عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشق و تمرین دموکراسی در افغانستان، علی رغم حضور بیست سال جامعه بین المللی، یک تمرین ناکام بود و با بن بست مواجه شد. حضور بیست سال جامعه بین المللی در افغانستان، علی رغم دستاوردهای محسوس در زمینه حضور زنان در افغانستان، تحصیلات عالی، تامین ارتباط افغانستان با جهان بیرون، حضور پررنگ رسانه ها، نتوانست به موفقیت برسد.
ادامه مطلب
علی موجانی در یادداشتی می نویسد: براساس سخنرانی‌ها، مواضع و تک‌پرانی‌های ترامپ طی کارزار انتخاباتی، برای نویسنده این سطور روشن است که دستور کار او معلوم است. او دریافته که یک اقدام ملی و بین‌المللی که کم‌هزینه‌تر و نتیجه‌بخش‌تر باشد، کدام است. ترامپ حتی بسیار روشن معلوم کرده اقدامی که محبوبیت داخلی او را چشمگیر کند و لگدی بر تابوت خاطره حکمرانی رقبای دموکراتش بزند، بازگشت به صحنه افغانستان است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فضای مجازی مانند فیسبوک، شبکه ایکس، یوتیوب، تیک تاک و غیره در خدمت منافع طالبانی به صورت خواسته و یا سازماندهی شده قرار دارد. مواد آن از ذهنیت های بی خبر، انتخاب می شود. عادی جلوه دادن وضعیت، در واقع نمایشی از شبح ترسناک طوفان و فوران خشم مردم ضد رژیم طالبان است.
ادامه مطلب
جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا گزارشی انتقادی درباره تحقیقات در زمینه خروج آمریکا از افغانستان منتشر کردند که در آن دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، «مسئول پایان فاجعه‌بار طولانی‌ترین جنگ این کشور» معرفی شده است. این گزارش به بررسی جزئیات خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان پرداخته و عنوان می‌کند که این خروج که با هرج‌ومرج و شکست‌های متعدد همراه بود، نتیجه تصمیمات نادرست دولت بایدن است. در این گزارش نقش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا که توافق خروج با طالبان را در فوریه ۲۰۲۰ امضا کرده بود، به حداقل رسیده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان با چالش های متعددی منجمله مشکلات و چالش ها با همسایگان، منطقه و جهان مواجه است. این گروه، با وجود چالش های موجود، بسیار دشوار است، بتواند به یک نظام سیاسی استحکام یافته مبدل شود و به یک شریک بین المللی و منطقه برای منطقه و جهان، مبدل شود. در حالی که دلایل زیادی برای شکنندگی ساختار قدرت آن در آینده وجود دارد که به سقوط آنی آن، منجر خواهد شد.
ادامه مطلب
خدایار سعیدورزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دولت دوم طالبان که از ۲۰۲۱ آغاز شد، طایفه حقانی که به سمت شکل دادن شبکه‌ی حقانی گام برداشت، قدرتی بسیار بیش از قبل پیدا کرد. در حال حاضر چهار وزارتخانه از جمله وزارت داخله (کشور) را دراختیار دارند و همچنین امنیت کابل و استخبارات طالبان نیز در اختیار آنهاست.
