سید ابراهیم رئیسی

گروسی در مرز خوش بینی و بدبینی!

دیپلماسی پنهان بین تهران و آژانس در جریان است/ توافق کم در برابر کم به نتیجه می رسد؟

جلال خوش چهره در گفت وگویی تاکید دارد: «در شرایط حساس کنونی که عمق، گستردگی و تنوع اختلافات پادمانی بین دو طرف بسیار زیاد و تقریباً بی سابقه است، هم ایران و هم آژانس البته با حمایت ۱+۴ و ایالات متحده، مذاکرات و توافقات چراغ خاموشی را بدون جنجال سازی رسانه‌ای و حساس کردن برخی بازیگران و منتقدان این نوع تعاملات با ایران پیش ببرند.» هدف از این نوع دیپلماسی چراغ خاموش به زعم این تحلیلگر، ایجاد روندی بدون حاشیه یا حداقل کم حاشیه برای حل اختلافات پادمانی است تا در مسیر توافقات تهران و آژانس کارشکنی و مانع تراشی احتمالی صورت نگیرد.

ادامه مطلب

برداشت متفاوت تهران و آژانس را از سفر گروسی به ایران

نقطه سر خط؟!

چنین به نظر می رسد که تضاد برداشت جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از نتایج سفر گروسی به تهران درگیر جنگ روایت‌هایی شده است که می تواند مشابه با مذاکرات هسته‌ای عملاً به تداوم و تشدید بحران منجر شود. چرا که در گفت و گوهای وین نیز نبرد روایت‌های تمام عیاری بین غرب و تهران در جریان بود که نهایتاً وضعیت را به نقطه فعلی کشاند.

ادامه مطلب

سفر گروسی پایان یافت

دوباره وین

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با دعوت رسمی ایران، ظهر روز جمعه وارد تهران شد، به فاصله ساعاتی اولین دور از رایزنی‌های خود را با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی آغاز کرد. همچنین جمعه‌شب گروسی در ضیافت شام رئیس سازمان انرژی اتمی با دست‌اندرکاران و صاحب‌نظران صنعت هسته‌ای ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. در ادامه دور دوم این گفت‌وگوها به صبح دیروز شنبه موکول شد که در نهایت هم شاهد برگزاری یک نشست خبری مشترک بین گروسی و اسلامی بودیم. اما این پایان کار سفر دوروزه گروسی به تهران نبود، بلکه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور هم دیدار کرد. در مجموع این سفر صرفا با کلی‌گویی‌های مثبت همراه بوده است، لذا نمی‌توان به ضرس قاطع از موفقیت‌آمیزبودن یا شکست آن سخن گفت. از این رو باید گفت که همه چیز در بازگشت گروسی به وین و روند تحولات در نشست شورای حکام روشن خواهد شد.

ادامه مطلب

نقدی رئالیستی بر سیاست خارجی دولت سیزدهم

سیاست خارجی ایران در ترازوی توازن

سهراب انعانی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی دولت سیزدهم که از سوی رئیس جمهوری و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با تعامل هوشمند، سیاست همسایگی و رویکرد متوازن معرفی شد، اساسا طیف وسیعی از راهبردهای پیشینی و پراگماتیستی به جای مانده در سیاست خارجی ایران یعنی رویکرد مستقل ملی، موازنه گرایی راهبردی، نگاه به شرق، تعامل گرایی، تجدیدنظرطلبی فعال، مقاومت گرایی و ائتلاف گرایی را دربرمی گیرد. در چنین رویکرد ترکیبی ما با طیف گسترده ای از موضوعات و اهداف قابل مذاکره روبه رو هستیم که بخش های مختلف سیاست خارجی باید در آن به طور فعالانه شرکت کنند.

ادامه مطلب

در بحبوحه تحریم ها و عدم توافق بر سر احیای برجام

دیدار رئیسی از چین را چقدر باید جدی گرفت

سرمایه گذاری چین در جمهوری اسلامی، خشکیده است. برای مثال داده های ایران نشان می دهد که در نخستین سال ریاست جمهوریِ رییسی، حتی سرمایه گذاری افغانستان در ایران، از سرمایه گذاری چین بیشتر بوده که برای دومین قدرت بزرگ اقتصادی جهان، یک مبلغ تکان دهنده است.

