گفته های حسین امیرعبداللهیان در مصاحبه تلویزیونی اخیرش یک سوال را بیش از پیش پررنگ می‌کند که آیا توافق احتمالی برای احیای برجام پشت درهای بسته امضا می شود؟ بهروز طریقت، ذیل پاسخ به این پرسش، اساسا ادعاهای وزیر امور خارجه را تلاش بیهوده دیپلماتیک از سوی شخص وزیر برای تعدیل فشارها می داند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در گپ و گفتی تاکید دارد که با توجه به سیرتحولات در عرصه سیاست خارجی و و روند اجماع سازی که اکنون در برابر ایران شکل گرفته است باید اذعان داشت که فعال شدن مکانیسم ماشه بسیار پررنگ جلوه می کند/
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در شرایطی که روسیه با بحران اوکراین دست به گریبان است و چین و هند نشان داده‌اند که هم منتقد سیاست روسیه در قبال اوکراین هستند و هم مقید به بی‌طرفی جدی در این جنگ، ایران در موقعیت حساسی قرار گرفته است. از آنجا که روسیه و چین قادر به جلوگیری از توسل غرب به «مکانیسم ماشه» و احیای قطع‌نامه‌های پیشین نیستند، اقدام غرب در این زمینه می‌تواند روند امنیتی‌سازی مجدد ایران را وارد مرحله جدیدی کند.
ادامه مطلب
محسن بهاروند در گفت وگویی معتقد است که مهمترین پیام قطعنامه چهارشنبه هفته گذشته شورای حکام با ۳۰ رای مثبت برای جمهوری اسلامی ایران آن است که ما نباید از هیچ کشوری، تاکید می کنم از هیچ کشوری انتظار حمایت، همکاری و همسویی داشته باشیم. دیپلماسی و منافع ملی کشورها ایجاب می کند که چیزی به نام «همراهی» و «همسویی» بدون در نظر گرفتن منافع محلی از اعراب نداشته باشد.
ادامه مطلب
جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ادامه مقصر نامیدن ایران در عدم موفقیت مذاکرات احیای برجام و متعاقباً مقصر شناساندن ایران به افکار عمومی جهان در نابودی این توافقنامه بین‌المللی و نهایتاً اجماع سازی جهانی علیه ایران، در ادامه با تصویب قطعنامه‌ای ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مصادف خواهد شد که احتمالا مدنظر رویکرد مشترک غربی‌ها از بازی مقصرسازی علیه ایران خواهد بود تا در نهایت به اتکای آن بتوانند، از طریق شورای حکام آژانس و یا اعضای باقی‌مانده برجام (سه کشور اروپایی برجام)، مکانیسم ماشۀ مندرج در برجام را فعال کنند.
ادامه مطلب
جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که فرآیند بازگشت تحریم‌ها در مکانیسم ماشه، فرآیندی یک‌طرفه است، فرآیندی که به‌راحتی اجازه می‌دهد که در صورت عدم پایبندی ایران به تعهداتش، اعضای برجام بتوانند تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را بازگردانند، درحالی‌که اگر قدرت‌های جهانی به تعهداتشان در برجام عمل نکنند، هیچ عواقبی برای آنها در نظر گرفته نشده و به عبارتی هیچ مکانیسمی برای مقابله با تعهد ناپذیری طرف‌های دیگر در توافقنامه برجام نیز وجود ندارد. دقیقا مشابه آنچه در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ اتفاق افتاد، چنانچه دولت وی هم از توافقنامه برجام خارج شد و هم به‌عنوان ناقض برجام، خواستار فعال‌سازی مکانیسم ماشه یعنی بازگشت فوری تحریم‌های گذشته علیه ایران شد؛ درحالی‌که ایران در حال اجرای توافقنامه برجام بود. اقدامی که درست به‌مانند این بود که قاتل، خواستار مجازات مقتول شد.
ادامه مطلب
یوسف مولایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون خوانش حقوقی سازی ۲۰ درصد مبنی بر خروج و یا عدم خروج ایران از برجام بر این باور است که نمی توان به طور قاطع عنوان کرد آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد می‌تواند مسئله‌ای فعال کردن مکانیسم ماشه را به دنبال داشته باشد، آن هم در شرایطی که اروپا با روی کار آمدن جو بایدن امیدوار به حفظ توافق هسته‌ای هستند. پس اگر چه آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد تنش سیاسی، دیپلماتیک و حتی حقوقی را بین ایران با سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا افزایش می‌دهد، اما این احتمال وجود دارد که اروپایی ها تلاش خود را برای حفظ توافق هسته ای دو چندان کنند.
