دوحه پایتخت قطر که در سالهای اخیر میزبان چندین دوره نشست های مختلف درباره افغانستان بوده، قرار است قرار است که از فردا دوشنبه نیز میزبان نشستی دیگر با حضور نمایندگان ویژه بیش از ۲۰ کشور در امور افغانستان باشد. اما باز هم نماینده‌ای از طالبان برای حضور در این نشست بین المللی دعوت نشده است.
ادامه مطلب
قیس‌احمد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمله روسیه به اوکراین، دومین شوکی بود که هانتینگتون آن را در قبر تجربه کرد. در حالی که بر اساس پیش‌بینی هانتینگتون و نیز واقعیت‌های میدانی، چینی‌ها با توجه به توانایی بالا، دوری جغرافیایی و تفاوت‌های نژادی و تمدنی باید پرچم برخورد با غرب و واشنگتن را از بنیادگرایان اسلامی می گرفتند. پوتین این پرچم را از ابوبکر البغدادی گرفت و علیه تمدن غربی ایستاد. با حمله روسیه به اوکراین اکنون ما شاهد دومین مرحله از برخورد تمدن‌ها قرار داریم. آیا این برخورد نیز مانند تقابل اسلام گرایان با واشنگتن، در میانه راه یک برخورد درون تمدنی را در جهان اسلاو – ارتدوکس رقم خواهد زد؟ آیا این در فرجام این برخورد همانند برخورد اسلام گرایان با غرب، قدرت تهدیدگر اسلاو – ارتدوکس به نفع تمدن غربی کاهش خواهد یافت؟
ادامه مطلب
فرمانده کل قوا با اشاره به دو جنگی که آمریکا حدود دو دهه قبل در شرق و غرب ایران به راه انداخت گفتند: آمریکایی‌ها منافعی در عراق و افغانستان داشتند اما هدف نهایی آنها ایران اسلامی بود که به دلیل بنیه بسیار قوی انقلاب اسلامی، در این ماجراها و هدف نهایی خود شکست خوردند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نشست سمرقند نه یک فرصت برای طالبان بود و نه زمینه را برای همکاری با آنها فراهم آورد، بلکه تلاش برای شکل دهی یک نظام مبتنی بر رژیم امنیت بود. هیچ پیام خوشی به طالبان نداشت و تنها برای طالبان گوشزد شد که در صورت ادامه وضعیت موجود، واکنش در برابرشان، جدی و هماهنگ خواهد بود.
ادامه مطلب
کریم داوودمعینی بر این باور است که نشست‌های مکرر کشورهای منطقه‌ای و همسایه افغانستان اساسا تأثیر مثبتی بر تحولات این کشور، امنیت همسایگان و در کل امنیت منطقه‌ای ندارد؛ تا زمانی که به نظر او حکومت طالبان در افغانستان روی کار باشد؛ چرا‌که این تحلیلگر یقین دارد حکومت طالبان به‌عنوان یک واقعیت میدانی توانسته است که تحولات دیپلماتیک را هم تحت تأثیر قرار دهد./محمدعلی نایبی اعتقاد دارد که طالبان اکنون برخلاف تمام تحلیل‌های سیاسی و رسانه‌ای جریان‌های داخلی در ایران که سعی در تطهیر طالبان داشتند، به توسعه گروه‌های تروریستی، تقویت قاچاق مواد مخدر و همچنین محدودکردن رسانه‌ها، حقوق زنان و حتی تحصیل و اشتغال بانوان و نادیده‌گرفتن حقوق همه جریان‌های سیاسی، اقوام و مذاهب غیرپشتون پرداخته است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان در بیشتر از پانزده ماه گذشته، متواتر به ایجاد تعامل با کشورهای منطقه، امریکا و اتحادیه اروپا برخلاف دور اول حاکمیت شان که تنها روابط شان منحصر به پاکستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و عربستان بود، علاقمندی نشان داده و تلاش دارند خود را از اجنداهای پاکستانی به اجنداهای امریکا و فرا منطقه ای بکشانند.
ادامه مطلب
احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از به قدرت رساندن طالبان، گروه های هم فکر طالبان مانند حزب تحریر، جمعیت اصلاح و نهاد نجم و سایر سازمان های مزد بگیر و افراطی که در تبانی با طالبان، سرکوب و ضربه زدن مخالفان آنها را به عهده داشتند، شامل قهر و غضب طالبان شده اند. به تازگی طالبان در یک دستور تازه، فعالیت حزب تحریر، جمعیت اصلاح و نهاد نجم را ممنوع کرده‌اند.
