بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: با گذشت بیش از سه سال از سقوط کابل و تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، سرنوشت دهها هلیکوپتر و هواپیمای آمریکایی که توسط خلبانان ارتش پیشین جمهوری افغانستان در همان گیرودار ورود طالبان به کابل، به ازبکستان و تاجیکستان منتقل شد، همچنان محل مناقشه است.
ادامه مطلب
لطیفه سخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دومینوی سقوط ولایات افغانستان در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ با سرعت هرچه تمام تر آغاز به حرکت کرد و مرکز ولایت نیمروز اولین شهری بود که به تصرف طالبان در آمد. تا تاریخ ۲۳ مرداد، اندک مناطقی مثل کابل و پنجشیر باقی مانده بودند اما مردم هنوز امید داشتند که نیروهای امنیتی، اردوی ملی، پلیس و نیروهای مجاهدین که ادعای مقاومت و اتحاد در برابر طالبان داشتند، سکان امور را به دست گیرند و نیروهای طالبان را عقب برانند اما این امید با دمیده شدن خورشید سحرگاه ۲۴ مرداد و با فرار رئیس جمهور وقت، اشرف غنی، بر باد رفت.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران از همان روز نخست دچار یک دوگانگی شد. در حالیکه دولت می کوشید تا پیروزی طالبان را شکست آمریکا و بیرون رفتن نیروهای بیگانه بخواند و قندهار را در بخشی از محور مقاومت جای دهد، جامعه مدنی و به ویژه دانشگاهیان ایرانی بر سر کار آمدن نیروهایی که سر ستیز با اسلام شیعی و زبان فارسی و زنان و دختران افغانستان داشتند را تهدیدی آشکار برای ایران و دیگر کشورهای حوزه فرهنگی مشترک می دیدند. هرچه که جلوتر آمدیم، رفتار و گفتار طالبان کفه ترازو را به سوی استدلال های دانشگاهیان ایرانی سنگین تر کرد. طالبان نتوانست برادری اش را به ایران ثابت کند.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی درباره همایش بین المللی جریان شناسی مقاومت در افغانستان برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران یکی از مهمترین کانون های پذیرش دانشگاهیان افغانستانی در سال های اخیر بوده است. راست است که اینک شمار استادان و دانشجویان افغانستانی در ایران، بیش از هر کشور دیگری است. پیوستگی های زبانی، فرهنگی، دینی و تاریخی میان ایرانیان و مردم افغانستان و نزدیکی جغرافیایی به سرزمین مادری، سبب شده است که بسیاری از روشنفکران افغانستانی ترجیح دهند که ایران را به عنوان نخستین خانه پس از مهاجرت برگزینند.
ادامه مطلب
اسماعیل فروغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی تردید امریکا محور تمام شرارت هاست. امریکا به خاطرحفظ هژمونی از دست رفته اش و به دلیل حفظ نظام تک قطبی در جهان، در هر نقطه ای از جهان که خواسته، بحران و جنگ آفریده است. ایجاد بحران و تنش در نقاط مختلف جهان، جزء اصلی سیاست راهبردی ایالات متحده ی امریکاست.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: من نگارنده قصد ندارم به علت و دلایل این فاجعه ضد تمدن و فرهنگ و این توطئه سازماندهی شده علیه مردم افغانستان، بپردازم. زیرا تاکنون که دو سال از به قدرت رسانیدن این گروه تروریستی، سپری می شود، تحلیل ها، نبشته ها و پژوهش های زیادی در خصوص آن صورت گرفته است. لذا قصد من، پرداختن به تبعات حضور این گروه تروریستی در اریکه قدرت در افغانستان است.
ادامه مطلب
بر اساس گزارشی که توسط دولت جو بایدن در مورد عملکرد وزارت امور خارجه این کشور در جریان تخلیه آشفته آمریکایی ها و متحدان افغانش منتشر شد، این وزارتخانه نتوانست برنامه ریزی مناسبی برای پیش از فروپاشی دولت مورد حمایت آمریکا در افغانستان داشته باشد.
