سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون که به دلیل حادثه فقدان جناب آقای رئیسی، موضوع انتخاب رئیس جمهوری جدید از سوی مردم ایران در دستور کار است این سوال مطرح شده است که با روی کار آمدن دولت جدید، سیاست خارجی ایران دچار چه تغییری خواهد شد و چه وضعیتی در مناسبات خارجی پیش خواهد آمد؟
ادامه مطلب
پنجشنبه هفته گذشته بود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی برای اعضای شورای حکام، مدعی تصمیم ایران برای افزایش ظرفیت تولید اورانیوم غنی‌شده در دو سایت نطنز و فردو شد. به نوشته ایرنا و به نقل از رویترز، در گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است که «ایران به سرعت دو آبشار یا خوشه دیگر از سانتریفیوژ‌های غنی‌سازی اورانیوم را در سایت فردو نصب کرده و کار روی نصب آبشار‌های بیشتر در سایر سایت‌های غنی‌سازی را آغاز کرده است».
ادامه مطلب
نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به در جریان بودن رقابت‌های انتخاباتی، در این مقطع حساس و تاریخی، پرداختن به بایسته‌ها و اولویت‌های سیاست خارجی دولت آینده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که تمام کاندیدها فارغ از گرایش‌های سیاسی و جریانی مختلف‌شان در صورت کسب فرصت خدمت در قامت ریاست جمهوری، برای رفع چالش‌های اقتصادی گریبانگیر ملت و دولت باید به شکل جدی توجه خود را معطوف به عرصه پیچیده اما پر فرصت سیاست خارجی کنند.
ادامه مطلب
خبرگزاری سراسری آپا اما نیز در هفته گذشته در مطلبی با عنوان آب شدن یخ های روابط ایران و جمهوری آذربایجان به تحلیل آخرین وضعیت روابط دو کشور پرداخت. آپا در این مطلب با اشاره به تحولات مثبت اخیر بین دو طرف از جمله دیدار روسای جمهور و افتتاح سد قیز قلعه‌سی معتقد است حتی با وجود سانحه بالگرد حامل رئیس جمهوری ایران روابط ایران و جمهوری آذربایجان در مسیر مثبتی قرار گرفته است.
ادامه مطلب
نمایندگان پارلمان بحرین و برخی ناظران، معتقدند که هیچ مانعی برای تبادل قریب الوقوع سفرا میان دو کشور وجود ندارد به ویژه در سایه چالش‌های منطقه و تمایل متقابل دو طرف آن هم پس از ازسرگیری روابط عربستان و ایران با میانجیگری چین.
ادامه مطلب
بنا به اظهار نظر علی الحفنی، معاون سابق وزیر امور خارجه مصر در امور آفریقا، مسیر روابط مصر و ایران راهی است که هر دو کشور آرزوی پیمودن برای به سرانجام رساندن آن را دارند چرا که می تواند خیلی چیزها را به حالت عادی باز گرداند و به نفع قاهره و تهران و امنیت ملی هر دو کشور خواهد بود.
ادامه مطلب
قبل از انقلاب، ایران ۱۶۰ فروند اف-۱۶ سفارش داد و امیدوار بود که پس از خرید این ناوگان گران، در نهایت ۳۰۰ فروند از آنها را خریداری کند. ایران تنها کشور دیگری بود که این هواپیما را سفارش داده بود، اما در نهایت قبل از انقلاب ۱۹۷۹ حتی یک اف-۱۶ دریافت نکرد. بنابراین اسرائیل ۵۵ جنگنده اف-۱۶ را که در ابتدا برای ایران در نظر گرفته شده بود، قبل از انقلاب به دست آورد.