ادامه مطلب
بلومبرگ در پادکستی به بررسی این موضوع پرداخت که دو کشور ایران و روسیه در تلاش برای پرهیز از تحریم های فزاینده، در پی جابجایی کالاها بدون مداخله غرب هستند. این پروژه تا چه حد عملی است؟ تا چه حد به صرفه است؟ تا کجا می تواند دوام بیاورد؟ آیا مجموع این ماجرا به رشد اقتصادی ایران کمک می کند یا حداکثر به ایران امکان می دهد که زنده بماند؟ در این پادکست وس کوزُوا Wes Kosova (مجری پادکست) با کارشناسانی چون دکتر ماریا شاگینا Dr. Maria Shagina از موسسه مطالعات راهبردی و بین المللی لندن و کارشناس تحریم ها مستقر در برلین، جاناتان تیرونه Jonathan Tirone کارشناس بلومبرگ (وین) و گلنار متولی، خبرنگار اقتصادی بلومبرگ (لندن) به گفت وگو پرداخت.
ادامه مطلب
شیما بهاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش شده است تا نوروز به ما برسد و این تلاش ادامه دارد زیرا که مخالفت با نوروز حذف و دست درازی و سرقت نوروز کماکان ادامه دارد. نمونه بارز آن رفتار طالبان در مواجه با نوروز است، تغییر مبدا سال از شمسی به قمری کار را برای حراست از نوروز در یکی از بخش های حوزه نوروزی سخت تر می کند و مردم افغانستان خود باید مشعل دار این سنت دیرینه باشند. و یا کشورهایی که نوروز در بافت فرهنگی شان جای نداشته اما تلاش می کنند تا نوروز را برای خود بردارند. دلیل این همه جدال با نوروز ایرانی چیست؟
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در نوشتاری برای دیپلماسی ایرانی معتقد است که بازی بزرگ آسیایی به آهستگی در حال گسترش از هندوپاسیفیک در شرق به سوی منطقه خلیج فارس در غرب قاره کهن است. افزایش حضور و همکاری هندوستان و چین با کشورهای این منطقه، که از کانون های اصلی انرژی در جهان به شمار می رود، به خوبی گویای چشم انداز روابط قدرت میان بازیگران منطقه ای، قاره ای و جهانی در این گوشه از جهان می باشد. در همین حال، ابتکار تازه چین، که همچون سنت سیاست خارجی همیشگی این کشور، در سکوت به انجام رسیده و زمینه ارتباط دیپلماتیک میان ایران و عربستان را پس از چندین سال فراهم آورده، گویای آغاز شکل گیری یک نظم نوین منطقه ای در خلیج فارس است.
ادامه مطلب
رادیویی که قبل از به قدرت رسیدن طالبان ایجاد شد، شش ساعت درس روزانه و فضایی برای بیان زنان افغان محروم از مدرسه و دانشگاه ارائه می داد. اکنون رادیو بیگم یک چاقوی سوئیسی است ... که زیر شمشیر داموکلس طالبان به سر می برد. حمیده هشدار می دهد: «هر لحظه ممکن است ما دستگیر شویم. هر روزی که می گذرد یک مهلت است، اما نگرانی نیز وجود دارد.» این تبر که بالای سر برنامه ریزان آویزان است، قبلاً به دست سازمان های مردم نهاد افتاده است که دیگر نمی توانند زنان را استخدام کنند.
ادامه مطلب
پوتین در دام بایدن در اوکراین نمی‌افتد. دامی که شبیه دام کارتر برای برژنف در افغانستان است. علی رغم این که بایدن مانند کارتر توانست به جنگ نیابتی با روسیه دست یابد و کمک اروپای غربی را در این میان بدست آورد؛ اما نتوانست حکومت مسکو را از داخل سرنگون کند یا این که پوتین را برکنار کند، بلکه واشنگتن با پیشینه‌ای روبرو شد که سیطره آمریکا بر جهان را به چالش می‌کشد و محور جدیدی متشکل از روسیه، چین و سایر کشورها را تشکیل می‌دهد که می‌تواند جهانی چند قطبی ایجاد کند.
