رابرت گیتس می نویسد: رهبری سیاسی آمریکا – چه جمهوری‌خواهان و چه دموکرات‌ها، در کاخ سفید و در کنگره – نتوانسته اند به اندازه کافی آمریکایی‌ها را متقاعد کنند که تحولات چین و روسیه اهمیت دارند. رهبران سیاسی نتوانسته‌اند توضیح دهند که تهدیدات این کشورها چگونه در هم پیوسته هستند.
ادامه مطلب
علی اکبر دارینی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: در ۲۰ سال پیش اگر کسی صحبت از این می کرد که می خواهد دلار را به چالش بکشد یا دلار را از تجارت کنار بگذارد آمریکایی ها یا کودتا می کردند یا حکومت را سرنگون می کردند، اما امروز دیگر چنین شرایطی وجود ندارد. بسیاری از کشورها مایل هستند دلار را کنار بگذارند و در تجارت با ارزهای دیگر کار بکنند چه یورو چه یوان چین چه ارزهای محلی.
ادامه مطلب
اگر همه کشورهای دعوت شده، رسما به بریکس بپیوندند، پروژه‌های همکاری فضایی تازه میان اعضای آن قطعاً امکان پذیر است. با این حال، تأثیر مهمتر این گسترش، احتمالا در حوزه مدیریت فضا و اجرای قوانین ناظر بر آن باشد. حاکمیت یا مدیریت فضا به مجموعه پیچیده‌ای از قوانین، مقررات و چارچوب‌هایی اشاره دارد که استفاده از فضا را در سطوح ملی و بین‌المللی تنظیم می‌کند. این امر، ذاتا یک مسئله سیاست خارجی است چرا که فضا متعلق به هیچ کشوری نیست و فیزیکِ فضا نیاز به هماهنگی بین‌المللی دارد.
ادامه مطلب
رئیس صندوق بین المللی پول هشدار داد: پس از دهه ها ادغام جهانی، این خطر فزاینده وجود دارد که جهان به بلوک های اقتصادی متخاصم تقسیم شود. چرا این اتفاق می افتد، جهان آینده چگونه خواهد بود و روسیه چه جایگاهی در آن خواهد داشت؟
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موضوع مهم این که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه نیز در مجمع کمربند و جاده حضور خواهد داشت و برخی شواهد حکایت رهبران مجارستان و روسیه دارد؛ چرا که گای ورهوفستات، نماینده پارلمان اروپا، منتقد اوربان، در یک پست آنلاین از تصمیم اوربان انتقاد و نوشته است در حالی که پارلمان و شورا درباره تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه اروپا بحث می کنند... اوربان برای دیدار با پوتین به چین می رود!
ادامه مطلب
از شنبه هفته گذشته و با انجام عملیات طوفان‌الاقصی عملا همه تحولات دیپلماتیک و سیاست خارجی و حتی موضوعی نظیر جنگ اوکراین هم تحت‌الشعاع قرار گرفته و به حاشیه رفته‌اند. در این میان یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که از ماه‌ها پیش منتظرش بودیم هم به تبع رخدادهای فلسطین و اسرائیل به‌واسطه اقدام حماس در هفتم اکتبر کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. فردا چهارشنبه ۱۸ اکتبر/ ۲۶ مهر است؛ روزی که طبق سند برجام باید یکی دیگر از بندهای غروب برجام یا (Sunset Clauses) اجرا شود که ذیل آن، شاهد لغو تحریم‌های موشکی، پهپادی و هسته‌ای ایران طبق قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستیم.