ادامه مطلب

نسخه ارتقای روابط تهران-پکن

نکات مهمی که سفر رئیسی به چین دارد

هادی محمدی در یادداشتی می نویسد: این سفر از دو جهت مهم و قابل ارزیابی جدی تر است. نکته اول مانور ایران در عرصه سیاست خارجی و نمایش عدم انزوا در برابر فشارها و محدودیت های غربی است و دومین نکته حرکت به سوی اجرایی کردن مهم ترین سند دوجانبه ایران با کشورهای دیگر موسوم به برنامه جامع ۲۵ ساله ایران و چین.

ادامه مطلب

روابط ایران - چین و نگرانی آمریکا

میانجیگری پکن از ایده تا عمل

علی حسین پور اعتقاد دارد «چینی‌ها در سایه احیای روابط دو طرف (ایران و عربستان) از یک سو به دنبال استفاده حداکثری از ظرفیت های هر دو کشور در منطقه خاورمیانه است و از سوی دیگر سعی دارد با این اتفاق (احیای روابط)، عملا از این اتفاق در معادلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای تقابل با ایالات متحده آمریکا استفاده کند».

ادامه مطلب

واقعیت های برجامی چه می گویند؟

بی‌تردید دولت رئیسی و در کل تهران اکنون بیش از هر زمان دیگری به ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با هدف برون‌رفت از بحران کنونی به موازات تعدیل فشارها و تحریم‌ها، شکستن اجماع علیه خود نیاز دارد. پس، هم گفته‌های رئیسی در جمع سفرا و نمایندگان دیپلماتیک کشورهای خارجی رنگ‌و‌بوی تداوم سیاست‌های گذشته را نمی‌دهد و هم توییت اخیر رئیس‌جمهور به این معناست که دولت سیزدهم با توجه به سینرژی چالش‌های‌های اقتصادی، معیشتی، دیپلماتیک و...، سعی دارد بستر را برای آغاز مذاکرات فراهم کند.

ادامه مطلب

آینده روابط ایران با آمریکای لاتین پس از پوست‌اندازی سیاسی ونزوئلا و روی کار آمدن لولا در برزیل چگونه خواهد بود؟

دوربرگردان آمریکای لاتین

هادی اعملی فریمان در گپ و گفتی تاکید دارد که دولت جدید داسیلوا لولا در قبال اتفاقات اخیر (ایران) در چهار ماه گذشته و پررنگ‌شدن موضوع حقوق بشر بی‌تفاوت نخواهد بود؛ چون داسیلوا برخاسته از جریان چپ جدید است. یعنی دولت جدید برزیل در امتداد جریان چپ جدید کشورهایی مانند شیلی، کلمبیا و آرژانتین می باشد که به قدرت رسیده است.

ادامه مطلب

چین از تعارف دیپلماتیک با ایران بیشتر نخواهد رفت

پکن در مسیر دلجویی!

علیرغم آنچه در سفر دیروز سه شنبه هو چون هوآ به تهران و اجلاس برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین مطرح شد، به نظر می رسد تمامی این مواضع به خصوص از جانب پکن با محوریت مسائل اقتصادی و تجاری دو طرف و تحقق اهداف سند جامع همکاری های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین از تعارفات دیپلماتیک فراتر نخواهد رفت.

ادامه مطلب

صلح قفقاز در تهران

طی روزها و هفته های اخیر جمهوری اسلامی ایران تحرکات سیاسی، ‌دیپلماتیک و حتی نظامی و دفاعی خود را در کنار مرزهای شمال و شمال غربی کشور با هدف هشدار به باکو افزایش داده است. هر چند که پس از برگزاری رزمایش «اقتدار» نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حوزه ارس شدت موضع گیری ضدایرانی مقامات و رسانه های جمهوری آذربایجان طی یک هفته تا ده روز گذشته افزایش پیدا کرده است، اما به عقیده کارشناسان و ناظران امر تهران تنها از این راه می تواند نسبت به تحریکات باکو و نیم نگاه علی اف برای تحمیل دالان موهوم زنگه روز به ایروان و قطع مرزهای رزمینی ایران و ارمنستان اقدام کند.

