فناوری ها و روش های دریافتی ایران از روسیه ممکن است در اختیار نمایندگان ایران در خاورمیانه از جمله حزب الله و گروه های مسلح طرفدار ایران در یمن و عراق قرار گیرد. برخی از این گروه ها قبلا توانمندی های قابل توجهی در این زمینه از خود به نمایش گذاشته اند.
ادامه مطلب
تهدید از سوی ایران، حوثی‌ها، جنبش‌های طرفدار ایران در بحرین و استان شرقی عربستان، گروه‌های وابسته به اخوان المسلیمن در تمام خلیج فارس و تهدید از شمال عراق، بی ثباتی مالی و سیاسی برخی کشورهای منطقه، مداخله‌های ترکیه در آفریقا و نیز یمن همگی عواملی هستند که باعث می‌شود رهبران خلیج فارس آنها را مد نظر قرار دهند و روسیه را برای پرکردن شکاف ها انتخاب کنند.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر آمریکا به دنبال ثبات و امنیت در منطقه است که عربستان، اسرائیل و دیگر کشورها خواهان آنند باید نقش، جایگاه و نفوذ ایران را در نظر بگیرند و به آن احترام بگذارند. البته برعکس آن هم صدق می کند ایران هم نمی تواند به تنهایی در برابر نظم جهانی و منطقه‌ای سر ستیز داشته باشد و به دنبال تعریف نظم خاص خود باشد. چرا که در این صورت باید تمام بار و هزینه‌های آن را بپردازد، آن هم در شرایطی که کشور اکنون با مشکلات عدیده داخلی به خصوص در حوزه اقتصادی، معیشتی و اجتماعی در آستانه انتخابات دست به گریبان است و هرگونه ماجراجویی خارجی می‌تواند باعث افزایش چالش ها و در نهایت انفجار اجتماعی شود.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بن بست سیاسی در ارمنستان جدی است که هر لحظه احتمال دارد از کنترل جناح ها خارج شود و یک رخداد رقت آوری در تاریخ آن کشور ثبت شود. اگر بازیگران در عرصه سیاسی راه کاری برای خروج از وضعیت موجود ارائه ندهند و با نادیده گرفتن منافع ملی، این بحران را به نقطه جوش برسانند چه بسا رویاروی مستقیم دو جناح محتمل باشد.
ادامه مطلب
اوضاع کنونی به دنبال نتایج جنگ قره باغ و بحران داخلی سیاسی در ارمنستان مستلزم از سرگیری روابط روسیه و ارمنستان است و برای چنین تنظیم مجدد روابط، روسیه به یک شریک قابل اعتماد در ایروان نیاز دارد. اما قابل اعتماد بودن به معنای انعطاف پذیری در همه امور نیست چرا که چنین سیاستی به مصلحت کشور نخواهد بود و فقط به منافع روسیه آسیب می رساند و کرملین باید سیاستی در پیش بگیرد تا تنها به هر آن چه محکم و پایدار است اعتماد بکند. نه پاشینیان و نه زوج کوچاریان-سرکیسیان به دلایل مختلف، خوشبختانه یا متأسفانه، نمی توانند چنین شریکی برای مسکو باشند. آیا جریانی متفاوت قادر به ظهور در ارمنستان خواهد بود تا بتواند جامعه ای از هم پاشیده شده، خسته و ناامید را متحد کند و در عین حال به یک شریک جدی و متحد استراتژیک برای مسکو تبدیل شود؟ در حالی که چنین جریان و نیرویی در حال حاضر قابل مشاهده نیست، اما کرملین باید به طور مداوم در جستجوی آن باشد و در صورت لزوم به آن کمک کند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که نشست دیروز پنجشنبه دوحه با حضور وزرای امور خارجه روسیه، قطر و ترکیه لزوما تلاشی برای به حاشیه کشاندن نشست آستانه و ایران در ترسیم آینده سیاسی سوریه نیست. چرا که نشست آستانه کماکان با سه بازیگر محوری ایران، روسیه و ترکیه نقش کلیدی در تعیین تحولات زمینی و امنیتی جنگ این کشور (سوریه) دارد.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکی نیست که ترور اخیر دکتر فخری زاده، که یک چالش جدی و دربرگیرنده سوالاتی نزد افکار عمومی در قبال عملکرد سیستم اطلاعاتی بود، این روند را تشدید کرد. باید اذعان کرد که جمهوری اسلامی در این زمینه‌ها به کمک و همکاری‌های اطلاعاتی و تجربیات متحدین خود نیاز دارد و توافق اخیر امنیت اطلاعات ایران و روسیه در همین چارچوب قابل‌تعریف است و می‌تواند سازوکار مطلوبی برای انجام اصلاحات مورد نیاز باشد.
