جبار علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاشینان تنها کسی بود که کیف پر و نه چندان مرتب خود را به نشست آورده بود شاید تصور می کرد برادران مسیحی ارتودوکسش قبلا سفارش های لازم را کرده اند و او این بار می تواند با کیف پر برگردد. نخست وزیر پاشینیان خیالش آسوده بود از اینکه این بار دیگر او نماینده ارامنه قره باغ نیست و بار" آرتساخی ها" را هم به دوش نخواهد کشید.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از اهداف اصلی ناتو مهار روسیه و به محاصره درآوردن آن کشور از ناحیه غرب و جنوب است تا از دامنه قدرت نوظهور آن کاسته شود. در این راستا تحرکات ترکیه در قفقاز جنوبی نمی تواند بدون هماهنگی و یا دست کم جلب رضایت ناتو صورت گرفته باشد. با چنین فرضی، منافع حیاتی پیمان ناتو، اتحادیه اروپا و آمریکا در منازعه با روسیه ایجاب می کند که آنها از حضور نظامی ترکیه به عنوان عضو مؤثر ناتو در منطقه قفقاز جنوبی پشتیبانی کنند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به عنوان یک جوینده علم سیاستگذاری باید به صراحت اعتراف کنم که دولت ترکیه و شخص جناب اردوغان به عنوان سیاستگذار اعظم ترکیه، یکی از هوشمندانه‌ترین و اثربخش‌ترین سیاستگذاری خارجی در آسیای جنوب غربی و قفقاز بزرگ را تدوین و در حال اجرا دارند که به راحتی و با تصویرسازی دروغین در قالب سیاستگذاری انعکاسی، اذهان عمومی شهروندان منطقه را به سوی دروغ بزرگ "پیروزی آذربایجان" منحرف کرده و در واقع اقدام به تصرف و اشغال آذربایجان کرده‌اند.
ادامه مطلب
هادی غلام نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتصال به بازار گاز اروپا، پروژهای است که در ایران نیز در دولتهای مختلف پیگیری شده است، اما هیچ کدام از آنها نتوانستند به این هدف دست یابند. نکته آزار دهنده اینجاست که حجم صادرات گاز آذربایجان به اروپا با میزان تولید گاز در ایران به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست. بر اساس اعلام شرکت ملی گاز ایران (NIGC) تولید گاز در کشور به روزانه یک میلیارد متر مکعب رسیده است که بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعب در شبکه خاگی به مصرف میرسد. صادرات گاز ایران نیز کمتر از ۶۰ میلیون متر مکعب در روز است به طوری که ترکیه، عراق، ارمنستان و نخجوان تنها دریافت کنندگان گاز ایران به شمار میآیند. پروژه صادرات گاز به پاکستان، هند، عمان و امارات (شارجه) نیز همانند پروژه انتقال گاز به اروپا همچنان روی کاغذ باقی مانده است.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: راه صلح در قره باغ کوهستانی و حل و فصل مناقشه طولانی مدت چندان هموار نیست. همان تجربه احساس شکست در طرف آذربایجان که به جنگ ۴۴ روزه منتهی شد در ارمنستان هم وجود دارد و آشوب های پساجنگ در این جمهوری قفقاز جنوبی چشم انداز نامعلومی را برای صلح در منطقه ترسیم می کند که ممکن است دور جدیدی از خشونت ها را به همراه آورد. عملکرد اروپا و آمریکا در برخورد با مناقشه قره باغ بدون تردید سازنده نیست و آنها با حمایت غیراصولی و تعصب آلود از یکی از طرفین مناقشه و نیز تشویق جدایی طلبی در منطقه عملاً آتش بیار معرکه شده اند.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درست است که بر اساس مفاد توافقنامه سه جانبه، پنج سال پس از امضای بیانیه ترک مخاصمه در صورتی که یکی از طرفین مناقشه خواستار خروج نیروهای نیروهای روسی از منطقه بشود آنها ملزم به خروج از قره باغ و کریدور لاچین هستند اما تحرکات گسترده روسیه در این منطقه از روز برقراری آتش بس تاکنون حکایت از امر دیگری دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشینه حدود دو دهه حاکمیت مطلق اردوغان در سپهر سیاسی ترکیه و نظام بین‌المللی نشان می‌دهد که ایشان در فرآیندی از بی‌خردی در حرکت بوده‌اند. اردوغان به عنوان حاکم مطلق ترکیه، روندی از یک سیاستمدار و سیاستگذار خردمند در آغاز سال ۲۰۰۰ و پیروزی در انتخابات ۲۰۰۲ با حزب عدالت و توسعه، برتری در تحولات بهار عربی تا کودتای ۲۰۱۶ و تقابل با تمام کشورهای همسایه را طی کرده، اکنون به عنوان یک رهبر و سیاستگذار مستبد و بی‌خرد در نظام بین‌المللی مشهور است. حضور اردوغان در جشن پیروزی دروغین آذربایجان بر ارمنستان، وارونه‌سازی اصل شعر حماسی آذری (ارس – آراز آراز) به نیت تفرقه‌افکنی و تنش‌آفرینی در ایران و کنش متقابل ایرانیان را می‌توان در چارچوب تاکتیک نابخردانه اردوغان مورد بررسی قرار داد.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استقرار نیروهای صلح روسیه در خاک آذربایجان به مدت پنج سال و تبدیل شدن به یک حضور دائمی نظامی به اضافه اعلام حضور نیروهای ترکیه به مدت یک سال در منطقه انعکاسی از این واقعیت ژئوپلیتیک خواهد بود که اراده دو قدرت پیشرو - روسیه و ترکیه - زمینه را برای حضور و رقابت طولانی مدت در آذربایجان فراهم خواهد آورد.
