ایران

ازسرگیری مذاکرات در این شرایط به سود تهران هست یا نیست؟!

تا زمانی که اصلاحات لازم برای رفع انسداد اجتماعی که از سه ماه پیش آغاز شده است شکل نگیرد و در کنار آن موضوعاتی چون حقوق بشر و ارسال پهپاد در عرصه سیاست خارجی ایران حل و فصل نشود، هیچ امیدی به آغاز مذاکرات نیست و در صورت ازسرگیری گفت وگوها هم حصول توافقی در کار نخواهد بود. اگر چه این سناریو هم وجود دارد که از اساس تهران با آغاز به کار دولت رئیسی تمایلی به مذاکره نداشته و ندارد و صرفا بازی سیاسی فرسایشی را با نشست وین پی گرفته بود که امکان دارد دوباره تکرار شود.

ادامه مطلب

کردستان آزاد شد

به مناسبت سالگرد دل‌انگیز پایان جمهوری شوروی ساخته مهاباد

امیر بختیاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چه تهران از در صلاح و نصیحت برآمد هیچ محل اعتنا نشد و قوای شوروری قوای اعزامی ارتش ایران برای خوابانیدن غائله را در شریف آباد قزوین متوقف کردند. این حرکت بی ریشه در مناطق کردنشین کمترین همراهی مردمی را نیافت چرا که کردها از اصیل ترین اقوام ایرانی و صاحبخانه بودند و کدام خشک سر در خانه خود علم آن دیگری را بر دوش می کشد؟ 

ادامه مطلب

مقدمۀ چاپ جدید کتاب اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی

چرا تاریخِ سیاست ورزی و حکمرانی ما ناموفق است؟

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آیا افکار مختلفِ ما باعث شده تا نتوانیم حکمرانی مطلوب را ایجاد کنیم؟ ولی آیا جامعه یا کشوری در جهان وجود دارد که در آن تکثر فکر وجود نداشته باشد؟ به تعداد انسان‌ها فکر وجود دارد.

ادامه مطلب

ایران و آژانس به توافق می رسند؟

سفر پرابهام!

حتی اگر اختلافات ایران و آژانس حل شود، تاثیرات مخرب مقولاتی چون ارسال پهپاد و حقوق بشر هم بر سیاست خاجی ایران کاهش یابد، به دنبالش واشنگتن هم به سمت تعدیل و انعطاف در مواضع گام بردارد و نهایتا مذاکرات وین هم ازسر گرفته شود، باز این نکات به معنای حصول توافق و احیای برجام نیست.

ادامه مطلب

شام آخر مکرون و یهودا

آقای رئیس جمهور آدرس اشتباه به شما داده اند

امیر بختیارفر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این که ارشدترین مقام یک کشور در شرایطی که روابط رسمی دیپلماتیک با کشوری دارد با مخالفان نام و نشان دار آن هم در زمانه بلوا دیدار کند نکته ای مهم، درخور توجه و شگفت انگیز است.

ادامه مطلب

لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان و سناریوهای پیش رو

تشدید یا تعدیل؟!

فارغ از تحلیل ها و تفسیرهایی که تا کنون در این رابطه عنوان شده است باید این این نکته مهم اشاره کرد که مجموعه این بیانیه ها، قطع نامه ها و نهایتا لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان عملا دو سناریو را در روابط ایران و غرب به دست می دهد؛ سناریوی «تعدیل» و سناریوی «تشدید».  

ادامه مطلب

باید نقاط آسیب‌پذیر را اصلاح کنیم

نفوذ و راهکارهای مقابله با آن

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس تجربیات جهانی باید به این نکته توجه داشت که به طور معمول عناصر نفوذی دارای دو ماموریت اصلی هستند ۱. جمع آوری اطلاعات (جاسوسی) ۲. خرابکاری.