ادامه مطلب
یوسف مولایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که نمایندگان مجلس، مشاوران و بانیان طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها اندک تمرکز و یا کوچک ترین اهمیتی برای بررسی عواقب و تاثیرات مخرب و منفی سیاسی و دیپلماتیک این طرح و در نظر گرفتن واکنش طرف های برجامی و جامعه بین‌الملل قائل نبوده‌اند، پیرامون تبعات عملیاتی شدن مصوبات این طرح بر این باور است که انتشار بیانیه مشترک دیروز دوشنبه تروئیکای اروپایی تازه آغاز واکنش ها و اقداماتی است که می تواند به شکل جدی تر در پاسخ به طرح مجلس مطرح شود. یعنی طرف های برجامی با اعلامیه ها، بیانیه ها، سخنرانی و مواضع دیپلماتیک تازه واکنش خود را آغاز کردند و با این مواضع نگرانی‌های خود را در خصوص تصویب طرح ابراز کرده‌اند، اما معلوم نیست با تشدید میزان این نگرانی‌ها به موازات عملیاتی کردن بندهای این طرح، طرف های برجامی دیگر به ابراز نگرانی بسنده کنند.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که در صورت عملیاتی شدن طرح مجلس احتمالا شاهد فعال شدن مکانیسم ماشه توسط اروپایی ها خواهیم بود، در خصوص هدف یا اهداف مجلس در پیش کشیدن این طرح اذعان داشت که طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها، چه با هدف انتخابات ۱۴۰۰ و در اختیار گرفتن کرسی پاستور بوده، چه با هدف اینکه دولت را در چند ماه پیش رو در زمینه دیپلماسی و مذاکره ناکام بماند تا به توفیقی دست پیدا نکند یا هر هدف دیگری که پشت کشیدن این طرح، تصویب کلیات آن و ابلاغش به دولت وجود داشته باشد، در شرایط کنونی منافع کشور را تامین نخواهد کرد.
ادامه مطلب
پروفسور سیدحسن امین در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که علیرغم تلاش های ترامپ برای تمدید محودیت های تسلیحاتی ایران، آمریکا به دنبال حفظ موازنه امنیت در خاورمیانه است، پیرامون دلایل مانور چندباره دولت بر پایان محدودیت های تسلیحاتی طی هفته اخیر اذعان دارد که تاکیدات چندباره رئیس جمهوری بر روی مسئله پایان محدودیت های تسلیحاتی ایران طی چند روز اخیر یک نوع فرار روحانی از استیضاح با چاشنی مانور روی این مسئله (پایان محدویت های تسلیحاتی) است.
ادامه مطلب
غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: در یک ماه گذشته برجام نیمه جان دو شکست سنگین و تاریخی را به تنها ابرقدرت دنیا تحمیل کرد. اول ناکام شدن آمریکا در رای گیری شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که فقط یک کشور کوچک با او همراه شد و دومی درخواست برای فعال کردن ماشه بازگشت تحریم های شورای امنیت که این بار حتی آن کشور کوچک هم با او همراهی نکرد.
ادامه مطلب
مهدی نوربخش در یادداشتی می نویسد: در مورد شروع یک جنگ با کشور ما ایران بسیار بعید به‌نظر می‌رسد که ترامپ بتواند و یا بخواهد به چنین کاری دست بزند. ترامپ اگر تصمیمی در این رابطه بگیرد، با مخالفت اکثر مردم آمریکا، فرهیختگان سیاسی این کشور و بسیاری از ارتشی‌های این کشور روبه‌رو خواهد شد که خود یک خودکشی سیاسی برای اوست و هرگز نمی‌خواهد در این جهت تلاش کند و یا تصمیمی بگیرد.
