چگونه سوریه پسااسد میتواند یک نظم تازه منطقهای ایجاد کند؟ جدید
ترکیه میتواند با دعوت از همسایگان سوریه و کشورهای خلیج فارس برای ایفای نقش کانونی در گذار سیاسی، نگرانیهای کشورهای عربی درباره سلطه اسلامگرایان را کاهش دهد.
ادامه مطلبترکیه میتواند با دعوت از همسایگان سوریه و کشورهای خلیج فارس برای ایفای نقش کانونی در گذار سیاسی، نگرانیهای کشورهای عربی درباره سلطه اسلامگرایان را کاهش دهد.
ادامه مطلبکریدور زمینی به مرز اسرائیل از دست رفته است. رقبای منطقهای، از جمله ترکیه، اسرائیل و قدرتهای عربی، در حال پر کردن این خلأ هستند. به همین دلیل است که ایران می گوید رویدادهای سوریه نتیجه یک توطئه توسط اسرائیل و آمریکاست.
ادامه مطلبتهران با لحظهای سرنوشتساز روبهرو است که میتواند رویکردش را به دیپلماسی هستهای و اتحادهای منطقهای دگرش دهد.
ادامه مطلبشقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که سقوط بشار اسد نشانی بر پایان نفوذ علویان در این کشور و سرآغاز تشکیل یک محور جدیدی به رهبری کشورهای سنی مذهب است.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چرا ارتش سوریه مقاومتی برای مقابله با گروه های تروریستی و دیگر معارضین انجام نداد؟ ترکیه در این میان چه منافعی دارد؟ روسیه در میانه آشوب چه کرد؟ ایران، محور مقاومت و دیگر دولت های منطقه چه می کنند؟
ادامه مطلبحسین کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در آنچه رهبر ایران در این سخنرانی و در طول نظراتشان پیرامون مسائل منطقهای مربوط به ایران بارهاوبارها استفاده کردند کلمه مقاومت و جبهه مقاومت و ادبیات مقاومت و... به چشم میخورد. اگر کمی عمیقتر و با کنار نهادن پردههای علمی به ادبیات رهبر ایران توجه کنیم به این مسئله خواهیم رسید که ایشان بر اساس یک نظریه برگرفته از علوم اسلامی و فقه سیاسی به تحلیل اتفاقات و تحولات منطقه و جهان میپردازند.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یچیدگی و اوضاع پرچالش، آینده را با چنان ابهامی روبهرو کرده که مشخص نیست آیا ترکیه از چاه به چاله یا از چاله به چاه افتاده است، تا جایی که برخی صحبت ها حتی ادعا می کنند که قصد اولیه ترکیه تنها اندکی پیشروی برای فشار به بشار اسد بوده نه فرو ریختن حکومت سوریه در آن سوی مرز!
ادامه مطلبدکتر احمد کاظمی، کارشناس مسایل اوراسیا در همایش بینالمللی ” قفقاز و جهان ایرانی ” در دانشکده شرقشناسی دانشگاه اسلاونی (دانشگاه روسی – ارمنی) در ایروان ، با ارایه مقاله “ساخت جهان تورانی در اوراسیا؛ طراحان، اهداف و پیامدها ” گفت: « تحولات اخیر سوریه و از آن جمله، نقض روند آستانه و حضور سربازان مزدور از جهان ترک ادعایی و پیوند پان ترکیسم – صهیونیسم – تکفیری نشان می دهد که در نبر نظم های سیاسی، زنگ های خطر برای ایران، روسیه و چین به صدا درآمده است و اکنون برهه تاریخی برای همکاری این کشورها جهت مقابله با مخاطرات نظم آنگلوساکسونی است.
ادامه مطلبمصطفی زندیه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فروپاشی نظام سیاسی سوریه، این سئوال را به طور جدی مطرح کرد که پس از ۱۳ سال بن بست ناشی از جنگ داخلی سوریه، چه عاملی باعث شد تنها در مدت ۱۱ روز گروه های متعدد مخالف مسلح و حامیان منطقه ای و بین المللی آنها به دمشق رسیدند؟
ادامه مطلبپیروزی ناگهانی شورشیان غافلگیرکننده بود. اکنون که اسد بهکلی از صحنه خارج شده، اردوغان آماده میشود تا از سرمایهگذاری چندین ساله خود در حمایت از مخالفان سوری بهرهبرداری کند. ایران و روسیه – رقبای اصلی ترکیه در سوریه – تضعیف شدهاند؛ دولتی دوست در دمشق ممکن است به زودی تشکیل شود و آماده استقبال از پناهجویان باشد؛ همچنین خروج اسد میتواند حتی راه را برای خروج باقیمانده نیروهای آمریکایی باز کند، هدفی که آنکارا مدتها در پی آن بود. اگر ترکیه بتواند از خطرات احتمالی پیش رو اجتناب کند، ممکن است به برنده آشکار جنگ داخلی سوریه تبدیل شود.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای ذینفوذ و نزدیک کشور سوریه در سال های گذشته بوده و طبعا با شرایط پیش آمده نظاره گر تحولاتی است که در این حوزه در حال رخ دادن است.
