رجب طیب اردوغان

چرا آنکارا به حضور در فراتر از مرزهایش فکر می کند؟

سیاستگذاری های هوشمند و کاربردی ترکیه و حوزه نفوذ عربی

مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه ترکیه را به انجام فعالیت های چالشی – ترغیبی در عرصه منطقه ای واداشته است عبارتند از نیاز به خروج از لاک درون سرزمینی به فرا سرزمینی در عرصه خارجی با شاخص های محیطی نزدیک و دور برای تأمین منافع، تعاریف هوشمندانهِ استفاده از دوگانه متغیر حضور فیزیکی – عینی و متافیزیکی – ذهنی و موفقیت روز افزون این راهبرد عملیاتی، پیوند شرایط داخلی به عرصه خارجی و بروزرسانی و متناسب سازی آن با واقعیات سیاست خارجی ترکیه، فرصت حضور در فعالیت های منطقه ای بنا بر شرایط موجود داخلی و خارجی، و بالاخره اینکه پیوست عملی و نظری جهت نفوذ گستری در عرصه خارجی با پشتوانه تمام عیار داخلی.

ادامه مطلب

الگوی سیاستگذاری خارجی ایران چیست؟

اصل راهبردی «لرد پالمرستون» الگوی سیاستگذاری اردوغان

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نمونه‌های بسیاری از اثرگذاری نصیحت واقع‌گرای لرد پالمرستون در سیاستگذاری خارجی بازیگران نظام بین‌الملل قابل مشاهده و درک هستند. اما طی دو دهه اخیر دولت ترکیه و فرآیند سیاستگذاری رجب طیب اردوغان را می‌توان نمونه برجسته عملیاتی کردن اندرز "لرد پالمرستون" در مناسبات قدرت منطقه‌ای و جهانی دانست.

ادامه مطلب

«سیب سرخ» و طرحی که ترکیه دنبال می کند

رویای اوراسیایی اردوغان

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصطلاح سیب سرخ “Kizil Elma" که در میتولوژی ترکی به معنای هدف نهایی بوده نمادی از یک جنبش پان ترکیسم است که هدف آن اتحاد ترک ها در هر گوشه کره زمین برای دستیابی به برتری جهانی است. این مفهوم در قلب توسعه طلبی ترکیه نهفته شده چنانچه فخرالدین آلتون "Fahrettin Altun”، رئیس سازمان ارتباطات نهاد ریاست‌جمهوری ترکیه، اعلام داشته که «سیب سرخ» برای ما به معنی ترکیه‌ای قوی، بزرگ و نماد پیشرفت مبارک ملت ماست که از ملازگرد سال ۱۰۷۱ تا ۱۵ ژوئیه (کودتای شکست‌خورده ۲۰۱۶) حماسه‌ سازی کرده است. «سیب سرخ»به مانند درخت عظیمی است که از جبل الطارق تا حجاز، از بالکان تا آسیا سایه دارد. نکته آن که سلجوقیان که اسلاف عثمانی بودند در سال ۱۰۷۱ میلادی نیروهای عمدتاً یونانی امپراتوری بیزانس را شکست دادند و دروازه‌های آناتولی را به روی ترک‌ها گشودند. در ترکیه از این پیروزی به عنوان آغاز ترکی شدن تدریجی آناتولی یاد می شود.

ادامه مطلب

تله اردوغان برای تل آویو

اسرائیل به ترکیه دل خوش نکند

شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه روابط اسرائیل و ترکیه احتمالا در آینده نزدیک حسنه می شود. اما احتمالا تل آویو خیلی زود در خواهد یافت که درگیر فریب های آنکارا شده و نباید به آن اعتماد می کرده است. ترکیه در هفته های اخیر خود را تا حد زیادی جدا از غرب و خاورمیانه یافته است. در واکنش به این انزوا، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری اقتدارگرای اسلام گرای این کشور، تصمیم به گفت و گو با عربستان سعودی و اعزام مجدد سفیر ترکیه به تل آویو گرفته است. آنکارا در حال مذاکرات مخفیانه با تل آویو برای از سرگیری روابط از جمله گفت و گو درباره خط لوله احتمالی برای انتقال گاز طبیعی مدیترانه به اروپاست.