ادامه مطلب
احسان الهی‌مقدم در یادداشتی می نویسد: عملکرد آقای کاظمی‌قمی، سفیر ایران در افغانستان، نشان داده است هیچ‌وقت نباید تأثیر یک سفیر را کمتر از وزیر امور خارجه دانست؛ زیرا در لحظات حساس تاریخ، تصمیمات و روش پیشبرد سیاست‌ها و تحلیل درست از آنچه دارد اتفاق می‌افتد، از طرف یک سفیر در کشور هموقتی کاظمی همیسایه که اختیارات ویژه هم دارد، می‌تواند بر سرنوشت کشور و جامعه تأثیر عمیق بگذارد و کشور را به‌سادگی وارد بحران کند. به جایی رسیده‌ایم که روزی نیست که مسئولان دولتی، نظامی و قضائی درباره مهاجران افغان صحبت نکنند. آقای کاظمی‌قمی کاری کرده است که قطعا در آینده، دوره سفیربودن و عملکردشان و تأثیر آن بر ایران در دانشکده‌ها در کتاب‌های تاریخی و روابط بین‌الملل تدریس خواهد شد. واقعیت این است که ما در تحلیل درست و شناخت واقعی از دلایل سقوط جمهوریت در افغانستان و تحویل حکومت طی توافق دوحه از طرف آمریکا به طالبان دچار اشتباه شدیم و از ذوق و خوشحالی این سقوط از هول حلیم در دیگ افتادیم و کشور با بحران مهاجران مواجه شد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: با گذشت بیش از سه سال از سقوط کابل و تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، سرنوشت ده‌ها هلی‌کوپتر و هواپیمای آمریکایی که توسط خلبانان ارتش پیشین جمهوری افغانستان در همان گیرودار ورود طالبان به کابل، به ازبکستان و تاجیکستان منتقل شد، همچنان محل مناقشه است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور چین، هند، روسیه، ایران، توانمندی اقتصادی و سرعت پرشتاب حرکت این قاره به سوی رهبری نظم جهانی جدید، نشان می دهد که قاره آسیا و تحت شعاع آن، افغانستان، کماکان در محور رقابت های خونین باقی خواهند ماند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچنانی که انتظار می رفت تا وضعیت به مرور زمان تغییر کند و جبهات جدیدی برای وارد ساختن فشار بیشتر بر طالبان و تسخیر بعضی از جغرافیای معین به دست مقاومت گران، ایجاد شود و عملا وارد مرحله جنگ مستقیم با طالبان شوند، متاسفانه دیده نمی شود. پرسش محوری این است که چرا مقاومت علیه طالبان شکل نمی گیرد؟ چرا مقاومت، بیشتر به طلب ترحم، شکایت و افتادن به دامن ملل متحد ختم می شود؟ و بالاخره، چرا مقاومت بدیلی برای طالبان در میدان جنگ و سیاست مشاهده نمی شود؟
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت کنار رفتن و یا عزل فزیکی هیبت الله خیالی، سراج الدین حقانی محتمل ترین گزینه برای رهبری طالبان خواهد بود. چون هم قدرت رهبری دارد، شبکه منظم جنگی در اختیارش است و در تلاش است تا با ایجاد روابط اجتماعی گسترده در میان مردم، از قبل زمینه سازی کند.
ادامه مطلب
لطیفه سخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دومینوی سقوط ولایات افغانستان در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ با سرعت هرچه تمام تر آغاز به حرکت کرد و مرکز ولایت نیمروز اولین شهری بود که به تصرف طالبان در آمد. تا تاریخ ۲۳ مرداد، اندک مناطقی مثل کابل و پنجشیر باقی مانده بودند اما مردم هنوز امید داشتند که نیروهای امنیتی، اردوی ملی، پلیس و نیروهای مجاهدین که ادعای مقاومت و اتحاد در برابر طالبان داشتند، سکان امور را به دست گیرند و نیروهای طالبان را عقب برانند اما این امید با دمیده شدن خورشید سحرگاه ۲۴ مرداد و با فرار رئیس جمهور وقت، اشرف غنی، بر باد رفت.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران از همان روز نخست دچار یک دوگانگی شد. در حالیکه دولت می کوشید تا پیروزی طالبان را شکست آمریکا و بیرون رفتن نیروهای بیگانه بخواند و قندهار را در بخشی از محور مقاومت جای دهد، جامعه مدنی و به ویژه دانشگاهیان ایرانی بر سر کار آمدن نیروهایی که سر ستیز با اسلام شیعی و زبان فارسی و زنان و دختران افغانستان داشتند را تهدیدی آشکار برای ایران و دیگر کشورهای حوزه فرهنگی مشترک می دیدند. هرچه که جلوتر آمدیم، رفتار و گفتار طالبان کفه ترازو را به سوی استدلال های دانشگاهیان ایرانی سنگین تر کرد. طالبان نتوانست برادری اش را به ایران ثابت کند.
ادامه مطلب
مهدی سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان به‌عنوان گروهی اسلام‌گرا، از ابتدای اعلام موجودیت خود تاکنون، همواره موضع روشنی در قابل رژیم صهیونیستی، مردم مسلمان فلسطین و گروه‌های مقاومت ضد صهیونیستی داشته است. این مواضع که غالباً شدت آن در میان اعضای میدانی طالبان بیشتر بوده است، در مقطع حکومت‌داری دوم طالبان و به‌ویژه با آغاز عملیات طوفان‌الاقصی شدت یافت و حمایت‌های امارت اسلامی از فلسطینیان و محکومیت‌ها علیه رژیم صهیونیستی جدی‌تر شد.