ادامه مطلبتوماس فریدمن در یادداشتی می نویسد: هیچ کشوری در خاورمیانه بیشتر از سوریه منفجر نمیشود. هرچه در سوریه اتفاق بیفتد، در سوریه نمیماند. به این دلیل که سوریه هم به عنوان یک عنصر کلیدی و هم به عنوان یک میکروکوزم (نمونه کوچک شده) از کل خاورمیانه عمل میکند. به عنوان یک عنصر کلیدی، وقتی فرو میریزد، اثرات آن در تمام جهات پخش میشود.
ادامه مطلبفرید زکریا در یادداشتی می نویسد: سقوط بشار اسد به درسی مستقیم اشاره دارد: ضعف فزاینده روسیه. مسکو بیش از نیم قرن حامی سوریه بوده است. سوریه آخرین مشتری بزرگ روسیه در خاورمیانه بود. مسکو در دهه گذشته مقادیر زیادی خون و ثروت صرف حمایت از اسد کرده بود. از دست دادن آن موقعیت به معنای تبدیل شدن به چیزی است که باراک اوباما با تحقیر به آن اشاره کرده بود؛ "قدرت منطقهای.
ادامه مطلبسید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آینده سوریه همچنان مبهم است، و ممکن است با روی کار آمدن نیروهای جدید، چالشهای بیشتری برای این کشور ایجاد شود. با این حال، سقوط بشار اسد نقطهعطفی در تاریخ این کشور خواهد بود که تحولات آینده را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
ادامه مطلبمحمدجواد غلامرضا کاشی در یادداشتی می نویسد: بشار اسد را نیروهای خارجی (ایران و روسیه) حفظ کردند. بشار اسد را نیروهای خارجی (ترکیه و عربستان و آمریکا) برداشتند. در این میان معلوم نبود نقش مردم کجاست. نیروهایی که بشار را سرنگون کردند، هر کدام از جایی فرمان میبرند. معلوم نیست سرنوشت مردمان رنجدیده سوریه چه خواهد بود.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: در بیش از سه دههای که از فروپاشی ساختار نظام دو قطبی میگذرد، واقعیت آن است که مجموعه و منظومهای از مفاهیم، واژگان و نظریهها پیرامون امپراتوریها و تمدنها وارد بحثها و گفتگوهای روابط بینالمللی شده است. در هر کدام از این بحثها، که بعضاً با یکدیگر متضاد و تناقض هستند، البته منافع تعدادی از بازیگران، به صورت نهفته و آشکار، ایفای نقش میکنند و جالب آنکه برخی از کنشگران روابط بینالمللی، از نمادها و مظاهر تمدنهای پیشینی که بدان تعلق داشته، استفادههای جدی سیاسی میکنند. تغییر نامها، برجسته کردن برخی از مکانهای تاریخی و تمرکز بر برخی از دورانهای شکوفایی امپراتوریها توسط دولت نمونهای از این کنشهاست. شاید برجستهترین مثالها را بتوان در روسیه، ترکیه و تا حدودی هند مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلبمحمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات سریع و پرسرعت و البته طبق برنامه پیش رفت؛ در کمتر از دو هفته شهرهای مختلف سوریه به اشغال گروههای تروریستی مخالف بشار اسد درآمد و سپس با اشغال دمشق، حکومت ۵۰ ساله وی نیز خاتمه یافت. برای ناظران و تحلیلگران مسائل خاورمیانه که در یک سال گذشته حوادث و تحولات شگفت انگیز و غیر قابل تصور بسیاری را دیده اند، ناکامی عجیب اسد در حفظ حاکمیت خود بر شهرهای مختلف سوریه و در نهایت فرار او به روسیه و جشن پیروزی مخالفان در پایتخت یک شوک جدید بود.
ادامه مطلبسید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعارض منافع میان نیروهای مدعی قدرت در سوریه شامل تحریرالشام، ارتش آزاد، اکراد، داعش و بقایای حزب بعثی که زین پس فعالیت زیرزمینی خواهد داشت؛ پتانسیل جنگ داخلی در سوریه را طی روزهای آینده فراهم میکند. آنچه این جنگ را میتواند به تعویق بیندازد، تحمیل اراده بازیگران خارجی به نیروهای مدعی قدرت در داخل سوریه است. ترکیه، امریکا، عراق، عربستان و ایران هر کدام با انگیزههای مختلف مخالف جنگ داخلی در سوریه هستند.
ادامه مطلباکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک مشکلات داخلی، نارضایتی ها، نبود مردم سالاری و عدم رسیدگی کافی به درخواست های سیاسی اجتماعی مردم، در شکست سریع اسد نقش داشت؛ اما دشمنان خارجی سوریه با دامن زدن به اختلافات، فریب افکار عمومی و دادن وعده به مقامات و گروه ها، انگیزه مقاومت و توان دولت و ارتش سوریه را کاهش دادند و زمینه سقوط آن را فراهم کردند.