ادامه مطلب
خبرگزاری دولتی ریانووستی روسیه به نقل از یک مقام وزارت خارجه روسیه اعلام کرد روند کار روی توافق‌نامه همکاری جامع میان ایران و روسیه به صورت موقت، متوقف شده است. این خبرگزاری روسی به نقل از یک مقام مسئول در وزارت خارجه روسیه دلیل این اتفاق را «بروز برخی مشکلات در شرکای ایرانی» اعلام کرد.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم باید بسترساز و زمینه‌ساز نهادهای دولتی و غیردولتی باشد که می‌خواهند در حوزه امنیت، اقتصاد، فرهنگ و محیط زیست تنها یک قدم رو به جلو بردارند. قرار نیست تحول عمیق ایجاد شود. همین قدم‌های کوچک در یک بازه زمانی ۲۰ ساله، تغییر و تحول ایجاد خواهد کرد.
ادامه مطلب
صادق مالکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گسترش دامنه تحریم و احتمال پیروزی دونالد ترامپ خطر را نزدیکتر از آنی کرده است که بشود بی تفاوت بوده و صبر پیشه کرد. افزایش فشار خارجی و نارضایتی های داخلی و احتمال ورود کشور به یک دوره بحران و ناامنی ایجاب کرده رقابت ها در عین این که در دایره محدود نظارت استصوابی است به گونه ای شکل بگیرد که با افزایش نسبی مشارکت، ضمن اینکه پیام بیرونی داشته باشد، در داخل متضمن نوعی وفاق ملی شود.
ادامه مطلب
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین در سیاست خود چندین اصل دارد که مشغول پیاده‌سازی آنها در خاورمیانه است که عبارتند از: عدم اتحاد علیه طرف سوم، عدم تعهد و اصل بی‌طرفی و تلاش برای رفع اختلاف. با توجه به رویکرد اکونومی چین و نیاز به منابع دو سوی خلیج‌فارس، چین با این اصول پیش‌خواهد رفت تا اصل دوستی با کشورها را رعایت کرده باشد و خلاف آن عمل نکند.
ادامه مطلب
سیزدهم خرداد ماه بود که در حمله اسرائیل به حلب در سوریه، سعید آبیار مستشار ایرانی به شهادت رسید. به دنبال این اتفاق، سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طی اطلاعیه ای از پاسخ تهران گفت. در حالی که کشور بعد از فوت سیدابراهیم رئیسی بیشترین تمرکز خود را روی برگزاری انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری گذاشته است، برخی ناظران و تحلیلگران معتقدند احتمال آغاز دور جدید تنش بین ایران و اسرائیل وجود دارد. به خصوص آنکه پس از مجموعه تحولات ۱۳ تا ۳۱ فروردین ماه ۱۴۰۳ که به حمله مستقیم ایران و اسرائیل به خاک همدیگر منجر شد، اکنون تنش دو طرف وارد سطح جدیدی از درگیری‌ها شده است. لذا کوچک‌ترین اتفاق از حمله مجدد به اماکن کنسولی و سفارتخانه‌ها گرفته تا به شهادت رساندن مستشاران نظامی ایران می‌تواند مجددا تهران را علیه تل آویو دست به ماشه کند.
ادامه مطلب
دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای برای افغانستان، با حضور نمایندگان ویژه ایران، چین، روسیه و پاکستان در امور افغانستان دیروز شنبه ۱۹ خرداد به میزبانی ایران در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد. به گزارش شرق، در این نشست آصف علی‌خان دُرانی، نماینده ویژه نخست‌وزیر پاکستان در امور افغانستان و نیز ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه روسیه در امور افغانستان حضور داشتند.
ادامه مطلب
پس از ردوبدل‌شدن بیانیه‌های پیدرپی تروئیکای اروپایی عضو برجام و آمریکایی‌ها و همچنین بیانیه مشترک تهران، مسکو و پکن درباره پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران، در نهایت بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطع‌نامه‌ای را به تصویب رساند که از تهران می‌خواهد همکاری با این نهاد بین‌المللی را افزایش دهد. به گزارش شرق و با وجود آنکه روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی خبر داد که دولت آمریکا از بیم واکنش تهران از تروئیکای اروپا خواسته بود تا لحن قطع‌نامه را تعدیل کنند، اما نمایندگی ایران در سازمان ملل در نیویورک در واکنش به تصویب قطع‌نامه مذکور علیه ایران در شورای حکام، به المانیتور گفت: «تصمیم کشورهای غربی، هم عجولانه و هم غیرعاقلانه بود و بی‌شک بر روند تعامل دیپلماتیک و همکاری‌های سازنده تأثیر مخربی می‌گذارد».
