
پیامدهای بحران اوکراین بر مذاکرات وین
با آرام گرفتن بحران اوکراین، بار دیگر ایران در وین زیر ذره بین همه طرف ها به ویژه واشنگتن و مسکو قرار خواهد گرفت و به این ترتیب، مذاکرات وین تحت تاثیر تحولات بحران اوکراین، پیچیده تر از قبل خواهد شد.
ادامه مطلببا آرام گرفتن بحران اوکراین، بار دیگر ایران در وین زیر ذره بین همه طرف ها به ویژه واشنگتن و مسکو قرار خواهد گرفت و به این ترتیب، مذاکرات وین تحت تاثیر تحولات بحران اوکراین، پیچیده تر از قبل خواهد شد.
ادامه مطلبکارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از بین سطور برخی گزارشهای امنیتی رسانههای اسرائیلی پیدا بود که تلآویو در پشت پرده در حال میانجیگری میان مسکو و پایتختهای غربی برای کاهش تنش است. البته قبل از این که بحران به این شکل بالا بگیرد، نفتالی بنت پیشنهاد نشست سران روسیه و اوکراین را مطرح کرده بود. اسرائیل که روابط راهبردی با دو طرف بحران یعنی آمریکا و اروپا و روسیه دارد، تمایل به وقوع تنشی بزرگ میان آنها ندارد. وقوع یک جنگ در این منطقه و "تنش تاریخی" دیگری میان غرب و روسیه علی رغم پارهای منافع اقتصادی مثل صادرات گاز به اروپا، اما تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار میدهد و دود این تنش میتواند آن را در منطقه پرآشوب خاورمیانه و در سایه حضور فزاینده روسیه به ویژه در سوریه اذیت کند. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که اخیرا مسکو با به پرواز درآوردن جنگندههای خود بر فراز جولان اشغالی به نوعی تلاش کرد که اسرائیل را برای تکاپو انداختن بیشتر لابیهای خود در آمریکا و اروپا فشار آورد که ظاهرا در نتیجه همین میانجیگریها و مذاکرات فشرده روسیه و طرفهای آمریکایی و اروپایی بحران "تا حدودی" در حال فروکش کردن است.
ادامه مطلبقطعا کشمکش های داخلی در آمریکا ارتباطی با ایران ندارد ولی آنچه در واشنگتن می گذرد حاوی این پیام برای ایران است که چالش خروج مجدد آمریکا از توافق، همچنان پابرجا است. به این ترتیب ممکن است ایران به فشار بر دولت بایدن برای تضمین خارج نشدن مجدد آمریکا از برجام ادامه دهد یا این که خواستار منفک شدن تحریم های اقتصادی از برنامه هسته ای خود دشود یا این که به تقویت توانایی های هسته ای خود به طور محرمانه ادامه دهد تا اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا از برجام خارج شد، اهرم های فشاری برای مقابله با واشنگتن در اختیار داشته باشد.
ادامه مطلبدر حالی که تهران برای لغو تحریمهای بیشتر تلاش میکند، با رضایتمندی خاطرنشان خواهد کرد که معافیتهای روز جمعه تایید کننده این ادعاست که برنامه هستهای ایران جنبههای غیرنظامی دارد.
ادامه مطلبتجربه نشان داده که تا زمان حاصل شدن نتیجه، نباید در تعیین زمان آن تعجیل نشان داد. همواره، این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین اقدام نادرستی انجام دهد که به سادگی، بتواند، به مذاکرات ضربه وارد کند. در مرحله پیشرفته کنونی از مذاکرات، ایجاد تنش غیر ضروری و به خطر انداختن دستیابی به نتیجه مثبت، غیر قابل قبول است. پنج دقیقه تا خط پایان باقی مانده است و باید طرفین این بخش آخر را با عزت، سریع و کارآمد بگذرانند.
ادامه مطلبتعلیق دور هشتم مذاکرات وین و بازگشت نمایندگان کشورهای شرکت کننده به پایتخت ها برای تصمیم گیری های سیاسی، همه محافل سیاسی بین المللی را در انتظار شنیدن موضع نهایی مقامات ایرانی قرار داده است که می تواند توافق را از سطح فنی و اقتصادی که شامل تحریم ها و لغو آنها می شود، به سطح سیاسی ارتقاء دهد که مبنایی برای گفت وگوی مستقیم بین ایران و آمریکا خواهد بود.
