عربستان

بررسی اهمبت و اهداف سفر بشار اسد به عربستان

تلاش های ریاض جواب داد؟

حضور بشار اسد در جده برای شرکت در سی و دومین نشست سران اتحادیه عرب با استقبال بسیاری از سوی سیاستمداران حاضر در این شهر همراه شد. بنا بر این گزارش، محمد بن‌سلمان به عنوان میزبان این نشست، خرسندی خود را از حضور اسد در این شهر اعلام و تأکید کرد: «امیدواریم که بازگشت سوریه به اتحادیه عرب در حمایت از امنیت سوریه نقش داشته باشد و به پایان بحران این کشور منجر شود. ما هرگز اجازه نمی‌دهیم منطقه به میدانی برای نزاع و جنگ تبدیل شود. این همه سال نزاع و درگیری که ملت‌های ما از آن رنج بردند برای ما کافی است. ما تلاش خود را برای کمک به طرف‌های یمنی برای حل بحران در این کشور افزایش می‌دهیم.»

ادامه مطلب

چهل و سومین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

روابط بن سلمان و بایدن همچنان شکراب است

بن سلمان گفته است که با بایدن راه نخواهد آمد. او پیشنهاد سفر او به عربستان را رد کرد و با کاهش تولید نفت اوپک پلاس برای کاهش نرخ آن به دلیل نیاز جهانی به نفت ارزان از جمله نیاز امریکا و اروپا بعد از جنگ پوتین علیه اوکراین به آن، مخالفت کرد. او به تماس های تلفنی بایدن از واشنگتن جواب نمی دهد.

ادامه مطلب

دست های پنهانی که جنگ می خواهد

رد پای امارات و روسیه در جنگ خانمان سوز سودان

کشورهای روسیه و امارات متحده عربی و نیروهای حفتر و شبه نظامیان واگنر از نیروهای واکنش سریع سودان به فرماندهی حمیدتی حمایت می کنند در حالی که دولت لیبی مستقر در طرابلس و مصر و عربستان، حمایتی نصفه و نیمه از ارتش سودان به فرماندهی ژنرال البرهان دارند.

ادامه مطلب

لزوم فعالیت دستگاه دیپلماسی در برابر تحولات سودان

آینده سودان و تهدیدی برای جهان اسلام

سیدمحمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سودان کشوری پهناور و فقیر با ساختار و بافت قبیله‌ای است که در صورت به هم خوردن اوضاع امنیتی در آن، می‌تواند محل مناسبی برای پرورش گروه‌های مسلح شود. فقر و ناامنی باعث شده سودان یکی از کشورهای پرورش سربازان مزدور در جنگ‌هایی نظیر یمن باشد. حضور گروه‌های تکفیری در این کشور؛ هشدار پرورش تروریسم تکفیری را جدید‌تر می‌کند.پیشنهاد می شود دستگاه دیپلماسی کشور با همکاری عربستان در قالب سازمان همکاری‌ اسلامی ( OIC)نسبت به تهدید پیش روی جهان اسلام تدابیری اتخاذ نماید.

ادامه مطلب

هم چیز به جیک سالیوان واگذاشته شد

سوغات سلطان عمان در تهران؟

سفر سلطان عمان به تهران، تنها یک دید و بازدید معمول میان مقام‌‌های بلند پایه دو کشور همسایه نخواهد بود. این سفر از آن رو مهم است که حلقه‌ای از زنجیره‌ رخدادهای سیاسی و بلکه ژئوپلتیک در هفته‌های اخیر در منطقه خاورمیانه را شامل می‌شود. «هیثم بن طارق آل سعید» در این سفر آیا آخرین بخت خود را برای میانجیگری در روابط  تهران و غرب به آزمون می‌گذارد؟ یا تنها حامل پیامی از جانب غرب است که در صورت هرگونه تصمیم تهران، چشم‌انداز آتی این روابط پر تنش را در ماه‌های سرنوشت ساز پیش‌رو ترسیم می‌کند؟  

