مطالب مرتبط با کلید واژه

تحریم های آمریکا علیه ایران


منافع اروپا در نجات برجام ورای پرونده هسته ای است
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش بیست و هشتم)

منافع اروپا در نجات برجام ورای پرونده هسته ای است

دلیل اصلی ناتوانی اتحادیه اروپا در اجرای مناسب برجام ضربه ای بود که ایالات متحده به آن وارد آورد. این شرایط با برچیدن چندجانبه گرایی به عنوان یک رویکرد گسترده تر یا به عبارت دیگر، لیبرالیسم به عنوان ایدئولوژی اصلی در تقسیم اطلاعات در نظم جهانی، همراستا بود. ایالات متحده به رغم چندجانبه گرایی حاکم، در قبال بحران ها و مذاکرات رویکردی دو جانبه و صرفا مبادله ای را دنبال می کند. این موضع گیری ایالات متحده در رابطه با توافق هسته ای ایران در نتیجه تمایل دونالد ترامپ به «مذاکره برای توافق بهتر» ایجاد شد و این تصور او را تقویت کرد که با تنها عمل کردن و اجرای سیاست «اعمال فشار حداکثری» می تواند ایران را به مذاکره از موضع ضعف بازگرداند. این موضع گیری همچنین در نقطه مقابل و تضاد کامل با تلاش اتحادیه اروپا برای «ترویج نظم جهانی مبتنی بر قوانین چند جانبه گرایی به عنوان اصل اساسی آن و سازمان ملل در مرکز آن» قرار داشت.

ادامه مطلب
ناتوانی اروپا در عمل به تعهدات برجامی بود که ایران را به اقدام واداشت
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش بیست و هفتم)

ناتوانی اروپا در عمل به تعهدات برجامی بود که ایران را به اقدام واداشت

ایران در نهایت در پاسخ به ناکارآمدی اقدامات اتحادیه اروپا و ناتوانی آن در اجرای صحیح برجام از طریق ارائه مشوق های اقتصادی به ایران، به سیاست «صبر راهبردی» خود پایان داد و سیاست «مقاومت حداکثری» را آغاز کرد. اعمال فشار آمریکا سبب شد ایران به طور تدریجی از تعهدات برجامی خود عقب نیشینی کند و استراتژی افزایش سهم در بازی برای وادار کردن اتحادیه اروپا به یافتن راهی برای اطمینان از اجرای صحیح توافق و بازگرداندن ایالات متحده را به آن در پیش بگیرد.

ادامه مطلب
تلاش هند برای استقلال از آمریکا به معنای نزدیکی به ایران نیست
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش بیست و چهارم)

تلاش هند برای استقلال از آمریکا به معنای نزدیکی به ایران نیست

مبنای روابط جدید هند با ایران مبتنی بر تغییرات پس از جنگ سرد در منطقه و در سال ۲۰۰۱ در جریان سفر نخست وزیر وقت هند به ایران و سفر متعاقب رئیس جمهوری ایران به هند به عنوان مهمان اصلی روز جمهوری در ژانویه ۲۰۰۳، گذاشته شد. بیانیه دهلی نو زیربنای راهبردی از نظر منافع مشترک در منطقه و در جهان قلمداد می شود و همه جنبه های همکاری دوجانبه- انرژی، ارتباطات، آموزش، علم و فناوری را با ارجاع ویژه به فناوری اطلاعات مورد بررسی قرار داده است. دو کشور همچنین چارچوبی برای تقویت همکاری های دفاعی ایجاد کرده اند.

ادامه مطلب
اقتصاد و تجارت، ضعیف ترین جنبه روابط تهران-مسکو
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش نوزدهم)

اقتصاد و تجارت، ضعیف ترین جنبه روابط تهران-مسکو

همکاری اقتصادی - مسکو به طور دائم قصد خود را برای توسعه همکاری های اقتصادی با تهران به رغم تحریم های واشنگتن اعلام کرده است. با این حال، در واقعیت گردش تجارت دو جانبه در سطح متوسط باقی مانده است. سهم ایران در تجارت خارجی روسیه در سال ۲۰۱۸ تنها ۰.۲ درصد بود که و ایران در فهرست شرکای تجاری خارجی روسیه در رتبه ۵۰ قرار گرفت و این در حالی بود که ایران در سال ۲۰۱۷ در جایگاه ۴۸مین شریک تجاری روسیه قرار داشت. فرصت های اقتصادی روسیه در مقایسه با چین که از سال ۲۰۰۸ شریک اصلی صادرات ایران بوده و یا حتی با آلمان و هند، اهمیت چندانی ندارد.

