ایران و امریکا

یک پرسش، یک پاسخ؛ سعید محمودی در گفت و شنودی از روزگاران دیپلماتیک

خاطره ای از دیپلمات امریکایی که در وزارت خارجه ایران ماند

سعید محمودی بعد از مهاجرت به سوئد و ادامه تحصیل در رشته حقوق بین الملل، به عالی ترین مدارج این رشته رسید و طی این سال ها، استاد و همچنین رئیس دانشکده حقوق (۲۰۱۱-۲۰۰۹) دانشگاه استکهلم بوده است. او بعد از بازنشستگی (۲۰۱۵)، همچنان با دانشگاه استکهلم در حال همکای است. شایان ذکر است که دکتر محمودی در سال ۲۰۲۰ به دلیل خدمات شایسته و تحقیقات گسترده در زمینه حقوق دریاها، حقوق محیط زیست و حقوق بین الملل، مفتخر به دریافت نشان طلا از دست کارل گوستاو شانزدهم، پادشاه کشور سوئد شد. در گفت وگو با ایشان به سالیان دور رفته ام و در باب خاطرات و تجارب کاری وی از دوران حضور در وزارت امورخارجه به گفت و شنود پرداخته ام.

ادامه مطلب

اصرار تهران بر بسته شدن پرونده آژانس

اگر پاسخ ایران "نه" شود

مشکلی که همگان در آخرین ساعات پیش از نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با آن مواجه خواهند شد، گام بعدی بعد از مخالفت ایران با متن پیشنهادی اروپا یا ندادن پاسخ صریح به آن است. در این صورت توپ در زمین اروپایی ها خواهد افتاد تا در شرایطی که ایران به برنامه هسته ای خود ادامه می دهد، موضعی در برابر آن اتخاذ کنند. 

ادامه مطلب

مسائل اختلافی که مانع توافق هسته ای ایران شده است

بلومبرگ: تضمین امریکا برای حفظ برجام حتی در صورت خروج دولت بعدی

اختلافات داخلی آمریکا بر سر توافق، گفتگوکنندگان را مجبور کرده تا راه‌حل‌های خلاقانه‌ای ارائه دهند که درخواست های ایران را در چارچوب سازوکار کنترل و تعادل ایالات متحده برآورده کند. اخیراً، مقامات گفتند که دو طرف در زمینه غرامت های ویژه پیشرفت کرده اند که بازگشت اقتصادی ایران را تضمین می کند، حتی اگر دولت بعدی ایالات متحده یا اقدام کنگره دوباره این توافق را لغو کند.

ادامه مطلب

بی اثر شدن فشارها به سپاه

آیا پیشنهاد اروپایی ها به ایران سخاوتمندانه است؟

پیش نویس اروپایی ها که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مشورت نزدیک با مقامات آمریکایی تهیه کرد، به خودی خود تحریم ها علیه سپاه پاسداران را لغو نمی کند، اما اثربخشی آنها را به شدت کاهش می دهد. سخنگوی اتحادیه اروپا از اظهار نظر درباره محتوای این پیشنهاد خودداری کرد. یک مقام ارشد دولت بایدن با این تفسیر از پیش نویس مخالفت کرد و گفت آمریکا استانداردهای خود را برای تحریم ها تغییر نخواهد داد.

ادامه مطلب

نبرد اراده های سیاسی ادامه دارد

توافق هسته ای، نه خیلی دور نه خیلی نزدیک

خودداری آمریکا از ارائه هرگونه تضمین مکتوب به ایران در خصوص خارج نشدن این کشور از توافق هسته ای در آینده و تضمین حق برخورداری ایران از آزادی فعالیت های اقتصادی و تجاری از جمله دسترسی به درآمدهایش بدون هیچ مانعی موجب شد مذاکره کنندگان ایرانی درصدد یافتن راه حل هایی باشند که تا حد امکان این خواسته ها را اجابت کند. 

ادامه مطلب

همه چیز به زودی مشخص می شود

طرفین به فینال رسیده اند: یا شکست یا توافق

ایران براساس توافقنامه، برنامه هسته ای خود را به حالت قبلی باز خواهد گرداند. پس از لغو محدودیت ها، ایران می تواند، عرضه نفت خود را افزایش دهد، اما از سال آینده، این افزایش تاثیر چندانی در بازار جهانی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

سرمقاله القدس العربی

آیا حمله به سلمان رشدی توافق هسته‌ای را به تاخیر می‌اندازد؟

به نظر می‌رسد توافق هسته‌ای قضیه‌ای راهبردی برای آمریکا و غرب است و جزئیات دیگر از جمله تلاش برای ترور سلمان رشدی تاثیر بزرگی بر محقق ساختن این هدف ندارد.

