مطالب مرتبط با کلید واژه

ازبکستان


غیبت روسیه و پیشتازی امارات و عربستان در آسیای مرکزی
بازار انرژی های تجدیدپذیر داغ است

غیبت روسیه و پیشتازی امارات و عربستان در آسیای مرکزی

امارات و عربستان‌سعودی در حال حاضر روابط نزدیکی با کشورهای آسیای مرکزی مخصوصا آذربایجان و قزاقستان دارند. در سال‌های اخیر نیز همکاری‌های نزدیکی میان این کشورها در حوزه سرمایه‌گذاری‌های سبز صورت گرفته است؛ برای مثال امارات در راستای حفظ هدف کاهش گرمایش زمین تا یک و نیم درجه سانتی‌گراد، در ماه فوریه ائتلاف سه‌جانبه‌ای (تروئیکا) را با حضور دو کشور آذربایجان و برزیل تشکیل داد. این در حالی است که امارات سال گذشته میزبان کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل  (COP۲۸)در دبی بود و آذربایجان و برزیل نیز به ترتیب میزبانی این رویداد را در دو سال آینده بر عهده خواهند داشت.

ادامه مطلب
آسیای مرکزی و تحریم های روسیه
ضربه ای که مسکو خورده است

آسیای مرکزی و تحریم های روسیه

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین، چندین کشور آسیای مرکزی از مسکو فاصله گرفته اند. این امتناع از همسویی روابط پیچیده و دوسویه این جمهوری های شوروی سابق را با متحد تاریخی خود نشان می دهد و سوال اساسی این است که آیا این آغاز از دست دادن نفوذ روسیه در آسیای مرکزی است؟ 

ادامه مطلب
سفری بعد از دو دهه!
نگاه جدی میرضیایف به روابط با تهران!

سفری بعد از دو دهه!

شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهوری ازبکستان دیروز یکشنبه در اولین سفر رسمی خود از زمان به قدرت رسیدن به تهران سفر کرد. در این سفر که به دعوت رسمی سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان، انجام شد دو طرف برای چهارمین بار در دو سال گذشته با یکدیگر دیدار  داشتند. از آخرین سفر رئیس‌جمهوری ازبکستان به ایران بیش از ۲۰ سال گذشته است. تا پیش از این، آخرین سفر رئیس‌جمهور ازبکستان به تهران در سال ۱۹۹۲ توسط اسلام کریم‌اف انجام گرفته بود. شهریور گذشته نیز رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از ۱۸ سال سفری به این کشور آسیای مرکزی داشت. 

ادامه مطلب
سفر میرضیایف، نقطه عطف روابط تهران – تاشکند
ازبکستان برای بهره برداری از ظرفیت های ایران با هدف غلبه بر جبر جغرافیایی تلاش می کند

سفر میرضیایف، نقطه عطف روابط تهران – تاشکند

احمد قاسم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ازبکستان از نظر موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی از موقعیت بسیار حساس و ویژه‌ای در قلب آسیای مرکزی برخوردار است و با هر چهار کشور این منطقه یعنی قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان دارای مرز مشترک است. هیچ کشوری در آسیای مرکزی از این ویژگی جغرافیایی برخوردار نیست. به همین دلیل، عموماً از ازبکستان به‌عنوان «وزنه تعادل ژئوپلیتیکی» در منطقه آسیای مرکزی نام برده می شود؛ البته با وجود چنین مزیت شایان توجه ژئوپلیتیکی، ازبکستان کشوری با شرایط محصور در خشکی مضاعف است و برخلاف کشورهای محصور در خشکی که برای دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی و سایر نقاط جهان حداقل باید از یک کشور عبور کنند، ازبکستان ناچار است از هر چهار مسیر جغرافیایی حداقل از دو کشور عبور کند که این امر شرایط خاص ترانزیتی و اقتصادی را به این کشور تحمیل کرده است.

ادامه مطلب
تشدید رقابت بر سر خطوط ترانزیتی ترکمنستان
بیم و امیدهای عشق آباد

تشدید رقابت بر سر خطوط ترانزیتی ترکمنستان

عشق آباد با تلاش برای حفظ بی طرفی و استقلال خود، تلاش می کند کشورهای هر چه بیشتری را در توسعه این مسیرهای ترانزیای شرکت دهد و باور دارد که هر چه شمار بیشتری از کشورها در این حوزه فعال باشند، فرصت بیشتری برای توسعه اقتصاد و سیاست خود خواهد داشت.