ادامه مطلب

کم کاری تهران یا دخالت عامل سوم

چندبار باید ایران حسن نیت خود را به آذربایجان، ترکیه و عربستان نشان دهد؟

پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از صاحب نظران کنش تنش زای برخی از کشورها نظیر آذربایجان، ترکیه یا عربستان را از ضعف سیاست خارجی ایران ناشی دانسته اند و نابخردی آن کشورها را نادیده می گیرند! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران برای بازپس گیری اراضی قره باغ به آذربایجان مستشار نظامی فرستاد، به باکو آموزش های راهبردی داد و برای آن هزینه کرد، حسن نیت خود را نشان نداد؟! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران رئیس جمهوری شکست خورده ترکیه را از کودتای این کشور با قدرت سایه وار و نامحسوس خود نجات داد و مسائل امنیتی آن را بهبود بخشید، حسن نیت خود را نشان نداد؟! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران به کرار پیشنهاد تمرکز بر دین مشترک و پرهیز از اختلافات را به عربستان داد، حسن نیت خود را ثابت نکرد؟!

ادامه مطلب

گره ایران و آژانس باز می شود؟

گام سفید!

اگرچه گفته‌های محمد اسلامی و رافائل گروسی حکایت از آن دارد که رویارویی و اختلاف‌نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران کماکان به قوت خود باقی است اما خبر دیروز چهارشنبه اسلامی درباره سفر مقامات آژانس در روزهای آینده به ایران می‌تواند به‌عنوان گامی مثبت در مسیر حل‌وفصل اختلافات دو طرف (ایران و آژانس) عمل کند. البته شکاف جدی در مواضع تهران و آژانس، رسیدن به نقطه مطلوب برای تعدیل و حل اختلافات را قدری پیچیده و طولانی می‌کند.

ادامه مطلب

تقویم تحریمی

یک روتین تلخ!

طی سه ماه اخیر اعمال تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران به یک امر روتین بدل شده است. هر هفته یکی از کشورهای اروپایی یا اتحادیه اروپا، کانادا و ایالات متحده بسته های تحریمی جدیدی علیه شخصیت ها، نهادها، ارگان ها و سازمان های جمهوری اسلامی ایران را رسانه ای می کنند. تنها ظرف ۵ روز اخیر ۵ بسته تحریمی به صورت روزانه علیه ایران اعمال شد. در این میان کشورهایی مانند نیوزیلند و استرالیا هم به جرگه تحریم‌کنندگان پیوسته اند. 

ادامه مطلب

چین از تعارف دیپلماتیک با ایران بیشتر نخواهد رفت

پکن در مسیر دلجویی!

علیرغم آنچه در سفر دیروز سه شنبه هو چون هوآ به تهران و اجلاس برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین مطرح شد، به نظر می رسد تمامی این مواضع به خصوص از جانب پکن با محوریت مسائل اقتصادی و تجاری دو طرف و تحقق اهداف سند جامع همکاری های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین از تعارفات دیپلماتیک فراتر نخواهد رفت.

ادامه مطلب

هجمه منتقدان به مواضع اخیر پکن, مچ گیری یا ...؟!

تلخ و شیرین روابط با چین

جلال خوش چهره در یادداشتی تاکید دارد که هجمه منتقدان به مواضع اخیر پکن، نه از روی شماتت و مچ‌گیری از هواداران گرایش به شرق، بلکه هشدار دوباره بر اهمیت تشخیص سیاسی درست برای صیانت از منافع ملی است. جان کلام منتقدان این است که امضای شی‌جی پینگ پای دو بیانیه ریاض، نمود دوباره‌ای است از واقعیت که نمی‌توان خوش‌دلانه، پکن و روسیه را در اندازه «متحدان استراتژیک» باور کرد.

ادامه مطلب

تداوم و تشدید چالش ها در سیاست خارجی ایران

بحرانی که اوج می گیرد

با تداوم وضعیت فعلی در حوزه سیاست خارجی بدون شک بحران اقتصادی ذیل تاثیرات مخرب روانی عمیق تر خواهد شد، خاصه آنکه از یک سو چالش ها و اختلافات پادمانی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به قوت خود باقی است. در دیگر سو مذاکرات وین هم به بن بست جدی رسیده است و اروپایی و ایالات متحده دیگر تمرکز و اولویتی برای گفت وگوی های هسته ای و احیای برجام قائل نیستند.

ادامه مطلب

نگاه عربی صرف در غرب آسیا رنگ باخته است

«شام جدید»، تهدید یا فرصت

ائتلاف عربی «عراق – اردن – مصر» که از دولت عادل عبدالمهدی شکل گرفت به یکی از محورهای جدی در سیاست خارجی منطقه ای بغداد طی این سال ها بدل شده است که در دولت مصطفی الکاظمی هم ادامه داشت و به تبع آن در دولت محمد شیاع السودانی هم پی گرفته خواهد شد.