ادامه مطلب
از دیدگاه ژئوپولیتیک، این جنگ، نویددهنده همگرایی غیررسمی بیشتر میان چین و روسیه (که هیچ کدام حمله حماس را محکوم نکردند) و ایران است که چنانچه جنگ اوکراین تشدید شود یا اقدامات نظامی تهاجمی چین در اطراف تایوان و دریای شرقی و جنوبی چین افزایش یابد، می تواند آسیب‌پذیری‌های تازه ای هم برای آمریکا خلق کند.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: اگرچه پکن در شروع جنگ، تنها به این نکته اشاره کرد که این درگیری منافع همه طرف‌ها و از جمله ثبات در خاورمیانه را دچار بحران و آشفتگی می‌کند اما مسکو بلافاصله سیاست‌های ایالات متحده را به باد انتقاد گرفت و بروز این جنگ را اجتناب‌ناپذیر خواند. مواضع پکن و مسکو در طول هفته خونبار گذشته تا همین‌جا محدود ماند. سکوت معنا‌دار این دو قدرت شرقی که اکنون در مواجهه با غرب در یک جنگ سرد به‌سر می‌برند، چنین تفسیر شد که از یک‌سو پکن در حال ارزیابی اوضاع از چگونگی توازن قوا میان دو طرف منازعه است تا در صورت لزوم وارد ماجرا شود. از سوی دیگر مسکو جنگ کنونی را تا آنجا که به کنترل و مهار لازم نیاز نباشد، فعلا در خدمت به ایجاد تنفس برای روسیه در جنگ اوکراین تحمل کند.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: چگونه می‌توان نسبت بین قدرت عریان و فجایع پنهان در روابط بین‌المللی را مورد مداقه قرار داد؟ در پاسخ باید «موارد متفاوت» در جست وجوی «مفاهیم مشترک» مورد واکاوی قرار داد و روشن ساخت «کنشگری نوین سیاسی»، پرتوافکن و آگاهی‌بخش در ساحت تأثیرات ناهنجار انسانی تصمیمات و اقدامات استراتژیک است.
ادامه مطلب
جهان جنوب بازگشته است. این جهان وجود دارد نه به عنوان یک گروه همگن و سازمان یافته بلکه به عنوان یک واقعیت ژئوپلیتیک. تأثیرات آن در ائتلاف‌های نوین و رو به رشد مشخصی احساس می‌شود؛ مانند گروه بریکس که ممکن است به زودی از اعضای اصلی خود یعنی برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی فراتر رود. این جهان اما حتی بیشتر از گذر کنش های فردی کشورهای آن احساس می‌شود. این کنش ها، که پیشران شان منافع ملی و نه آرمانگرایی همبستگی جنوبی است، به پدیده ای بیش از جمع اجزای خود تبدیل می‌شود. این جهان، شروع به محدود کردن کنشگری قدرت‌های بزرگ کرده و آنها را وادار به پاسخگویی به دست کم برخی از خواسته های جهانی جنوب می‌کند.
ادامه مطلب
در بند ۹ توافقنامه سه جانبه ایروان متعهد شد تا مسیر ارتباطی سرزمین اصلی جمهوری باکو و برونگان آن یعنی جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم سازد. تقریبا یک سال بعد در تابستان سال ۲۰۲۱/۱۴۰۰ الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان، با توسل به همین بند کریدوری ادعایی در جنوب ارمنستان و استان سیونیک به نام «زنگه‌زور» را خواستار شد. کریدور مدنظر علی‌اف قرار نبود تحت حاکمیت ایروان باشد. این مسئله با مخالفت طرف ارمنی روبه رو شد. کارشناسان نیز به این اذعان داشتند که بند نهم توافقنامه آتش‌بس تصریحی بر عنوان «کریدور» ندارد و صرفا بر «مسیرهای ارتباطی» تاکید دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز صراحتا با این ادعا که قطع مرز ایران و ارمنستان را متعاقبا در پی دارد مخالفت کرد.
ادامه مطلب
مهم‌ترین قطب این ائتلاف روسیه است که دیگر از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین و سرگرم شدن به مهم‌ترین و بزرگترین مسئله برای امنیت ملی‌اش به آن توجه ندارد.