ادامه مطلب
عارف بیژن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مطابق با توافق میان آنکارا و مسکو، نظامیان ترک نیز در یک مرکز مشترک بر چگونگی اجرای موافقنامه پایان مخاصمه در این منطقه نظارت خواهند کرد. طرف روسی اعلام کرده که حضور ترکیه در این مرکز ارتباطی با عملیات صلح بانی ندارد و این تنها مسکو است که قرار است در این زمینه نقش اصلی ایفا کند؛ امری که ترکیه با آن مخالف است و خواهان مشارکت حداکثری در این منطقه است. جدای از نقش آفرینی روسیه و ترکیه در ایجاد صلح پایدار در قره باغ باید به نیات این دو کشور در دستیابی به منافع امنیتی خود در منطقه استراتژیکی قفقاز جنوبی توجه داشت.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین در اولویت های سیاست خارجی جدید به عنوان یک چالش اساسی قلمداد شده و بایدن در مرور خطرات موجود در افق بین المللی، بحث چین را جاسازی کرده است. وی چین را جدی ترین رقیب ایالات متحده و چالشی برای امنیت و ارزشهای دمکراتیک کشورش قلمداد کرده که مقابله با حمله این کشور به حقوق بشر، مالکیت معنوی و همچنین تخلفات اقتصادی را ضروری می کند. در کنار برشمردن چالشهای رقابت پکن با واشنگتن، همکاری های دوجانبه با تاکید بر منافع واشنگتن نیز از موارد مطروحه سیاست خارجی جدید کاخ سفید ذکر شده است.
ادامه مطلب
در صورت به وجود آمدن کشمکش میان واشنگتن و مسکو، خاورمیانه به یکی از صحنه های برجسته تاخت و تاز سنگین میان روسای کاخ سفید و کرملین مبدل خواهد شد.
ادامه مطلب
جو بایدن قول داده که اتحادها را ترمیم خواهد کرد اما برای بازیابی اعتماد، اقدامی فراتر از سخنرانی لازم است. تقویت دوباره همکاری دفاعی با متحدان و بازنگری کامل در کنترل تسلیحات گام های مهمی است که دولت تازه باید بردارد.
ادامه مطلب
آیا می توان تصور کرد که الکسی ناوالنی موفق به رهبری انقلاب این جوانان در برابر بروکراسی مستقر شده و رسوخ کرده در روسیه شود که به نوعی به دیوانسالاری غارتگر تبدیل شده است؟
ادامه مطلب
ایگور یاسین، فعال چپ، در مصاحبه‌ای با روزنامه العربی الجدید می گوید: «نرخ بالای فقر به دلیل ارتباط میان الیگارشی و دولت و نخبگان امنیتی سرتاپا فاسد است که هدفشان چیزی نیست جز به دست آوردن سود حداکثری، و این امر منجر به اختلاف طبقاتی فاحش میان افراد فوق العاده ثروتمند و فوق العاده فقیر شده است.»