ادامه مطلب
نژادپرستی، نیروی پنهان پشت سیاست آمریکا در قبال ایران
یک آمریکایی ایرانی از تجربیات خود در ایالات متحده می گوید

نژادپرستی، نیروی پنهان پشت سیاست آمریکا در قبال ایران

وقتی سناتور لیندسی گراهام (جمهوری خواه از کارولینای جنوبی) ایرانی ها ذاتا غیرقابل اعتماد توصیف کرد، قلبم شکست، اما متعحب نشدم. با این حال، وقتی نماینده تد لیو (دموکرات از کالیفرنیا) به طور ضمنی گفت که در جریان اعمال ژئوپولتیک باید ایرانی ها را رها کرد تا همه از همه گیری کووید۱۹ بمیرند، ماجرا چیز دیگری بود.

ادامه مطلب
برجام تا پایان سال احتمالا احیا می شود/رئیسی توجهی به امتیازات اقتصادی غرب ندارد
مصاحبه ای با هنری مور درباره دولت منتخب ایران

برجام تا پایان سال احتمالا احیا می شود/رئیسی توجهی به امتیازات اقتصادی غرب ندارد

ساموئل نردینگ، معاون سردبیر «فاتوم» در ۱۳ ژوئیه با هنری رم از «گروه اوراسیا» درباره وضعیت مذاکرات هسته ای بین ایالات متحده و ایران در وین و ارزیابی مسیر احتمالی که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری منتخب ایران، و همچنین روابط آتی ایران و غرب گفت و گو کرد.

ادامه مطلب
بایدن هم به دنبال اجرای سیاست «چماق و هویج» است؟
برنامه ایالات متحده برای اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران

بایدن هم به دنبال اجرای سیاست «چماق و هویج» است؟

به گفته مقامات آمریکایی، دولت جو بایدن قصد دارد یک کارزار تحریمی علیه قابلیت های در حال توسعه ایران در زمینه حملات دقیق با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و موشک های هدایت شونده اعمال کند. مقامات امنیتی غرب می گویند این قابلیت ها را تهدیدی بزرگ تر از برنامه های غنی سازی هسته ای و موشک های بالستیک ایران علیه منافع آمریکا و ثبات خاورمیانه می دانند.

ادامه مطلب
از تحلیف رئیس جمهوری جدید تا احتمال به تاریخ پیوستن دیپلماسی
پیشروی تهران و واشنگتن به سمت توافق هسته ای کند است

از تحلیف رئیس جمهوری جدید تا احتمال به تاریخ پیوستن دیپلماسی

تابستان از نیمه گذشته و ایران و ایالات متحده هنوز نتوانسته اند در مذاکرات غیرمستقیمی که بر سر بازگشت به تعهدات برجامی خود آغاز کرده اند، به نتیجه برسند؛ و خبر بد اینکه هیچ نشانه ای از نتیجه گیری در آینده نزدیک دیده نمی شود و انتظار می رود روی کار آمدن یک رئیس جمهوری اصول گرا در تهران، شرایط را برای واشنگتن دشوارتر کند.

ادامه مطلب
۴ دلیل برای بازگشت ابراهیم رئیسی به توافق هسته ای
روحانی مسئولیت برجام را به رئیس جمهوری منتخب سپرده است

۴ دلیل برای بازگشت ابراهیم رئیسی به توافق هسته ای

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که کمتر از سه هفته در قدرت است، دیپلماسی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به جانشین خود یعنی ابراهیم رئیسی سپرده است که از ماه اوت کار خود را آغاز خواهد کرد. روحانی و جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، امیدوار بودند کار به اینجا نکشد و توافق هسته ای پیش از روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید در تهران احیا شود. بدین ترتیب، رئیسی و مردم ایران می توانستند از منافع اقتصادی توافق بهره ببرند و روحانی می توانست اعتبار از دست رفته خود را بازیابد. این نتیجه برد-برد برای همه طرف ها بود.