ادامه مطلب

ذوق زدگی تهران بی معناست

سرنوشت روابط ایران و برزیل در دوره لولا

هادی اعلمی فریمان در گفت وگویی تاکید دارد که لولا داسیلوا، نه در پرونده هسته‌ای مانند دوره پیشین رفتار خواهد کرد و نه می‌تواند نقش جدی برای ارتقای روابط با جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه در حوزه تجاری داشته باشد. خاصه آنکه دولت رئیسی هدف غایی خود را در سیاست خارجی به دیپلماسی و مناسبات تجاری اختصاص داده است. پس برزیل در دوره لولا نمی‌تواند آورده و سودی برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.

ادامه مطلب

در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌

رهبر انقلاب: نقشه سیاسی دنیا در حال تغییر است

رهبر انقلاب اسلامی، عادی سازی روابط برخی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی را یکی از بزرگترین خیانت‌ها خواندند و گفتند: ممکن است برخی بگویند تحقق وحدت در شرایط فعلی با وجود برخی رؤسای کشورهای اسلامی امکان‌پذیر نیست اما روشنفکران، علما، فرزانگان و نخبگان دنیای اسلامی می‌توانند فضا را متفاوت از خواست دشمن کنند که در این صورت امکان تحقق وحدت، آسان‌تر خواهد شد.

ادامه مطلب

ایران به تنهایی قدرت ساخت جنگنده را ندارد

آیا تهران به امید خرید سوخو - ۳۵ به روسیه پهپاد داده است؟

محسن جلیلوند در گفت وگویی تصریح کرد:اساسا توان دفاعی و نظامی ایران مبتنی بر بازدارندگی با اتکا به توان موشکی و پهپادی است. یعنی توان بازدارندگی نظامی و دفاعی ایران بر نیروی هوایی و جنگنده استوار نیست، چون طی چند دهه اخیر بعد از جنگ تحمیلی، ایران به واسطه نبود جنگنده‌های پیشرفته و عدم توان ساخت آن سعی کرده است برای ایجاد موازنه و پر کردن این خلاء عملا توان موشکی و پهپادی خود را ارتقا دهد. بنابراین اساسا بودن یا نبودن جنگنده‌های پیشرفته نقطه عطفی در توان بازدارندگی دفاعی ایران نیست.

ادامه مطلب

بی اعتنا به فشارها

ایران در قضیه هسته‌ای به غرب پشت کرد و در سمرقند به شانگهای پیوست

دیپلماسی ایران در راستای محقق ساختن دستاوردهای سیاسی و اقتصادی به منظور فرار از فشارهای غرب فعال شده است. این بار مقصد سمرقند بود؛ یعنی جایی که نشست سران کشورهای سازمان همکاری های شانگهای برگزار و روز جمعه رسما عضویت کامل ایران در این سازمان اعلام شد.

ادامه مطلب

تلاش برای عدم حضور رئیس جمهور ایران در نیویورک

حضور رئیسی در نیویورک، فرصت یا چالش؟!

اولین سفر و تجربه حضور سیدابراهیم رئیسی به نیویورک و مقر سازمان ملل در حالی انجام می‌شود که برخی آن را یک فرصت بسیار مناسب برای تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم تلقی می‌کنند. این طیف معتقد است حضور روسای جمهور ایران در مقر سازمان ملل و سخنرانی از تریبون این سازمان همیشه مورد توجه جامعه جهانی بوده است. از این منظر رئیس دولت سیزدهم می‌تواند از پتانسیل سازمان ملل در جهت تبیین نگاه و برنامه‌های خود در حوزه سیاست خارجی نهایت استفاده را ببرد.

ادامه مطلب

افت و خیز روابط تهران و کاراکاس

ایران و ونزوئلا تا کجا می توانند روی اتحاد هم حساب کنند

گذر زمان نشان خواهد داد که آیا ایران و ونزوئلا می توانند به جای تنش زدایی و نزدیکی به امریکا، روی چین و روسیه و حمایت قوی تر نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی آنها حساب کنند یا خیر.

ادامه مطلب

ابهام دوباره به میز مذاکرات بازگشت

احیای برجام شاید وقتی دیگر

با رصد تحولات چند روز اخیر درباره متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام به نظر می‌رسد که توافق به این زودی‌ها حاصل نخواهد شد.

ادامه مطلب

برجام احیای می شود؟

مذاکره در سایه اوج‌گیری تقابل

از مجموعه سخنان، اقدامات و تصمیمات جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا چنین برمی‌آید که نشست احتمالی در وین، حتی در صورت برگزاری نمی‌تواند به نتیجه و خروجی ملموسی برای احیای برجام منجر شود، چراکه شدت اختلاف‌نظر و گسل بین تهران و واشنگتن به‌حدی است که عملا تنش کنونی به نقطه غیرقابل‌مدیریت رسیده است.