ادامه مطلب

تحولی که در روابط ایران و سعودی بر غرب آسیا می گذارد

وزش‌های سیاسی و مدیریت منطقه‌ای

محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: بی‌تردید تحول در روابط ایران و عربستان، وزش سیاسی قابل ملاحظه‌ای نه فقط در روابط دوجانبه بلکه در سطح منطقه‌ای است. همه انبار کلان منطقه غرب آسیا از این وزش سیاسی متأثر خواهند شد. هرچند که در مورد این وزش سیاسی نباید انتظارات را بیش از حد بالا برد ولی به نقطه عطف بودگی آن هم نمی‌توان بی‌توجه بود.

ادامه مطلب

نقش نشست چهارجانبه مسکو را در آینده سوریه

گفته‌های ناصر کنعانی پیرامون نشست چهارجانبه مسکو دربردارنده این نگاه است که نشست مذکور می‌تواند مکمل فرایند سیاسی برای بررسی تحولات سوریه و حل اختلافات میان دمشق و آنکارا باشد که در مرحله بعدی به نحوی زمینه‌ساز دیدار اردوغان و اسد، رؤسای جمهور ترکیه و سوریه خواهد بود.

ادامه مطلب

خروج از بحران، خیلی دور خیلی نزدیک

لبنان کماکان در بن بست

با گذشت ۳۵۷ روز (۱۱ ماه و ۲۲ روز) از انتخابات پارلمانی در لبنان هنوز این کشور در بلاتکلیفی به سر می برد و خبری دال بر رفع اختلافات احزاب و جریان های سیاسی پیرامون تعیین رئیس جمهور، نخست وزیر و کابینه جدید نیست، آن هم در شرایطی که لبنانی ها در بحران اقتصادی و معیشتی هم به سر می‌برند. با این حال در آستانه یک سالگی انتخابات پارلمانی ۱۵ مه ۲۰۲۲/ ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ برخی گروه ها بامحوریت حزب الله سعی در نزدیک کردن مواضع سایر جریان های لبنانی در جهت تشکیل دولت تازه دارند. 

ادامه مطلب

چهل و دومین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

آیا عربستان واقعا می تواند با اسرائیل رابطه برقرار کند؟

شاید عربستانی ها به سمت امضای "توافقات ابراهیم" با اسرائیل مثل کشورهای همسایه شان در خلیج فارس، بحرین و امارات متحده عربی، نروند. اما آنچه اکنون شاهدیم این است که عربستانی ها با اسرائیلی ها گفت وگو دارند و با آنها همکاری می کنند، همچنین بعضی از آنها از جمله بعضی یهودی ها از عربستان دیدن کرده اند.

ادامه مطلب

کشورهای عربی که هنوز مخالفند

سوریه همچنان در کش‌مکش آمدن یا نیامدن به اتحادیه عرب

حداقل پنج کشور با بازگشت سوری ها به اتحادیه مخالفند، از جمله قطر، مراکش، کویت، یمن و حتی مصر که اخیرا روابط خود را با سوریه احیا کرده است.

ادامه مطلب

با گرایش ریاض به ایران، احتمال عادی سازی سعودی - اسرائیلی کمتر از هر زمانی است

نتانیاهو آب دهان عربستان را باران می بیند

یک مقام ارشد پیشین اسراییلی: "یا باید دور میز (گفت وگو) حضور داشته باشید یا شما را به عنوان "غذای اصلی" روی میز می گذارند. حد وسطی هم وجود ندارد."

ادامه مطلب

دستاوردهای مورد انتظار تهران و ریاض

ایران چگونه می تواند از توافق با عربستان بهره برداری کند؟

مصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بین‌الملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئو‌پلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقه‌ای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.

