
سفر بدون دستاورد بایدن به منطقه
رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر بایدن به ریاض نیز به جز اعلام عربستان مبنی بر باز کردن حریم هوایی خود بر هواپیماهای غیر نظامی اسرائیلی دستاوردی نداشته است.
ادامه مطلبرضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر بایدن به ریاض نیز به جز اعلام عربستان مبنی بر باز کردن حریم هوایی خود بر هواپیماهای غیر نظامی اسرائیلی دستاوردی نداشته است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: شاید بتوان گفت پیام کشورهای منطقه به بایدن که خواستند حضوری به او دهند این بود که "آقای رئیس جمهوری دموکرات امریکا، به منطقه ما خوش نیامدید، ما این برهه را هم تحمل می کنیم تا دوست واقعی ما در کاخ سفید بر سر کار آید."
ادامه مطلبصرف نظر از همه این سناریوها، یک سناریوی پخته تر وجود دارد که طبق آن مقامات ایرانی می توانند از هر سناریویی، یک قسمت را اجرا کنند تا دولت بایدن را به تدریج زیر فشار بگذارند تا نزدیک شدن به ائتلاف عربی را جایگزین توافق هسته ای نکند. این سناریو شبیه بازی شطرنج است که تهران در آن مهارت دارد.
ادامه مطلبروزنامه الریاض وابسته به دولت سعودی در مقاله خود نوشت: دولت بایدن باید ثابت کند که علاقه اش به کشورهای عربی بسته به شرایط و به دلیل نیازش به منابع نفتی نیست. به علاوه، باید در عمل و نه گفتار ثابت کند که همچنان به امنیت خلیج فارس پایبند است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حالی که کاخ پادشاهی عربستان سعودی برای رهبران این کشورها دعوتنامه رسمی فرستاده و از آنها خواسته است در روزی که رئیس جمهوری امریکا می آید در ریاض حضور داشته باشند بسیاری از مقامات ارشد کشورهای دعوت شده برای حضور در این نشست تردید دارند.
ادامه مطلببه گفته رهبران عربستان، این دقیقا همان کاری است که دولت آمریکا قبلا در زمان باراک اوباما انجام داده بود. عربستان سعودی هرگز اوباما را به خاطر کنار گذاشتن حسنی مبارک، رئیس جمهور مصری در بهار عربی ۲۰۱۱ ، فراخواندن جت های جنگنده از بمباران سوریه در سال ۲۰۱۳ و امضای توافق هسته ای با تهران در سال ۲۰۱۵ نبخشیده است.
ادامه مطلبروابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد کرد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.
ادامه مطلبجنگ در اوکراین و یمن، روابط واشنگتن و متحدان عربش را زیر فشار گذاشته است. گام هایی کوچک از دو طرف می تواند کارها را به مدار خود بازگرداند.
ادامه مطلببن سلمان از برگه نفت به عنوان اهرم فشاری بر بایدن به منظور انصراف او از اتخاذ تصمیماتی که به ضرر عربستان است و نیز تشویقش به ارائه امتیازها و اعترافهایی که نفوذ او را تثبیت میکند، استفاده میکند. این همان سلاحی است که ملک فیصل برای نخستین بار در تاریخ ۱۷ اکتبر برای ایستادن در برابر حمایت غرب از اسرائیل استفاده کرد.
ادامه مطلبخروج نام سپاه از فهرست تروریستی هم رهبران عربی منطقه را ناخرسند می کند، آن هم در هنگامه ای که بایدن در تلاش است متحدانش را علیه مسکو بسیج کرده و بهای فورانی سوخت را کاهش دهد. این کار همچنین اتحادی چنددهه ای را به خطر می اندازد که نفوذ آمریکا را در منطقه ای راهبردی گسترش داده است؛ منطقه ای که هنوز هم بیشترین صادرات انرژی را در جهان دارد.
ادامه مطلبروابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.
ادامه مطلبتوافق با ایران که برای افکار عمومی آمریکا به عنوان توافقی برای جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای معرفی شده، تجاوز به نظام منطقه ای است که آمریکا پس از جنگ جهانی دوم ایجاد کرد. این توافق که آشکارا به زیان عربستان سعودی و اسرائیل است، نظامی توافقی را جایگزین ساختار کنونی امنیت منطقه ای می کند که در آن ایران که از حمایت روسیه و چین برخوردار است به هم پیمان جدید آمریکا تبدیل می شود و به این ترتیب هم پیمانان سابق آمریکا یعنی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و اسرائیل به متحدان درجه دوم تبدیل خواهند شد.