ادامه مطلب

ساز چینی، کوک سعودی

خنجر از پشت شی

نعمت الله ایزدی تاکید دارد که اگر ایران به دلیل بحران با غرب سعی کند تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد شرق بگذارد، فی‌نفسه سیاست شکست‌خورده‌ای است که نهایتا به این رویکرد ضدایرانی چین علیه ما منجر شده است. چون به اذعان این دیپلمات باسابقه کشور، زمانی که جمهوری اسلامی ایران تمام درهای سیاست خارجی را بر روی چند کشور معدود مانند چین و روسیه یا هر کشور دیگری محدود کند، طبیعا آن کشورها هم برای ایران گران‌فروشی خواهند کرد و هرگونه امتیازی را از ایران خواهند گرفت. از این لحاظ و پس از اقدامات چین در سایه سفر شی به عربستان، ایزدی این هشدار را می‌دهد که «شاید وقت بازنگری در سیاست نگاه به شرق است»./جلال میرزایی اعتقاد دارد که چین در مقام قیاس با مناسبات حدود صد میلیارد دلاری با کشوری مانند عربستان و قرارداد انرژی با قطر و نیز مناسبات کلان و هنگفت تجاری با حاشیه خلیج فارس، منطقا به سمت آنها گرایش خواهد داشت تا تهران».

ادامه مطلب

رابطه چین و ایران از محدود «شراکت» فراتر نمی رود

فاصله پکن با متحد استراتژیک

جلال خوش چهره در یادداشتی بر این نکته تاکید دارد که پکن بنا به دلایل مختلف، از جمله صدها میلیارد دلار قرار داد تجاری– صنعتی با کشورهای عرب حوزه جنوب خلیج‌فارس، نمی‌تواند متحد استراتژیک تهران در آینده روابط خارجی او باشد. این برخلاف  جملاتی است که متن سند توافق همکاری ۲۵ ساله ایران و چین با آن آغاز شده است: « دو فرهنگ باستانی آسیا، دو شریک در تجارت، اقتصاد، سیاست، فرهنگ و امنیت با دیدگاه‌های مشابه و مشترک دوجانبه و چند جانبه در بسیاری از عرصه‌ها خود را به عنوان شریکان استراتژیک می‌بینند.» 

ادامه مطلب

یک بام و دو هوای پکن برای تهران

ترفند سعودی در قبال ایران

با در نظر گرفتن شرایط کنونی در منطقه غرب آسیا و نیز اقتضائات داخلی ایران پس از مرگ مهسا امینی و آغاز اعتراضات طی سه ماه اخیر بدون شک عربستان سعودی «یک پروژه چند جانبه» را در قبال جمهوری اسلامی ایران پی گرفته است مبنی بر اینکه از یک سو ذیل تجربه جنگ یمن و تداوم هزینه های آن از رودررویی مستقیم با تهران حذر دارد و در سایه آن به دنبال دادن پالس مثبت دیپلماتیک است و در عین حال هم تمایلی به احیای روابط با ایران هم ندارد.

ادامه مطلب

داستان ناتمام فروش جنگنده روسی به ایران

«سوخو» یی در کار است؟

بعد از مدت ها سکون، سکوت و رکورد خبری پیرامون تحویل جنگنده سوخو – ۳۵ روسی به ایران دوباره این موضوع از زبان آمریکایی به محافل رسانه ای باز گشته است. دولت بایدن با هشدار درخصوص همکارهای گسترده نظامی میان ایران و روسیه مدعی شد که مسکو قرار است به زودی جنگنده‌های سوخو به تهران تحویل دهد.

ادامه مطلب

وجود امید در عین تشدید بحران

سیاست خارجیمان واقعا نه شرقی- نه غربی شده است؟!