ادامه مطلب
دکتر قدیر گلکاریان در یادداشتی می نویسد: آذربایجان برای امنیت انرژی ترکیه بسیار اهمیت دارد و در اقتصاد بیمار ترکیه به عنوان منبع اصلی انرژی محسوب می‌شود. واردات گاز ترکیه از آذربایجان در نیمه اول سال ۲۰۲۰، ۲۳ درصد افزایش یافت. سوکار، شرکت دولتی نفت آذربایجان به بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار خارجی در ترکیه تبدیل‌شده است.
ادامه مطلب
ارمنستان یک سوم آذربایجان جمعیت دارد و فاقد منابع طبیعی و موقعیت ژئوپولیتیکی کلیدی این کشور است، با این حال در اوایل دهه ۱۹۹۰ جنگ را عمدتا به خاطر دو فاکتور برد: ناآرامی داخلی آذربایجان و پشتیبانی روسیه از ایروان. این فاکتورها به ارمنستان کمک کردند کنترل ناگرونو-قره باغ و نیز بخش های بزرگ‌تری از اطراف آن را که منزلگاه ۷۵۰۰۰۰ آذربایجانی بود که مجبور به فرار شدند، به دست گیرد. این پیروزی یک حس برتری نظامی در داخل ارمنستان ایجاد کرد که تا ماه گذشته ادامه پیدا کرد. اما به زودی معلوم شد که ارمنستان لقه ی بزرگ‌تری از دهنش برداشته است.
ادامه مطلب
جعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تهران در مناقشه قره باغ توسط باکو، مسکو و آنکارا دور خورد، پیرامون ارتباط سفر پیش روی محمدجواد ظریف به روسیه و آذربایجان با نگرانی های تهران از تغییرات ژئوپلیتیک در کنار مرزهای ایران بعد از توافق نامه صلح قره باغ بر این باور است که بعد از امضای صلح قره باغ ترکیبات امنیت منطقه‌ای در کنار مرزهای شمالی ایران به شدت تغییر پیدا کرده است و صددرصد این مسئله برای تهران حائز اهمیت است و قطعاً جای این گلایه از روسیه برای شرکت ندادن ایران در پیشبرد صلح اخیر قره باغ وجود دارد.
ادامه مطلب
صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره بحران قره باغ می گوید: دقت کنید خودکرده را پشیمانی نیست. برنده و بازنده بودن در یک بحران امری آنی نبوده و زنجیروار به سیاست های کلان و خُرد کشورها ارتباط دارد. وقتی ما به عنوان ایران مشغول بازی بزرگتر از ظرفیت خود باشیم، از بازی های منطقه ای در اندازه قامت خویش باز می مانیم.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با توصیف وقایع قره باغ به عنوان یک "تراژدی" اظهار امیدواری کرده است که آخرین گام های برداشته شده بتواند صلح طولانی مدت را برای مردم آذربایجان و ارمنستان تضمین کند.
ادامه مطلب
از همان ابتدای آغاز جنگ قره باغ، مسکو توجه ویژه ای به توسعه رویدادها در این منطقه نشان داد. مراحل اولیه برای امضای توافقنامه پیرامون قره باغ آغاز شده است. به گفته دمیتری پسکوف، نقش پوتین در امضای این توافقنامه بسیار کلیدی است. در این رابطه، پرسش های بسیاری پیرامون شرایط توافق مطرح می شود.