ادامه مطلب

آغاز فعالیت دو سفیر زن عربستانی در اتحادیه اروپا و فنلاند

پوست اندازی مشهود در دیپلماسی عربستان نوین

سعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد اصلاحات ساختاری در عربستان سعودی بعد از ورود و تثبیت محمد بن سلمان در راس هرم مدیریتی این کشور در دستور کار قرار گرفته و ضمن تغییرات عمده در برخی ویژگی های مهم آن نظام سلطنتی، از جمله وضعیت حضور و فعالیت های مختلف زنان در جامعه عربستان، رویکرد جدی و متفاوت در مناسبات بین المللی نیز در اولویت کار ایشان است.

ادامه مطلب

دور جدید سفرهای منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان به موازات تداوم بحران در سیاست خارجی ایران

آب در هاون سیاست خارجی؟!

از بعد از ظهر سه شنبه هفته گذشته و با سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان و هم چنین لبنان، دور جدیدی از تحرکات منطقه‌ای وزیر امور خارجه آغاز شده است. آنگونه که اسپوتنیک خبر داده قرار است که حسین امیرعبداللهیان هفته آینده هم راهی سوریه شود. این سفرهای منطقه ای حسین امیرعبداللهیان در حالی انجام می‌شود که کماکان سیاست خارجی ایران در بحران به سر می‌برد و چالش های برجای مانده از سال گذشته هم چنان روی دیپلماسی کشور اثرگذار هستند. به همین دلیل طیفی از تحلیلگران و ناظران امر معتقدند تحرکات منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان اگرچه باید ادامه پیدا کند و می‌تواند به پویایی دیپلماسی ایران در خاورمیانه بعد از احیای روابط تهران - ریاض منجر شود، اما به هیچ عنوان کمکی به حل مشکلات اساسی و برون رفت کشور از بحران در عرصه سیاست خارجی نخواهد کرد. 

ادامه مطلب

یمنی ها آماده صلح می شوند

جنگ یمن در پایان راه

روند پایان دادن به جنگ یمن ۹ آوریل امسال شروع شد که یک هیئت سعودی برای مذاکره مستقیم با انصارالله که به حوثی ها نیز معروف است، به صنعا، پایتخت یمن، سفر کرد. عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هشت سال پیش برای مقابله با قدرت گرفتن انصارالله تشکیل ائتلاف داده و به یمن حمله کردند. سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره ای را نشان می دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.

ادامه مطلب

تحرکات اسرائیل در کنار مرزهای ایران

۱۷ کیلومتر تا مرز، زنگ خطری برای تهران؟

پنجشنبه هفته گذشته بود که الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل سفارت خود را در شهر عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان افتتاح کرد. فاصله این شهر (عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان) با مرز ایران ۱۷ کیلومتر است که جاده‌ای به طول ۴۵ کیلومتر، عشق‌آباد را به گذرگاه مرزی ایران متصل می‌کند. مراسم افتتاح سفارت اسرائیل در عشق‌آباد با حضور وزیران امور خارجه دو طرف برگزار شد.سفرای امارات، اوکراین و آمریکا از جمله میهمانان این مراسم بودند.

ادامه مطلب

منطقه آرام می شود

پیامدهای مثبت عادی سازی روابط ایران و عربستان

توافق عربستان و ایران پیامدهای مثبتی بر تمامی جهات خواهد داشت و در راستای پایان دادن به جنگ های شعله‌ور در منطقه حرکت خواهد کرد.

ادامه مطلب

ابعاد توافقنامه پکن

انگیزه چین برای عادی سازی روابط ایران و عربستان

انگیزه اقتصادی چین برای میانجی گری بین عربستان سعودی و ایران ریشه در وابستگی این کشور به نفت و گاز ایران و عربستان دارد به طوری که این دو کشور ۴۰ درصد منابع انرژی مورد نیاز چین را تامین می کنند. انگیزه دیگر چین از این میانجی گری، پیش بردن ابتکار «کمربند و جاده» است.