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون حاشیه های شکل گرفته در جریان سفر محمد باقر قالیباف به روسیه بر این باور است که چون مشاوران قالیباف در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ سعی کردند از او چهره معتمدترین فرد به رهبری را به نمایش بگذارند تا به دنبالش رئیس مجلس و تحرکات دیپلماتیکش را جریان آلترناتیوی به موازات تحرکات دولت روحانی و دستگاه سیاست خارجی محمد جواد ظریف نشان دهند، این انتقادات به وجود آمد. چون در سایه این سوء استفاده های سیاسی قطعاً حساسیت طیف منتقد قالیباف، هم در میان شخصیت های سیاسی و هم جریان های رسانه ای به خصوص جریان منتقد قالیباف افزایش پیدا می کند که مترصد کوچک ترین فرصت برای نقد این گونه رفتارها، عملکردها و مواضع او باشند که با عدم دیدار پوتین این فرصت به نحو احسن شکل گرفت. پس بی شک بیشترین سهم انتقادات به محمد باقر قالیباف از ناحیه سوء استفاده‌های سیاسی و رسانه‌ای مشاورانش شکل گرفت.
ادامه مطلب
مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اکنون که جو بایدن مانیفست سیاست خارجی خود را تقابل با چین و روسیه قرار داده است و فصل جدیدی در رقابت‌های ابرقدرت‌ها شکل خواهد گرفت نباید جمهوری اسلامی ایران این گونه تصور کند که با سرسپردگی کامل به چین، روسیه می تواند منافع خود را تضمین کند. ما باید با هوشمندی و خرد دیپلماتیک به این درک و باور برسیم که بهترین و بیشترین منافع ما در برقراری روابط با همه کشورها و به خصوص ابرقدرت ها، آن هم به شکل متوازن و موازی است.
ادامه مطلب
در مورد نقش شورای امنیت که عمدتا مربوط به مقابله با خطرات و تهدیدات تاثیرگذار بر امنیت بین المللی است جلسه ای پیشنهادی را برای بحث درباره تحولات جزئی و داخلی در یک کشور را شاهد هستیم که به طور خاص دخالت در امور داخلی گفته می شود. این موضعگیری تماما با منشور ملل متحد ناسازگار است و بدان معناست که تلاش های این سازمان بین المللی پراکنده و به دور از موضوعات اصلی موثری هستند که امنیت، ایمنی و ثبات جهان در گرو آن تصمیمات است.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت اسد در سال های گذشته در سخت ترین شرایط تلاش کرد این نمادهای حاکمیت خود در شمال شرق کشور را حفظ کند. اما اکنون خبر می رسد که کردها طی سه هفته گذشته، مناطق تحت کنترل دولت سوریه در این دو شهر را محاصره کرده و از ورود مواد غذایی و سوخت به آنها جلوگیری می کنند.
ادامه مطلب
شعیب بهمن در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی عنوان داشت که چون روسیه معتقد است برجام الگوی مناسب برای اشاعه تسلیحات هسته ای در منطقه غرب آسیا است. لذا اگر این الگو کماکان در دولت جو بایدن هم نقض شود و به هر دلیلی ایران هم بخواهد به سمت افزایش فعالیت‌های هسته‌ای و خروج از برجام پیش رود در این حالت سایر کشورهای منطقه به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس به عنوان رقبای جمهوری اسلامی ایران نیز به سمت افزایش فعالیت‌های هسته‌ای و دستیابی به سلاح اتمی پیش خواهند رفت تا بتوانند یک توازن امنیتی را با تهران برقرار کنند. در چنین حالتی رقابت تسلیحات هسته‌ای در منطقه غرب آسیا و تشدید فضای تنش قطعاً امنیت روسیه را در مجاورت آنها تحت الشعاع قرار می دهد. لذا مسکو تمایلی ندارد که پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران کماکان به عنوان یک عامل تنش زا و تداوم دهنده بحران دیپلماتیک بی تهران با کشورهای جهان به قوت خود باقی بماند.
ادامه مطلب
رقابت هسته ای در جهان جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده را به چالش می‌کشد. این در حالی است که نگاه ها به سیاست های احتمالی او در قبال این مسئله بسیار با اهمیت دوخته شده است. این چالش سه عنوان دارد: نخست مسئله توافق هسته ای با ایران. دوم: معاهده هسته ای با روسیه که ماه فوریه به پایان می‌رسد. سوم: معاهده منع گسترش سلاح هسته ای در جهان امضا شده در سال ۱۹۷۰ است.