ادامه مطلب
محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: از دو حالت خارج نیست یا رئیس جمهوری جدید مثل برخی رئیس جمهورهای قبلی با انواع و اقسام موانع روزمره روبه روست که کاری از پیش نمی برد، یا این که با مشکل‌ساز‌ها مشکلی ندارد و در یک سمفونی کار می‌کند که باز کاری از پیش نمی‌برد. بنابر این بر اساس بررسی ‘ماکزیمم لایکلی هود’ که برای اقتصاد خوانده‌ها آشناست، در برهمین پاشنه خواهد چرخید که در گذشته چرخیده.
ادامه مطلب
علی ربیعی در یادداشتی می نویسد: انتخابات امری اساسی، حساس و ظریف است. حساسیت و ظرافت آن در این واقعیت نهفته که لااقل از حیث نظری انتخابات آزاد انگیزه اصلی دموکراسی است. یعنی منبع قدرت مردم است که به وسیله آن به تعیین رهبران، رؤسای جمهور، وکلای مجلس و سیاستگذاری‌های عمومی و سیاسی می‌پردازند.
ادامه مطلب
در کنار اهمیت صدور قطع‌نامه تروئیکای اروپایی عضو برجام در تقابل با تهران، از بعدازظهر سه‌شنبه و نیز دیروز چهارشنبه شاهد انتشار بیانیه‌های متعددی از جانب اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی و آمریکا بودیم. در مقابل ایران، روسیه و چین هم دست به صدور یک بیانیه مشترک زدند. اینها علاوه بر جوابیه روز سه‌شنبه تهران به ادعاهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نیز دو گزارش رافائل گروسی است. لذا در مجموع و جدای از تلاش‌ها برای صدور قطع‌نامه، نوعی جنگ روایت درخصوص پرونده هسته‌ای ایران شکل گرفته است و هر طرف سعی دارد از منظر خود قرائتی مطابق با منافع و اهدافش از فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارائه دهد. هرچند به نظر می‌آید کشورهای غربی سعی کردند با بیانیه‌های پیدرپی خود زمینه لازم و همچنین توجیهی برای صدور قطع‌نامه علیه پرونده هسته‌ای ایران فراهم کنند، اما در این بین نگرانی درخصوص تبعات این اقدام بر روند مذاکرات جاری و نیز همکاری‌های ایران و آژانس به دلیل ترس از واکنش ایران باعث شده است که شورای حکام در یک فضای متشتت قرار بگیرد.
ادامه مطلب
به دنبال سفر محمد بن‌زائد آل‌نهیان به پکن، یکشنبه هفته جاری دولت‌های چین و امارات در بیانیه مشترک جدید به موضوع جزایر سه‌گانه ایرانی اشاره کردند و ذیل آن، خواستار حل تعیین تکلیف جزایر میان تهران و ابوظبی شدند. هرچند در این بیانیه هیچ اشاره‌ای به مالکیت امارات بر جزایر مذکور یا حمایت چین از مالکیت امارات بر جزایر نشده است، اما پکن از موضع ابوظبی درباره به‌رسمیت‌شناختن موضوع جزایر به‌عنوان یک مسئله و اختلاف میان ایران و امارات حمایت کرده است.