ادامه مطلب
طالبان، معضل یا راه‌حل؟!
بررسی نشست کشورهای همسایه افغانستان در سمرقند

طالبان، معضل یا راه‌حل؟!

کریم داوودمعینی بر این باور است که نشست‌های مکرر کشورهای منطقه‌ای و همسایه افغانستان اساسا تأثیر مثبتی بر تحولات این کشور، امنیت همسایگان و در کل امنیت منطقه‌ای ندارد؛ تا زمانی که به نظر او حکومت طالبان در افغانستان روی کار باشد؛ چرا‌که این تحلیلگر یقین دارد حکومت طالبان به‌عنوان یک واقعیت میدانی توانسته است که تحولات دیپلماتیک را هم تحت تأثیر قرار دهد./محمدعلی نایبی اعتقاد دارد که طالبان اکنون برخلاف تمام تحلیل‌های سیاسی و رسانه‌ای جریان‌های داخلی در ایران که سعی در تطهیر طالبان داشتند، به توسعه گروه‌های تروریستی، تقویت قاچاق مواد مخدر و همچنین محدودکردن رسانه‌ها، حقوق زنان و حتی تحصیل و اشتغال بانوان و نادیده‌گرفتن حقوق همه جریان‌های سیاسی، اقوام و مذاهب غیرپشتون پرداخته است.

ادامه مطلب
ورود اسرائیل به جهان ایرانی در سایه‌ بی‌توجهی به قفقاز و آسیای میانه
نقشه هایی که تل آویو برای نفوذ کشیده است

ورود اسرائیل به جهان ایرانی در سایه‌ بی‌توجهی به قفقاز و آسیای میانه

فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید بتوان مهم‌ترین عامل در آینده‌ روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای آسیای میانه را شیوه‌ نقش آفرینی ایران در تحولات این منطقه دانست. علی‌رغم تمام سوابق و نکات برجسته در روابط تل‌آویو و کشورهای آسیای میانه، نقش ایران در اثر گذاری بر تحولات این منطقه از جهات مختلفی غیرقابل انکار است. کشورهای آسیای میانه به واسطه‌ محصور بودن در خشکی و نیاز به ارتباط با آب‌های آزاد به صورت ویژه نیازمند ارتباط با ایران هستند. این ظرفیتی است که به خصوص پس از جنگ روسیه و اوکراین به شکل پررنگ اهمیت خود را نمایان کرد.

ادامه مطلب
چرا ایران نمی‌تواند از عضویت در پیمان های بین‌المللی به دستاورد جدی برسد؟!
«شرق» در گفت و گو با معاون سابق وزارت امور خارجه بررسی کرد

چرا ایران نمی‌تواند از عضویت در پیمان های بین‌المللی به دستاورد جدی برسد؟!

محمدابراهیم رحیم پور در گفت وگویی تاکید دارد که متاسفانه در سیاست خارجی یک عزم و اراده جدی برای استفاده از ظرفیت دیپلماسی و عضویت در سازمان ها، پیمان ها و نهادها منطقه ای و فرامنطقه ای مانند اکو وجود ندارد.

ادامه مطلب
نفوذ دموکراسی در کشورهای پیرامونی پوتین
استونی و مولداوی پیشتازند

نفوذ دموکراسی در کشورهای پیرامونی پوتین

مولداوی، یکی از امیدهای اتحادیه اروپا که همیشه در تیررس پوتین بوده بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲، در بهبود شاخص حاکمیت قانون پیشتاز بوده است. اوکراین که مدت کوتاهی پس از حمله به اتحادیه اروپا درخواست عضویت کرد، از سال ۲۰۱۵ نیز امتیاز خود را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده است. 

ادامه مطلب
امارات در سودای نفوذ در اوراسیا
قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان کشورهای تازه هدف ابوظبی

امارات در سودای نفوذ در اوراسیا

امارات متحده عربی، این فرصت را فراهم می‌بیند که جایگاه خود را در آینده آسیای مرکزی بر اساس استراتژی‌هایی برای دستیابی به اهداف مهم ژئوپلتیک و ژئواکونومیک آن که متناسب با دیدگاه ابوظبی است؛ استوار کند.