ادامه مطلب

احیای روابط دمشق - ریاض و نگرانی تل آویو

چرخش سیاست خارجی عربستان تا کجا ادامه دارد؟

کارشناسان می‌گویند که کشورهای عربی پس از توافق ایران و عربستان سعی دارند با اتخاذ رویکرد دوری از دستورات دیکته شده غرب و اتخاذ سیاست مستقل، فصل جدیدی از روابط خود با سوریه را آغاز کنند.  در مقابل ابن سناریو نیز مطرح است که اگر چه عربستان در تلاش است تا زمینه مساعدی را فراهم کند که سوریه بتواند در جلسه آتی اتحادیه عرب حضور داشته باشد، اما باید دید که با توجه به بحث‌ها و مخالفت های برخی کشورها در مورد سوریه وجود دارد، چه تغییراتی در سیاست داخلی و همچنین سیاست خارجی سوریه رخ خواهد داد

ادامه مطلب

تداوم اهمیت احیای برجام به موازات بهبود مناسبات منطقه ای تهران

مذاکرات هسته ای چه آینده خواهد داشت؟

اکنون وضعیت اقتصادی و معیشتی و نیز تحولات سیاسی و اجتماعی در داخل ایران کماکان شکننده است. در کنار آن چالش‌های سیاست خارجی کشور در سال گذشته با تمرکز بر سه موضوع جنگ اوکراین، اختلافات پادمانی و آینده برجام و نیز موضوع حقوق بشر کماکان بلاتکلیف مانده است. به‌همین‌دلیل باید آینده برجام در سایه احیای روابط تهران - ریاض به شکل دقیق‌تر بررسی شود تا به این سؤال پاسخ داد که توافق پکن و احیای روابط ایران و عربستان از اهمیت احیای برجام کاسته است یا به موازات بهبود مناسبات منطقه‌ای تهران با کشورهای عربی همچنان مذاکرات هسته‌ای ضرورت خود را حفظ کرده است؟

ادامه مطلب

پیامدهای مثبت توافق ریاض و تهران

آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه‌. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است‌ و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟

ادامه مطلب

عربستان در تلاش برای برقراری روابط عادی با دمشق

سوریه به جهان عرب باز می گردد؟

بعد یک دهه جنگ داخلی در سوریه به امید سرنگونی بشار اسد اکنون جهان عرب بیش از گذشته سعی در نزدیکی با دمشق دارد؛ حتی زمزمه های بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هم مطرح است. جالب اینجاست که عربستان سعودی به موازات احیای روابط با جمهوری اسلامی ایران و نیز تلاش مجدانه در مسیر برقراری صلح دائمی با یمنی ها که به انجام دو مرحله گسترده از تبادل زندانیان منجر شده است، اکنون نیم نگاه جدی هم به ترمیم روابط خود و هم چنین جهان عرب با سوریه دارد. 

ادامه مطلب

نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت گویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است

چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا

جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.

ادامه مطلب

سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است

مفهوم «برد و باخت‌» در سیاست خارجی

جلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است. تصوری عکس این امر به مفهوم نادیده گرفتن هرآن چیزی است که یک بازیگر صحنه سیاست بین المللی را دچارانزوا، بی‌عملی، آسیب و ضعف خواهد کرد. در این صورت، فرصت‌ها برای رقیبان و منازعه‌گران فراهم می‌‌شود. تهران در چالش با آنچه غرب در پی تحمیل آن به ایران است، جز تکیه بر اعتماد عمومی و پرهیز از اعمالی نیست که بر عمق و اندازه فاصله میان ملت و حاکمیت می‌‌افزاید.