ادامه مطلب
دولت ترامپ دو سال پیش از یک توافق بین المللی که بیشتر تحریم های اعمالی علیه ایران را در ازای محدودیت های سختگیرانه بر برنامه هسته ای این کشور لغو کرده بود، خارج شد. ترامپ این توافق مذاکره شده توسط دولت اوباما و نزدیک ترین متحدان اروپایی آمریکا را «بدترین توافق تاریخ» خوانده و سعی کرده آن را نابود سازد. او تحریم های اقتصادی را مجددا علیه ایران اعمال و متحدان اروپایی را به تحریم های ثانویه تهدید کرده است. تاثیر این اقدامات آنچنان ناخوشایند بود که اکنون دیگر کشورها دیگر به تعهدات بین المللی آمریکا حتی ورای انتخابات بعدی اعتمادی ندارند.
ادامه مطلب
رضا بهارلویی در یادداشتی می نویسد: ا توجه به نیازهای دفاعی ایران، محتمل‌ترین مقصد خریدهای نظامی ایران روسیه خواهد بود. بخصوص در دو مورد خاص و مهم سامانه‌های پدافندی برای جلوگیری از رخنه نظامی آمریکا و شرکای منطقه‌ای آن به عمق خاک ایران و همچنین، نوسازی ناوگان هوایی جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش است. در این فقره، روس‌ها قطعا بیش از چینی‌ها همکاری خواهند کرد.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی می نویسد: آمریکا امیدوار است کشورهای اروپایی تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کنند. کشورهای اروپایی، به‌رغم فشار آمریکا بر آنها، به‌ویژه بر بریتانیا درمورد به‌جریان انداختن سازوکار اسنپ‌بک، با یکدیگر توافق کرده‌اند درمقابل خواسته آمریکا بایستند. اختلافاتی درون اروپایی درمورد تحریم‌های علیه ایران دیده می‌شود. فرانسه و آلمان تصدیق کرده‌اند که بریتانیا حساسیت‌هایی برای حمایت از نزدیک‌ترین شریک خود، یعنی آمریکا دارد. بریتانیا مایل است یک توافق تجارت آزاد با آمریکا منعقد کند و در منطق بیمار ترامپ نمی‌تواند همزمان خواهان توافق تجاری و مخالف بازگشت استنپ‌بک باشد.
ادامه مطلب
وزارت امور خارجه آمریکا چند روز پیش اعلام کرد که تحریم های سازمان ملل متحد که پیشتر علیه ایران اعمال شده بودند، دوباره در حال بازگشت هستند؛ اما این مرتبه ایران نه، بلکه نزدیک ترین متحدان آمریکا این ادعا را رد کردند. بریتانیا، آلمان و فرانسه که سال ها در تلاش ها برای مهار برنامه هسته ای ایران با ایالات متحده مشارکت داشتند، بیانیه مشترکی صادر کردند مبنی بر اینکه اعلان ایالات متحده «فاقد ماهیت قانونی و حقوقی» است. این سه کشور اروپایی همراه با روسیه و چین همچنان به رعایت و نظارت بر توافق ۲۰۱۵ که فعالیت هسته ای ایران را محدود می کند، ادامه خواهند داد. ایالات متحده در مطرح کردن این ادعا که توافق مرده است و تحریم ها برگشته اند، تنهاست.
ادامه مطلب
احمد بخشایش اردستانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی با اذعان بر این نکته که در سایه چالش ها و مشکلات اقتصادی و معیشتی کنونی کشور باید و به ناچار مذاکره مستقیم با آمریکا در دستور کار قرار گیرد، پیرامون تاثیر پارامتر تحولات عرصه سیات خارجی بر وضعیت معیشتی مردم بر این باور است که هیچ کس منکر آثار، تبعات و فشارهای اقتصادی و معیشتی ناشی از اعمال تحریم‌های سنگین و بی‌سابقه کاخ سفید و پیگیری سیاست فشار حداکثری ایالات متحده آمریکا بر کشور نیست. در این راستا من معتقدم که شش ماهه دوم سال جاری در خوشبینانه‌ترین حالت وضعیتی مشابه شش با ماهه اول در حوزه اقتصادی و معیشتی داشته باشد. هر چند که باید احتمال وقوع وضعیتی به مراتب بدتر از شش ماهه اول سال را هم برای مدت پیش رو تا پایان امسال در حوزه اقتصادی و معیشتی متصور باشیم. خصوصاً آنکه با نزدیک تر شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ به منظور کسب برگ برنده های بیشتر سیاست فشار حداکثری در خصوص ایران را پررنگ تر از گذشته در دستور کار قرار خواهد داد. اینجا است که پارامتر دیپلماسی و تحولات حوزه سیاست خارجی با محوریت تحریم‌های ایالات متحده آمریکا نقش بی‌بدیلی در شکل گیری چالش‌ها و مشکلات کنونی اقتصادی کشور ایفا می کند.