ادامه مطلب
نوشتن در مورد تاریخ تمدن های گذشته، به ویژه در مورد تمدن های باستانی ساده تر و آسان تر است. امروز موضوع متفاوت است، زیرا جنگ یا درگیری همزمان شروع به اتحاد و تقسیم کشورها می کند. بی جهت نیست که اکنون، بسیاری بر این باورند که گنجاندن ارزش‌های توسعه تمدنی در گفتمان سیاسی مدرن یک «جهان بینی به یادگار مانده» است، زیرا ارزش‌های یک تمدن قابل درک است و اغلب توسط مردم تمدن دیگر قابل درک می شود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرجستان به عنوان تنها کشور منطقه قفقاز با دسترسی مستقیم به دریای سیاه، به افزایش نقش خود برای ترانزیت تجاری مایل است. بدون گرجستان، دسترسی اتحادیه اروپا به منابع طبیعی آذربایجان نیز محدود خواهد شد. توافق اخیر امضا شده بین بروکسل و باکو در مورد افزایش دو برابری صادرات گاز آذربایجان به اتحادیه اروپا از طریق خطوط لوله گاز ترانس آناتولی (TANAP) و ترانس آدریاتیک (TAP) نشان دهنده نقش فزاینده ترانزیتی گرجستان است.
ادامه مطلب
پرسشی که در حال حاضر جهان را به خود مشغول کرده این است که آیا عملیات ویژه روسیه علیه اوکراین می‌تواند جنگ جهانی سومی را شعله‌ور کند؟ پاسخ مثبت است. زیرا خط روند صعودی این جنگ می‌تواند به یک جنگ جهانی برسد و این مسئله از طریق اظهارات مقامات ارشد هر دو طرف حمایت می‌شود.
ادامه مطلب
علی ودایع در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس برآوردها، ارتش روسیه از ماه آوریل موشک‌های بالستیک هواپایه کمتری شلیک کرده است. موضوع برای ناظران نظامی زمانی جالب‌تر می‌شود که کارخانجات تسلیحاتی روسیه اقدام به افزایش شدید تولید موشک‌های کروز کرده‌اند. علاوه بر این، در نتیجه توافق «کیم‌جونگ‌اون» با «ولادیمیر پوتین»؛ خطوط تولید موشک کره‌شمالی برای مسافت‌های کوتاه‌برد مبتنی بر ساختار شوروی در اختیار روسیه قرار خواهد گرفت.
ادامه مطلب
احتمال دلارزدایی از اقتصاد جهانی به عواقب ناگواری برای هژمونی جهانی امریکا منجر خواهد شد، زیرا اهرم اصلی فشار مالی بر سایر کشورها از بین خواهد رفت.
ادامه مطلب
کشورهای عضو ناتو از نتایج ضد حمله گفته شده سرخورده شدند علی رغم این‌که مدرن ترین تسلیحات خود را به ارزش میلیاردها دلار به اوکراین ارائه کردند و دیگر قادر به ارائه تسلیحات بیشتر نیستند. حتی ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو به طور ضمنی از مصرف تسلیحات و مهمات از سوی ارتش اوکراین به میزانی فراتر از توان کشورهای غربی ابراز شکایت کرد.
ادامه مطلب
سعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگر چین به گسترشی که می‌خواهد دست یابد، تأثیر خود را در صحنه ثابت خواهد کرد. اما اگر مسیر چین مسدود شود، شکاف عمیق این گروه را نشان خواهد داد.
ادامه مطلب
من هم مثل خیلی ها معتقدم که طرح حمله را ارتش روسیه و فرماندهان متخصص و حرفه ای طرح ریزی نکرده اند. خود پوتین طرح را ریخت و اجرا کرد. اما در اشغال اوکراین ناکام ماند.