ادامه مطلببه نوشته برخی رسانه های آمریکایی، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا هفته هاست که تلاش بیهوده ای برای نزدیک شدن به ریاض و ابوظبی انجام می دهد. وال استریت ژورنال نیز گزارش می دهد که هر دو کشور درخواست های رئیس جمهوری آمریکا را نادیده گرفته اند و از افزایش صادرات نفت برای جبران افزایش قیمت ها در پی جنگ امتناع می کنند. اکنون گزارشهایی شنیده شده که مشاوران ارشد به بایدن سفر به عربستان سعودی را در بهار توصیه میکنند تا روابطی فیمابین را گرم کند.
ادامه مطلبکارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبرشتهای واحد رویکرد کاخ سفید را به کل منطقه، از سوریه گرفته تا عربستان سعودی، مرتبط میکند.
ادامه مطلببایدن به رغم وعدههای انتخاباتیاش برای پایان دادن به حمایت از عربستان و فروش تسلیحات به این کشور، هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده و همانند مسائل ایران، در برابر عربستان هم فقط سخنان خوشایندی را بیان کرده و به همان رویکرد ترامپ ادامه داده است.
ادامه مطلبآمریکا فروش تسلحیات به عربستان سعودی را ادامه میدهد و این حاکی از آن است که اهداف امنیتی محدود بایدن در برابر ایران مانع از اقدام آمریکا برای حل بحران یمن است.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علت اصلی لشکرکشی آمریکا به عراق و سوریه و افغانستان همه ریشه مذهبی و نجات بخشی دارد، و این را تعهد و رسالت خود می داند. حال، اگر نبود اسرائیل، آن وقت طمع سرمایه داری آمریکایی، کجا را باید جست و جو می کرد!؟
ادامه مطلباساسا، آمریکا هموار در کشمکشهای درونی جهان اسلام یک بیگانه بوده است – یک شریک واکنشی و بیمیل. آمریکاییها ذاتا تمایل دارند که خود و دولتشان را در قلب این داستانها ببینند و خودشان را به عنوان قربانی یا مجرم نشان بدهند. اما این دوبینی باعث مخدوش شدن چشم اندازها شده و مانع توسعه راهبردهای سازندهتر میشود، راهبردهایی که باید شامل مشارکتهای جهانی پیچیده باشد.
ادامه مطلبمحمد سریع القلم در یادداشتی می نویسد: اگر مدیریت دیجیتالی قرار است رسم شود، نوع برخورد با ایران چه خواهد بود؟ اگر ذهن طراحان آمریکایی-اسرائیلی طی دو دهه گذشته واکاوی شود (Cognitive Deconstruction)، به نظر می رسد آنها پذیرفته اند که ایران دانش هسته ای را کسب کرده است و شاید در مقطعی نیز آن را به توان بازدارندگی تبدیل کند، اما این توان باید در کنترلِ کاملِ آژانس بین المللی انرژی هسته ای باشد. چون فعلاً هماهنگی و ائتلاف با ایران ممکن نیست، بنابراین باید ضعیف، فقیر و منزوی شود. هم اکنون، ۹۳۹ نهاد و ۳۹۴ فرد در تحریم قرار دارند. فلسفه کانونی عموم تحریم ها نسبت به افراد و سازمان ها، منطق «عدم دسترسی» را به همراه دارد. هرچند ایران، مستقیم و غیر مستقیم، هرآنچه را که نیاز دارد، بالاخره از چین و امثالهم می تواند وارد کند و به حق وتوی روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متکی باشد، ولی در مداری وسیع تر به فن آوری، سرمایه گذاری، یادگیری و ارتباطات، دسترسی حداقلی خواهد داشت.
ادامه مطلبفاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت این است که روابط کشورها در یک منطقه همواره از نوع تعاملات آنها با قدرت های بزرگ متاثر بوده است. روابط ایران و عربستان نیز از همین قاعده پیروی می کند. در ادبیات موجود در خصوص منطقه خاورمیانه این امر پذیرفته شده ای است که طی چند دهه گذشته موازنه قدرت و ملهم از آن ایجاد ثبات در این منطقه به دلیل مداخلات قدرت های بزرگ بویژه آمریکا با مشکل مواجه شده است.
ادامه مطلبسیاست حداکثر فشاری ترامپ، راهبردی طراحی شده با همکاری رهبران کشورهای عرب خلیج فارس، در کشاندن ایران به پای میز مذاکره شکست خورد و دولت بایدن که مشتاق احیای توافق هستهای است، بعید است بر ۱۲ شرط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده پافشاری کند.