ادامه مطلب
احمد زیدآبادی در یادداشتی می نویسد: مسئله اما این است که بیشتر کشورهای جهان بخصوص۱۳ عضو شورای امنیت از جمله متحدان اروپاییِ ایالات متحده، احیای قطعنامۀ ۱۹۲۹ را قانونی نمی‌دانند و خود را نسبت به اِعمال آن متعهد نمی‌بینند. بنابراین بحث اصلی این است که آمریکا چگونه می‌خواهد یک‌تنه این قطعنامه را به اجرا در آورد؟
ادامه مطلب
داوود هرمیداس باوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر ترامپ در مسئله تمدید تحریم های تسلیحاتی، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه های شش گانه شورای امنیت علیه ایران، آن هم در این برهه حساس انتخاباتی، شکست را بپذیرد عملاً باعث خواهد شد که اعتبار خود را در میان افکار عومی داخلی در ایالات متحده از دست بدهد و این مسئله زمینه وی را برای شکستن انتخابات پیش‌رو فراهم خواهد آورد. پس نشست مشترک دیروز با حضور چهار تن از وزرای دولت ترامپ (مایک پمپئو، مارک اسپر، ویلبر راس و استیو منوچین) تلاشی برای حفظ جایگاه دونالد ترامپ در آستانه انتخابات بود.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: هنوز نمی‌توان درباره آینده تنش رو به تزاید ایران و امریکا روشن و محکم پیش‌بینی داشت. دلیل این امر می‌تواند مانورهای تاکتیکی هریک از دو بازیگر و دیگر عوامل محیطی آن در موقعیت پیش رو باشد. اما آنچه روشن است اینکه واشنگتن در تلاش برای وادار کردن تهران به‌قبول خواست‌هایش مقید به رویه حقوقی و قواعد جاری در نظام حاکم در تعاملات بین‌المللی نیست.
ادامه مطلب
یوسف مولایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که آمریکا به تنهایی می تواند در برابر شورای امنیت به منظور فعال کردن مکانیسم ماشه و احیای تحریم های این شورا (شورای امنیت) قد علم کند، پیرامون علت پافشاری کاخ سفید بر فعال شدن این مکانیسم معقتد است که این مسئله از سایه سنگین انتخابات آمریکا بر فعال شدن مکانیسم ماشه ناشی می شود.
ادامه مطلب
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به سوالات و ابهامات در خصوص ادعای واشنگتن پیرامون فعال شدن مکانیسم ماشه که قرار است تا ساعاتی دیگر تعیین تکلیف شود، پاسخ داد. رئیس دستگاه سیاست خارجی در این رابطه چنین عنوان کرد که آمریکا می‌داند ادعایش در بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران باطل است.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مشکل ترامپ در مقابله با تهران، انزوای دولت او نزد متحدان اروپایی آمریکاست. اگرچه متحدان دو سوی اقیانوس اطلس شمالی درباره ایران اختلاف اصولی ندارند و هر دو سوی اقیانوس هدف مشترکی را دنبال می‌کنند، اما رویکرد یکجانبه‌گرای ترامپ موجب رنجش و عدم همراهی نه تنها اروپائیان بلکه اکثریت اعضای جامعه بین‌المللی با سیاست‌های او شده است. همین مهم فرصت لازم را برای تهران در کارزار دیپماتیک فراهم کرد که در دو مقطع، تلاش دولت ترامپ را علیه خود در شورای امنیت سازمان‌ملل متحد ناکام کند.