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با وجود سیاست های اعلامی دولت و دستگاه دیپلماسی کشور مبنی بر اولویت دهی به نگاه به شرق و همچنین توسعه روابط با همسایگان، در وضعیت کنونی در هیچ یک از دو عرصه موفقیتی نداشته‌ایم و تنگناهای عرصه سیاست خارجی امروز بیش از هر زمان دیگری (و البته تا حدی مشابه با وضعیت دوران جنگ تحمیلی) است. این وضعیت هر چند نشانگر نوعی انزوای بین المللی جدی و برای هر ایرانی دلسوز و دلبسته به این آب و خاک مایه نگرانی است؛ اما نکته امید بخش این است که راه‌های برون رفت از این وضعیت بحرانی هنوز مسدود نشده است و بازگشت به سه اصل کلیدی سیاست خارجی کشور یعنی؛ «عزت، حکمت و مصلحت»، می تواند در این شرایط، مؤثر و راهگشا باشد.

ادامه مطلب

واکنش های دیپلماتیک به اعدام محسن شکاری

سایه یک اعدام بر دیپلماسی

در حالی سیاست خارجی طی سه ماه اخیر کماکان تحت تاثیر مرگ مهسا امینی و اعتراضات داخلی قرار دارد که اعدام اولین معترض به نام محسن شکاری بیش از پیش عرصه دیپلماسی را ملتهب کرد تا جایی که برخی واکنش های مقامات اروپایی با ادبیاتی خارج از عُرف دیپلماتیک به سمت توهین به جمهوری اسلامی ایران پیش رفت.

ادامه مطلب

بیانیه مشترک ریاض و پکن علیه تهران

وقتی متحد ایران پشتش را خالی می کند

دیروز جمعه و در پایان نشست سران عربستان و چین بیانیه مشترکی صادر شد. در این بیانیه، طرفین توافقات پیرامون توسعه روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی، انرژی، آموزشی و فرهنگی را ذکر کرده اند. اما نکته جالب توجه بیانیه مشترک به موضع دو کشور و به خصوص چینی ها علیه ایران باز می گردد که عنوان «متحد تهران» را از نگاه برخی چهره های و جریان های سیاسی اصولگرای داخلی یدک می کشد.

ادامه مطلب

لزوم اولویت دادن به حفظ منابع آبی در سیاست گذاری های دولت

آیا ایران می تواند از پس ورشکستگی آب برآید؟

اگرچه سوء مدیریت، مقصر اصلی ورشکستگی آب ایران است، اما نقش تغییرات اقلیمی را نیز نمی توان نادیده گرفت. ایران احتمالا در چند دهه آینده دوره های خشکسالی طولانی تر، فراوانی سیل و دوره های طولانی تر شدت های دمایی را شاهد خواهد بود.

ادامه مطلب

چیزی که به عمق استراتژیک نیز تعبیر می‌شود

معنا و مفهوم عمق راهبردی

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: ضمن اینکه کشورها هیچ‌گاه نسبت به آنچه به‌ویژه در پشت مرزها و منطقه زیست‌شان می‌گذرد، بی‌تفاوت نبوده و نباید باشند، اما پرداختن به این امر در هر دوره‌ای اقتضائات خاص خود را دارد و ابزارها و شیوه‌های خاص خود را می‌طلبد. در شرایطی که برعکس دوره استعمار یا دوره جنگ سرد، مردم و جوامع مدنی و خروجی آن یعنی افکار عمومی به عاملی اثرگذار یا به قولی به ابرقدرت زمانه تبدیل شده‌اند، پرداختن به مقوله عمق راهبردی به ترتیبی که در دوره استعمار معمول بود، می‌تواند بسیار حساسیت‌زا و تهدیدزا باشد.

ادامه مطلب

سفر وزیر امور خارجه به بلگراد و سارایوو خروجی جدی ندارد

«تور بالکانی» در اوج مناقشه با اروپا

عبدالرضا فرجی راد در گفت وگویی تاکبد دارد اگر حضور حسین امیرعبداللهیان در دو کشور صربستان و بوسنی و هرزگوین در راستای دیپلماسی اقتصادی مورد ارزیابی قرار گیرد باز هم نمی تواند به خروجی و دستاورد مد نظر دولت رئیسی بینجامد، چرا که به واسطه مشکلات ایران در حوزه پولی و بانکی در سایه عدم پذیرش لوایح FATF، برقراری هر گونه رابطه اقتصادی و تجاری از سوی صربستان، بوسنی و هرزگوین و هر کشوری با جمهوری اسلامی عملا به یک رابطه تجاری پرریسک و پر خطر برای بلگراد، سارایوو و ... بدل خواهد شد

ادامه مطلب

کی یف در جنگ اوکراین دور خورد؟!