ادامه مطلب
ایران در پی فرصت اجماع با چین با ویژگی های جمهوری اسلامی
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش ششم)

ایران در پی فرصت اجماع با چین با ویژگی های جمهوری اسلامی

از دیدگاه ایران، «چند قطبی سازی» این فرصت را فراهم می آورد تا برای دفاع از منافع گسترده خود با دوستان اوراسیایی همکاری کند. به نظر می رسد ایران معتقد است که همکاری فزاینده با چین به ویژه در یک نظم بین المللی در حال تغییر، می تواند به «بزرگ شدن دوباره» آن کمک کند. با این حال، با توجه به تحلیل شورای اطلاعات ملی ایالات متحده، نظم نوین جهانی به رهبری آسیا که در آن قدرت های منطقه ای فعال توازن قوا را حفظ می کنند، همچنین به جهانی اشاره دارد که در آن قدرت های غیرغربی کنترل را در دست خواهند گرفت.

ادامه مطلب
آسیایی شدن در ارتباط مستقیم با اقتصاد مقاومتی
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش چهارم)

آسیایی شدن در ارتباط مستقیم با اقتصاد مقاومتی

ایران در دهه ۱۹۷۰ به عنوان بزرگ ترین اقتصاد منطقه، سرعت توسعه خود را بالا برد و سبب شد آژانس های بین المللی این کشور را به عنوان یک کشور بالقوه «ان.آی.سی/کشور جدید صنعتی» در کنار کشورهایی مانند جمهوری کره و سنگاپور به رسمیت بشناسند. ایران با اقتصادی در حال صنعتی شدن و در مسیر رشد، در حال تحول و در موقعیت خوبی برای تسلط بر آسیا و افزایش حوزه نفوذ تا دورترین نقاط قاره آسیا بود. تمایل ایران به آسیا پس از انقلاب به طرز چشمگیری تشدید شد. «نگاه به شرق» به ویژه با فاصله گرفتن ایران از غرب تقویت و با تحمیل تحریم های اقتصادی و سیاسی غرب تشدید شد. 

ادامه مطلب
خبر خوش نتیجه بخشی مذاکرات وین در راه است؟
افزایش احتمال پذیرش احیای توافق هسته ای از سوی ایران

خبر خوش نتیجه بخشی مذاکرات وین در راه است؟

اهمیتی ندارد که رئیس جمهوری ایران از کدام جناح است و اهمیتی ندارد که عمدتا از رئیسی تحت عنوان یک شخصیت «اصول گرای تند رو» یاد می شود. تصمیم گیری نهایی با رهبری است و ساختارهای دیگری هم در جمهوری اسلامی برای کسب اطمینان از تداوم سیاست ها فارغ از دولت، وجود دارد. حتی مجلس ایران که در حال حاضر تحت کنترل اصول گراهای تند رو است نیز نمی تواند تاثیرات قابل توجهی بر سیاست خارجی از جمله بر روند مذاکرات وین بگذارد.

ادامه مطلب
شکوفایی میلیونرهای ایرانی در میانه تحریم ها، کووید و انتخابات
رشدی که قابل توجه است

شکوفایی میلیونرهای ایرانی در میانه تحریم ها، کووید و انتخابات

اگرچه ایران تحت تحریم های ایالات متحده است و از آسیب های همه گیری کووید ۱۹ رنج می برد، اما شمار میلیونرها در این کشور افزایش قابل توجهی داشته. در سال ۲۰۲۰، شمار افراد با ارزش خالص بالا در ایران رشدی ۲۱.۶درصدی داشته که از میانگین ۶.۳ درصدی جهانی بالاتر بوده است. ثروت جمعی این میلیونرها به دلار هم رشدی ۲۴.۳درصدی داشته که رقم قابل توجهی است.

ادامه مطلب
انتقاد ابراهیم رئیسی از برجام به معنای نفی توافق نیست
نیاز رئیس جمهوری اصول گرا به توافق هسته ای

انتقاد ابراهیم رئیسی از برجام به معنای نفی توافق نیست

به رغم حملات رئیسی به روحانی به دلیل نشان دادن ضعف در مذاکرات بین المللی و اظهارات او مبنی بر نیاز به وارد شدن به صحنه بین المللی از موضع قدرت، او هم با این مساله ناگفته در میان مقامات ایران موافق است که اقتصاد ایران به شدت به احیا احتیاج دارد. ابراهیم رئیسی که در سال های گذشته به طور مکرر از برجام انتقاد کرده بود، در کارازهای انتخاباتی و پس از پیروزی تعهد خود به توافق هسته ای (به شرط بازگشت آمریکا به تعهداتش) را اعلام کرد.