ادامه مطلب
مهاجرانی که برای روسیه می جنگند
آسیای مرکزی، جنگ در اوکراین و موضوع مهاجرت

مهاجرانی که برای روسیه می جنگند

خسرو کارخیران خوزانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مهاجرت از آسیای مرکزی به روسیه برای کار قدیمی ترین نوع مهاجرت در این منطقه بوده است. این نوع از مهاجرت در انطباق کامل با نظریه های کارکرد استعمار در کشورهای مستعمره داشته بطوریکه این نوع مهاجرت ها بصورت شبکه ای متصل و مشترک از زبان مشترک مهاجرین منطقه (روسی)، و همچنین یکسان بودن قوانین مهاجرت در روسیه برای پذیرش مهاجران کشورهای این منطقه به روسیه عمل می کنند. 

ادامه مطلب
ایالات متحده به دنبال جای پایی در آسیای مرکزی
انتقال مالکیت هواپیماهای آمریکایی به تاجیکستان و ازبکستان

ایالات متحده به دنبال جای پایی در آسیای مرکزی

افغانستانی های زیادی، به ویژه آن هایی که با ایالات متحده همکاری می کردند، از کشور فرار کردند. در میان این افراد، خلبانان نظامی هم بودند که خانواده های خود را با هواپیماها و هلیکوپترهای نیروی هوایی افغانستان به تاجیکستان و ازبکستان بردند.

ادامه مطلب
از سمرقند تا نیویورک
ایران هنوز عضویت دائم پیمان شانگهای نیست

از سمرقند تا نیویورک

محمدابراهیم رحیم پور تاکید دارد: چیزی که مشخص است، این است که فعلا جمهوری اسلامی ایران عضو دائم سازمان همکاری شانگهای نشده است و سعی دارد مراحل عضویت در این سازمان همکاری را طی کند. البته عضویت دائم ما در سازمان همکاری شانگهای ارتباطی به نشست سمرقند در ازبکستان ندارد.

ادامه مطلب
آغاز جنگ استخباراتی امریکا و روسیه در آسیای میانه
هدف چیست؟

آغاز جنگ استخباراتی امریکا و روسیه در آسیای میانه

عبدالصابر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ظاهر نشان داده می شود که امریکا نگران وضعیت فعلی در افغانستان است و می خواهد با ایجاد شبکه های استخباراتی و سرمایه گذاری روی منابع انسانی، وضعیت در افغانستان را زیر نظر داشته باشد، اما واقعیت این است که اگر امریکا علاقه ای به وضعیت افغانستان و کنترل آن داشت، این کشور امروز در دامن تروریسم بین المللی پرتاب نمی شد. پس می توان حدس زد که هدف از این کار، تشدید بحران تروریسم در شمال افغانستان است تا علاوه بر خلق چالش های امنیتی برای کشورهای آسیای میانه، جمهوری خلق چین را نیز ناامن کند. 

ادامه مطلب
آسیای میانه، فرصت طلایی برای تقویت حوزه تمدنی ایران
به بهانه سفر رئیس جمهوری تاجیکستان به تهران

آسیای میانه، فرصت طلایی برای تقویت حوزه تمدنی ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی که در کشورهای آسیای میانه حضور موثر داشته باشد، ریشه های تمدنی خود را تقویت کرده و ارتباطات تنگاتنگی را در آن حوزه تعریف کرده باشد، قطعا قدرت اثرگذاری بیشتری در سطح منطقه و عرصه های بین المللی خواهد داشت.

ادامه مطلب
تهدید بی پایان تروریسم در افغانستان
طالبان به دوران ارتجاع پیشین خود بازگشته است

تهدید بی پایان تروریسم در افغانستان

 طالبان وعده داده بودند حقوق زنان و اقلیت های افغان را باز گرداند  و سازمان های تروریستی را از پناهگاه امن خود محروم کنند. ولی ، اکنون ترجیح داده اند دوران ارتجاع پیشین خود را تکرار کنند. این خیانت برای اقلیت های افغان گران تمام شده است. مساجد، مدارس و بیمارستان های آنها به طور فزاینده مورد حمله قرار گرفته و در کشورهای همسایه نیز وضعیت به همان اندازه تیره و تار است. از ماه دسامبر تاکنون، دو بار سربازان طالبان با نیروهای امنیتی مرزی ایران جنگیده‌اند و گزارش هایی از حملات شبه نظامیان در مرز با ترکمنستان گزارش شده است.