ادامه مطلب

مشکل تهران و آژانس حل می شود؟

امتیاز چشمگیر اروپا به ایران برای رسیدن به توافق

بر پایه یک متن پیش نویس پیشنهادی اتحادیه اروپایی که توسط وال استریت ژورنال دیده شد، ایران باید موافقت کند که نگرانی های آژانس را برطرف کند پیش از آنکه توافق به اجرا در آید. این متن می گوید که انتظار می رود ایران پرسش های آژانس را "با یک نگاه روشنگرانه" پاسخ دهد. اگر تهران همکاری کند، آمریکا و دیگر طرف های گفت وگو هم شورای حکام آژانس را ترغیب خواهند کرد که پرونده تحقیقات را ببندد.

ادامه مطلب

حادثه ای که در بحبوحه مذاکرات هسته ای اتفاق افتاد

پرسش‌هایی درباره ترور مرموز سلمان رشدی

جاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: درباره اینکه ضارب چگونه از حصارهای امنیتی عبور کرده و چگونه بی‌هیچ مانعی خود را به رشدی رسانده و با وجود انبوهی از افراد نزدیک به تریبون توانسته با ضربات متعدد چاقو او را در محل سخنرانی مورد حمله قرار دهد، سؤالاتی است بی‌پاسخ که باید منتظر ماند و مراحل بعدی این سناریو را مشاهده کرد.

ادامه مطلب

همچنین به دیپلماسی امید است

کفه سنگین امید به توافق

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اعلام جمع‌بندی‌های تهران و واشنگتن به متن پیشنهادی و اصلاح شده «جوزف بورل» نمی‌تواند الزاما به معنای پایان یافتن اختلاف‌هایی باشد که برجام را از سال ۲۰۱۷ تاکنون منجمد کرده؛ زیرا هنوز میزان سقف انعطاف‌ طرف‌ها برای قبول توافق ناشناخته است.

ادامه مطلب

ریچارد هاس تشریح می کند

اختلافات داخلی و اختلال در سیاست خارجی امریکا

ریچارد‌هاس، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا در گفت وگو با یک برنامه اینترنتی، دیدگاه‌های خود را در خصوص تاثیر سیاست داخلی بر سیاست خارجی آمریکا و به‌ویژه بر سیاست خارجی بایدن در قبال عربستان، ایران، چین و روسیه بیان کرده است.

ادامه مطلب

توافق بهتر شاید در نوامبر

اکنون زمان احیاء برجام نیست!

مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاران اصلی و دانا در هیات حاکمه ایران مطلع هستند که کمتر از چند ماه دیگر به توفق جمهوریخواهان مخالف برجام بر صحنه سیاسی آمریکا باقی نمانده و این بازگشت مقدمه فروپاشی تمامی توافقات با تهران خواهد بود و با توجه به این نکته بسیار مهم که جنس تعهدات تهران با غرب متفاوت بوده، به این معنی که تعهدات تهران روی زمین و تعهدات غرب صرفا روی کاغذ است، فلذا هرگونه توافق در فضای کنونی بسیار خطرناک خواهد بود.

ادامه مطلب

تهران توانایی های راهبردی خود را تقویت می کند

جهش بلند ایران با ارسال ماهواره خیام به فضا

یک ماهواره شناسایی قدرتمند برای نیروهای مسلح ایران نشان دهنده جهشی عظیم در قابلیت های رصد و جمع آوری اطلاعات در برابر دشمنان اعلام شده آن است.

ادامه مطلب

واکنش اولیه تهران به پیشنهاد اروپایی ها

پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا «آری، ولی....» است

در شرایطی که آمریکا برای امضای متن پیشنهادی میانجی اروپایی اعلام آمادگی کرده، پاسخ مقامات ایرانی تا این لحظه «آری، ولی...» بوده است. منابع اروپایی ذیربط در پرونده هسته ای ایران به علل متعدد معتقدند ایران در نهایت با نسخه پیشنهادی اروپا هرچند با اصلاحاتی جزئی موافقت خواهد کرد ولی اکنون درصدد است پاسخ دادن به این پیشنهاد را طولانی کند تا نشان دهد تسلیم فشارهای بین المللی نشده و حرف آخر را خودش می زند و صرفا زمانی موافقت کرده که اطمینان یافته منافع ایران تامین شده است. 