ادامه مطلب
سیدعلی سقائیان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که لزوما طرح صلح روسیه به معنای گرفتن ابتکار عمل و کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه قره باغ و یا تلاش برای کاهش نفوذ ایران در روابط با جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیست، پیرامون احتمال تغییرات شکل گرفته در مرزهای مشترک با ارمنستان بعد از حصول توافق صلح عنوان داشت که مرز اصلی مشترک ایران و ارمنستان مرز ارس و مرز مشترک زمینی مقری - نوردوز است و مسائل مربوط به ایجاد کریدور ترانزیتی به منظور اتصال میان جمهوری نخجوان با جمهوری آذربایجان مسائلی که در آینده باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد. ضمن اینکه تلاش برای ایجاد کریدور اتصالی میان نخجوان و آذربایجان یک تلاش برای مقابله به مثل با ارمنستان در خصوص گذرگاه اتصالی لاچین به قره‌باغ است.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورمان علیرغم دستیابی به مولفه های نسبی قدرت، لیکن تحت مضائق و فشارهای سیستماتیک چندساله اخیر به شدت فرسوده و منفعل شده و تا حد زیادی از تاثیرگذاری و بازدارندگی در جوار مستقیم خود بازمانده است. آن در جنوب و در همسایگی با شیوخ دشمن و اسرائیل، و این هم اینک دست اندازی پوتین و اردوغان و علیف در شمال. شاید بتوان گفت که انفعال و تماشاگری اخیر تهران به فعال مایشایی روسیه و ترکیه و اسرائیل در دست اندازی به ژئوپولیتیک منطقه، دستکاری در مرزهای جغرافیایی، ایجاد کریدورهای محدود کننده به ضرر ایران و دامن زدن به تنش های قومی، تغییر و تحول کوچکی نیست.
ادامه مطلب
ابوالفضل مجیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در قرن بیست و یکم که قرن پیشرفت های متعدد بشری است و قرن غلبه گفت وگو و منطق بر زور و جنگ و قرن صلح و دوستی است، تنها خواسته مردم و ساکنان و اهالی منطقه قره باغ (آرتساخ) داشتن حق زیستن در آرامش و پیشرفت اقتصادی، فرهنگی و علمی و اجتماعی است که این مهم با راهکار اعمال حق تعیین سرنوشت در منطقه مذکور اعم از اعطا خودمختاری یا پیوستن به کشور مورد انتخاب ساکنان (آذربایجان یا ارمنستان) عملیاتی می شود و اعمال خشونت، زور و جنگ و انجام هزینه های گزاف ناشی از جنگ را نیاز ندارد.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه نتوانست از تحقق و پیگیری راهبرد بی‌طرفی فعال در قبال مناقشه قره باغ به یک امتیاز دیپلماتیک دست پیدا کند، پیرامون میزان موفقیت طرح ابتکاری وزارت امور خارجه برای ایجاد صلح در مناقشه قره باغ بر این باور است که طرح وزارت امور خارجه برای اتمام مناقشه قره باغ موفقیت آمیز نخواهد بود.
ادامه مطلب
امیر سجادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ فعلی میان آذربایجان و ارمنستان عرصه خوبی را برای راستی آزمایی دو دیدگاه مزبور فراهم کرده است. قرار گرفتن ترکیه، کشوری سنی مذهب با زمامدارانی دارای تمایلات اسلام سَلَفی و از جنس قرائت اخوان المسلمین در کنار آذربایجان، کشوری شیعی مذهب با رهبرانی به لحاظ فکری لائیک، گویاترین دلیل بر ابطال دیدگاه «سیاست بسط ایده ئولوژیک اسلام اخوانی» توسط زمامداران آنکارا است.
ادامه مطلب
ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: رجوع به اصل «حق تعیین سرنوشت» از جمله مطرح ترین راه حل‌های حقوقی برای حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه ناگورنو- قره باغ در سه دهه گذشته به شمار می‌رود تا ارامنه قره باغ درباره آینده سرنوشت سیاسی خود از جمله ادامه وضعیت خودمختاری در جمهوری آذربایجان (همانند دوران حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی)، استقلال در قالب جمهوری آرتساخ (وضعیت دوفاکتو سه دهه گذشته) و یا الحاق به ارمنستان تصمیم بگیرند.
ادامه مطلب
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اما در این جا پرسشی مطرح می شود که اساسا چرا سازمان امنیت سازمان ملل نمی تواند در کاهش یا از بین بردن این بحران عملکرد شایان ذکری را از خود نشان دهد. برای پاسخی کوتاه به این سوال باید اشاره کرد که دلیل این امر در آن است که این سازمان استقلال خود را از دست داده است و همواره باید بر طبق نظر و رای قدرت های هژمون باشد.
ادامه مطلب
مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده آمریکا نقش محافظه‌کارانه‌ای را در این بحران اتخاذ کرده است. واشنگتن از طرفی مباحث مربوط به پایگاه‌های نظامی خود و منافع اسرائیل را در نظر دارد و از طرفی لابی قدرتمند ارمنی در کنگره را. این وضعیت موضع محافظه‌کارانه هرچه تمام‌تر واشنگتن در این بحران را باعث شده است و جز چند اظهار‌نظر کلی، چیز دیگری را شاهد نبوده‌ایم.
