میراث «جو» جدید
دیروز دوشنبه پرونده دولت جو بایدن که تنها یک دوره چهارساله را تجربه کرد، بسته شد. هرچند که از منظر تحلیلی، عملکرد دولت او نیز مانند همه دولتهای آمریکا با فرازوفرود، قوت و ضعف و مخالفان و موافقان بسیاری همراه است.
ادامه مطلبدیروز دوشنبه پرونده دولت جو بایدن که تنها یک دوره چهارساله را تجربه کرد، بسته شد. هرچند که از منظر تحلیلی، عملکرد دولت او نیز مانند همه دولتهای آمریکا با فرازوفرود، قوت و ضعف و مخالفان و موافقان بسیاری همراه است.
ادامه مطلبعلی مطهری در گفت وگویی باور دارد که باید مذاکرات مستقیمی با دولت ترامپ انجام شود؛ اینکه بخواهیم برای مذاکرات با دولت ترامپ واسطه قرار بدهیم و با میانجیگری، کار را پیش ببریم به نتیجه نخواهد رسید. کما اینکه در گذشته هم تجربه این دست مذاکرات غیرمستقیم نشان داد که چندان به نفع ما نیست که مذاکرات را با واسطه پیش ببریم.
ادامه مطلبپرستو بهرامیراد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این شرایط، دیپلماسی و مذاکره میتوانند بهترین گزینه برای مدیریت بحران باشند. اگر این روند عملی نشود، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه (اسنپبک) و حتی خروج ایران از پیمان انپیتی، پرونده قطور برجام را وارد مرحلهای خطرناک خواهد کرد.
ادامه مطلبساسان کریمی در گفت وگویی تاکید دارد که،باید در سمتی حرکت کنیم که اجازه ندهیم دشمنان جمهوری اسلامی ایران تصویری منفی از کشورمان برای دولت جدید آمریکا و شخص دونالد ترامپ بسازند که این تصویر منفی، جریان ساز اقدامات و تصمیمات واشنگتن علیه تهران باشد. بلکه باید کنشگری ما این تصویرسازی را برای ترامپ شکل دهد.
ادامه مطلباگرچه عراقچی به صورت رسمی منکر تلاش دیپلماتیک میانجیگرایانه عمانیها برای مذاکرات بین ایران و غرب و مشخصا آمریکا شد و همه چیز را به مناسبات دوجانبه تهران-مسقط محدود کرد، اما از بین خطوط حضور بدر البوسعیدی در تهران به موازات تحولات منطقهای و جهانی میتوان برداشتهای دیگری استنباط کرد و این سفر را از دو زاویه واکاوی کرد؛ نخست تکاپوهای دیپلماتیک عمان همزمان با انتشار خبری دال بر تحرکات مشابه از سوی ژاپنیها به منظور آغاز مذاکرات بین ایران و غرب در آستانه رویکارآمدن دولت دوم دونالد ترامپ و دیگر تبادل زندانیان.
ادامه مطلبوزیر امور خارجه کشورمان که در نیویورک به سر میبرد، همچنان در حال گفتوگو و رایزنی در رابطه با مسائل منطقه و ایران با کشورهای مختلف است. او از یک سو در تلاش برای یافتن راه برونرفت از بنبست جنگ غزه و محکومیت اسرائیل است و از سوی دیگر تلاش میکند تا تهران روابط بهینه و منطقی خود را با دنیا از سر بگیرد. عراقچی در توضیح آنچه تاکنون در دیدارها و برنامهها در نیویورک رخ داده، با اشاره به برگزاری جلسه ویژه شورای امنیت در ارتباط با موضوع لبنان در چهارشنبهشب گذشته گفت: جلسه اضطراری شورای امنیت درخصوص لبنان با حضور آقای میقاتی، نخستوزیر لبنان برگزار شد و بنده نیز در آن جلسه شرکت و سخنرانی کردم.