ادامه مطلبحسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران از امکان جدی مذاکره با واشنگتن سخن گفت ولی آنچه عبداللهیان به وضوح به آن اشاره نکرد این است که آمریکا خواهان مذاکره فقط درباره بحران هسته ای و احیای برجام نیست بلکه بازگشت آمریکا به مذاکرات هسته ای، نتیجه تفاهم ها و شروط پشت پرده ای است که ماهیت سیاسی محض دارد و در گام نخست به نقش و نفوذ ایران در منطقه غرب آسیا مربوط می شود.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: سختی کار برای تهران در همین مهم برجسته است؛ اینکه از یکسو باید در برابر خواستهای حداکثری طرفهای مذاکره کننده در وین مقاومت کند. از سوی دیگر در بزنگاه نزدیکی به توافق، به مدیریت اوضاعی همت کند که میکوشد با بحران آفرینیهای تصنعی، در را بر همان پاشنه قبلی نگه داشته و بلکه اوضاع را به مراتب برای ایران سختتر کند.
ادامه مطلبنبیل فهمی می نویسد: تنش های کنونی بر سر اوکراین و ایران، یادآور مفهوم «نه جنگ و نه صلح» است که در قرن گذشته سال ها بر خاورمیانه حاکم بود و در عین حال هر چند وقت یک بار، برخی درگیری های نظامی محدود و تحرکات دیپلماتیک برای کنترل اختلافات – نه حل آن – روی می داد.
ادامه مطلبامانوئل ورون، استاد و پژوهشگر آکادمی نیروی دریایی و مؤسسه ملی زبانها و تمدنهای شرقی در این باره می گوید: «گفتمان دیپلماتیک چین از منع گسترش سلاح های هسته ای حمایت می کند، اما در واقع چین در حال تقویت زرادخانه هسته ای خود است و تا حدی از برنامه هسته ای ایران حمایت می کند. این ابهام راهبردی به پکن اجازه می دهد تا خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه قرار دهد.»
ادامه مطلبجاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر میرسد که تعیین ضربالاجل از سوی غرب برای ایران ولو بهطور ضمنی، ضمن اینکه در راستای تشدید فشار بر ایران در خلال مذاکرات است، چرایی و اهداف مختلفی را مدنظر داشته باشد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت یازدهم بخش مهمی از پرستیژ داخلی و بینالمللی خود را مدیون مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا بود که تا کنون دولت سیزدهم از چنین امتیازی محروم بوده یا اینکه در فکر کسب چنین پرستیژی نیست. دولت سید ابراهیم رئیسی نیز برای رهایی از حاشیههای کنونی و اتهاماتی مانند روسگرایی و چینگرایی باید از حق خود در مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا مشابه امتیاز دولت حسن روحانی بهرهبرداری کند.
ادامه مطلبباید اذعان کرد که تهران در برابر شرایطی که آن را از سیستم بانکی و بازارهای بین المللی منزوی می کند، توانایی نسبی را برای مقاومت نشان داده است. راهبرد «نگاه به شرق» با تقویت مشارکت با چین، روسیه و همسایگانش در آسیای مرکزی، این کشور را به راه اندازی اقتصاد مقاومتی قادر کرده است.
ادامه مطلبدفتر کنترل داراییهای خارجی (OFAC) نقشی کلیدی، مهم و نامحدود در اعمال تحریمها علیه عراق، کوبا و ایران داشته است. استفاده از همین ابزار توسط دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در قالب کارزار «فشار حداکثری» علیه ایران باعث شده این کشور در حال حاضر شرایط دشواری را تحمل کند.
ادامه مطلبدر بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت به صراحت از ایران نام برده نشده ولی شواهد نشان می دهد که منظور این کشورها ایران بوده است. در بخشی از این بیانیه آمده پنج کشور یاد شده متعهد به جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای هستند و به تلاش های دیپلماتیک دوجانبه و چند جانبه برای پرهیز از رویارویی های نظامی و تقویت ثبات و جلوگیری از شکل گیری رقابت هسته ای که به نفع هیچ کس نیست و خطری برای همه است، ادامه خواهند داد.
ادامه مطلببر خلاف اسرائیل که اطمینان دارد، ایرانی ها به صورت مخفیانه، در حال توسعه برنامه هسته ای خود هستند، امریکا همچنان معتقد است که ایران از زمان تعلیق برنامه نظامی اش در سال ۲۰۰۳ میلادی، تولید بمب هسته ای را کنار گذاشته است. واشنگتن و تل آویو نه فقط در خصوص روش های مورد نیاز برای مهار ایران بلکه در مورد فوریت اجرای آنها نیز با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
ادامه مطلبپس از نزدیک بودن فروپاشی احتمالی کامل مذاکرات وین سه حادثه محسوس بر خطرناکی اوضاع در منطقه خاورمیانه دلالت می کند.