ادامه مطلب
سیاست اسپندی ازبکستان
از سیاست رفتاری مدیران داخلی تا رفتار سیاسی دولت ازبک ها!

سیاست اسپندی ازبکستان

فرزین رحمتی گیلوائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ازبکستان در این سه دهه تحت تأثیر شرایط موجود و به منظور رفع نیازهای خود دائما همانند اسپند روی آتش در حال تقلا و تلاش بوده تا نتایج مورد نظر خود را حاصل کند، در خصوص برخی از مدیران هم اینگونه است، یعنی رسیدن به هدف به قیمت تکاپوی نامتوازن حتی در ازای سوختن!

ادامه مطلب
همگرایی محور ترکی
نگاه دیگران و رویکرد پایش و پالایش از درون (قسمت اول)

همگرایی محور ترکی

الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه اکنون با ماهیت همگرایی در محور ترکی (که برخی به اشتباه آن را جریان پان ترکیسم الحاق گر و بیراه تر از آن برخی احیای دوباره امپراتوری عثمانی یا نوعثمانیسم/نوعثمانی گری می خوانند) رخ می دهد، نه جریانی صرفا نژادی و قومی و نه نوستالژی احیای یک امپراتوری از بین رفته، بلکه جریانی بین دولتی با نگاه مثبت به محیط بیرونی مانند اتحادهای مشابه منطقه ای است که در دهه ۱۹۹۰ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با پیشتازی جمهوری ترکیه تحت رهبری دولت های راست میانه (احزاب مام میهن و راه راست) آغاز شد و پس از کسب تجربه یک دوره ناکامی و رکود از سال ۲۰۰۹ به بعد با افزایش تمایلات همگرایی در بین سایر کشورهای ترک زبان از جمله جمهوری های قزاقستان و آذربایجان و با تغییر رویکرد ترکیه با عنوان شورای کشورهای ترک زبان تأسیس شد که در سال ۲۰۲۱ با تغییر نام به سازمان کشورهای ترک به صورت جدی تر از سوی کشورهای عضو دنبال می شود که در ادامه با نگاهی گذرا به این فرآیند، کارکردها و ارکان این اتحاد به اختصار تبیین خواهد شد. 

ادامه مطلب
آیا کشورهای تُرک، متحد می شوند؟
اختلافاتی که نمی توان نادیده گرفت

آیا کشورهای تُرک، متحد می شوند؟

محسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تُرکیه سعی دارد بطور نانوشته، رهبری و هدایت کشورهای تُرک  را به عهده گرفته و شعار«شش کشور، یک ملت» را عملی سازد. اردوغان که معمولا در دیدار با مقامات آذربایجان، از شعار «دوکشور و یک ملت» استفاده می کرد، سال  گذشته، در جریان هفتمین اجلاس سازمان کشورهای تُرک در باکو، برای اولین بار شعار «شش کشور، یک ملت» را مطرح نمود. سران کشورهای تُرک از این پیشنهاد تُرکیه استقبال نکردند. اگرچه تُرکیه سعی دارد در تبلیغات خود بر وجود اتحاد در سازمان کشورهای تُرک تاکید کند اما به دلایلی نمی تواند اختلافات بنیادی را در میان اعضای این سازمان نادیده بگیرد.

ادامه مطلب
چابهار، دروازه ازبکستان برای ارتباط با جهان خارج
بندری که مثل هند به آن می نگرد

چابهار، دروازه ازبکستان برای ارتباط با جهان خارج

بختیار مصطفیف، معاون موسسه دولتی آسیای مرکزی ازبکستان گفت کشورش برای توسعه دسترسی خود، طرح توسعه بندر چابهار را طرحی مهم و راهبردی می داند. حدود ۸۰ درصد تجارت خارجی ازبکستان از طریق شمال آسیای مرکزی و روسیه صورت می گیرد، در نتیجه درسترسی تاشکند به خلیج فارس برای ازبکستان بسیار سودمند خواهد بود. در ضمن کشورهای جنوب آسیا، با حدود دو میلیارد جمعیت با رشد اقتصادی قابل ملاحظه در حال پیشرفت هستند و تجارت با کشورهای این منطقه برای ازبکستان از اهمیت فراوانی برخوردار است. 