ادامه مطلببا وجود آنکه اولین سفر سیاست خارجی دولت چهاردهم با حضور مسعود پزشکیان در عراق رقم خورد، اما بدون شک مهمترین آزمون و محک تیم دیپلماتیک دولت جدید در نیویورک و مقر سازمان ملل خواهد بود. گرد هم آمدن دوباره سه چهره محوری برجام، یعنی محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و مجید تختروانچی در معیت مسعود پزشکیان که تیم مذاکرات هستهای دولتهای یازدهم و دوازدهم را تشکیل میدادند، اکنون نگاهها به نیویورک دوخته شده است تا کلید مذاکرات با غرب زده شود.
ادامه مطلبمحمدعلی سبحانی در گفت وگویی تاکید دارد که آغاز مذاکرات دولت آقای پزشکیان با اروپا و آمریکا برای رفع تحریمها، چه با فرمت برجام سال ۲۰۱۵ و چه با فرمت جدید قطعا بزرگترین ضربه و بزرگترین شکست برای نتانیاهو خواهد بود. به همین دلیل واقعا دولت آقای پزشکیان باید و به هر شکلی مذاکرات را آغاز کند.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تیم دیپلماسی دولت پزشکیان، علائمی از بازگشت به موازنه مثبت را بروز داده است. مقامهای اتحادیه اروپا نیز از شروع گفتوگوها با تهران استقبال کردهاند. ایراد کار اما نزد تهران آنجاست که غربیها خواستار گفتوگو بر سر همه چیز و توافق بر سر همه موارد یا عدم توافق در همه موارد را خواستارند. در حالی که تهران چنین برداشتی از اهداف گفتوگو ندارد. در این حال، ترمیم روابط تهران و غرب مخالفان و دشمنان پا بهکاری هم دارد که در هنگامههای لازم توانستهاند نقش خرابکارانه خود را به خوبی ایفا کنند. راه دور نرویم؛ آخرین و تازهترین مصداق این مدعا، عملیات تروریستی اسرائیل علیه صدها نفر از نیروهای حزبالله لبنان و سفیر جمهوری اسلامی در این کشور است. این اقدام جنگ طلبانه و در آستانه سفر مسعود پزشکیان به نیویورک برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، میتواند بر هرنوع گفتوگوی سازنده با غرب سایه بیندازد.
ادامه مطلبسربازان اسرائیلی با ساخت پایگاههای نظامی حماس و دیگر ساختمانها، در حال تقویت یک کریدور استراتژیک هستند که عملا نوار غزه را به دو قسمت تقسیم کرده است. اصرار اسرائیل بر حفظ کنترل بلندمدت دو کریدور راهبردی در باریکه غزه و مخالفت ادامهدار حماس با این پیشنهاد، خطر درخورتوجهی را برای مذاکرات آتشبس، آزادی گروگانها و جلوگیری از تشدید بیشتر درگیری بههمراه دارد. مقامات نزدیک به مذاکرات آتشبس گفتهاند که اسرائیل به دنبال حفظ حضور نظامی خود در منطقه حائل معروف به «کریدور فیلادلفی» در امتداد مرز غزه-مصر، و همچنین در منطقهای موسوم به «کریدور نتزاریم» است که شمال غزه را از جنوب آن جدا میکند.
ادامه مطلبناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز دوشنبه طی نشست هفتگی خود با خبرنگاران و در پاسخ به سؤالی درباره تمایل ایران به پاسخ به جنایت اسرائیل در ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و ارتباط آن با گفتوگوهای آتشبس در دوحه به تمایز میان این دو اشاره داشت و به گفته او، «باید میان پاسخ بهحق ایران به تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران با آتشبس در غزه تفاوت قائل شد».