ادامه مطلب
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر

اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر

ایجاد و حفظ یک برنامه تعامل مثبت بین اتحادیه اروپا و ایران امروز بیش از هر زمان دیگری ضروری است. با توجه به تنش های منطقه ای در خاورمیانه و پیامدهای بین المللی ناشی از خروج یکجانبه دولت ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، این تعامل چالش برانگیز شده، اما همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است. مساله برای اتحادیه اروپا در کل و برای کشورهای عضو آن این است که منافع آنها در گرو حیات برجام و لزوم توسعه روابط با ایران در راستای یافتن راه حل های مترقی برای بسیاری از منازعات و تنش ها در خاورمیانه است. طرفداری از اقدامات اعتماد سازی، آغاز یک روند گفت و گوهای امنیتی و ارتقاء یک برنامه مثبت همکاری های منطقه ای، می تواند پیش نویس صفحه جدیدی در تعاملات اتحادیه اروپا با ایران باشد. بنیاد مطالعات مترقی اروپایی در همین راستا تجزیه و تحلیل جامعی از چالش ها در روابط ایران و اتحادیه اروپا و توصیه های مبتنی بر شواهد درباره چگونگی مقابله و غلبه بر این چالش ها ارائه داده است.

ادامه مطلب
اروپا در عدم تعهد به برجام، ناتوانی در برابر آمریکا را ثابت کرد
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر (بخش بیست و هفتم)

اروپا در عدم تعهد به برجام، ناتوانی در برابر آمریکا را ثابت کرد

در اصل، نقطه شروع تعامل با ایران تسهیل تحریم ها مطابق وعده های مطرح شده در زمان امضای برجام است. تهدید تحریم های برون مرزی آمریکا در دولت ترامپ چنین اتفاقی را تقریبا غیرممکن کرد. اقداماتی که دولت های اروپایی انجام دادند، بی فایده بودند. اروپایی ها خود اذعان داشتند که اهمیت این اقدامات در تاثیر عملی آنها نیست و به عنوان یک بیانیه سیاسی در حمایت از توافق هسته ایست. اما حقیقت این است که به تصویر کشیدن اقدامات سیاسی به عنوان بیانیه های سیاسی، پذیرش ناتوانی است. اتحادیه اروپا باید برای بازپس گیری قدرت اقدام و تاثیرگذاری خود تلاش کند.

ادامه مطلب
برجام کلید اروپا برای ایفای نقش در ژئوپلیتیک خاورمیانه است
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر (بخش بیست و ششم)

برجام کلید اروپا برای ایفای نقش در ژئوپلیتیک خاورمیانه است

شکست اتحادیه اروپا / ای ۳ در پایبندی به تعهدات برجامی پس از خروج ایالات متحده از توافق بود که نهایتا ایران را به عقب نشینی از تعهدات هسته ای واداشت. ناتوانی اروپا در عمل به تعهداتش سبب شد اجماع در داخل ایران برای ماندن در توافق کاهش یابد، جایگاه اروپا آسیب ببیند و در نتیجه، توانایی در شکل دادن به وقایع در ایران و منطقه را از دست بدهد. با این حال، هنوز امکان جبران خسارت وجود دارد.

ادامه مطلب
لجبازی ترامپ بود که اروپا را به مقابله با آمریکا در رابطه با ایران واداشت
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر (بخش بیست و دوم)

لجبازی ترامپ بود که اروپا را به مقابله با آمریکا در رابطه با ایران واداشت

وقتی سوئیفت در برابر فشارهای ایالات متحده سر خم و ارتباط بانک های ایرانی را قطع کرد، حتی بانک های ردیف دوم و سوم هم از هرگونه معامله مربوط به ایران برای مشتریان خود، و نه فقط معاملات با دلار، امتناع ورزیدند. آمریکا حتی حاضر نشد به خواسته اتحادیه اروپا، یک بانک ایرانی را به طور خاص برای انتقال های مالی در معاملات موارد بشردوستانه از این تحریم ها معاف کند. بدین ترتیب، اگرچه چنین معاملاتی باید از طریق سوئیفت با هر نهاد خارج از فهرست سیاه در ایران از نظر قانونی امکان پذیر می شدند، اما واقعیت این بود که پرداخت ها برای تحویل غذا و دارو به ایران هم دچار مشکل شد. در این زمان بود که اتحادیه اروپا در صدد دور زدن تحریم های آمریکا برآمد و به طور فعالانه اقدامات خاصی را برای حفظ تجارت مشروع با ایران، آغاز کرد.