ادامه مطلب

سفر هیئت‌های فنی ایران و عربستان را در راستی توافق دوجانبه

پاگشای سعودی

به فاصله ۴۸ ساعت بعد از دیدار حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن‌فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، شاهد سفر هیئتی از ریاض به تهران بودیم. خبر سفر این هیئت فنی بعدازظهر شنبه از سوی خبرگزاری رسمی عربستان (واس) مخابره شد. آن‌گونه که واس گزارش داد، در پی توافق‌های انجام‌شده میان تهران و ریاض، روز شنبه یک هیئت فنی از عربستان برای بازدید از سفارتشان در تهران و بررسی مکانیسم بازگشایی آن و همچنین بازگشایی کنسولگری عربستان در مشهد، وارد تهران شد

ادامه مطلب

چشمان نظاره گر یمنی ها برای پایان جنگ

تضمین‌های عربستان، عمان و ایران برای آتش بس در یمن

نزدیکی عربستان و ایران تاثیرات خود را بر روند پرونده یمن به همراه داشته، همچنین تلاش‌های فراوان مسقط موفق شده است چارچوبی کلی برای تمدید آتش بس ایجاد کند و روند جدیدی را برای گفت وگوی سیاسی باز کند.

ادامه مطلب

پایان جنگ یمن به موازات گام دوم توافق تهران - ریاض

جنگ یمن؛ نقطه، پایان

با توافق ۱۹ اسفند ۱۴۰۱/ ۱۰ مارس ۲۰۲۳ بین تهران و ریاض برای ازسرگیری مناسبات دوجانبه، ناظران از احتمال پایان جنگ یمن گفتند. در فاصله زمانی ۲۷ روزه بین توافق علی شمخانی و مساعد بن‌ محمد العیبان تا دیدار صبح پنجشنبه گذشته حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان برای عملیاتی‌کردن گام‌های توافق، مجموعه تحولات و اخبار واصله هم نشان از آن داشت که شعله‌های آتش جنگ یمن هم در حال فروکش‌کردن است.

ادامه مطلب

اجرائی‌شدن صلح ایران و عربستان پس از دیدار پنجشنبه وزرای امور خارجه دو کشور

دیپلماسی سفید

صبح پنجشنبه حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در پکن به صورت حضوری دیدار و گفت‌وگو کردند. دو طرف با تأکید بر ازسرگیری رسمی روابط دوجانبه، گام‌های اجرائی در مسیر بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌های دو کشور را مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار داده و درخصوص برخی از موضوعات روابط دوجانبه گفت‌وگو و تبادل نظر داشتند.

ادامه مطلب

مروری بر سالی که گذشت

ارزیابی روابط بین‌المللی: روندها، نهادها و افراد

سید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: نام چندین فرد، در روابط بین‌المللی بیشترین بسآمد را داشت. پوتین، زلنسکی، بایدن و شی. پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، شاید مطرح‌ترین بود. غرب کوشید که جنگ اوکراین را به سطح فردی تقلیل دهد و از جنگ پوتین بنامد. زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، هم به لحاظ مهارت‌های فردی و هم به لحاظ موقعیت و البته طراحی‌های رسانه‌ای که بسیار حائز اهمیت بود، مطرح شد. بایدن نیز سعی کرد به عنوان رهبر جهان غرب، خود را مطرح کند. اما شاید درخورتوجه‌ترین، شی، رئیس‌جمهوری چین بود که با برگزاری کنگره حزب کمونیست، نه فقط در داخل سیستم چین، بلکه در سطح‌ جهانی به عنوان شخصیتی موثر مطرح شد. ذکر نام این افراد به معنای کم‌توجهی به دیگران نیست. اما این چند نفر در سطح جهانی، فضای رسانه‌ای را به خود اختصاص دادند.

ادامه مطلب

بررسی تاثیرات دیدار امروز وزرای امور خارجه ایران و عربستان سعودی

صلح در عمل؟!

پس از گذشت ۲۷ روز از توافق پکن برای احیای روابط ایران و عربستان سعودی، طبق ادعای روزنامه الشرق الاوسط قرار است که وزرای امور خارجه دو کشور امروز پنجشنبه در چین دیدار کنند. این دیدار پس از سه تماس تلفنی میان حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان انجام خواهد شد.

ادامه مطلب