ادامه مطلبقرار است که مجلس شورای اسلامی امروز میزبان برگزاری مراسم تحلیف مسعود پزشکیان باشد که براساس اصل ۱۲۱ قانون اساسی، رئیسجمهور منتخب با حضور در بهارستان سوگند یاد کرده و در پایان سوگندنامه را امضا خواهد کرد. با توجه به عرف سیاسی ادوار مختلف انتخابات ریاستجمهوری در ایران و با در نظر داشتن اهمیت حقوقی مراسم تحلیف، این مراسم با حضور میهمانان خارجی و داخلی برگزار میشود. اما غائب بزرگ این مراسم، کشورهای اروپایی هستند که نشان از روابط تخریب شده ایران و قاره سبز دارد.
ادامه مطلبدر روزهایی که مسعود پزشکیان خود را برای ورود به پاستور آماده میکند، گزارشهای ضدونقیض رسانهای درباره آمادگی دولت جو بایدن در جهت مذاکره با تهران برای احیای توافق هسته سال ۲۰۱۵ مطرح شده است. دراینباره روزنامه کویتی الجریده به نقل از منابع خود مدعی شد «نمایندگان طرف آمریکایی سهشنبه گذشته به ایرانیها ابلاغ کردهاند که دولت جو بایدن آماده گفتوگو برای بازگشت سریع به توافق هستهای امضاشده در سال ۲۰۱۵ میلادی پس از واردکردن اصلاحات ساده در آن است».
ادامه مطلبپس از ترور نافرجام روز شنبه دونالد ترامپ، صفحه جدیدی از تحولات در حال رقمخوردن است. از یک سو به واسطه برخی جریانسازیهای سیاسی و رسانهای با هدف تشدید ایرانهراسی، اکنون سعی بر آن است که پای تهران را به این اتفاق باز کنند و در سوی دیگر هم انتخاب جیدی ونس بهعنوان معاوناول دونالد ترامپ موجب شده است در یک شانتاژ و پروپاگاندای رسانهای، ذیل مقوله «ترامپهراسی» و حتی «ونسهراسی» به نوعی ناامنی روانی در ایران شکل بگیرد.
ادامه مطلباحمدرضا تمدن و داود سلگی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرامی می نویسند: افرادی در ساختار حاکمیت کشور کماکان امیدوار به بقای سیاسی دموکرات ها در آمریکا، به دنبال مذاکرات و حصول نتیجه از آن در چارچوب عرف سازمان ها و نهادهای بین المللی هستند. به راستی چه تضمینی در این مسیر به عنوان راه گشایی نهایی بر پایبندی هر دو طرف مذاکرات به نتایج آن خواهد بود؟
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در یادداشتی می نویسد: مرحوم حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه دولت سیزدهم بخش عمدهای از دوران مأموریت خود را در بحران سپری کرد تا جایی که غالب دوران فعالیتشان میتواند به عنوان دیپلماسی بحران تلقی شود. در همان ماههای اولیه وزارت امور خارجه ایشان، جنگ اوکراین و روسیه روی داد که به دنبال آن، چند دور مذاکرات هستهای در وین و تلاشها برای احیای برجام به شدت تحت الشعاع قرار گرفت و به فاصله یک سال پس از آن هم شاهد وقوع عملیات طوفان الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل بودیم که این جنگ هم علاوه بر تبعات جدی بر مناسبات و تحولات منطقه خاورمیانه تأثیرات شایان توجه و تقریباً بیسابقهای هم بر مناسبات جهانی گذاشت و به همین واسطه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز به شدت تحت تأثیر این جنگ قرار گرفت.
ادامه مطلباحمد بخشایش اردستانی می گوید: زبان گفتوگو، مذاکره و دیپلماسی غربیها و بهویژه آمریکاییها با یک کشور هستهای کاملا متفاوت است، کمااینکه از مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در دوره دونالد ترامپ، پرسیده بودند چرا با وجود آنکه کره شمالی پروندههای متعددی دارد، اما سیاست فشار حداکثری در قبال ایران اجرا میشود و او گفته بود که چون کره شمالی یک قدرت هستهای است و نمیتوان وارد بحران با این کشور شد. دوباره به بحث برگردیم. مرحوم حسین امیرعبداللهیان سعی داشت در نهایت تلاش و کوشش همه تصمیمها و ریلگذاری مراجع ذیربط و بالادستی را در حوزه هستهای، منطقهای و دیگر پروندههای سیاست خارجی به نتیجه برساند.