ادامه مطلب
در حالی که تهران این روزها درگیر فضای انتخاباتی است و تقریبا تمام تمرکز و انرژی خود را روی تعیین تکلیف مستأجر جدید پاستور گذاشته، در وین، سرفصل جدیدی از تنش با ایران در حال رقم‌خوردن است. «شرق» بیش از یک ماه پیش و مشخصا در گزارش دوم اردیبهشت ماه خود با عنوان «احیای برجام در میانه بحران» نسبت به احتمال صدور قطع‌نامه در نشست فصلی خرداد ماه شورای حکام هشدار داده بود. پیرو این نکته و در سایه روند تحولات یک هفته اخیر، نشست سه‌روزه شورای حکام آژانس که ساعت ۱۰:۳۰ روز دوشنبه ۳ ژوئن (۱۴ خرداد)، به وقت وین آغاز شد و تا ۷ ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه خواهد داشت برای تهران بیش از ادوار گذشته اهمیت و حساسیت پیدا کرده است. چراکه احتمال بالایی برای صدور قطع‌نامه علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران توسط تروئیکای اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) وجود دارد.
ادامه مطلب
رضا منصوری در یادداشتی می نویسد: چه کنیم که اقتصاد در وضعیتی که قیدهای حکمرانی مانع است رشد کند؟ چه کنیم که علم و سیاست‌های علمی شکوفا شود در وضعیتی که نهادهای حکمرانی درصدد خورد کردن ساختارهای نوپروردهء آن‌است؟ یافتن پاسخِ این پرسش‌ها با خودمان است و وظیفهء متخصصان باتجربه‌ای که توانا باشند در تفکر خلاق و نه نقّال.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: هدف مهمتر طرح جدید آمریکایی ها، کشاندن فرش از زیر پای محور مقاومت است اما به نظر می رسد که شاهزاده جوان سعودی بسیار زیرکانه عمل می کند و مایل نیست خود را در برابر محور مقاومت قرار دهد و یک دلیل آن اهمیتی است که به روابط دوجانبه اش با جمهوری اسلامی می دهد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: ایران و جمهوری آذربایجان دو کشور همسایه با وجوه اشتراک بنیانی از تاریخ و فرهنگ، با همکاری با یکدیگر به عنوان دو کشور همسایه ظرفیتهای خوبی برای تعاملات و روابط همه جانبه دارند. احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر و جلوگیری از ورود جریانهای مخالف در روابط مشترک و تک صدایی در سیاست خارجی و خنثی کردن جریانهای مخرب با پیامدهای منفی می تواند برای شکوفایی منطقه و بهره مندی همسایگان سودمند باشد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فشار روزافزون بازیگران نظام جهانی (دولت‌ها، سازمان‌ها و رسانه‌های بین‌المللی) بر نظام و ساختار حقوقی یا قوه قضائیه ایران همزمان با فشارهای نظامی، سیاسی و اقتصادی، نشان می‌دهد که رقیبان و دشمنان ایران برای تضعیف و شکست ایران در داخل کشور و نظام جهانی بر تحریک افکار عمومی علیه نظام قضایی ایران تمرکز کرده و سیاست کارآمدی در تقابل با ایران در پیش گرفته‌اند.
ادامه مطلب
نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است از دوشنبه آینده، سوم ژوئن (۱۴ خرداد) آغاز شود و تا هفتم ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه یابد. طبق روال همیشگی هم شاهد انتشار گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودیم که با توجه به لحن و محتوای آن، بسیاری از ناظران معتقدند نشست فصلی پیش‌رو در شورای حکام، فضایی کاملا متفاوت دارد؛ از آن جهت که احتمالی برای اتخاذ سیاست‌های ضدایرانی تا مرز صدور قطع‌نامه متصور هستند. به‌خصوص آنکه اخباری هم دال بر تلاش تروئیکای اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) برای این امر (صدور قطع‌نامه) منتشر شده است. از آخرین باری که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ۳۵ عضو، قطع‌نامه‌ای را علیه ایران تصویب کرد، ۱۸ ماه می‌گذرد؛ در آن قطع‌نامه ادعا شده بود ایران باید با تحقیقات آژانس درباره ذرات اورانیوم کشف‌شده همکاری فوری داشته باشد.