ادامه مطلبتعیین خطوط قرمز – چه رسد به اجرای آن – کاری آسان و رها از ریسک نیست اما در نبود آنها هم آمریکا با این ریسک روبه روست که به سمت همان پیامدی حرکت کند که دیرزمانی است در تلاش برای پرهیز از آن است.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی با عقب نشینی از مواضع ضد برجامی خود، گفت: «اسرائیل از دیپلماسی به عنوان گزینه ارجح در برخورد با ایران حمایت میکند. ما با هر توافقی مخالف نیستیم ما با توافق خوب موافقیم.» لاپید قبلا گفته بود اسرائیل ترجیح میدهد آمریکا و دیگر قدرتهای جهانی، به جای اینکه با ایران به توافق، برسند، مذاکرات را ترک کنند.در اعتراض به عقب نشینی لاپید، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق رژیم اشغالگر قدس، کنار آمدن این رژیم با جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا بر سر توافق هستهای را نشانگر ضعف اسرائیل دانست و گفت: «ایران و جامعه بینالمللی، دولت ضعیف اسرائیل را جدی نمیگیرند و به رایزنی تلآویو علیه احیای توافق هستهای، بی اعتنا هستند.»
ادامه مطلبمحمدرضا بارز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر دستگاه تصمیم گیری و دیپلماسی کشور واجب خواهد بود با ایجاد تعادل در جهت گیری های آینده کشور و با استفاده از تمام ظرفیت تقابلی طرفین حاضر در وین، مانع از تکرار حوادث پایانی جنگ جهانی دوم، که در اثر جهت گیری یک سویه پهلوی اول رخ داد برای این مرز پرگهر شوند.
ادامه مطلباین هفت مقام که لئون پانتا، وزیر سابق دفاع، دیوید پترائوس، رئیس سابق سیا، رابرت ساتلوف، مدیر اجرایی موسسه سیاست های خاور نزدیک واشنگتن و دنیس راس، دیپلمات سرشناس آمریکایی از جمله آنها هستند در بیانیه هشدارآمیز خود تاکید کردند ایران به محکوم شدن در محافل بین المللی اهمیتی نمی دهد و تحریم های اقتصادی نیز دیگر بازدارنده نیستند.
ادامه مطلباسرائیل به دولت دموکرات کنونی آمریکا و قدرتش برای سوق دادن ایران به سمت بازگشت به توافق هستهای اطمینانی ندارد. این احساس در تل آویو در حال شدت یافتن است که واشنگتن امروز ایران اتمی را خطری برای امنیت و منافع خود نمیبیند. این ترکیب عدم اطمینان در اسرائیل باعث می شود رفتن به سمت گامهای تنش زا ممکن باشد.
ادامه مطلبروشن است که ایرانی ها طبق عادت خود مذاکرات را پیش می برند. آنها مذاکرات هسته ای را بر اساس شیوه بافت فرش ایرانی، با صبر و حوصله پیش می برند که یک گره در بالا دارد و گره دوم زیر آن پنهان است.
ادامه مطلبنظام ایران می داند که در آستانه دستیابی به خواسته های ژئوپلتیک خود از آمریکا در منطقه است ولی در خصوص قرار دادن برنامه هسته ای و موشکی خود تحت نظارت غرب، مردد است. ایرانی های انقلابی دریافته اند که باید قدرتمند به نظر برسند نه مستضعف، از این رو می خواهند اطمینان یابند که دست برتر را در معادله منطقه ای دارند و زیردست نیستند.
ادامه مطلبشکی نیست که موضع آمریکایی غربی در قبال چین، پکن را به تشدید موضع خود در قبال شروط ایران برای بازگشت به توافق ۲۰۱۵ و تسهیل دستیابی به توافق جدید نمی کند.
ادامه مطلبدر ماه نوامبر، او از برنامه های دولت در راستای ایجاد صنعت فضایی سخن گفت و برای نخستین بار طی سال های متمادی، شورای عالی فضایی با حضور سرلشکر امیر علی حاجی زاده تشکیل یافت. تمامی این موارد، بلوف زنی بشمار نمی رود. ایران واقعا، جدی است.
ادامه مطلبتا به این لحظه دولت بایدن موفق نشده است فشار واقعی بر تهران اعمال کند چرا که در افزایش تولید نفت برای کاهش قیمت در سطح جهان موفق نبوده است. کشورهای حاشیه خلیج فارس با این مسئله مخالف هستند زیرا باعث زیان فراوان آنها میشود.
ادامه مطلباوایل روز سه شنبه، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هیئت نمایندگی ایران در گفت وگوهای وین، این چنین توئیت کرد: همتایان غربی به شیوه انتقادی و مقصر جلوه دادن خود ادامه می دهند و دیپلماسی واقعی را جایگزین شیوه های خود نمی کنند. وی در ادامه تاکید کرده که دیپلماسی رابطه ای دو طرفه است و سه امضا کننده اروپایی توافق هسته ای، یعنی فرانسه، آلمان و انگلیس، به همراه امریکا، دارای اراده سیاسی لازم برای رسیدن به توافق نیستند.
ادامه مطلبفقدان راهبرد مناسب برای تعامل با ایران موجب شده است هر سیاستی که اتخاذ شود – اعم از دستیابی به توافق یا برخورد نظامی – موجب قدرتمندتر شدن ایران شود.
ادامه مطلب