ادامه مطلبطبق برنامه ظهر دیروز دوشنبه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در صدر هیئت همراه وارد تهران شد. بر اساس این گزارش، نخستین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای که در اصفهان در حال برگزاری است، دیروز (دوشنبه) با حضور و سخنرانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی افتتاح شد. طبق اخبار قرار است که گروسی امروز سهشنبه ضمن شرکت در اولین کنفرانس بینالمللی هستهای اصفهان با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و در یک کنفرانس خبری به سؤالات خبرنگاران و رسانههای جمعی پاسخ دهد.
ادامه مطلبآن طور که به نظر میرسد، کابینه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی همچنان به جنگ خود ادامه میدهد و با هرگونه دستیابی به راهکارهایی برای توقف جنگ،به خاطر ملاحظات و منافع شخصی و حزبی خود و نیز به دلیل اینکه نتوانسته اهداف اعلام شده خود را تا امروز محقق کند، مخالفت میورزد. این امر، پرسشهایی را درباره سناریوهای احتمالی پس از شکست در دستیابی به توافق آتش بس مطرح کرده است.
ادامه مطلببه دنبال مذاکرات پاریس و در حالی که قاهره دیروز در تدارک میزبانی از هیأت های اسرائیل و حماس برای مذاکرات بود، طرف صهیونیستی دست به کار شکنی زد و مذاکرات بر هم خورد. به گزارش خبرگزاری رویترز، رسانه های اسرائیلی اعلام کردند، هیاتی که قرار بود از سرزمین های اشغالی راهی قاهره شود، اعلام کرده است: «تا زمانی که اسامی اسرای اسرائیلی که هنوز زنده هستند را دریافت نکند، حاضر به ورود به قاهره نخواهد بود. این در حالی است که روی دو محور اصلی گفتوگوها دست برتر را گرفته بود که نخستین آن، به تعیین سقف زمانی و دومین مورد به ارائه اطلاعات اسرای صهیونیست باز می گشت.
ادامه مطلببا ورود به سومین ماه از جنگ غزه، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی تاکنون نتوانسته به دو هدف ادعایی خود یعنی «نابودی حماس» و نیز «آزادی اسرای صهیونیست» دست یابد. این نکته عملاً شکافی را در بدنه کابینه جنگ ایجاد کرده؛ در یک سو بنی گانتس و دیوید بارنیا قرار دارند که به دنبال ازسرگیری مذاکره برای تبادل اسرا هستند و در سوی دیگر بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت که مخالف مذاکره مجدد با حماس هستند. با این حال منابع خبری یکشنبه شب گزارش دادند، مقامات رژیم صهیونیستی در تلاش هستند با دادن امتیازاتی به توافق جدیدی برای مبادله اسرا دست پیدا کنند.
ادامه مطلبابوالقاسم دلفی در گفت وگویی بر این باور است که هرچه تنور انتخابات در سال ۲۰۲۴ داغتر شود، فشار جمهوریخواهان، منتقدان و هجمههای سیاسی و رسانهای علیه دولت بایدن مشخصا در قبال ایران بهشدت افزایش پیدا خواهد کرد و به دنبال آن کاخ سفید دیگر با فراغ بال نمیتواند سیاست خود را در قبال تهران در پیش بگیرد. مضاف بر آن نباید فراموش کنیم که حتی بخشی از دموکراتها هم در مصوبه مجلس نمایندگان رأی به بلوکهکردن مجدد اموال ایران در بانکهای قطر دادند که نشان میدهد حتی بخشی از بدنه دموکرات هم در مقابل بایدن قرار گرفته است.