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده طی یک دهه گذشته اقداماتی را انجام داده که انتظارات رفتارهای این کشور را در بین بازیگران منطقه تضعیف کرده است. به عبارتی واشنگتن از سیاست خارجی آشکار که به زعم خود نقشی اساسی در حفظ نظم منطقه ای داشت، فاصله گرفته است. رویکرد کاخ سفید منجر به عدم اطمینان متحدان منطقه ای شده و این عدم اطمینان باعث شده تا بازیگران در خاورمیانه تدابیر نوینی را در جهت مسئولیت های امنیتی اتخاذ کنند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در ابتدای حضور امریکا در افغانستان، چراغ سبز نشان داد و کماکان به این حضور زمینه های حمایتی لجستیکی و امنیتی را نیز فراهم آورد، اما با گذشت زمان و تقابل با امریکا در دیگر نقاط جهان، این سیاست تغییر ماهیتی یافت و نیت روس ها در برابر امریکایی ها، تغییر یافت. روس ها با تعمیق روابط خود با طالبان، خواستند کم کم از حضور امریکایی ها در افغانستان کم کنند و راه های برای خروج امریکا بازگذاشتند. امریکا از افغانستان بیرون شد و روس ها و چینی ها به هدف استراتژیک خود رسیدند. حال هم چینی ها و هم روس ها متوجه شده اند که یک افغانستان عاری از امریکا، آن هم بعد از بیست سال حضور نظامی، باقی مانده ای جز یک افغانستان در حال فرو رفتن در هرج و مرج نیست.
ادامه مطلب
آمریکا و کشورهای غربی در هر کشوری که مداخله میکنند زمانی که هدف نابودی و ویران کردن آن کشورها را محقق میسازند ماموریت خود را با موفقیت به اتمام رسیده تلقی میکنند. وقتی افغانستان ویران شد آمریکا به این اندازه بسند نکرد بلکه سرنوشت آن را به طالبان واگذار کرد و میداند که این گروه ماموریت را تکمیل خواهد کرد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جایگزینی بهتر ازداعش که داعیه خلافت بر کل جغرافیای اسلامی را دارد سراغ نداریم، پس داعش باید به شمال و از آنجا به آسیای میانه منتقل شود تا مسکو و پکن تمکین کنند. در این صورت افغانستان به عنوان تونل اکمالاتی گروه های تندروی اسلامی آسیای میانه مطرح می شود و سال های متمادی بی ثباتی مزمن را تجربه خواهد کرد. داعش در افغانستان، یعنی داعش برای آسیای میانه.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر این اساس به نظر میرسد رویکرد ایالات متحده آمریکا به منطقه غرب آسیا تابعی از اهداف، منافع و اولویتهای این کشور در عرصه جهانی است. در مقطع کنونی ضمن اینکه برخی اهداف بلند مدت این کشور در غرب آسیا همچون حفظ امنیت اسرائیل و مهار ایران، تدوام دارد؛ استراتژیستهای آمریکایی، اولویتها، تهدیدات و منافع جدیدی نیز برای این کشور تعریف کرده اند که ماحصل این امر کاهش اهمیت منطقه غرب آسیا برای آمریکا و تلاش این کشور برای کاستن از تعهدات، حضور و هزینههای خود در این منطقه استراتژیک و پیشبرد اهداف پایدارش از طریق متحدان و شرکای راهبردی منطقهای است.
