخ سفید دامنه این گفت‌وگوها را مشخص نکرد، منابع آمریکایی اعلام کردند که دولت ترامپ، مذاکراتی مستقیم با حماس درباره آزادی گروگان ها از جمله شهروند اسرائیلی-آمریکایی (ادان الکساندر) در غزه و امکان دستیابی به توافقی گسترده‌تر برای پایان جنگ انجام داده و در این مذاکرات، غیر از موضوع آزادی تمامی افراد باقی‌مانده در غزه، دستیابی به آتش‌بسی طولانی‌مدت مورد بحث قرار گرفته است. بر اساس اخبار منتشره، دیدار آدام بوهلر، نماینده آمریکا با نمایندگان حماس، بنا به درخواست طرف آمریکایی بوده است.
ادامه مطلب
نقشه شومی که نتانیاهو و ترامپ کشیده اند
غزه در آستانه فاجعه انسانی بزرگ
اسرائیل از توقف کمک های بشردوستانه به غزه اعم از مواد غذایی و سوخت خبر داد و این پیام را رساند که در صورت عدم توافق در مذاکرات بر سر تداوم آتش‌بس و بازگشت ربوده شدگان، بازگشت به جنگ گزینه‌ی روی میز خواهد بود.
ادامه مطلب
بحث های روانی دعوای زلنسکی و ترامپ
خشم‌های چندلایه و جنگ اوکراین
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خشم دو رئیس جمهور آمریکا و اوکراین از هم، خشم و تنفر رئیس جمهور اوکراین از رئیس جمهور روسیه و خشم رهبران اروپایی از رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، صرفاً پدیده‌های مربوط به افراد نیست، بلکه بازتابی از سازه‌ها و شرایط متحول سیاسی با اثرگذاری عمیق بر روابط بین‌المللی است و این پدیده به این سؤال تحلیلی می‌انجامد که چگونه می‌توان نسبت روانشناسی و روابط بین‌المللی معاصر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و چگونه می‌توان چارچوب‌های روانشناسی سیاسی را به بحران اوکراین در پایان سه سالگی آن تعمیم داد؟در پاسخ ابتدا باید «بنیادهای روانشناسی سیاسی» را مورد توجه قرار داد سپس در «سطح نخبگان و رهبران مؤثر، شاخصه آن روانشناختی» را بررسی کرد و سرانجام «در سطح مناسبات قاره‌ای در اروپا و مناسبات فرا آتلانتیکی»، عناصر روانشناختی را مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلب
وزیر امور خارجه قطر در گفتوگو با تاکر کارلسون
هشدار صریح دوحه درباره حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران
محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر در گفت‌وگویی صریح با تاکر کارلسون، مجری سابق فاکس‌نیوز، درباره پیامدهای حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران هشدار داد.
ادامه مطلب
ترامپ و ایران در چارچوب دیپلماسی و قدرت
نامه‌ای که میان جنگ و آشتی شناور است
نامه ترامپ از یک سو به‌عنوان یک گام به جلو در راستای دیپلماسی و کاهش تنش‌ها دیده می‌شود، اما از سوی دیگر، ممکن است که فقط ادامه‌ای از تلاش‌های قبلی باشد که به دلیل رویکردهای متناقض و تحمیل فشارهای متعدد از سوی آمریکا، به هیچ نتیجه مثبتی نرسیده‌اند. زمان و نحوه واکنش ایران به این نامه می‌تواند به تعیین مسیر آینده روابط دو کشور کمک کند. این نامه، همانطور که در تحلیل‌های مختلف بیان شده، بیشتر از آنکه گام جدیدی در دیپلماسی باشد، احتمالاً بخشی از یک سناریوی پیچیده است که هدف اصلی آن فشار بر ایران است. حال باید دید که این بازی دیپلماتیک که در آن تهدید و پیشنهاد صلح در کنار یکدیگر قرار دارند، به کجا خواهد رسید و آیا می‌تواند فرصتی برای حل بحران‌ها به‌وجود آورد یا نه.
ادامه مطلب
نبود هیچ‌گونه شرایطی برای گفتوگو میان ایران و امریکا (بخش اول)
چرا امیدی به مذاکره نیست؟!
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: دونالد ترامپ نه‌تنها نمی‌خواهد امتیازی به ایران بدهد بلکه هدفش چیزی جز تسلیم آن نیست. در دایره واژه‌های جمهوری اسلامی ایران نیز چون چیزی به معنای تسلیم تعریف نشده، بنابراین حاضر است فشار ترامپ را تحمل کند و به دنبال راه‌های مقابله با آن باشد، حتی اگر هزینه‌های آن سخت یا سنگین باشد.
ادامه مطلب
از ایده تا واقعیت با بررسی تجربه یوروفایتر
زورآزمایی آمریکا و اروپا بر سر ارتش مستقل
سیاوش قدوسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در خصوص وابستگی امنیتی اروپا به آمریکا و چالش‌ها و واقعیت‌های این حوزه، سال‌ها مکاتب سنتی به تحلیل پرداخته‌اند. اما دیدار اخیر ولودیمیر زلنسکی و دونالد ترامپ را، بدون اغراق، می‌توان یک تعیین‌تکلیف آمریکایی با نه تنها اروپا بلکه با تمام دنیا دانست؛ نشستی که بار دیگر ماهیت سیاست خارجی آمریکا را بر پایه منفعت‌گرایی محض و نادیده‌گرفتن ملاحظات شرکای اروپایی آشکار ساخت.
ادامه مطلب
موافقت سران کشورهای عربی با اداره غزه بدون حماس
آمریکا و اسرائیل علیه طرح مصر
طرح بازسازی غزه که از سوی مصر پیشنهاد شده بود، در نشست اضطراری رهبران کشورهای عربی که در قاهره برگزار شد، به تأیید رسید؛ اما آمریکا و اسرائیل با این طرح مخالفت کرده‌اند. عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، در بیانیه پایانی این اجلاس اعلام کرد طرح بازسازی نوار غزه بدون نیاز به جابه‌جایی جمعیت ساکن این منطقه پذیرفته شده است. او همچنین تأکید کرد صلح واقعی بدون تشکیل کشور مستقل فلسطین محقق نخواهد شد.
ادامه مطلب
قماری که عاقبت ندارد
غزه، لاس وگاس ترامپ
محمد حسین واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طرح ترامپ به قدری عجیب و به قول برخی ها دیوانه وار است که می تواند باعث اتحاد دوباره فلسطینی ها و حتی مسلمانان با هم علیه آمریکا و اسرائیل شود.
ادامه مطلب
عربستان، شریک بزرگ ترامپ است
تعمیق روابط ریاض و واشینگتن با نیم‌نگاهی به تهران
با توجه به شرایط منطقه، سفر و رایزنی‌های دفاعی میان عربستان و امریکا از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه علاوه بر تنش فزاینده میان واشینگتن و تهران، شبح جنگ همچنان بر نوار غزه خیمه زده است.
ادامه مطلب