جنگ قدرت در درون طالبان
گفته میشود که پاکستان از گروههای دیگر جهادی حمایت میکند تا طالبان را تضعیف کرده و اهرمهای خود بر افغانستان را حفظ کند.
ادامه مطلبگفته میشود که پاکستان از گروههای دیگر جهادی حمایت میکند تا طالبان را تضعیف کرده و اهرمهای خود بر افغانستان را حفظ کند.
ادامه مطلبدر حال حاضر، در کابل شایعاتی منتشر شده مبنی بر این که زبدگان سیاسی سابق و از جمله، عبدالله عبدالله و حامد کرزای وارد دولت جدید فراگیر خواهند شد. این روند، باعث می شود تا کابل قادر باشد به وضعیت قانونی دست یابد و مشروعیت خود را تضمین کند. برخی از کارشناسان معتقدند که عناصری در پشت پرده توافق ها در دوشنبه – تهران – اسلام آباد حضور دارند. افزون بر آن، گفته می شود که عمران خان، نخست وزیر پاکستان، نیز از احمد مسعود حمایت می کند.
ادامه مطلبمحسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که نشست دهلی نو موید نشست تهران بود. چون اگر به متن و محتوای نشست گفت وگوی امنیتی منطقه در دهلی نو رجوع کنیم میبینیم که این نشست عملاً تایید کننده خروجی و مصوبات نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان در تهران بود. یعنی نشست دهلینو عملاً مصوبات نشست تهران را تثبیت کرد.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه نیز به عنوان یک قدرت نوظهور، رسما مغازه پهپاد فروشی باز کرده و به مقاطعه کار جنگ های به بن بست رسیده و پرونده های اختلافی منجمد تبدیل شده است. قره باغ، شرق اوکراین، غرب لیبی و احتمالا در آینده شمال یمن و منطقه تیگرای اتیوپی، مناطقی هستند که شاهد پرواز پهپادهای بیرقدار ترکیه بوده و یا خواهند بود.
ادامه مطلبماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع، می توان گفت که امروزه در عرصه سیاست بین الملل، بازی های کوچک و بزرگ شطرنج در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی در جریان هستند و بازیگران گاه همزمان بر سر چند بازی نشسته اند و مهره ها را به حرکت در می آورند. این همزمانی و چند لایه بودن صفحات شطرنج سیاست در عالم واقع، بر پیچیدگی فرایند تصمیم سازی برای بازیگران افزوده است و جلوه های تازه ای از تهدیدها و فرصت ها را فراهم آورده است.
ادامه مطلباساسا، آمریکا هموار در کشمکشهای درونی جهان اسلام یک بیگانه بوده است – یک شریک واکنشی و بیمیل. آمریکاییها ذاتا تمایل دارند که خود و دولتشان را در قلب این داستانها ببینند و خودشان را به عنوان قربانی یا مجرم نشان بدهند. اما این دوبینی باعث مخدوش شدن چشم اندازها شده و مانع توسعه راهبردهای سازندهتر میشود، راهبردهایی که باید شامل مشارکتهای جهانی پیچیده باشد.
ادامه مطلببختیار مصطفیف، معاون موسسه دولتی آسیای مرکزی ازبکستان گفت کشورش برای توسعه دسترسی خود، طرح توسعه بندر چابهار را طرحی مهم و راهبردی می داند. حدود ۸۰ درصد تجارت خارجی ازبکستان از طریق شمال آسیای مرکزی و روسیه صورت می گیرد، در نتیجه درسترسی تاشکند به خلیج فارس برای ازبکستان بسیار سودمند خواهد بود. در ضمن کشورهای جنوب آسیا، با حدود دو میلیارد جمعیت با رشد اقتصادی قابل ملاحظه در حال پیشرفت هستند و تجارت با کشورهای این منطقه برای ازبکستان از اهمیت فراوانی برخوردار است.
ادامه مطلبمحمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که برگزاری نشستهایی مانند نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان در تهران می تواند به شکل بسیار پررنگی در رسیدن به فهم مشترک و کنار گذاشتن اختلافات همسایگان افغانستان در رابطه با حکومت طالبانی اثرگذار باشد.
ادامه مطلبابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمان به روی کار آمدن طالبان، گروه داعش خراسان حملات خود علیه اهداف غیرنظامی را شدت داده؛ حمله به فرودگاه کابل که همراه با کشته شدن سربازان امریکایی نیز بود و یا حمله به مسجد شیعیان در همین چند روز گذشته موید این قضیه است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، افزایش حملات داعش خراسان را تلاش این گروه برای ناامن سازی افغانستان دانست که باید هر چه سریع تر با آن برخورد کرد.