ادامه مطلب
عدم شفافیت بیش از تحریم ها به تجارت ایران-اروپا آسیب رساند
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر (بخش بیست و یکم)

عدم شفافیت بیش از تحریم ها به تجارت ایران-اروپا آسیب رساند

ایران به طور کلی از استانداردهای مالی بین المللی عقب تر است. این مساله تا حدودی به مبهم بودن ماهیت اقتصاد این کشوردر نتیجه نزدیکی روابط بسیاری از فعالان تجاری با دولت، به ویژه نهادهای امنیتی یا بنیادهای مذهبی، مربوط می شود. جدای از تحریم های آمریکا، مواردی «عادی» تری مانند ثبت شرکت، رویه های مالیاتی، اطمینان حقوقی و شفافیت فعالیت شرکت ها هم به این مشکل افزوده شده و تردید شرکت های غربی برای تجارت در ایران را تشدید کرده است.

ادامه مطلب
اقتصاد و تجارت در رابطه آشفته ایران و اروپا
اروپا و ایران در خاورمیانه ای در حال تغییر (بخش بیستم)

اقتصاد و تجارت در رابطه آشفته ایران و اروپا

چشم انداز روابط اقتصادی اتحادیه اروپا و ایران در کمتر از دو سال از نویدبخش به خطرناک تغییر یافت. انتخابات ۲۰۱۶ ریاست جمهوری آمریکا اولین ضربه به این روابط پس از امضای توافق هسته ای ۲۰۱۵ بود. پس از آن هم فضای آشفته تجارت در جمهوری اسلامی در نتیجه تحریم ها و عدم تمایل بانک های اروپایی به تامین مالی پروژه ها در ایران مانع از آن شد که بسیاری از شرکت ها توافق های پیشین را پیش ببرند. در نتیجه این تحولات، حجم تجارت دوجانبه خیلی کمتر از آن شد که انتظار می رفت.

ادامه مطلب
احیای برجام برای آمریکا اهرم فشار پدید می آورد؟
تردید بیهوده مخالفان توافق هسته ای در واشنگتن

احیای برجام برای آمریکا اهرم فشار پدید می آورد؟

در حالی که مذاکرات هسته ای غیرمستقیم بین ایالات متحده و ایران در وین به خوبی پیش می رود، احتمال دستیابی به توافق و از دست رفتن اهرم فشار واشنگتن بر تهران بسیاری را در کنگره نگران ساخته است. جمهوری خواهان سنا اینطور استدلال می کنند که تحریم های دونالد ترامپ مقدار زیادی اهرم فشار بر جمهوری اسلامی ایجاد کرده و دولت جو بایدن نباید «صرفا برای بازگشت به توافق هسته ای ۲۰۱۵» از این اهرم فشار چشم پوشی کند. حتی اعضای حزب دموکرات رئیس جمهوری هم روند بازگشت به توافق دوره باراک اوباما را کند کرده اند. اما واقعیت کاملا برعکس است. دولت بایدن تنها با بازگشت به انطباق با برجام می تواند اهرم های فشار ایالات متحده بر ایران را احیا و منافع آمریکا را تضمین کند.

ادامه مطلب
تند شدن برنامه هسته ای ایران در صورت پیروزی یک چهره تندرو
سیاست و دیپلماسی آمریکایی مبتنی بر اطلاعاتی ناکامل است

تند شدن برنامه هسته ای ایران در صورت پیروزی یک چهره تندرو

اگر مذاکرات با هدف احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شکست بخورند و تحریم های اقتصادی علیه ایران پابرجا بمانند، آیا تهران در صدد دستیابی به سلاح هسته ای برخواهد آمد؟ آیا حتی در صورت احیای کامل برجام، ایران به دنبال سلاح هسته ای خواهد بود؟ یا همانطور که برخی مقامات ایرانی و رهبر معظم انقلاب گفته اند، هیچ علاقه ای به تبدیل شدن به یک قدرت تسلیحات هسته ای ندارد؟