ادامه مطلب
درباره گذشته و آنچه می شد متفاوت انجام داد، ارزیابی های متعددی وجود دارد و خواهد داشت. اما مساله این است که «ملت سازی» که سال ها سیاست آمریکا بوده، پیش از اقدام به بینش درست درباره واقعیت های روی زمین نیاز دارد و برای سیاست گذاران بهتر است که این مهم را در آینده در نظر بگیرند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رقابتهای ناسالم و شدید کشورهای همسایه در افغانستان، بیشتر ناشی از نارضایتی آنها مبنی بر حضور امریکا در افغانستان و درک این مساله بود که این حضور در درازمدت منجر به گسترش ساحه نفوذ امریکا در منطقه شده و نظم موجود را برهم میزند. بنابراین، هر کشوری تلاش داشت تا نیروهای نیابتی خود را وارد میدان ساخته و منافع امنیتی خود را در قالب آن جستوجو کند. این امر باعث دشوارتر شدن شرایط برای تامین امنیت در افغانستان شد و باعث شد تا کشورهای همسایه نهتنها خود را در تحولات افغانستان دخیل نبینند، بل خطر جدی را از ناحیه افغانستان احساس کنند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان برای غلبه بر چالشهای امنیتی، حکومتی و بشردوستانهای که با آن روبهرو هستند، برای آنها بسیار دشوار خواهد بود، تا هم زمان هم بتوانند با مردم کنار بیایند و یک حاکمیت مشروع را ایجاد کنند و هم با دنیا تعامل کنند و زمینه تغییر در زندگی مردم را مهیا سازند. به این حساب، روزگار مردم افغانستان، تیره و سیاه است و تحجر طالبانی، حاکم بر آن.
ادامه مطلب
اگر همسایگان افغانستان خواهان مدیریت بهتر مرزها هستند، می توانند از همکاری با طالبان در زمینه امنیت مرزها پشتیبانی کنند. تخصص خارجی همچنین ممکن است برای کمک به طالبان در ذخیره سازی یا دفع امن سلاح هایی که به عنوان بخشی از کارزار عمومی خلع سلاح است، مفید باشد.
ادامه مطلب
قیساحمد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امریکاییها برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان، تشکیل حکومت فراگیر، که اصلاً در موافقتنامه دوحه ذکری از آن نشده و تا هنوز امریکا واضح نساخته که منظورش از تشکیل حکومت فراگیر چه نوعی حکومتی است؟!
ادامه مطلب
انس حقانی آزادی، استقلال، روی کار آمدن دولتی مرکزی که کنترل کل کشور را در دست داشته باشد، حذف عوارض اجباری، حذف گروه های ستیزه جو وتوانایی پرداخت حقوق کارمندان دولت را بدون هیچ گونه عوارض یا کمک خارجی، از جمله تحولات متعددی برشمرد که طالبان برای افغانستان از اشغال درآمده به ارمغان آورده است.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با توجه به اهمیت مساله قومیت در افغانستان، با فراهم آوردن زمینه گفت وگو میان رهبران اقوام گوناگون در این کشور با مقامات سیاسی در دو کشور همسایه، می توان افق های تازه ای از همکاری های سه جانبه را در سطح سیاسی پدید آورد. مشارکت فعالانه ایران و پاکستان برای تشکیل یک دولت فراگیر که در برگیرنده نمایندگان گروه های قومی گوناگون در افغانستان باشد و یاری اعضای این دولت فراگیر برای تدوین قانون اساسی جدید و تعریف ساختار نوین حاکمیت در این کشور، بی تردید می تواند به صلح و ثبات در افغانستان و به دنبال آن، در کشورهای همسایه یاری رساند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زمانی که به تاریخ ۳۰ جولای، امریکا اعلان کرد که الظواهری را کشته است، سر وصدای های زیادی در خصوص حضور القاعده و رهبران آن و ارتباط نا گسستنی این گروه با طالبان، بلند شد. الظواهری در مقابل مهمان خانه وزیر داخله طالبان، سراج الدین حقانی زندگی می کرد. احتمالا وی از زمان سقوط کابل به دست طالبان، در اینجا زندگی می کرده است. به احتمال قوی، سایر رهبران گروه های تروریستی خارجی (انصارالله تاجکستان، جنبش اسلامی ازبکستان، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، گروه های تندرو پاکستانی، کشورهای عرب و چچن) نیز حضور گرم در افغانستان دارند و حتی در مواردی بعضی مناطق را از حیث حکومت اداره می کنند.