ادامه مطلبدر چارچوب کلی که قدرت های منطقه ای را آماده می کند تا دوباره بازیگران «بازی بزرگی» شوند که افغانستان دوباره در مرکز آن است، ایران فقط می تواند در مورد کشوری که با آن ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد، مصلحت گرایی نشان دهد. در حالی که عربستان سعودی سکوت مرموزی را حفظ می کند. در حالی که در گذشته امارات متحده عربی و پاکستان، رژیم طالبان را به رسمیت شناخته بودند.
ادامه مطلببا گذشت حدود یک ماه، تنها یک سوم مبلغ درخواستی به سازمان ملل واگذار شده است. کمیساریای عالی سازمان ملل روز جمعه بار دیگر در مورد فاجعه احتمالی بشردوستانه در افغانستان به علت تأخیر در پرداخت وجوه مورد نیاز سازمان ملل، هشدار داد.
ادامه مطلباسماعیل بشری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر رقابت واشنگتن – پکن بر مناسبات جهانی و تحولات منطقهای بر این باور است که چینی ها به دلیل پیاده کردن نوعی سیاست استعماری و استثماری جدید و مدرن در قرن ۲۱ و هزاره سوم عملاً با دست خود شرایطی را در جهان به وجود آورده اند که کشورها به جرگه غرب و حامیان آمریکا ملحق شوند. چون چین در هر کشور و منطقه ای که پا گذاشته است ابتدا با کمک های مالی و انسان دوستانه سعی می کند اعتماد آن کشور و ساختار سیاسی را به دست آورد. بعد با دادن وام های کلان عملاً آن کشور به قبضه چین در خواهد آمد. در این رابطه حتی برخی از جزایر آفریقا به صورت ۹۹ ساله به تملک چینی ها درآمده است. این شرایط سبب میشود که خود این کشورها برای فرار از سیاست استثماری و استعماری جدید و مدرن چین به دامان آمریکا پناه ببرند. با تداوم این شرایط طبیعی است که در کوتاه مدت و میان مدت کفه کشورهای حامی ایالات متحده آمریکا سنگینتر خواهد شد.
ادامه مطلبمحمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افرادی مانند مولوی عبدالحمید که رهبریت خود برای هم وطنان اهل سنت را تثبیت کرده اند باید بدانند که سینه چاک به رسمیت شناسی طالبان شدن ورای خواسته و اراده ایشان است، مولوی عبدالحمید باید بداند هرگونه تصمیم سیاسی برای به رسمیت شناسی طالبان در حیطه قدرت دولت مرکزی است لذا در این مورد به جایگاه خود احترام بگذارد و ورای آن گام ننهد.
ادامه مطلبهراس فزاینده رهبران عرب از تجدید حیات طالبان شاید یکی از علل فاصله گرفتن آنها از تحولات سیاسی در افغانستان باشد. جهان عرب، از جمله کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، نمی توانند از پیامدهای ناشی از ظهور دوباره طالبان جلوگیری کنند. فروپاشی کابل سروصدای زیادی در رسانه های اجتماعی ایجاد کرد و بسیاری ابراز نگرانی کردند که آنچه در افغانستان اتفاق افتاد به زودی در جهان عرب روی دهد. برخی ادعا کردند که طالبان جایگزین داعش شده است تا رویای خود را در جهان عرب تحقق بخشد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بیست سالی که آمریکایی ها در افغانستان حضور داشتند مناطق کوهستانی این کشور بطور غیر رسمی تحت تسخیر طالبان بوده است، اما طالبان با سرعت بسیار زیادتر از داعش و بطور برق آسایی اقدام به تسخیر افغانستان کرد و برخلاف سوریه با مقاومتی از سوی ارتش افغانستان و مردم عامه این کشور (جدای از طبقه متوسط و روشنفکران) مواجه نشد. ولی جنگ سوریه به دلیل مقاومت شدید فرسایشی شد در نتیجه بشار اسد فرصت کمک گرفتن از ایران و روسیه و سازماندهی ارتشش را پیدا کرد.