ادامه مطلب
وزارت تحصیلات عالی اخیرا در نامه ای که تاریخ برگزاری امتحانات کنکور را اعلام کرده است، می گوید: «بر خلاف مقررات موجود، شما مجاز به ثبت نام و شرکت در امتحانات (ورودی) در مقاطع ارشد و دکتری نیستید». در صورت عدم رعایت این امر، این مراکز جریمه خواهند شد. این بدان معناست که زنان از کنکور سراسری که بر اساس منطقه رتبه بندی شده است، حذف می شوند. این ممنوعیت برای دانشگاه های دولتی و خصوصی اعمال می شود. طالبان بدین ترتیب آخرین روزنه امید را می بندد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سقوط چند باره گی ما در پرتگاه نیستی و نابودی، اضمحلال نظام های سیاسی، حضور بیگانه ها، تهاجم و تجاوز آشکار همسایگان ناخلف، شرایطی می طلبیدند. شرایطی همانند جغرافیایی مناسب رقابت و ضد رقابت بیگانگان در میدان افغانستان، چند دستگی تباری، نا همگونی قومی، چند زبانی بودن و از همه مهمتر، سیاست زدگی محض و آشفتگی های متعاقب آن، از این دست شرایط بوده اند. شاید کمتر سرزمینی را سراغ داشت که این چنین در لجنزار آشفتگی های سیاسی و بی برنامه گی معمول قشر سیاسی، غوطه ور شده باشند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در ابتدای حضور امریکا در افغانستان، چراغ سبز نشان داد و کماکان به این حضور زمینه های حمایتی لجستیکی و امنیتی را نیز فراهم آورد، اما با گذشت زمان و تقابل با امریکا در دیگر نقاط جهان، این سیاست تغییر ماهیتی یافت و نیت روس ها در برابر امریکایی ها، تغییر یافت. روس ها با تعمیق روابط خود با طالبان، خواستند کم کم از حضور امریکایی ها در افغانستان کم کنند و راه های برای خروج امریکا بازگذاشتند. امریکا از افغانستان بیرون شد و روس ها و چینی ها به هدف استراتژیک خود رسیدند. حال هم چینی ها و هم روس ها متوجه شده اند که یک افغانستان عاری از امریکا، آن هم بعد از بیست سال حضور نظامی، باقی مانده ای جز یک افغانستان در حال فرو رفتن در هرج و مرج نیست.
ادامه مطلب
آمریکا و کشورهای غربی در هر کشوری که مداخله می‌کنند زمانی که هدف نابودی و ویران کردن آن کشورها را محقق می‌سازند ماموریت خود را با موفقیت به اتمام رسیده تلقی می‌کنند. وقتی افغانستان ویران شد آمریکا به این اندازه بسند نکرد بلکه سرنوشت آن را به طالبان واگذار کرد و می‌داند که این گروه ماموریت را تکمیل خواهد کرد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان با مدنظرداشت خصوصیاتش مانند نزدیکی جغرافیایی، گسترش روابط اقتصادی، وابستگی امنیتی، وجود الگوهای دوستی، در زمان حضور امریکا در این کشور، در مجموعه امنیت منطقه ای جنوب آسیا قرار می گیرد. قرار دادن افغانستان در مجموعه امنیتی منطقه ای جنوب آسیا، به اساس وجوه تشابه آن صورت می گیرد. اما حال که حضور امریکا در افغانستان نیست و افغانستان نقشی در اهداف راهبردی و ژئوپولیتیک امریکا ندارد و از سوی دیگر، پاکستان به عنوان یکی از کلیدی ترین بازیگران امنیتی در جنوب آسیا، حضور فعال در افغانستان دارد و از طالبان حمایت می کند، خیلی ها از این هم فراتر رفته اند.
ادامه مطلب
اسماعیل باقری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایطی که کشورهای همسایه و جهان تلاش می‌کردند تا با با همزیستی با پدیده طالبان، به نوعی رهبران طالبان را به تشکیل دولت فراگیر، ترغیب و تقنیع سازند، منع تحصیل دختران دانشجو در دانشگاه‌ها و منع اشتغال آنان در مراکز غیردولتی و ان‌جی‌اوها، عملا موجب تشدید بی‌اعتمادی در داخل و خارج به حکومت موقت طالبان شد.