ادامه مطلب
محمدحسین نامدار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق اظهار مقامات وقت نظامی کشورمان، علاوه بر ارائه مشاوره نظامی به سران باکو و آموزش نظامی نیروهای آذربایجانی، از ایران نیروهایی هم برای جلوگیری از پیشروی بیشتر متجاوزین ارمنی به مناطق جنگی اعزام شدند. بنا بر اظهارات محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران، تعدادی از نیروهای ایرانی در صحنه جنگ شهید شد و جنازه برخی از آنها در خاک جمهوری آذربایجان دفن شدند. علاوه بر اینها، ایران پذیرای ۷۰ هزار آواره جنگی از آذربایجان در خاک خود بود و برای سال های سال کمک های انساندوستانه خود را به آوارگان جنگی مستقر در خاک جمهوری آذربایجان اعطا می کرد. آنقدر احساس نزدیکی با مردم جمهوری آذربایجان وجود داشت که در سال ۱۹۹۳ هاشمی رفسنجانی هواپیمای ریاست جمهوری را به نخجوان فرستاد تا حیدر علیف، رئیس مجلس عالی نخجوان را برای برعهده گیری پست ریاست جمهوری آذربایجان، به باکو منتقل کند. در مقابل تمامی این کمک ها، نمک نشناسی های فراوانی مشاهده شد.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که موضع تهران در مناقشه قره باغ نباید صرفا بر اساس منافع ترک ها و یا ارامنه تعریف شود، پیرامون پاردایم دیپلماتیک تهران در قبال مناقشات منطقه ای و بین المللی بر این باور است که حضور و یا عدم حضور جمهوری اسلامی ایران در یک مسئله منطقه‌ای و بین المللی متغیری از این واقعیت است که از نگاه تصمیم گیران و تصمیم سازان نظام جمهوری اسلامی ایران آن موضوع و یا مناقشه تا چه اندازه به ارزش‌های انقلاب اسلامی نزدیک و یا دور است؟
ادامه مطلب
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه معتقد است که به طور طبیعی باید نقش مهمتری در تمام مناطق بازی کند و بنابراین جایگاه والاتری در صحنه عام بین المللی مطالبه نماید نه آن که در یک سطح حداقلی به عنوان سخنگوی ۲۵۰ میلیون ترک زبان بماند.
ادامه مطلب
ولی کالجی در یادداشتی می نویسد: روابط ترکیه و جمهوری آذربایجان که حیدرعلی اف همواره از آن با عنوان «یک ملت با دو کشور» یاد می کرد، به جز مقطع بسیار کوتاه امضای پروتکل عادی سازی مناسبات بین ارمنستان و ترکیه در سال ۲۰۰۹ از سطح بسیار بالایی برخوردار است. باکو و آنکارا همواره نخستین مقصد سفر خارجی رهبران دو کشور پس از پیروزی در انتخابات در سه دهه گذشته بوده است.
ادامه مطلب
علیرضا محرابی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که آذری های داخل کشور در دام اردوغان پیرامون مناقشه قره باغ نیفتند، پیرامون موضع درست تهران در برابر مناقشه قره باغ بر این باور است که بهترین استراتژی جمهوری اسلامی ایران در قبال مناقشه قره باغ راهبرد «بی طرفی فعال مبتنی بر درگیر کردن سازمان های بین المللی» است. ذیل این سیاست، جمهوری اسلامی ایران در عین اینکه در قبال مناقشه قره باغ، هم در برابر ارمنستان و هم در قبال جمهوری آذربایجان موضع بی طرف را در پیش می گیرد، باید تلاش های جدی دیپلماتیکی هم برای درگیر کردن ظرفیت های سازمان ها، نهادها، ارگان ها و دیگر بازیگران بین المللی برای حل وفصل نهایی این مناقشه را در دستور کارخود قرار دهد.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مجموعه فعالیت های رژیم صهیونیستی در آذربایجان تهدیدی بر امنیت ملی ایران محسوب می شود، ولی ایران با مدیریت تهدید توانسته تا حدودی آن را عقیم کند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: انگیزه آذری‌ها و ارمنی‌ها را در رودرویی با یکدیگر می‌توان در یک سطح موازی قرار داد ولی سطح توان این دو را هنوز باید در استمرار درگیری‌هایی سنجید که هزینه‌اش را قربانیان دو سوی جبهه‌های جنگ خواهند پرداخت.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اختلاف بر سر قره باغ یکی از غامض ترین مناقشات نیم سده اخیر است که مانند مساله کشمیر و اراضی اشغالی ۱۹۶۷ فلسطین، یافتن راه حلی پایدار و دائمی برای آن دشوار است.
ادامه مطلب