ادامه مطلب
گزارش ویژه دیپلماسی ایرانی از سنگ اندازی اروپایی ها در مذاکرات وین
نقش نه چندان سازنده ای که سه کشور اروپایی در پیشبرد گفت وگوها دارند

گزارش ویژه دیپلماسی ایرانی از سنگ اندازی اروپایی ها در مذاکرات وین

اگرچه تیم آمریکایی در زمان برگزاری جلسات کمیسیون مشترک نظارت بر برجام و جلسات کارگروه های تشکیل شده در جریان اولین گفت و گوهای وین در این شهر حضور دارد، اما هیچ ارتباط مستقیمی بین آنها و ایران نیست. به خواسته طرف ایرانی، اروپایی ها نقش میانجی و پیام رسان را ایفا کرده اند و در این زمینه چندان قابل اطمینان نبوده اند. ایران همزمان با طرف های اروپایی، با متحدان چینی و روس خود نیز دیدار داشته و به گفته منابع آگاه از روند مذاکرات، فضا به گونه ای بوده که طرف آمریکایی نیز مجبور شده برای دستیابی به تصویری واضح تر از خواسته های ایران با تیم های روسی و چینی دیدار و گزیده همه شنیده های خود را جمع بندی کند.

ادامه مطلب
تحریم ها بیشترین آسیب را به بخش عمرانی وارد آوردند
ایران تحت تحریم (بخش نهم)

تحریم ها بیشترین آسیب را به بخش عمرانی وارد آوردند

کمترین درصد کارگران بیمه شده در بخش کشاورزی (۸ درصد در سال ۲۰۱۸ در جدول ۱۰) و پس از آن ساخت و ساز (۲۵ درصد) است. در سال ۲۰۱۸ این بخش ها ۳۰ درصد از نیروی کار را به خود اختصاص داده بودند. بحران اقتصادی پس از اعمال تحریم ها در چند سال گذشته بیشترین ضربه را به بخش عمرانی وارد آورد اما حداقل تاکنون، تاثیر چندانی بر بخش کشاورزی نداشته است.

ادامه مطلب
لزوم احیای دیپلماسی هسته ای با ایران برای آمریکا
اقدامات خرابکارانه مثل حمله نطنز راه حل نیستند

لزوم احیای دیپلماسی هسته ای با ایران برای آمریکا

دیپلماسی همواره تنها راه معقول برای رفع تنش ها بین ایران و آمریکا بوده است، اما وقتی سیاست خارجی بر جریان های عاطفی سوار و تسلیم وسوسه های حیله گرانه می شود، دولتمردان هوشمند و با ظرافت به پشت صحنه رانده می شوند. این اتفاق در ایالات متحده یک مرتبه پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و اخیرا هم در دوران ریاست جمهوری پرهیاهوی دونالد ترامپ رخ داد. شاید بهترین مثال برای آن، تصمیم یکجانبه ترامپ به خارج کردن آمریکا از توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایران باشد.

ادامه مطلب
ایران در کاهش فقر موفق بوده اما در کاهش نابرابری نه
ایران تحت تحریم (بخش ششم)

ایران در کاهش فقر موفق بوده اما در کاهش نابرابری نه

ارزیابی تاثیر تحریم ها بر نابرابری درآمد به اندازه فقر ساده نیست. ایران به طور کلی در کاهش فقر، و نه در کاهش نابرابری موفق بوده است. جای تعجب هم ندارد چون توزیع سرمایه انسانی و در نتیجه درآمد کار نابرابر است. به علاوه، ایرانی ها درآمد حاصل از رانت نفت- برخی از طریق انتقال نقدی و یارانه و برخی از طریق دسترسی به قراردادهای دولتی و اعتبار یارانه ای- دارند. سازوکارهای توزیع پیچیده هستند، اما دست کم در دو مورد آخر، افراد با ارتباطات سیاسی از مزیت برخوردار هستند. این شرایط قبل از انقلاب وجود داشت و امروز هم ادامه دارد. نابرابری در دسترسی سیاسی، نابرابری در درآمد حاصل از رانت نفت ایجاد می کند.