ادامه مطلب
مهدی سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحلیل داده‌های گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) به کنگره آمریکا گویای تداوم کمک‌های اقتصادی آمریکا به افغانستان در دو سالِ پس از به قدرت رسیدن طالبان است. این تداوم کمک‌ها مغایر با سیاست اقتصادی اعلامی آمریکا در خصوص افغانستان است. ایالات متحده آمریکا با مدنظر قرار دادن منافع ملی خود و رقابت‌های ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک در افغانستان، رویکرد دوگانه‌ای را در حوزه کمک‌های اقتصادی به افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان اتخاذ کرده است.
ادامه مطلب
لطیفه سخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازمان ملل به عنوان میزبان نشست دوحه عملا در برابر اکثر شروط طالبان تمکین کرد، که این موضوع نه تنها اهداف نشست دوحه بلکه اهداف سازمان ملل در یک مقیاس جهانی را زیر سوال می برد و به انحراف می کشاند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان با امتزاج عقیدۀ سیاسی با جست وجوی راه های در آمدزای اقتصادی، تلفیقی از یک راهبرد منظم و موثر را برای بقای خود یافته اند. این گروه با ایجاد زمینه و بستر برای سرمایه گذاری کشورهای تشنۀ معادن و جغرافیای افغانستان، رشد قاچاق مواد مخدر و ایجاد بستر لازم برای پرورش و تقویت تروریسم، درآمد خوبی داشته است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چرا می گویند "طالبان بدیل ندارند". در حالی که عامل اساسی در صحنه حقیقت های افغانستان، خود مردم این کشور است. در حالی که تمام فعل و انفعالات سیاسی و تاریخی در محور نقش مردمی و اهمیت خاص آن می چرخد، "طالبان بدیل ندارند" را سناریوی برای خلق یک ذهنیت خودساخته استخباراتی ساخته اند تا این واقعیت تلخ بر مردم تحمیل شود.
ادامه مطلب
رئیس امارات متحده عربی با هیئت افغان به ریاست وزیر داخله طالبان، «تقویت روابط دوستانه و همکاری بین دو کشور» و راه‌های توسعه آن در راستای تامین ثبات منطقه را بررسی کرد.
ادامه مطلب
سید محمدعلی مدرسی یزدی و علی اصغر بهشتی لتحری در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگرچه در دولت سیزدهم رویکرد اصلی جمهوری اسلامی ایران گسترش روابط در سطح منطقه ای و نگاه به شرق و به دنبال کاهش تنش با همسایگان و ایجاد منافع مشترک منطقه ای میان خود و دیگر بازیگران بود. اختلافاتی حل نشده کماکان میان این دوکشور پابرجا ماند. از جمله مهمترین بحران در روابط میان دو کشور همسایه، اختلاف بر سر تقسیم آب است. اختلاف ایران و افغانستان بر سر حقابه رود هیرمند پدیده ای نیست که مربوط به چند سال اخیر باشد؛ بلکه ۱۵۰ سال است که ایران و افغانستان بر سر این مسئله اختلافاتی داشته اند. با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، این روند ادامه پیدا کرد. با اینکه تهران پیش از کشورهای دیگر دست دوستی خود را به سوی این گروه دراز کرد بود، اما به نظر می رسد بحران آب و چالش های آن در مقطع زمانی کنونی تاثیر خود را بر روابط ایران و طالبان خواهد گذاشت.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مقاومت کنونی علی رغم اینکه یک جریان ضد طالبان و تسلط آنها بر افغانستان، محسوب می شود، نتوانسته است که ماهیت مجزا و متفاوت خود را در عملکرد سیاسی و نظامی اش، تئوریزه کند و جالب توجه باشد. حتی طی بیش از دو سال گذشته، مقاومت علی رغم حضور جنگی، نتوانسته است طرح بدیل و مناسب سیاسی را ضد طالبان مطرح کند که سرخط عملکرد جنگی اش باشد.