ادامه مطلبحسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همکاری های رژیم اسرائیل و امارات متحده عربی در افغانستان از اهمیت روزافزون این کشور به عنوان همسایه شرقی جمهوری اسلامی ایران و دروازه ورود به دو حوزه ژئواستراتژیک آسیای مرکزی و جنوب آسیا حکایت می کند. درعین-حال، علنی شدن موضوع همکاری تل آویو و ابوظبی در "عملیات جیمزباند گونه" ورزشکاران، هنرمندان و فعالان حقوق بشر از افغانستان تحت سلطه طالبان با همدستی تاجیکستان و شاید با اطلاع مقامات امارت اسلامی افغانستان، در کنار حضور احتمالی نیروهای ویژه اسرائیلی در مجاورت مرزهای شرقی ایران بار دیگر لزوم هوشیاری در برابر تنش ها و بحران های قریب الوجود برآمده از همکاری های اطلاعاتی و نظامی محور عربی ـ عبری در همسایگی یا حتی داخل خاک ایران را به مقامات نظام گوشزد می نماید.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشت برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محمد محقق، رهبر حزب وحدت مردم افغانستان: «مردم در مقابله با جنایات رخ داده در کشور دست به اعتراض زدند که به جایی ختم نشد. اینها جنایات ضد بشری حساب میشود و نباید جامعه جهانی طالبان را به رسمیت بشناسد. بخش کلان از کابینه طالبان در لیست سیاه سازمان ملل است و به این ترتیب راه برای طالبان هموار نیست».
ادامه مطلبمحمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید در وهله اول چین، خروج آمریکا از افغانستان را به فال نیک بگیرد ولی احتمالا جناح های واقع گرایی در چین تمرکز آمریکا در پاسیفیک و خاور دور و از سوی دیگر تبدیل افغانستان به عنوان کانون بحران در مرزهای غربی چین را چندان در درازمدت به کام چین تعبیر نکنند.
ادامه مطلبسث جونز (Seth Jones)، کارشناس مسائل ضدتروریسم و مقام پیشین وزارت دفاع آمریکا گفت: چالش پیش رو در افغانستان «شبیه هیچ یک از مواردی نیست که در سایر صحنهها شاهدش بودهایم.» جونز ادعاهای دولت بایدن مبنی بر توانمندی جنگ از دوردست را «موهوم و ساختگی» دانست.
ادامه مطلبنگرانی ها درباره حقوق زنان در افغانستان از ماه اوت که طالبان مجددا کنترل کشور را در دست گرفته، افزایش یافته است. در دهه ۱۹۹۰ که طالبان کنترل افغانستان را در اختیار داشت، زنان را از کار کردن و دختران را از تحصیل محروم کرده بود و زنان اجازه ترک خانه به تنهایی را نداشتند و تنها زمانی می توانستند در خیابان ها رفت و آمد کنند که مردانشان همراه آنها بودند. (عکس ها توسط جورج سیلوا گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمله به کابل به عنوان پایتخت و مرکز تجمع ارتش و حاکمیت افغانستان سبب شد تا تصرف این شهر بیش از یک سال طول کشیده و البته اعتراضات و انتقادات منطقهای و بینالمللی را علیه طالبان افزایش دهد. اینگونه اقدامات طالبان یادآور این تذکر و هشدار سون تزو (سان تزو) استراتژیست مشهور چینی در کتاب خود "هنر جنگ" دانست که هشدار میدهد: «یک ارتش را میتوان به آب تشبیه کرد. به همان ترتیب که آب روان از ارتفاعات پرهیز میکند و شتابان به سوی زمینهای پست جاری میشود، یک ارتش از قوت پرهیز میکند و بر ضعف میکوبد.»۳ در واقع طالبان ۱۹۹۰ مانند آبی بود که به سوی ارتفاعات در حرکت بود، یعنی در حالی که هنوز قوی و کارآمد نشده بود میخواست کابل مرکز نظامی، سیاسی و ... افغانستان را تصرف کند!
ادامه مطلبمبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ضرورتهای رو به شد و شتابان توسعه اقتصادی چین در جهان در وهله اول نیازمند ارتباط عمیق وموثر با همسایگان است. عمدتاً اولویت چین منافع استراتژیک و اقتصادی، فارغ از نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی است. به عنوان نمونه، پروژه یک کمربند یک راه چین، در بیش از دو سوم کشورهای جهان، جدای از توجه به ایدئولوژی و نوع حکومتداری آنها دنبال میشود.
ادامه مطلبسه امیدواری وجود دارد. ۱- میلیون ها دختر و پسری که در مدارس دموکراسی پرورش یافتند. ۲- تغییر و تحول طالبان که ناگزیرند با یک جامعه متفاوت و متکامل تراز سال ۱۹۹۴ مواجه شوند و ۳- ترس از روسیه، ایران و چین که حاضر نیستند یک کانون افراط گرایی سنی در نزدیکی خود داشته باشند.