ادامه مطلب
بازگشت ایران به بازار جهانی نفت تهدید نیست
قدرت اوپک پلاس در کنترل عرضه و تقاضا

بازگشت ایران به بازار جهانی نفت تهدید نیست

ایران اعلام کرده است که تنها در صورت لغو تحریم های ایالات متحده بر بخش های اصلی اقتصادی خود، یعنی نفت و گاز، به تعهدات برجامی بازخواهد گشت. در همین حال، تحلیل گران نگران پیامدهای منفی احتمالی احیای برجام در میزان عرضه و قیمت نفت در بازار جهانی هستند. لغو تحریم های ایران بر اساس توافق جدید بر سر برجام تولیدکنندگان عرب، تولیدکنندگان نفت شیل ایالات متحده و تولیدکنندگان روس را نگران می کند؛ اما این نگرانی ها احتمالا بی اساس هستند.

ادامه مطلب
آمریکا مشکلی برای بازگشت به برجام ندارد
پایان دوره فعالیت ها در سایه

آمریکا مشکلی برای بازگشت به برجام ندارد

حامیان توافق هسته ای ایران از گذشتن هفته ها اول پس از مراسم تحلیف جو بایدن بدون پیشرفت آشکار در جهت بازگشت آمریکا به توافق برجسته سال ۲۰۱۵ اندکی خشمگین شده اند. آندسته از اعضای کنگره ایالات متحده و لابی گرانی که از همان ابتدای امر با برنامه جامع اقدام مشترک مخالف بودند، از این فرصت استفاده و علیه لغو تحریم های دولت ترامپ و بازگشت به انطباق با برجام گفت و گو کردند. با این حال، نظرات اعضای کنگره به ویژه شاهین های جمهوری خواه مانند آنهایی که از رئیس جمهوری بایدن خواسته اند دست از تحریم هایی که در برابر ایران «اهرم فشار» ایجاد کرده برندارد، چندان در رابطه با دیپلماسی مداوم اهمیتی ندارد.

ادامه مطلب
تحریم ها به نقش ایران به عنوان نیروی تعدیل در یک منطقه آشفته آسیب رساند
ایران تحت تحریم (بخش چهارم)

تحریم ها به نقش ایران به عنوان نیروی تعدیل در یک منطقه آشفته آسیب رساند

مانند سایر نقاط جهان، طبقه متوسط ایران هم ستون فقرات توسعه اقتصادی و اصلاحات اجتماعی و سیاسی بوده و نقش اساسی در انتخاب روسای جمهوری اصلاح طلب و میانه ایفا کرده است که هر دو دولت (سال های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵) و (۲۰۱۳ تا کنون) از اصلاحات اقتصادی لیبرال حمایت و ادغام بیشتر در اقتصاد جهانی را دنبال می کردند. می توان ادعا کرد بحران اقتصادی ناشی از تحریم ها علاوه بر ایجاد مشکلات بسیار، بر روند اصلاحات سیاسی و اقتصادی نیز تاثیر منفی داشته و ایفای نقش ایران به عنوان یک نیروی بالقوه برای تعدیل در یک منطقه آشفته و در جامعه جهانی را تضعیف کرده است.

ادامه مطلب
فاصله تاثیرگذاری تحریم ها بر رفاه خانوارهای تهران و شهرستان ها
ایران تحت تحریم (بخش دوم)

فاصله تاثیرگذاری تحریم ها بر رفاه خانوارهای تهران و شهرستان ها

تحریم های ایالات متحده به عنوان یک شوک منفی بزرگ به اقتصاد، طبیعتا بر سطح زندگی ایرانی های عادی تاثیر گذاشتند. این تاثیر را در مشهودترین حالت آن می توان در معیار استاندارد زندگی، سرانه تولید ناخالص داخلی و همچنین در ارزیابی مصرف خانوار از طریق نظرسنجی ها مشاهده کرد. تصاویر ۱ و ۲ نشان می دهند که افزایش و کاهش سرانه تولید ناخالص داخلی و سرانه هزینه ها ارتباط تنگاتنگی دارند. بنابراین، یافته های ارقام ملی و داده های نظرسنجی مشابه است: دوره طولانی افزایش سطح زندگی حدود سال ۲۰۱۰ که تحریم ها در دولت اول اوباما تشدید شد، پایان یافت و تسهیل تحریم ها پس از توافق هسته ای ۲۰۱۵ در سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ به تقویت رشد انجامید که پس از آغاز تحریم های ترامپ در سال ۲۰۱۸ به سرعت از بین رفت.

ادامه مطلب