ادامه مطلب
احمد نقیب زاده در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر در نهایت ایالات متحده آمریکا در تقابل با تمام اعضای شورای امنیت و کشورهای جهان بخواهد ادعای خود را از ۲۰ سپتامبر/ ۳۰ شهریور عملیاتی کند قطعاً تبعات مخرب و منفی برای خود در عرصه جهانی به وجود خواهد آورد. پس با وجود آنکه آمریکا از قدرت لازم برای پیشبرد مواضعش مبنی بر فعال کردن مکانیسم ماشه برخوردار است، اما این پروسه برای وی چندان هم آسان نخواهد بود. چون به استناد مخالفت صریح شورای امنیت با ادعای ایالات متحده آمریکا و همچنین بلا اثر دانستن این ادعا از منظر این شورا (شورای امنیت) کشورهای عضو سازمان ملل می‌توانند به دنبال مراودات خود با ایران بعد از پایان تحریم های تسلیحاتی در خصوص خرید و فروش جنگ افزار نظامی باشند. اما باید دید که میزان حمایت شورای امنیت و همچنین توان تقابل این شورا و اعضای آن به خصوص چین، روسیه و تروئیکای اروپا با فشارهای آمریکا در این رابطه چقدر خواهد بود؟
ادامه مطلب
یوسف مولایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که آمریکا به تنهایی می تواند در برابر شورای امنیت به منظور فعال کردن مکانیسم ماشه و احیای تحریم های این شورا (شورای امنیت) قد علم کند در خصوص میزان اثر گذاری بیانیه پایانی کمیسیون مشترک برجام برای رد درخواست آمریکا بر این باور است که علیرغم مخالف جدی اعضای کمیسیون مشترک برجام با درخواست آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه و بلا اثر دانستن این درخواست ذیل بیانیه دیروز چهارشنبه می تواند از ۲۰ سپتامبر/ ۳۰ شهریور در یک ادعای یکجانبه تحریم‌های شورای امنیت را بازگرداند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ترمیم روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، اقدامی هوشمندانه برای کاستن از شدت فشار امریکا علیه برجام است. این اقدام که با وساطت تروئیکای اروپایی، روسیه و چین صورت گرفت، تأثیر‌مستقیم بر نتیجه تلاش‌واشنگتن در فعال‌سازی سیستم ماشه و بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد گذاشت.
ادامه مطلب
قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده با هدف تمدید تحریم تسلیحات متعارف سازمان ملل علیه ایران پس از انقضای آن در اکتبر ۲۰۲۰ در شورای امنیت ناکام ماند. واشنگتن ادعا کرده حق استفاده از مکانیزم ماشه و بازگرداندن یک جانبه تحریم های سازمان ملل را دارد. اما با توجه به خروج دولت ترامپ از توافق هسته ای ایران، هرگونه تلاش آمریکا برای اعمال مجدد تحریم ها بحث برانگیز خواهد بود و احتمالا در شورای امنیت به بن بست می رسد. هدف ترامپ واضح است. او می خواهد برجام را نابود یا بازگشت دولت بعدی آمریکا به آن را دشوار کند. اکنون طرفین باقی مانده در توافق باید مانند اعضای شورای امنیت در برابر آمریکا متحد شوند و از استفاده آمریکا از مکانیزم ماشه جلوگیری و ایران را به خودداری از واکنش شدیدالحن به اقدام نمادین آمریکا ترغیب کنند.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که فعال شدن یا نشدن مکانیسم ماشه در شورای امنیت عملاً به حیثیت و وجه ایالات متحده آمریکا در این شورا و همچنین در جامعه جهانی گره خورده است. لذا اگر به هر دلیلی تلاش‌های آمریکا در این شورا به در بسته بخورد لطمه بسیار جدی به جایگاه ایالات متحده در عرصه بین الملل وارد خواهد شد که تقریباً بی سابقه است.
ادامه مطلب
جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تصمیم رسمی خروج آمریکا از برجام توسط رئیس‌جمهوری این کشور و اعاده تحریم‌های یکجانبه علیه ایران و عدم شرکت آمریکا در جلسات کمیسیون مشترک برجام، خروج این کشور را از این توافقنامه بین‌المللی مسجل کرده، براین اساس گفته می‌شود که هیچ مبنای حقوقی برای ادعای آمریکا در خصوص اینکه هنوز جزئی از برجام است و می‌تواند به مفاد آن رجوع و استناد کند، وجود ندارد. بنابراین و به استناد نقض‌های آشکار برجام از سوی دولت ترامپ، ایالات‌متحده نمی‌تواند خود را جزئی از توافقنامه برجام بخواند و از مکانیسم ماشه برای برگرداندن تحریم‌ها علیه ایران استفاده کند.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارتباط سفر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی با فعال شدن مکانیسم ماشه بر این باور است که حضور گروسی در تهران ارتباطی به فعال شدن مکانیسم ماشه ندارد.
ادامه مطلب