ادامه مطلب
احمد وخشیته در یادداشتی می نویسد: مطابق یک دیدگاه، رابطه سیاسی آنها در زمان ایوان واسیلیویچ یا همان ایوان چهارم که نزد ایرانیان به عنوان ایوان مخوف شناخته می‌شود، آغاز شده است. اگرچه از سویی گفته می‌شود که هیات اعزامی تزار وقت روسیه، به مقصد نرسیده است و اما و اگرهایی در آن وجود دارد که نمی توان شکلگیری روابط سیاسی را به آن نسبت داد. با این وجود در اینکه این گشایش در زمان روسیه تزاری و امپراتوری مینگ در چین شکل گرفته است، تردیدی وجود ندارد؛ چرا که مطابق اسناد موجود در سال ۱۶۸۹معاهده «ترچینسک» میان روسیه تزاری و امپراتوری چین امضا شده است.
ادامه مطلب
زنی که در تظاهرات اعتراض آمیز روسیه شرکت کرده بود، با اشاره به این که: «نمی توانم قبول کنم ناوالنی که هیچ جرمی مرتکب نشده است در بازداشت بسر ببرد. با اینکه مردم از وضعیت بد اقتصادی رنج می برند، ولی دولت هیچ کاری انجام نمی دهد» از دولت پوتین انتقاد کرد. روز بیست و سوم ژانویه هم مانند روزهای گذشته ابتلای بیش از بیست هزار نفر به ویروس کرونا در یک روز در روسیه تایید شده است. هم اکنون در روسیه نارضایی مردم از رکود اقتصادی افزایش یافته و مخالفت ها در واکنش به دولت پوتین که معترضان را سرکوب کرده در حال گسترش است.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: محمد جواد ظریف در حالی وارد مسکو می شود که با چنین پرونده هایی دست به گریبان است که چه بسا بیش از آن که برآمده از اتفاقات واقعی باشد، برآمده از یکسری محذوریت ها یا سوء تفاهمات باشد. شاید برای همین است که بعضی از کارشناسان سفر این مرتبه وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه و قفقاز را مهم می دانند. چرا که از یک سو باید سوء تفاهمات را برطرف کند و از سوی دیگر روی پرونده های مهم منطقه ای به ویژه پرونده مربوط به حوزه قفقاز تمرکز کند و باب تازه ای از همکاری ها را بگشاید.
ادامه مطلب
این دیپلمات می گوید که روسیه فشار سنگینی را به دمشق وارد کرده بود تا راضی شود نمایندگانش با اسرائیلی ها جلسه برگزار کنند. از جمله این فشارها استفاده از ابزار فشار سوخت بود که روسیه تهدید کرده بود جلوی صادرات آن به سوریه را خواهد گرفت که می تواند باعث به وجود آمدن بحران سراسری بنزین در سوریه شود.
ادامه مطلب
برای نخستین بار لاوروف فاش کرد که کشورش پیشنهادهایی را به طرف اسرائیلی برای تبادل اطلاعات بر سر تهدیدهای احتمالی علیه این رژیم ارائه داده است. وی تاکید کرد که مسکو خود را متعهد به رفع این تهدیدات می داند.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ابهام جدی پیرامون جایگاه ترکیه در غرب آسیا به دلیل سیاست پاندولی اردوغان وجود دارد، پیرامون راهبرد دولت جو بایدن برای منطقه خاورمیانه بر این باور است که نگاه جدی ایالات متحده آمریکا به خاورمیانه و به خصوص امنیت اسرائیل به معنای آن نیست که احتمالاً دولت جو بایدن تمام انرژی خود را صرف منطقه غرب آسیا خواهد کرد و توجهی به مهار چین و روسیه نخواهد داشت و یا در مقابل مسئله نگاه به شرق و مهار چین و روسیه به معنای نادیده گرفتن خاورمیانه در دولت جو بایدن است. بلکه به عکس من معتقدم که اتفاقاً این دو مقوله می توانند مکمل هم باشند. به این معنا که اقتضائات ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و به خصوص ژئوانرژیک منطقه خاورمیانه می تواند اهرم بسیار خوبی برای جو بایدن در خصوص کنترل و مهار چین باشد. به هر حال همان طور که مستحضر هستید چین بزرگ ترین متقاضی و خریدار در جهان به شمار می رود که بیشتر انرژی خود را از منطقه خلیج فارس و کشورهایی مانند ایران (البته قبل از تحریم) و یا کشورهای عربی این منطقه را تامین می‌کند. بنابراین اگر ایالات متحده آمریکا بتواند با یک برنامه‌ریزی دقیق و راهبردی منسجم امنیت انرژی منطقه را در دست گیرد یقینا می تواند کنترل و مهار جدی روی چین داشته باشد.