ادامه مطلب
دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای برای افغانستان، با حضور نمایندگان ویژه ایران، چین، روسیه و پاکستان در امور افغانستان دیروز شنبه ۱۹ خرداد به میزبانی ایران در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد. به گزارش شرق، در این نشست آصف علی‌خان دُرانی، نماینده ویژه نخست‌وزیر پاکستان در امور افغانستان و نیز ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه روسیه در امور افغانستان حضور داشتند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمان عاشقانه ی چین با طالبان که هر دو از لحاظ عملکردی و فکری، تفاوت فاحشی با هم دارند، عجیب و نادر است. چین کمونیست و خداناباور با یک گروهی که ظاهرا در جهت اهداف دینی و عقیدتی در حرکت است، هیچ وجه مشترکی ندارد. در حالی که طالبان دفاع از حقوق سائر مسلمانان را در سراسر جهان، وظیفه خود می دانند، در قسمت ظلم و ستم چین بالای مردم ایغور، کشمیر تحت اداره هند و مسلمانان میانمار، بی تفاوت و حتی بی غرض واقع شده اند.
ادامه مطلب
فتح الله جوادی در یادداشتی می نویسد: در این میان عده‌ای هم طنزی تلخ را به ما گوشزد می‌کنند که ما کشور عجیب و غریبی هستیم؛ از یک طرف بسیاری از نخبگان و تحصیل‌کردگان و نیروهای انسانی به درد بخور کشور، حتی بسیاری از جوانان مهاجرت می‌کنند یا میل به مهاجرت دارند و از این نظر کشور ما از جمله کشورهای مهاجر فرست به حساب می‌آید و از طرف دیگر با بیشترین حجم مهاجر پذیری از کشورهای همسایه به‌ویژه افغانستان روبروییم تا حدی که احساس نگرانی می‌کنیم و این میزان حضور مهاجرین در مناطق کشور را حتی خطرناک و نوعی تهدید به حساب می‌آوریم.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گفته می توانیم که این گروه با حکم اصلی ماهیت آن، در یک تفاهم با روحیه افراط گرایی دینی، تروریسم قومی و قاچاق مواد مخدر و اسلحه، استراتژی ای در درون استراتژی است که مرحله به مرحله تطبیق شده و یکی با دیگری، پیوند دارند و همدیگر را تکمیل می کنند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در نوشتاری تاکید دارد که آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا در یک تعامل بدبینانه در قسمت افغانستان پسا‌طالبان اشتراک مساعی دارند؛ در‌حالی‌که منطقه مانند ترکیه، امارات متحده عربی، عربستان، هند و روسیه، در عین بدگمانی امنیتی نسبت به نیات یکدیگر، در تقابل با هم قرار دارند. همسایه‌ها مانند ایران، پاکستان، چین و آسیای مرکزی هر‌کدام تلاش‌های امنیتی را انجام می‌دهند تا از گزند رویکردهای امنیتی منطقه و فرامنطقه مصون بمانند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هفت دلیل را می توان در خصوص تی تی پی و عملکرد مشکوک پاکستان بررسی کرد که نشان می دهد پاکستان با کارت تی تی پی بازی امنیتی انجام می دهد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داعش همانند گذشته، حربه ای به دست قدرت های متخاصم فرامنطقه ای است که تحت نظریه بی ثبات سازی در آسیا، برنامه خود را پیش می برد. فعال سازی جمجمه های فکری داعش، تلاش برای گسترش حلقه های هدف گیری و ایجاد شبح ترسناک این پدیده ی خودساخته طالبان، تحت نظر استخبارات طالبان، نشان می دهد که داعش برای افغانستان نه، بلکه برای منطقه منحیث یک مدل کار آمد و خوب طراحی شده است تا منطقه را دچار استحاله امنیتی کند.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری می گوید: دستگیری مرزبانان ایرانی صرفا یک جنبه ندارد. جنبه مهم تر دیگر این است که ثابت شد طالبان فارغ از قرائت‌های ایدئولوژیک تندروانه خود که می‌تواند یک تهدید امنیتی باشد، مشخصا در موضوع سرزمین‌های ایران پشت دیوار مرزی حاضر به همکاری با ایران نخواهد بود. به بیان دیگر این دست رفتارها نشان از سخت‌گیری طالبان دارد و همزمان با آن مویدی بر آن است که طالبان هیچ گونه قاعده و قانونی در حوزه مرزبانی و مرزداری را ملاک عمل و رفتار خود قرار نمی‌دهد و کوچک‌ترین توجهی هم به قراردادهای فی ما بین برای ترسیم مرز دو کشور ندارد.
ادامه مطلب