ادامه مطلب

توافق ۲۰ ساله ایران و ونزوئلا؛ زمینه‌ها و ملاحظات

چرا اتحاد تهران - کاراکاس مهم است؟

سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحت تحریم‌ها، که با بحران اقتصادی و تأثیرات شدید آب و هوایی دست و پنجه نرم می‌کند، ایران در حال تقویت روابط استراتژیک خود در آسیا، با روسیه و چین است. در آمریکای لاتین، بر دو نوع شریک حساب می‌کند: سیاسی و اقتصادی. شرکای سیاسی ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه هستند. با این حال، آنها در مقایسه با بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مواد غذایی آمریکای لاتین یعنی برزیل، آرژانتین، کلمبیا، مکزیک و شیلی، شرکای تجاری کوچکی برای ایران هستند. به هر صورت، ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه از نظر استراتژیک در افزایش قدرت ایران و دستیابی به اهداف آن اهمیت دارند.

ادامه مطلب

محوری پر از اختلاف

دو سفر، یک نشست و اتحادی در حال احیاء؟!

با سفر رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور ترکیه و روسیه به ایران با هدف شرکت در هفتمین نشست سران محور آستانه که اولین دور از این دست نشست ها در دولت سیزدهم است به نظر می رسد تحولات سوریه دوباره به دستور کار مشترک تهران، مسکو و آنکارا بازگشته است.

ادامه مطلب

در سایه فشارهای غرب و ایالات متحده

ایران و روسیه بیش از پیش متحد می شوند

همزمان با همایش سران کشورهای عضو ناتو و گروه ۷، در جبهه شرق نیز تحولاتی در حال شکل گیری بوده است. روسیه نیز تلاش می کند ساختاری برای مقابله با تحرکات گروه ۷، ایجاد کند. در راستای این هدف، سران کشورهای حوزه دریای خزر، یعنی روسیه، ایران، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در عشق آباد دیدار کردند و در حاشیه این دیدار پوتین تلاش کرد روابط مسکو – تهران را بیش از پیش تقویت کند. پیش از اجلاس سران ناتو، در همایش مجازی سران کشورهای موسوم به بریکس، یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی که ۵ قدرت در حال ظهور اقتصادی هستند، پکن و مسکو، با پیوستن ایران و آرژانتین به این گروه موافقت کردند. این اقدام می تواند زمینه ساز دستیابی ایران به فرصت های سیاسی و اقتصادی جدید، باشد.

ادامه مطلب

ژاپن می تواند الگو شود

ضرورت احیای توافق برجام و فداکاری دولت سیزدهم

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای گریز از دام آمریکا و متحدان غربی و منطقه‌ای‌اش برای تهدید منافع بین‌المللی و داخلی ایران، لازم است تا برای احیای برجام حتی با برخی پیامدهای ناگوار و دردناک از سوی دولت آیت‌الله رئیسی، توافق نهایی حاصل شود تا از فشارهای داخلی و برخی دشمنی‌های سیاسی داخلی جلوگیری شود.    

ادامه مطلب

از بحران عراق و سوریه تا چالش انرژی

دست اندازهای مسیر بهبود روابط ایران و ترکیه

علی موسوی خلخالی می نویسد: ایران و ترکیه برای حل اختلافات خود تلاش دارند. هر دو طرف قاطعانه سعی دارند دامنه اختلافات از کنترل خارج نشود و روند جدی بهبود را بپیماید. به ویژه که دولت سیزدهم بر بهبود روابط با همسایگان تاکید دارد و آن را اولویت خود می داند. 