ادامه مطلب
در پاسخ به این پرسش که چگونه آمریکا جایگاه خود را بازپس می‌گیرد باید گفت که نمی‌توان عقربه‌های ساعت را به عقب بازگرداند. یکجانبه گرایی آمریکا با چالش های جدی از سوی چندین کشور در سراسر جهان مواجه است.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مورد رفتار ولادیمیر پوتین در مورد قفقاز «گیج» هستیم، در حالی که این همه در اوکراین به روسیه کمک کردیم؛ می بینیم که پوتین در ارمنستان با ترکیه، آذربایجان و غرب همراهی می کند؟
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ز آن جاییکه در سال های گذشته، تشکیل یک حکومت «همه‌شمول» پیوسته در بیانیه پایانی صادر شده از سوی نشست مسکو به عنوان درخواست اصلی در دو سال گذشته دیده می‌شود، اما کدام تمایلی از جانب طالبان برای این کار دیده نمی شود و این مبین این حقیقت است که افغانستان به شدت به سوی امنیتی شدن روان است تا شکل گیری یک دولت مورد قبول همه. بنابراین روس ها به عنوان تلاش سیاسی در کنار تلاش های امنیتی و تلاش برای نفوذ و شریک بودن در قضیه افغانستان، کوشش می کنند از قافله پس نمانند و همسان امریکا و متحدانشان در خصوص مسائل مهمی همچو افغانستان که به منبع مهمی از بی ثباتی در منطقه مبدل می شود.
ادامه مطلب
ناصر نوبری در یادداشتی می نویسد: روشن است که ترک‌ها و صهیونیست‌ها با موقعیتی که به دست آورده‌اند و جای پایی که محکم کرده‌اند همراه با عطش آذری‌‌ها، مجدانه به دنبال گسترش نفوذ خود بوده و قفقاز را به یک مزاحمت فعال دائمی و خطرناک ژئواستراتژیکی علیه جمهوری اسلامی ایران تبدیل می‌کنند.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بایدن با نمایش یک تصویر آمریکایی از نشست جی ۲۰ در صدد بوده که نشان دهد که اگرچه جهان به سمت چند قطبی شدن پیش می رود، اما ایالات متحده همچنان کارت های قدرت بیشتری را در اختیار دارد که در رویارویی با رقابت اقتصادی چین و چالش های ژئوپلیتیکی روسیه از آن ها بهره می گیرد.
ادامه مطلب
نشست موسوم به «فرمت مسکو» دیروز جمعه ۲۹ سپتامبر/ ۷ مهر در شهر قازان (کازان) روسیه، مرکز جمهوری تاتارستان با حضور نمایندگان ۱۵ کشور من جمله روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، چین، هند، ایران و پاکستان برگزار شد. در این نشست امیر خان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان نیز به دعوت روسیه حضور داشت. علاوه بر هیات طالبان، این دور از نشست «فرمت مسکو»، مهمانان ناظر دیگری از جمله مقاماتی از عربستان، امارات، قطر و ترکیه به شهر قازان دعوت کرده بود. شرکت کنندگان در این نشست در مورد وضعیت کنونی افغانستان، مسایل آشتی بین طرف های افغان، تضمین امنیت منطقه ای و بازسازی کشور پس از جنگ و همچنین مسایل فراگیر بودن دولت طالبان، مبارزه با تروریسم و جنایات مواد مخدر بحث و تبادل نظر کردند.
ادامه مطلب
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اقدامات متعدد آنکارا همچون برگزاری دیدارهای دوجانبه با مقامات اوکراینی و هموار نمودن مسیر گسترش ناتو به سمت شرق نقش مهمی در افزایش بی‌اعتمادی پوتین نسبت به اردوغان داشته‌اند.
ادامه مطلب
روسیه در تلاش است تا نیازمندی‌های خود در این زمینه را از کره شمالی دریافت کند و در مقابل مواد غذایی، فناوری پیشرفته در زمینه ماهواره و زیردریایی اتمی در اختیار پیونگ یانگ قرار دهد.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: سازمان ملل متحد و شورای امنیت آن در بزرگترین بحران امنیتی معاصر، نتوانسته نقش جلوگیری‌کننده، تعدیل‌کننده و برقرارکننده صلاح را ایفاء کند.
ادامه مطلب
روابط بین ارمنستان و روسیه تیره است. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی لا ریپوبلیکا بار دیگر از ناتوانی سربازان روسی مستقر در قره باغ علیا برای تضمین حرکت آزاد در کریدور لاچین انتقاد کرد. اما نخست وزیر ارمنستان به همین جا بسنده نکرد و آینده تعهد دیپلماتیک روسیه در قفقاز جنوبی را زیر سوال برد.
ادامه مطلب