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی این باور است که هر کشوری حتی روسیه و چین نیز به دنبال منافع خود هستند. لذا اقداماتی مانند آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد مطلوب نگاه چینی ها و به خصوص کشوری مانند روسیه نیست چرا که این روس ها تقریبا همسایه ایران به شمار می روند. لذا مسکو این رویه را تهدیدی برای امنیت خود تلقی می کند، کما این که روس ها امروز هم همین نگاه را به اقدامات کاهش تعهدات برجامی ایران دارند. پس به هر میزان که جمهوری اسلامی ایران به سمت عملیاتی کردن مفاد مصوبه مجلس یازدهم پیش رود به همان میزان هم احتمال همراهی و حمایت روسیه و چین از ایران بسیار کمتر خواهد شد. یعنی شاهد روسیه و چینی متفاوت از چهار سال گذشته خواهیم بود.
ادامه مطلب
دکتر سعید رضا خلخالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر این منطقه با دو پدیده اساسی روبه روست؛ یکی تغییر مرزهای خاورمیانه سنتی که علت اصلی آن، استقلال جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز است و محور این تحول نیز چیزی نیست جز انرژی، یعنی همان عامل ژئوپولیتیکی که صد سال است خاورمیانه حول محور آن حرکت می کند و نظام های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن کاملا متغیری است از انرژی. عامل دوم نیز، مسئله اسلام و اسلامگرایی در این منطقه است که ژئوپولیتیک این منطقه را تحت تأثیر اهداف ژئواستراتژیک روسیه و قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داده است.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: روسیه دو هدف را در موازات هم دنبال می کند؛ نخست به ایران پیام دهد که اگر بخواهد همانند دفع پیش در سال ۲۰۱۵ که برجام امضا شد و روسیه دید ایران از آن فاصله گرفت و به سمت غرب گرایش پیدا کرد، این بار هم همان گونه رفتار کند، به راحتی از کنار این موضوع نخواهد گذشت و این رفتار را تلافی خواهد کرد. هدف دوم روسیه به تلاش هایش در واشنگتن باز می گردد مبنی بر این که خود را از اولویت دولت جدید امریکا خارج کند و همان طور که با آمدن ترامپ توانست خود را از اولویت خارج کند و ایران به اولویت واشنگتن تبدیل شد این بار نیز همان سناریو را تکرار کند و ایران را اولویت بایدن قرار دهد.
ادامه مطلب
جبار علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاشینان تنها کسی بود که کیف پر و نه چندان مرتب خود را به نشست آورده بود شاید تصور می کرد برادران مسیحی ارتودوکسش قبلا سفارش های لازم را کرده اند و او این بار می تواند با کیف پر برگردد. نخست وزیر پاشینیان خیالش آسوده بود از اینکه این بار دیگر او نماینده ارامنه قره باغ نیست و بار" آرتساخی ها" را هم به دوش نخواهد کشید.
ادامه مطلب
روسیه و ایران در چند سال گذشته در جنگ داخلی سوریه موفقیت های چشمگیری کسب کرده اند. از جلوگیری از سقوط دولت بشار اسد گرفته تا کاهش نفوذ ایالات متحده، اتحاد این دو کشور به دلیل هم گرایی منافع ژئوپلیتیک آنها اثبات شده است. اما این رابطه چگونه توسعه یافته؟ آنها چگونه در سوریه با یکدیگر همکاری می کنند؟ نقاط اصطکاک آنها چیست؟ و مسیر سیاست گذاری ایالات متحده در سوریه در میانه رقابت قدرت های بزرگ و مقابله با افراط گرایان چگونه خواهد بود؟
ادامه مطلب