ادامه مطلب

در حالی که غربی‌ها می‎‌گویند چیزی برای مذاکره باقی نمانده است

موانع موجود برای رسیدن به توافق نهایی

گزارش های ضد و نقیض بسیاری در مورد نظرات متفاوت مقامات حاضر در هیئت مذاکره کننده ایران برای حذف نام سپاه پاسدران از فهرست سازمان های تروریستی آمریکا و برداشته شدن تحریم های اعمال شده علیه این ارگان حکومتی از سوی شبکه های خبری ایرانی منتشر شده است. به گفته مذاکره کنندگان ایرانی در هفته گذشته، مسئله برداشته شدن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی دیگر جزء اهداف بازیابی توافق هسته ای نیست، بلکه، پس از به نتیجه رسیدن گفت وگوهای وین، این مسئله نیازمند مذاکرات جداگانه ای است.

ادامه مطلب

امریکا زیاد هم نمی تواند امیدوار باشد

سه کلید برای رمزگشایی موضع ایران درخصوص مذاکرات هسته ای

بعد از پنج روز مذاکره اظهارات مذاکره‌کنندگان هیچ تغییر واقعی در مواضع اصلی را ثبت نکرد. ایران همچنان آمریکا را مسئول توقف اجرایی کردن توافق و نیز روند احیای آن می‌داند و آمریکا همچنان می‌گوید ایران باید توافق ارائه شده را قبول کند؛ زیرا پیشنهاد دیگری وجود ندارد. نتیجه دور اخیر مذاکرات با خوش‌بینی بیش از حد در خصوص توافق تناقض دارد. به این ترتیب که انریکه مورا دستیابی به توافق نهایی را مسئله چند روز دانسته بود.

ادامه مطلب

تسهیلاتی که برای تعامل با سپاه مطرح شده است

جزئیاتی از پیشنهاد اروپا به ایران برای احیای برجام

در متن پیشنهادی آمده است: "افراد غیرآمریکایی که با افراد ایرانی که در فهرست تحریم ها نیستند، داد و ستد کنند، صرفا به این دلیل که این افراد ایرانی تراکنش های جداگانه ای با ایرانی هایی که در فهرست تحریم ها هستند (از جمله با سپاه پاسداران، مقام های رسمی آن یا زیرشاخه ها و شعبه های آن) داشته اند، در معرض تحریم قرار نمی گیرند."

ادامه مطلب

ضرورت پیوند با اقتصاد جهانی

پرونده هسته ای و سرنوشت اقتصاد کشور

موسی غنی‌نژاد در یادداشتی می نویسد: ضرورت رسیدن به توافق هسته ای موضوعی است که سرنوشت اقتصاد ملی کشور به آن گره خورده است و نباید دست آویزی برای رقابت ها و تصیفه حساب های تنگ-نظرانه جناحی و گروهی قرار گیرد.

ادامه مطلب

رضایت از مذاکرات مشهود است

توافق وین، نزدیکتر از هر زمان دیگر

منافع روسیه گسترده تر از رقابت تجاری در بازار انرژی است: حل و فصل صلح آمیز مشکلات پیرامون برنامه هسته ای ایران، منطقه را برای روسیه امنتر خواهد کرد و تجربه ایران در خصوص توسعه فناوری خودکفا در برخی از عرصه های اقتصادی و پروژه های در حال ظهور باعث می شود تا در شرایط فعلی، روسیه به همکاری های دو جانبه تمایل بسیاری نشان دهد. در این میان، مذاکرات در وین ادامه دارد و مهلت رسمی برای بازگشت به توافق اعلام نشده است.

ادامه مطلب

نیاز متقابل تهران و پکن

جایگاه ایران در روابط آمریکا و چین کجاست؟

موقعیت جغرافیایی ایران برای چین که به دنبال اجرای طرح «کمربند و جاده» است اهمیت دارد و به همین علت است که چین دیپلماسی پویایی در خاورمیانه در پیش گرفته و با ارائه ابتکار امنیت منطقه ای، به دنبال کاستن از تنش بین ایران و همسایگانش در جنوب خلیج فارس است.

ادامه مطلب

هنوز همه چیز در ابهام است

بیم و امیدهای رسیدن به توافق هسته ای

 جوزف سیرینسیونه یک کارشناس سیاست هسته ای که مشاور نزدیک دولت باراک اوباما در جریان گفت وگوهای هسته ای بود، می گوید: "ما از وضعیتی که از ماه مه یعنی زمان تعلیق گفت وگوها داشتیم، به هم نزدیکتر شده ایم. جان کلام اینکه: این توافق می تواند انجام شود."