باز شدن پای کانادا به پهپادهای ایرانی

فریدون مجلسی در خصوص باز شدن پای کانادا به پهپادهای ایرانی معتقد است که می‌توان دو سناریو را در نظر گرفت؛ اول آنکه ایران در راستای دور زدن تحریم ها توانسته است با مکانیسم های مخصوص به خود این قطعات را از این شرکت ها خریداری کند و یا اینکه در یک سناریوی بدبینانه شاید تهران سعی کرده باشد با کارگذاشتن عمدی این قطعات چالش هایی را برای کانادا، آمریک و دیگر کشورها در این راستا ایجاد کند تا به زغم این دیپلمات اسبق کشورمان هزینه های ارسال پهپاد از جانب ایران به روسیه برای تهران کاهش یابد یا به عبارتی ایران با این اقدام بتواند جرمش را با این کشورها تقسیم کند.

ادامه مطلب

لزوم جسارت برای کنار گذاشتن دیدگاه‌های جزمی در سیاست‌های داخلی ‌و خارجی

نیاز مشترک به برجام

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تردید نیست که اکنون اروپا و امریکا در موضعی اجماعی و با سرمایه‌گذاری در ناآرامی‌های داخلی ایران، بنای خود را بر کسب حداکثری امتیازها از تهران قرار داده‌اند. آنان رفته رفته بر حجم فشارهایشان می‌افزایند تا در این صورت نه یک بازی «برد – برد» بلکه قبول کمترین امتیاز را در یک توافق متفاوت از متن نخستین برجام به تهران تحمیل کنند. این وضع هرگز مطلوب هیچ ایرانی دلباخته به منافع و امنیت ملی کشور نیست. با این‌حال دولت سیزدهم در برابر این پرسش همچنان قرار دارد که وضع جاری چگونه رقم خورد؟ و چرا همه چیز دست به دست هم داد تا شاهد اجماعی شویم که خواست‌های یک‌سویه‌ای را می‌خواهد بر کشور تحمیل کند؟

ادامه مطلب

از سخنان فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهداء تا استقرار دو تیپ نظامی عراقی در نوار مرزی عراق با ایران و ترکیه

اوضاع نوار مرزی چگونه است؟

یک منبع نظامی عراقی از استقرار دو تیپ نظامی این کشور در نوار مرزی عراق با ایران و ترکیه خبر داد. یک منبع نظامی عالی رتبه عراقی در گفت وگو با پایگاه خبری «العالم الجدید» اعلام کرد که دو تیپ از مرزبانی این کشور با تجهیزات نظامی کامل به مرزهای عراق با ایران و ترکیه اعزام شدند.

ادامه مطلب

تناقض گویی های برجامی

در بر کدام پاشنه می چرخد؟

در حالی اعتراضات داخلی در کشور روی سیاست خارجی و مشخصاً مذاکرات هسته ای برای احیای برجام اثرات خود را داشته است که این روزها مواضع طرفین هم آینده گفت وگوهای وین را مبهم تر از گذشته کرده است.

ادامه مطلب

معرفی کتاب

پارادیپلماسی فرامرزی؛ منطقه گرایی فرهنگی از چشم‌انداز ایران فرهنگی

"پارادیپلماسی فرامرزی، منطقه گرایی فرهنگی از چشم انداز ایران فرهنگی" با نگاهی به منطقه گرایی به همت مریم خالقی نژاد تالیف شده که توسط انتشارات قومس منتشر شده است.

ادامه مطلب

تشدید نگرانی تهران پیرامون آغاز تجاوز زمینی ترکیه به شمال سوریه

نگاه تهران به کُردها متفاوت از آنکارا است

به زعم علی اکبر فرازی، ترکیه از اساس همه کردها را در هر جایی، چه کردهای ترکیه، چه عراق، چه سوریه و حتی ایران را دشمن اول و خط قرمز امنیتی خود می داند، اما تهران با بینش و خوانشی کاملا عکس، کردها را از اقوام کهن ایران می داند. لذا فرازی بیان می دارد که نباید و نمی توان به دلیل اقدامات چند هفته اخیر ایران در اقلیم کردستان اینگونه تصور شود که تهران در برابر تجاوز ترکیه به سوریه سکوت کرده است تا با همدیگر گروه های کردی را از بین ببرند.

ادامه مطلب