ادامه مطلبجمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا به لحاظ اخلاقی همواره خود را متعهد به حمایت جدی از آرمان فلسطین و گروههای مقاومت میداند، اما مرز باریک این حمایت اخلاقی با برخی موضعگیریها و شعارها باید بهدرستی در سطح رسانهای تبیین شود که فضا برای سوءاستفاده و موجسواری معارضان شکل نگیرد. بههرحال باید اذعان کرد که در برهههای مختلف متأسفانه برخی تندرویهای داخلی در کنار حبوبغضهای سیاسی خارج از کشور بهعنوان دو لبه قیچی عمل کردهاند که بارها منافع ملی را قربانی مطامع دو طرف کرده که بعضا منافعشان در همپوشانی با همدیگر رقم خورده است.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: لازم است تهران دستور کار خود را بر بستری از واقعیتها تعریف کرده و بهرهمند از فرصتها برای بازگشت به جامعه جهانی شود. این امر ممکن نیست، مگر ایدههای قدرتمند جایگزین رویکردهایی شود که تا پیش از این ناکارآمدی خود را به اشکال مختلف نشان داده است. مهمترین اقدام، به دست گرفتن ابتکار عمل به عنوان یک متغیر تأثیرگذار به جای تابع شدن در قبال حوادثی است که به آن تحمیل میشود.
ادامه مطلببا ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیسجمهوری به مجلس، شکایت ایران از کره جنوبی درباره استرداد مطالبات از بانکهای این کشور از روز شنبه آغاز شد. در این مدت رسانهها از ابعاد اقتصادی و همچنین حقوقی به این موضوع پرداختند، اما یکی از لایههای عمیق و مغفول مانده به ارتباط این شکایت با توقف احتمالی مذاکرات پشت پرده تهران – واشنگتن بازمیگردد. خبر این شکایت در کنار انتقال اموال بلوکهشده ایران از بانکهای عراق به عمان و همچنین تحرکات نظامی آمریکا در منطقه احتمالا حکایت از تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفتههای اخیر دارد که میتواند نشان از ناموفقبودن مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن داشته باشد.
ادامه مطلبرحمن قهرمانپور در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی معتقد است که با توجه به مجموعه شواهد و قرائن طی هفته های اخیر میتوان این احتمال را داد که تغییر رفتار دولت رئیسی و جمهوری اسلامی ایران در موضوع هستهای و منطقه ای می تواند در قبال جنگ اوکراین هم تکرار شود.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سود دو قطبی ظریف – امیرعبداللهیان و یا باقری کنی – عراقچی صرفاً به نفع اسرائیل و جریانهای تندروی جمهوریخواه در ایالاتمتحده آمریکاست و ضررش متوجه کارگران ایرانی، مستاجران ایرانی و قشر متوسط و فقیر ایرانی است.
ادامه مطلببه موازات تأیید مقامات ایرانی و آمریکایی درباره انجام دیدارهایی در نیویورک و مسقط، علی باقریکنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مسئول تیم مذاکرهکننده هستهای، هم از دیدار خود با همتایان تروئیکای اروپایی عضو برجام خبر داد؛ دیدارهایی که میتواند مکمل مذاکرات انجامشده تهران - واشنگتن با میانجیگری عمان و قطر باشد.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که تهران و واشنگتن به رغم بروز نشانههایی از تلاش مشترک برای کنترل منازعه تا مرز شدت بحران، ترجیح خود را بر دوری از جنجالهای رسانهای قرار داده و «دیپلماسی پنهان» را در دستور کار دارند.
ادامه مطلبنگاه یک سویه، تک بُعدی و صرف به تحولات حوزه برجام بدون درنظر گرفتن شرایط داخلی کشور به خصوص از ۲۵ شهریور و ورق خوردن صفحه تازه ای در تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، معیشتی، امنیتی و به ویژه دیپلماتیک کشور به همراه برجسته شدن موضوع حقوق بشر در ایران به موازات مسئله ارسال پهپاد به روسیه و جنگ اوکراین عملا خروجی غلطی را به دست مخاطب در این چند روز داده است.
ادامه مطلب