ادامه مطلبشماری از پناهجویانی که از طالبان در افغانستان گریخته اند، در حال حاضر به طور موقت در پایگاه نظامی «فورت مک کوی» در ایالت ویسکانزین آمریکا اسکان داده شده اند.
ادامه مطلبمحمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون قدرت گرفتن مجدد طالبان بر افغانستان مجددا موجبات نگرانی هند را فراهم آورده، گرچه دهلی نو امیدوار است که طالبان طی بیست سال گذشته تجربه همزیستی مسالمت آمیز با دنیا را آموخته باشد. هند از سال گذشته برای عقب نماندن از قافله دیگر کشورها در تعامل با طالبان، ضمن پیگیری تبادل نظر با ایران و روسیه وارد فاز تماس و تعامل با طالبان نیز بر آمد ولی فروپاشی ارتش و دولت در افغانستان و سلطه بدون مقاومت طالبان بار دیگر دهلی نو را در فاز نگرانی عمیقی فرو برد.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آه، چه غم انگیز است حال و روز این روزهای پرفغان افغانستان. این روزها حال زبان فارسی هم چقدر بد است که با زحمت و ترس و لرز حرف می زند و یا خاموش است؛ و حال بد هزاره و تاجیک و ازبک و ترک نیز. حال پشتو اما خوب است، سوار بر تاب و چرخ و فلک کودکان شده است، کودکان گریخته، گریخته از خانه به ناکجاها.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که اولویت سیاست های ترکیه در مناطق پیرامونی خود «اپیدمی ناامنی» است، در رابطه با نگاه امنیتی تهران به کردها تصریح کرد: ایران در تلاش است که در افق ۲۰۲۵ روابط تجاری دوجانبه خود با ترکیه را به مناسبات ۳۰ میلیارد دلاری ارتقا دهد، مشابه همین رقم را هم برای روابط خود با عراق در نظر دارد. همین مسئله باعث شده است که ایران به دنبال تنش آفرینی و بالا بردن حساسیت ترکیه در خصوص کردها نشود. لذا نوعی تحدید سازی تنش را با آنکارا در دستور کار دارد که سبب بروز برخی مماشات های تهران در قبال سیاست های مخرب ترکیه و شخص ادوغان می شود.
ادامه مطلبکشورهای آسیای میانه در رقابت با هم برای کمک به افغانستان در جهت غلبه بر انزوای آن و همچنین پایان دادن به بحران سیاسی و اقتصادی این کشور که پس از قبضه قدرت توسط طالبان در آن گرفتار شده است، اعلام آمادگی می کنند.
ادامه مطلبیکی از مقامات بلندپایه اطلاعاتی افغانستان که اخیرا برکنار شده، از بازگشت انور الحق مجاهد به جایگاه قدرت خانوادگی اش و "استقبال قهرمانانه از او در جلال آباد" انتقاد کرد. این مقام بلندپایه گفت: "همه کسانی که در سال ۲۰۰۱ با القاعده همکاری نزدیک داشتند، همراه او هستند. او اکنون مسئول طالبان و جنگجویان خارجی در شرق افغانستان است."
ادامه مطلبرامین آریان راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رهبران کاخسفید سالهاست که به بیماری متحدکشی مبتلا هستند. آمریکا با حمایت از گرجستان در سال ۲۰۰۸، تفلیس را به جنگ با روسیه تشویق کرد اما از قوای گرجستان هیچ پشتیبانی به عمل نیاورد. اگرچه گرجستان بیشترین نیروهای نظامی را به کمک آمریکا در جنگ عراق فرستاد اما به هنگام نیاز آمریکا پشت متحد خود را خالی کرد. روسیه با یک حمله برقآسا و پنجروزه خاک گرجستان را به توبره کشید و دو منطقه اوستیای جنوبی و آبخازیا را جدا کرد و استقلال آن دو را به رسمیت شناخت. چشمان مردم گرجستان از اشک در غم جدایی خاک کشورشان خشکید اما نیروهای آمریکایی نیامدند که نیامدند. عدمحمایت آمریکا از متحدین خود تنها محدود به گرجستان مظلوم نیست، بلکه محمدرضای پهلوی، شاه پیشین ایران، محمد حسنی مبارک، رئیسجمهوری مخلوع مصر، فردیناند مارکوس، رئیس سابق دولت فیلیپین (۱۹۵۶)، جعفر النمیری، رئیسجمهوری پیشین سودان (۱۹۸۶) و زینالعابدین بن علی، رئیسجمهوری تونس نیز که در خوشخدمتی به آمریکا سنگ تمام گذاشته بودند نمونههایی از قربانیان سندروم متحدکشی کاخسفیدنشینان هستند.
ادامه مطلب