ادامه مطلب
سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تا قبل از انقلاب سال ۱۹۷۹، ایران مورد حمایت ایالات متحده و در خدمت این کشور در منطقه ایفای نقش می کرد. اما با انقلاب ۱۹۷۹، ایالات متحده ستون اصلی استراتژی خود را از دست داد و اسرائیل برای حفظ و کنترل بر این منطقهِ استراتژیکِ بسیار مهم، حائز اهمیت شد.
ادامه مطلب
رضا توکلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دوران او شانگهای به پایان رسیده را تثبیت کرد. بریکس دور افتاده از آن را فعالانه عضو شد. روابط ایران و عربستان از سر گرفته شد. بخش قابل توجهی از منابع ارزی بلوک شده در چرخه آزادسازی قرار گرفت. سفرهای رئیس جمهوری شهید عزیز در اندونزی و مالزی و تاجیکستان و پاکستان و عراق آبرو آورد. اقتصاد از یک کار همیشه بزک شده به متن سیاست‌ها و مذاکرات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران آمد. بر موضع فلسطین آزاد پافشاری شد. به هتک حرمت قرآن در مجمع ملل متحد تاخته شد. جواز عضویت ایران در اتحادیه گمرکی اوراسیا را گرفت. مذاکرات هسته‌ای برجام متوقف نشد (که هرچند نتیجه نیافت) و نگذاشت جمهوری آذربایجان با همه‌ی نفوذ پنهان اما پیدایش تبدیل به بحران شود.
ادامه مطلب
جمهوری اسلامی ایران، چندان هم با آشفتگی های سیاسی بیگانه نیست، بلکه در ۴۵ سال تاریخ دستگاه سیاسی اش، توانسته است به مسیر خود ادامه دهد و با واقعیت های تازه سازگار شود. اکنون هم فرایند سازگاری دوباره ای را پشت سر خواهد گذاشت.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی می نویسد: بیشتر رهبران کنونی عراق دوران تبعیدشان را در ایران گذرانده و فارسی زبان دومشان است. امری که مزیتی مهم برای طرف ایرانی است. بارها فارسی سخن گفتن سلیس و روان نیچیروان بارزانی و سید عمار حکیم مورد توجه قرار گرفته است.
ادامه مطلب
با نگاهی به ترکیب و تعداد میهمانان خارجی که برای شرکت در مراسم یادبود سیدابراهیم رئیسی و دیگر جان‌باختگان سانحه بالگرد به ایران سفر کرده بودند، به نظر می‌رسد باید شاهد صفحه جدیدی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشیم؛ خاصه آنکه در بین میهمانان، انتظاری برای حضور مقامات برخی کشورها وجود نداشت، اما حضور آنان که برای اولین بار روی داد، حکایت از آن دارد که سیاست خارجی ایران مشخصا به نقطه‌ای رسیده که گزاره انزوای دیپلماتیک ایران را غیرواقعی جلوه می‌دهد که البته به باور طیفی از تحلیلگران بخشی از آن به واسطه عملکرد دولت سیزدهم و تحرکات حسین امیرعبداللهیان بوده است.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در یادداشتی می نویسد: مرحوم حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه دولت سیزدهم بخش عمده‌ای از دوران مأموریت خود را در بحران سپری کرد تا جایی که غالب دوران فعالیتشان می‌تواند به عنوان دیپلماسی بحران تلقی شود. در همان ماه‌های اولیه وزارت امور خارجه ایشان، جنگ اوکراین و روسیه روی داد که به دنبال آن، چند دور مذاکرات هسته‌ای در وین و تلاش‌ها برای احیای برجام به شدت تحت الشعاع قرار گرفت و به فاصله یک سال پس از آن هم شاهد وقوع عملیات طوفان الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل بودیم که این جنگ هم علاوه بر تبعات جدی بر مناسبات و تحولات منطقه خاورمیانه تأثیرات شایان توجه و تقریباً بی‌سابقه‌ای هم بر مناسبات جهانی گذاشت و به همین واسطه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز به شدت تحت تأثیر این جنگ قرار گرفت.
ادامه مطلب