ادامه مطلبری تکیه می نویسد: ارزش بازدارندگی هستهای در ایران افزایش یافته است. بر اساس آخرین گزارشهای تحلیلی، ایران سلاح هستهای ندارد اما توانایی غنیسازی اورانیوم را تا سطوح قابل استفاده در تسلیحات اتمی به سرعت بهبود بخشیده است. با فروپاشی سایر ارکان بازدارندگی، اهمیت سلاح نهایی افزایش یافته است. با این حال، منطقه بیش از حد خطرناک و بیثبات است و اقدام تحریکآمیز میتواند پیامدهای وخیمی داشته باشد.
ادامه مطلبحمید کریم نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی سعی کرده است که جنگ اوکراین و پیامد های آن را با تحولات برق آسا در سوریه و غرب آسیا را در مسیر تغییر سیاستهای روسیه وترامپ نشان بدهد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند کنونی سیاستگذاری خارجی ایران و لجبازی سیاستگذاران ایران پیرامون مذاکره با امریکا در نهایت به وضعیتی منجر میشود که این سیاستگذاران باید در دفتر خاطرات خود به مانند پروفسور زبیگنیو برژینسکی یادداشت کنند که: چه کسی سوریه را از دست داد؟
ادامه مطلبکیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: به طریقی متناقضنما سلطه ترکیه بر معارضان سوری همزمان از دشواری کار با آنان میکاهد و میافزاید. اینان با تجربهای که در مناطق تحت اشغال خود در شمال سوریه و تحت حمایت نیروهای امنیتی ترکیه اندوختهاند، با نهادسازی سیاسی-اقتصادی آشنا شده و مزه ثروت ناشی از قدرت چریکی را چشیدهاند. آنان ضرورت تبدیل شورش به نهاد را دریافتهاند هرچند هنوز کاملا آن را نیاموختهاند. اینک دیگر دریافتهاند که چگونه مناسبات بینالمللی را برای کسب ثروت و منزلت به کار گیرند و رفتاری جهانپسندانه در پیش گیرند تا قدرتمندان اصلی در جامعه بینالمللی به دولتداری آنان رضایت دهند. به کمک ترکیه، قواعد بازی منطقهای در کسب رضایت آمریکا و اسرائیل را دریافتهاند. پرسش این است که نقشه جدید میدان قدرت چیست و چه ظرفیتهایی برای «کار دیپلماتیک» دارد؟ دیپلماسی صرفا مسافرت به کشورهای «دوست و برادر و همپیمان» نیست. دیپلماسی ظرفیت کار با معارضان و دشمنان و مخالفان نیز هست.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: پایان حکومت خاندان اسد در حالی با چنین حملهای سریع رقم میخورد که در اوج جنگ داخلی سوریه نیز چنین اتفاقی نیفتاد و همین هم به سه عامل باز میگردد؛ نخست این که ارادهای منطقهای و بینالمللی و چه بسا معاملهای برای تغییر در سوریه و برچیدن این حکومت شکل گرفت و عامل دوم این که خود نظام سوریه از داخل پوسیده بود و تنها ظاهر و پوستهای از آن باقی مانده بود. عامل سوم این که مخالفان و طیفهای مختلف آن با اتحاد و لو موقت، قدرت قابل توجهی پیدا کردند که با همراهی دو عامل اول کار را تمام کرد.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: آنچه مسلم است اینکه هدف از همه این تحرکات فروپاشی محور مقاومت در منطقه است تا سرانجام به سراغ ایران بیایند و خاورمیانه جدید را عاری از هرگونه مقاومت بر اساس حفظ امنیت دائمی رژیم صهیونیستی و تجزیه دیگر کشورها محقق سازند.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: با سرکوب خونین جنبش "اصلاحخواهی" مردم سوریه و به ویژه نسل جوان از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون، حکومت بشاراسد مدلی از "نظام سیاسی شکننده" را به نمایش گذاشت. این حکومت در همه ۱۳ سال گذشته به مثابه بیماری شد که در اتاق مراقبتهای ویژه حامیانش؛ یعنی ایران و روسیه قرار گرفت و به این وسیله به حیات خود ادامه داد. نظام سیاسی حاکم بر سوریه نه تنها در ۱۳ سال جنگ داخلی، بلکه از پی کشتار هزاران مخالف در "حما" در سال ۱۹۸۲ میلادی، نزد مردمانش شبیه گربه نفرین شدهای بود که بچههایش را میخورد.
ادامه مطلبسید محمدصادق خرازی می نویسد: عدم ثبات در سوریه بیشتر از همه به زیان مدعی عثمانیسم مدرن خواهد بود. و آینده بسیار دهشتناک و پیچیده ای را به همراه خواهد داشت... بشار و حکومت او دیگر نیست اما سوریه هست، مقاومت هست و مردم متمدن و مظلوم و مسلمان سوریه هم هستند.
ادامه مطلبهیچ تضمینی وجود ندارد که ترکیه بتواند هیئت تحریر الشام را کنترل کند یا به سادگی به این گروه دستور دهد حملهای را که حتی خود این گروه هم انتظار موفقیت آن را نداشت، متوقف کند.
ادامه مطلب