ادامه مطلب
هایده فقیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ظواهری مهره ای سوخته بود که در سناریوی تقویت داعش و دیگر گروه های جدایی طلب منطقه در افغانستان، یک مزاحم محسوب می شد و حالا با رفتنش به تقویت اجرای توافقات سه جانبه میان ایالات متحده امریکا، پاکستان و طالبان کمک کرده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در گیرو دار رقابت میان قدرت های بزرگ، با محدودیت های جغرافیایی و عدم ثبات سیاسی، همواره دستخوش عواقب نامیمون، این رقابت ها بوده است. هند و پاکستان دو منبع تنش در شرایط و وضعیت افغانستان هستند. هر دو دارای تفکر امنیتی مبتنی بر عمق استراتژیک اند و این تفکر، زمینه را برای رقابت های امنیتی و استفاده وسیع از نیابتی ها در قلمرو افغانستان مساعد ساخته است.
ادامه مطلب
پاکستان اکنون با این چشم انداز روبه روست که باید متحدی دردسرساز را در کابل پشتیبانی کند در حالی که اقتصاد خودش با مشکلات بسیاری دست به گریبان است و پس از سال ها کمک به طالبان هنوز هیچ خیری از آنان ندیده است.
ادامه مطلب
برکناری دولت عمران خان در پاکستان، طوفانی بود که موجب شد حامی اصلی ثبات در افغانستان از صحنه خارج شود و به دنبال آن نیز شاهد حملات هوایی پاکستان به افغانستان با بیش از ۴۰ کشته بودیم. هشدار طالبان به پاکستان در این باره که به دنبال آزمودن ملت افغانستان نباشد، نشان دهنده میزان تنش ناشی از این رویداد است.
ادامه مطلب
حوادثی که اخیرا بین پاکستان و افغانستان از یک سو و ایران و افغانستان از سوی دیگر ایجاد شده نشان دهنده وجود برنامه ای برای از بین بردن هر گونه فرصت برای برقراری ثبات در افغانستان است. اگر روابط افغانستان با دو همسایه بزرگش یعنی پاکستان و ایران متشنج شود، این کشور به سمت بی ثباتی بیشتر پیش خواهد رفت که به نفع هند و راهبرد آمریکا است که نمی خواهد چین از خلاء ایجاد شده در افغانستان برای گسترش نفوذ خود در این کشور و سرمایه گذاری در آن استفاده کند.
ادامه مطلب
حفظ نفوذ امریکا در منطقه تضمین شده نیست. هیچ یک از متحدان امریکا را نمی توان قابل اعتماد دانست. اما، این مشکل امریکایی ها است.
ادامه مطلب
توقف کمکهای بینالمللی و مسدود کردن داراییهای افغانستان به اقتصاد کشور آسیب رسانده است. اداره کشور سقوط کرده است، زیرا هزاران افغان از کشور فرار کرده اند. کارمندان دولت شغل خود را از دست داده اند و برخی دیگر ماه ها حقوق دریافت نکرده اند.
ادامه مطلب
مهدی پورباقر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت «دولت های دست نشانده خارجی» کوچکترین شانسی برای موفقیت در افغانستان نداشته و نخواهند داشت. چرا که علاوه بر «تضاد ارزشی» این دولت ها با گروه های مذهبی-قومی، دول فوق «خائن و مزدور» نیز شناخته می شوند. نکته ای که به راحتی به بسیج جامعه سنتی علیه حکومت های دست نشانده کمک می کند.
ادامه مطلب
روز ۱۴ اوت زمانی که طالبان به نزدیکی کابل رسیدند و قرار بود به حدود ۳۰۰ میلیون دلار دست یابند آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت این پول ها را بلوکه کند. بدین ترتیب تا امروز بانک مرکزی همچنان فعالیت دارد لیکن نقل و انتقالات مالی هنوز از سر گرفته نشده اند. با این منابع مالی بلوکه شده، اقتصاد این کشور فوری سقوط کرد و در عرض چند ماه شاهد بسته شدن بانک ها شدیدم و متعاقب آن بخش صنعت سقوط کرد، نرخ بیکاری افزایش یافت، ارزش پول به شدت کاهش یافت، تورم افزایش یافت و در نهایت گرسنگی بر این کشور عارض شد.
ادامه مطلب