ادامه مطلب
جواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توجه به نقش و تأثیرهای عربستان سعودی و امارات و همچنین کشور پاکستان در افغانستان همواره امری جدی و اجتناب‌ناپذیر است. می توان گفت امریکا و وابستگان او در منطقه در صدد تحریک و تشجیع ارتش پاکستان برای افزایش تنش در مرز و احیاناً حمله به افغانستان هستند. سازمان اطلاعات ارتش پاکستان ISI با چالش جمعیت قابل‌توجه پشتون‌های طالبان داخل پاکستان و در مرز افغانستان که برخی از آنان خواهان استقلال سرزمینی و جدایی‌طلب هستند مواجه شده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان، بدون توجه به خواست مردم، زیر نام دین و اجرای شریعت، به حاکمیت جبارانه خود ادامه می دهند. این کار پایه های اساسی تامین امنیت را سست و بنیادهای آن را لرزان می کند. از این رو می گوییم که رژیم طالبان، ناقض فاحش حقوق اساسی امنیت مردم و فاقد امنیت سیاسی است.
ادامه مطلب
طالبان در ۲۴ دسامبر اعلام کرد که کار زنان افغان در سازمان های غیر دولتی ممنوع است، همان طور که آنها قبلا دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاه منع کرده بودند این بار از کار آنها در اداره جات غیردولتی ممانعت به عمل آورده اند.
ادامه مطلب
چین روز پس از حمله از امارات اسلامی افغانستان خواست تا امنیت همه دیپلمات ها و شهروندان چینی در این کشور را تضمین کند و همچنین به همه اتباع چین توصیه کرد که به سرعت افغانستان را ترک کنند. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین، اقدام تروریستی را محکوم کرد و گفت که پکن عمیقا شوکه شده و انجام تحقیقات کامل همراه با اقدامات قاطع و قوی از سوی طالبان با هدف تضمین امنیت شهروندان، موسسات و پروژه های چینی را در افغانستان خواستار است. این حمله یک شکست برای طالبان بود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انشعاب در ساختار ظاهرا یکپارچه طالبان، حتمی است. اختلافات میان حقانی ها، گروه قطر، قندهارهای طرفدار ملایعقوب، بر سر تقسیم منابع و ثروت دولتی، معادن، قاچاق مواد مخدر، نحوه تقسیم پول های داده شده از جانب کشورهای حامی، هر روز بیشتر می شود. این کار باعث می شود تا گروه های دیگر تروریستی نیز با مشاهده اختلافات در میان طالبان، روحیه جنگی را از دست بدهند و پیروزی هایی نصیب جبهات مقاومت شود.
ادامه مطلب
مشکلات بین دولت پاکستان و افغانستان در حالی اوج می گیرد که پاکستان درگیر آشفتگی سیاسی و همچنین تورم افسار گسیخته در داخل کشور است. اوجگیری درگیری بین کابل و اسلام آباد کار را برای دولت شهباز شریف سخت تر می کند اما در مقابل، مقابله دولت طالبان با حصار کشی در مرزهای دیورند و همچنین عدم رویارویی آن با گروه تحریک پاکستان جایگاه این دولت را در بین پشتون ها مستحکم تر می کند. با این حال، باید دید که آیا این یک استراتژی پایدار خواهد بود یا خیر، زیرا افغانستان به حمایت های نظامی و بشردوستانه پاکستان نیاز دارد و اسلام آباد در جهت کسب مشروعیت سیاسی بین المللی می تواند پشتیبان خوبی برای این کشور باشد؟
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جایگزینی بهتر ازداعش که داعیه خلافت بر کل جغرافیای اسلامی را دارد سراغ نداریم، پس داعش باید به شمال و از آنجا به آسیای میانه منتقل شود تا مسکو و پکن تمکین کنند. در این صورت افغانستان به عنوان تونل اکمالاتی گروه های تندروی اسلامی آسیای میانه مطرح می شود و سال های متمادی بی ثباتی مزمن را تجربه خواهد کرد. داعش در افغانستان، یعنی داعش برای آسیای میانه.
ادامه مطلب
حامد کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: صحبت های اخیر بهادر امینیان، سفیر ایران در کشور افغانستان، که به رسانه ها درز کرده، بر این نکته تاکید دارد که ایران در مواجهه با طالبان مستاصل شده، وی با تاکید بر اینکه طالبان یک جریان ضد فارسی است از رهبر طالبان نقل قول کرده است که گفته بوده، حتی یک قطره آب به ایران نمی دهیم.
ادامه مطلب
درباره گذشته و آنچه می شد متفاوت انجام داد، ارزیابی های متعددی وجود دارد و خواهد داشت. اما مساله این است که «ملت سازی» که سال ها سیاست آمریکا بوده، پیش از اقدام به بینش درست درباره واقعیت های روی زمین نیاز دارد و برای سیاست گذاران بهتر است که این مهم را در آینده در نظر بگیرند.
ادامه مطلب