«ما همیشه گرسنه ایم»

نوسنده: اریک دولاوارن

دیپلماسی ایرانی: از زمان بازگشت طالبان، ساختارهای اقتصادی اندک اندک فرو می ریزد. مردم در فقر فرو می‌روند، در حالی که تجارت متوقف شده است.

هر روز صبح، صدها نفر از افغان ها به بازارچه غیررسمی که در نزدیکی مرکز کابل قرار دارد، می روند تا وسایل خود را بفروشند. جنت گل می گوید: «این چهارمین بار است که برای فروش وسایل خود به این جا می آیم. به زودی چیزی نخواهیم داشت.» او مانند ده ها هزار کارمند بخش دولتی است که به طور ناگهانی از حقوق خود محروم شده اند.

بازگشت طالبان بیست سال پس از بیرون راندن آنها توسط نیروهای امریکایی، افغانستان را در آشفتگی اقتصادی بی‌سابقه‌ای فرو برده است.

یک دیپلمات فرانسوی که در کابل مستقر بود، می گوید: «با فروپاشی دولت منتخب، تمام کمک های خارجی در چند روز تمام شد. جامعه جهانی در ایجاد یک بافت اقتصادی واقعی موفق نبوده است. از پانزدهم اوت، پایتخت به دست طالبان افتاد، سفارتخانه های غربی و سازمان های بین المللی تعطیل شدند و 38 میلیون افغان را به سرنوشت خود رها کردند.»

با مسدود شدن دارایی های خارجی بانک مرکزی افغانستان یا بیش از 9 میلیارد دلار توسط واشنگتن، کشور در فقر فرو رفته است. بر اساس برنامه توسعه سازمان ملل متحد، احتمال دارد بیش از نیمی از مردم در زمستان امسال زیر خط فقر قرار گیرند. به گفته دیوید بیزلی، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا، «افغانستان از یکی از بدترین فجایع انسانی در جهان رنج می برد.»

 اتحادیه اروپا یک میلیارد یورو به افغانستانی ها کمک کرده است. اما هنوز باید کانال های مناسبی را برای ارسال آن به دولتی پیدا کنیم که توسط جامعه بین المللی به رسمیت شناخته نشده است.

در پایتخت بسیاری از وزارتخانه ها خالی هستند. خدمات اجتماعی متوقف شده است. فقط وزارت بهداشت که خزانه اش مثل همه جا خالی است به نظر می رسد کم و بیش کار می کند. در شفاخانه بزرگ ملالی در مرکز کابل، واقعیت کاملا متفاوت است. در این جا تقریباً هیچ دارویی وجود ندارد و کادر پزشکی که ماه‌هاست حقوق نگرفته‌اند، ناامید شده اند. فرزانه یکی از کارکنان بیمارستان می گوید: «وقتی وقت ناهار می رسد، چای و کمی نان را با هم تقسیم می کنیم. ما همیشه گرسنه هستیم. قبلا غذاخوری داشتیم، اما تعطیل است. ما خسته ایم و کار سخت است.»

مقامات جدید طالبان به منظور جلوگیری از بحران، باله دیپلماتیک شدیدی را بین مسکو و دوحه آغاز کرده اند و از هیات های اتحادیه اروپا و چین نیز در کابل استقبال می کنند. آنها خواستار استرداد دارایی های مسدود شده در خارج از کشور هستند که حداقل امکان پرداخت حقوق و احیای سازمان های دولتی را فراهم کند.

در وزیر اکبر خان، منطقه‌ای ثروتمند که اکنون خالی است، محمد تقریباً دیگر بیرون نمی‌رود. از نظر این تاجر مستقر در شرق کشور که از سال 2004 شروع به پرورش گل رز برای عطرسازان بزرگ اروپایی کرده بود، بازگشت طالبان یک فاجعه است. او می گوید: «فساد عمومی و مشکلات بسیار در حکومت‌داری وجود داشت، اما ما می‌توانستیم کار کنیم و با افرادی مانند ماست که کشور به تدریج تغییر کرده است. امروز دیگر این طور نیست.»

منبع: اکسپرس / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11