ادامه مطلب

تهران بله را می گوید؟

اروپا در انتظار پاسخ ایران

دیپلمات‌های غربی این احتمال را که این رویه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان توافق از طریق برجام به یک ابزار چانه‌زنی تبدیل شود منتفی می‌دانند، زیرا به گفته آنها این امر به استقلال آژانس آسیب جدی وارد می‌کند. اما ایران بررسی فعالیت‌های گذشته را یک موضوع سیاسی می‌داند و از تبدیل آن به اهرمی برای تحریم‌های آتی نگران است، برای همین «ضمانت‌هایی» را خواستار است تا مطمئن شود در آینده چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

ادامه مطلب

سناریوهای پیش روی پیشنویس اروپایی‌ها

سوغات وین چه بوده است؟

پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور دقیق نمی‌توان در خصوص موضوعات اختلافی صحبت کرد چون اطلاعات دقیقی اعلام نشده است، اما تا جایی که از اخبار و اظهارات مقامات غربی بدست می‌آید، ایران اصرار بر جدایی‌ناپذیر بودن برجام و مسائل پادمانی و بستن پرونده پادمانی دارد و طرف مقابل بر فرابرجامی بودن این خواسته اصرار دارد.

ادامه مطلب

ناتوانی امریکا در تشکیل ناتوی عربی

ایران در قدرتمندترین دوران خود طی ۴۰ سال گذشته است

سپهبد بازنشسته مایک ناگاتا Mike Nagata، رییس پیشین نیروهای عملیات ویژه آمریکا در خاورمیانه در دوران باراک اوباما به المانیتور می گوید: "به باور من، ایران اکنون در نیرومندترین موضع راهبردی خود از زمان انقلاب ۱۹۷۹ است. موشک های بالستیک ایران، اکنون می توانند بخش هایی از اروپا را هم پوشش دهند."

ادامه مطلب

عربستان تنها راضی از این سفر

آیا بایدن از نتایج سفرش به منطقه راضی است؟

اکثر طرف های ذیربط در سفر رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا به منطقه، از نتایج این سفر راضی نیستند و مهمترین استثناء در این میان، عربستان سعودی است که به لطف اعتماد به جایگاهش و روشن بودن دیدگاهش، بیشترین بهره را از این سفر برد.

ادامه مطلب

کنفرانس سران در تهران و جده و تحولات منطقه ای

نه نشست دوحه علیه ایران بود نه اجلاس تهران علیه غرب

روشن است که کشورهای عرب خلیج فارس نیز تا قبل از دریافت تعهد قوی از واشنگتن برای تعامل مجدد با منطقه، قصد ندارند تحت رهبری آمریکا یک ائتلاف تشکیل دهند. وزیر امور خارجه عربستان گفته است چیزی به نام ناتوی عربی وجود ندارد.

ادامه مطلب

توازن میان شرق و غرب باید حفظ شود

چشم‌اندازِ راهبرد جدید سیاست خارجی ایران

حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قالب برجام در حال حاضر، بستر بالقوه‌ای برای تنش‌زدایی از روابط میان ایران و غرب است. اما عدم استفاده از این بستر و یا کانال‌های مشابه سبب می‌شود کارکرد مخالف آن فعال شود و با تنش‌زایی فزون‌تر، سطح تنش‌های میان ایران و غرب را بیش از پیش کند. این مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که مکانیسم ماشه از طرف یکی از دول اروپایی فعال شود و تحریم‌های سازمان ملل برگردد. آن زمان بسترهای ایجاد شده از مسیرِ راهبردهای خرد و کلان سیاست خارجی، به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و عملاً فرصت‌های پیش آمده را به زمین سوخته تبدیل خواهد کرد.

ادامه مطلب

لزوم عدم تکرار اشتباهات گذشته

چرا امریکا میز مذاکره با ایران را ترک نمی کند؟

هیچ دلیلی هم برای این باور وجود ندارد که تاکتیک های فشار (اقتصادی و نظامی) در نبود مشوق ها، بتواند سنجش های ایران را بطور بنیادینی دگرش دهد.

ادامه مطلب

اختلافاتی که می تواند جعبه پاندورا را بگشاید

سه مانع اصلی مذاکرات هسته ای

هلویز فایه، کارشناس مؤسسه فرانسوی روابط بین‌الملل اذعان می‌کند که اگرچه امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه پس از گفت وگوی ده روز پیش با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران همچنان معتقد است که توافق امکان‌پذیر است، «اما به نظر می‌رسد که این احتمال بیش از پیش اندک به‌نظر می‌رسد».

ادامه مطلب

با هدف کاهش نقش بازیگران مداخله جو

توافق برای عدم توافق، بخشی از توافق است

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولت آیت‌الله رئیسی در چارچوب حق خود برای مذاکره و تعامل مستقیم با دولت امریکا، می‌تواند از تاکتیک "توافق برای عدم توافق" برای صبر بیشتر برای کسب امتیازات بیشتر از دولت امریکا بهره ببرد، به شرطی که نقش بازیگران مداخله‌جوی این مذاکرات را کاهش داده و وارد مذاکره مستقیم با امریکا شود.    

ادامه مطلب