ادامه مطلب

در کنار تقویت روابط با اوراسیا و احیای کریدورهای ترانزیتی شمال - جنوب و شرق - غرب

گسترش روزافزون روابط با آسیای میانه، مهمترین دستاورد دولت رئیسی

سید علی موسوی خلخالی می نویسد: احیای کریدورهای شمال – جنوب و شرق – غرب که وارد فاز اجرایی شده و باید گسترش یابد اتفاق بسیار میمونی است که می تواند در تقویت جایگاه منطقه ای ایران بسیار موثر باشد. انتقال کالا میان قطر و امارات متحده عربی از طریق ایران با ترکیه، تقویت روابط با کشورهای اوراسیا و اتصال بنادر جنوبی ایران به مرزهای شمالی ایران از جمله آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و از سمت شرق با کشورهای آسیای میانه، همچنین انتقال کالا میان پاکستان و ترکیه از طریق ایران می تواند مزایای اقتصادی بسیاری داشته باشد و از تحمیل بار سنگین تحریم ها بر کشور نیز بکاهد. گسترش روابط با همسایگان از جمله آسیای میانه و قفقاز دستاورد مهمی است که دولت سیزدهم با جدیت و پیگیری به آن دست یافته است و باید برای حفظ و تداوم آن تلاش کند.

ادامه مطلب

جهش در روابط ایران و تاجیکستان آغاز می شود

سفر امام علی رحمان به تهران برای احیای دوستی

با به قدرت رسیدن سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید در ایران، تهران و دوشنبه روابط خود را از صفر آغاز کردند و بنا را بر گسترش فوری و همه جانبه روابط گذاشتند. در سال ۲۰۲۱، حجم مبادلات تجاری میان دو کشور به ۱۲۱ میلیون دلار رسید که دو برابر سال ۲۰۲۰ میلادی بود. ایجاد سرمایه گذاری های مشترک در مناطق آزاد اقتصادی نیز در حال بررسی است.

ادامه مطلب

روسیه و کارشکنی در مذاکرات

رئیسی نمی خواهد یا نمی تواند برجام را احیا کند؟

محمدجواد حق شناس در گفت وگویی معتقد است که اگرچه در دولت آقای رئیسی هم به نظر می‌رسید تلاش‌های دیپلماتیک تیم سیاست خارجی وی برای احیای برجام قابل قبول بود و حتی تحرکات دیپلماتیک موازی برای ارتقای روابط با همسایگان نیز در دستور کار قرار گرفت که نشان می‌دهد دولت علاقه‌مند است از این وضعیت در حوزه سیاست خارجی با برداشتن گام‌های جدی و بلند به‌واسطه احیای برجام خارج شود، ولی معتقدم بخشی از همراهان دولت باز هم مانند دوره روحانی سعی در کارشکنی دارند.

ادامه مطلب

تاکید بر مواضع مشترک دو کشور

سفر بشار اسد به تهران با هدف تحکیم روابط یاران قدیمی

این دومین سفر رئیس جمهوری سوریه به تهران از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال ۲۰۱۱ است. وی در فوریه سال ۲۰۱۹ با رهبر معظم ایران که بزرگترین حامی منطقه ای سوریه است دیدار کرد. در آن دیدار، ژنرال قاسم سلیمانی، بشار اسد را همراهی کرد. 

ادامه مطلب

آیا پارادایم بی عملی در سیاست خارجی درمان دارد؟

سایه سنگین رکود و تردید بر دیپلماسی دولت سیزدهم

سید محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تحولات روسیه و اوکراین نیز به نظر می رسد "تردید" و "گیجی" پارادایم حاکم بر رفتار سازمان سیاست خارجی است. دستگاه سیاست خارجی دنبال چه طرحی است که از این فرصت بی سابقه به نفع کشور استفاده کند؟ سیاست نفتی و تجاری ایران در این برهه را فقط دستگاه سیاست خارجی باید برنامه ریزی کند، چه سازمانی باید با روس ها، چینی ها و حتی خود غربی ها مذاکره کند و دایره منافع را تشخیص دهد؟ اصلا تحلیل غالبی وجود دارد؟ چه برنامه ای ریخته شده است؟

ادامه مطلب

اختلافات مجلس یازدهم و دولت سیزدهم تاکتیکی یا راهبردی؟

حمله نمایندگان به مذاکرات با هدف موازنه سازی در برابر کنگره آمریکا است

جلال میرزایی در گفت وگویی عنوان داشت: همان گونه که کنگره آمریکا برای دولت بایدن در خصوص مذاکرات وین شروطی را مطرح می کند، مجلس یازدهم برای موازنه سازی با کنگره سعی دارد در نامه نگاری و بیانیه نویسی دسته جمعی در قالب حرکتی نمادین، شروطی را برای دولت رئیسی در مذاکرات مطرح کند.

ادامه مطلب