ادامه مطلبواقعیت این است که آمریکا به دلایل بسیار باید رابطه ای کارا و مفید را با فردی حفظ کند که برای چندین دهه آینده حکمران کشوری خواهد بود که در قیمت گذاری جهانی انرژی، بازدارندگی ایران در منطقه، ناکام گذاردن تروریسم و چنانچه اراده کند در گسترش صلح خاورمیانه نقش کارسازی دارد.
ادامه مطلبپیام های کاخ سفید به ایران و سعودی ها در این نقطه، بسیار شبیه هم است. دولت آمریکا، علامت می دهد که خواهان تعامل است اما نمی خواهد اجازه دهد که هیچ یک از این دو طرف، شرایط تعامل را تعیین کنند. واقعیتِ سخت این است که کشورهای خاورمیانه دیگر از آن چنان توانایی ای برای نفوذ بر رفتار آمریکا برخوردار نیستند. بنابراین اهمیت نسبی اقتصادی کشورهای خاورمیانه، در گذر زمان کاهش می یابد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: جناب ولیعهد این روزها به سختی شب را به صبح و صبح ها را به شب می رساند. روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داده که تشنج و اضطراب بر فضای کاخ سلطنتی در ریاض حاکم است. خاندان سلطنتی از شخص شاه تا ولیعهد از این نگران هستند که خصومت آشکاری که دولت جدید امریکا در قبال عربستان در پیش گرفته است آغازگر سناریویی باشد که به کنار زدن محمد بن سلمان منجر شود و شاه ۸۵ ساله آرزوی شاه شدن پسرش بر دلش بماند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این گونه پیداست که دولت بایدن در صرافت اعمال مسائل حقوق بشری به عنوان یکی از برگههای مهم فشار بر مخالفان آمریکا در جهان است؛ به همین خاطر برای متهم نشدن به تبعیض در این خصوص به سراغ متحدی چون عربستان رفته است. به احتمال زیاد هم فشارهایی بر مصر و امارات نیز اعمال کند؛ اما اسرائیل و رفتارهای آن علیه فلسطینیها و توسعه شهرکسازی همچنان یک استثنا خواهند ماند.
ادامه مطلبمجید خورشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انگار سیاست ریاض در برفروختن آتش خانمانسوز در یمن چنان عمیق و مطالعه شده بود که به های ترامپ مشتعل شد و با فوت بایدن خاموش شد. غمناک ترین تبصره بر این مقال آن است که جان و منال انسان ها چه سان و چقدر آسان در کف کسانی قرار می گیرد که دستانشان از فرط ابتذال بی تصمیمی و سبکسری از بید مجنون لرزان تر است.
ادامه مطلبمصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این حال موضع گیری های ریاض درباره احتمالات مبتنی بر تغییرات شرایط در روابط میان آنها با واشنگتن، در قالب دو رویکرد قرینه و متضاد اما همسو و همپوش شکل گرفته است. بطوریکه از یکسو با بازخوانی روابط تاریخی میان دو کشور، مدعی این موضع گیری است که برای ریاض تفاوت چندانی ندارد که چه کسی رییس جمهور بوده و در کاخ سفید باشد، چرا که از نظر سعودی روابط ریاض و واشنگتن، پیچیده تر از آن است که وابسته به فرد یا افراد باشد.
ادامه مطلبکتاب M.B.S؛ سیر قدرت یابی محمد بن سلمان اثر بن هوبارد و ترجمه صادق قربانی و حمیدرضا کاظمی از هفته گذشته توسط نشر زرنوشت منتشر شده و در دسترس علاقه مندان است. در این جا به معرفی این کتاب می پردازیم.
ادامه مطلبدولت دونالد ترامپ با اعلام وضعیت اضطراری به دلیل تشدید تنشها با ایران، سال گذشته به رغم مخالفت کنگره، از قصدش برای فروش بیش از ۸ میلیارد دلار تسلیحات نظامی به عربستان سعودی و سایر کشورهای خلیج فارس پرده برداشت که این مساله خشم نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات کنگره را به همراه داشت. خشم دو حزبی کنگره در سال گذشته از روابط آمریکا با عربستان پس از پاسخ سست دولت ترامپ به مرگ جمال خاشقجی آغاز شد. نمایندگان همچنین دولت ترامپ را به دلیل چشمپوشی از بحران یمن و کشتار غیرنظامیان در جنگ پنج ساله این کشور که بزرگترین بحران انسانی جهان را ایجاد کرده است، سرزنش میکنند.
ادامه مطلب