ادامه مطلب
نشست امروز در تهران و آینده روابط با طالبان!

محمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که برگزاری نشست‌هایی مانند نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان در تهران می تواند به شکل بسیار پررنگی در رسیدن به فهم مشترک و کنار گذاشتن اختلافات همسایگان افغانستان در رابطه با حکومت طالبانی اثرگذار باشد.

ابتکار عمل رهبران کشورهای آسیای میانه برای افغانستان
آلماتی می خواهد مرکز کمک های انسان دوستانه باشد

ابتکار عمل رهبران کشورهای آسیای میانه برای افغانستان

کشورهای آسیای میانه در رقابت با هم برای کمک به افغانستان در جهت غلبه بر انزوای آن و همچنین پایان دادن به بحران سیاسی و اقتصادی این کشور که پس از قبضه قدرت توسط طالبان در آن گرفتار شده است، اعلام آمادگی می کنند.

ادامه مطلب
نقش پررنگ ایران در آسیای میانه به رغم تحریم ها و رقابت شدید عربستان
تجارت حرف اول را در روابط سیاسی می زند؟

نقش پررنگ ایران در آسیای میانه به رغم تحریم ها و رقابت شدید عربستان

نیاز کشورهای آسیای میانه به بنادر ایران سبب شده است که به رغم تحریم های ایالات متحده و سرمایه گذاری های سعودی، این کشورها همچنان روابط خود با تهران را در اولویت قرار دهند.

ادامه مطلب
جای خالی ایران در الگوی ۱+ ۵ در آسیای مرکزی
تهران به «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» بیشتر توجه کند

جای خالی ایران در الگوی ۱+ ۵ در آسیای مرکزی

ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: ترکیب ۱+۵ در ادبیات سیاسی سال های اخیر بیش از هر چیز تداعی کننده ترکیب پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان در روند مذاکرات هسته ای با ایران بود. اما طی دو سال اخیر اخیر ترکیب ۱+۵ کاربرد دیگری نیز یافت و برای اطلاق به همکاری های پنج کشور منطقه آسیای مرکزی با اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و هند نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سفر اخیر فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به آسیای مرکزی (۱۶ تیر ۱۳۹۸) و دیدار با وزیران امور خارجه پنج کشور آسیای مرکزی در بیشکک قرقیزستان، بار دیگر اراده سیاسی بازیگران این منطقه را در اجرای الگوی ۱+۵ به نمایش گذاشت. این تحولات ایجاب می کند که دیپلماسی کلان ایران در سطح آسیای مرکزی، «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» را به صورت جدی تری مورد توجه قرار دهد و زمینه را برای سفر هم زمان وزیر امور خارجه و رئیس جمهوری ایران به پنج کشور آسیای مرکزی فراهم کند. ایران تجربه این رویکرد را دارد و تجربه سفر مرحوم هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت ایران به چهار کشور آسیای مرکزی، یعنی قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان در سال ۱۳۷۳ می تواند بار دیگر تکرار و نهادینه شود. به ویژه آن که در محیط تحول یافته کنونی آسیای مرکزی که وارد مرحله جدیدی از غیرامنیتی سازی و تنش زدایی به ویژه در روابط ازبکستان و تاجیکستان شده است، اجلاس های متعددی بین رهبران و مقامات پنج کشور منطقه در دو سال اخیر برگزار شده که بستر و فضای مناسبی را برای شکل دهی به الگوی ۱+۵ بین ایران و منطقه آسیای مرکزی فراهم کرده است.

ادامه مطلب
دیدار رهبران آمریکا و ازبکستان پس از ١٦ سال
ملاقات دونالد ترامپ و شوکت میرضیایف؛

دیدار رهبران آمریکا و ازبکستان پس از ١٦ سال

ولی کوزه‌گر کالجی عضو شورای علمی موسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس): نیاز استراتژیکی و لجستیکی آمریکا برای ادامه عملیات نظامی در افغانستان موجب شد بسیاری از ملاحظات دموکراتیکی و حقوق بشری در قبال کشورهای اقتدارگرایی چون ازبکستان کنار گذاشته شود و این کشورها تبدیل به یک متحد راهبردی برای ایالات متحده شوند.

ادامه مطلب