ادامه مطلب

آنکارا از آذربایجان تا پاکستان یک هدف را دنبال می کند

تحرکات دیپلماتیک ترکیه در اطراف مرزهای ایران برای احیای خلافت عثمانی

حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه این روزها ترکیه در سر دارد احیای خلافت عثمانی است. تحرکات این کشور در سوریه و آذربایجان و تلاش برای برقراری ارتباط زمینی با مجموعه کشورهای ترک زبان آسیای مرکزی و حتی برقراری رابطه ویژه با ازبک ها در افغانستان همه مجموعه ای از طرح هایی هستند که ترکیه برای ایجاد امپراطوری بزرگ عثمانی در سر دارد. اما ترکیه در پاکستان به دنبال چیست؟

ادامه مطلب

آنکارا برای آغاز فصل جدیدی از روابط با جهان برنامه دارد

سال ۲۰۲۱ از منظر سیاست خارجی ترکیه

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصلاحات اقتصادی و دموکراتیک مورد هدف اردوغان در سال ۲۰۲۱ از یک سو با سرمایه گذاری های کلان در پروژه های نوین در معماری جدید جهانی در رسیدن به جایگاه شایستگی های سیاسی و اقتصادی مد نظر وی درنظر گرفته می شود و از سوی دیگر اعلام آمادگی وی برای مذاکره و همکاری با هر کشوری که به حاکمیت، حقوق، قانون و پتانسیل ترکیه احترام بگذارد اعم از اروپا، آمریکا، روسیه، چین و یا کشورهای دیگر در منطقه خاورمیانه حاکی از سیاستی آشتی جویانه است که فصل جدیدی در روابط خارجی با دیگر کشورها خواهد گشود. 

ادامه مطلب

برای تداوم برنامه‌های منطقه‌ای

ترکیه به عادی‌سازی روابط با اعراب نیاز مبرم دارد

مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برساخت هویتی آنکارا در عرصه سیاست خارجی برای حضور فعال در میدان های کنش، بر اساس شاخص های تهاجمی شکل گرفته است؛ در واقع ترکیه با طراحی راهبرد منطقه خاکستری، اولویت های مبتنی بر حفظ امنیت داخلی و رویکردهای توسعه گرایانه در عرصه خارجی را، در مناطق بحران جستجو می کند. به موجب همین رفتار تمامیت خواه در عرصه سیاست خارجی می باشد، که بازآرایی و معماری روندهای بازیگری در میدان های منطقه ای را در دستور کار خود قرار داده است.

ادامه مطلب

کنسرت اروپایی، دکترین ترومن، بازی اردوغان و واقعیت هایی که روسیه با آنها روبه‌روست

پیکربندی ژئوپلیتیک جدید در قفقاز جنوبی

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از اهداف اصلی ناتو مهار روسیه و به محاصره درآوردن آن کشور از ناحیه غرب و جنوب است تا از دامنه قدرت نوظهور آن کاسته شود. در این راستا تحرکات ترکیه در قفقاز جنوبی نمی تواند بدون هماهنگی و یا دست کم جلب رضایت ناتو صورت گرفته باشد. با چنین فرضی، منافع حیاتی پیمان ناتو، اتحادیه اروپا و آمریکا در منازعه با روسیه ایجاب می کند که آنها از حضور نظامی ترکیه به عنوان عضو مؤثر ناتو در منطقه قفقاز جنوبی پشتیبانی کنند.

ادامه مطلب

با وجود حل نشدن اختلافات

ترکیه و اسرائیل به هم نزدیک می شوند

طی ده  سال اخیر، تشنجاتی در روابط میان ترکیه و اسرائیل برقرار بوده است، اما طی هفته های اخیر، هر دو طرف سیگنال هایی در خصوص فراهم شدن امکانات برای بهبود روابط داده اند. در ماه دسامبر، ترکیه اعلام کرد که سفیر جدید اسرائیل پس از دو سال وقفه، در ترکیه مستقر شده است.

ادامه مطلب

پشت پرده جنگ آذربایجان و ارمنستان

اشغال و تصرف آذربایجان توسط ترکیه؟!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به عنوان یک جوینده علم سیاستگذاری باید به صراحت اعتراف کنم که دولت ترکیه و شخص جناب اردوغان به عنوان سیاستگذار اعظم ترکیه، یکی از هوشمندانه‌ترین و اثربخش‌ترین سیاستگذاری خارجی در آسیای جنوب غربی و قفقاز بزرگ را تدوین و در حال اجرا دارند که به راحتی و با تصویرسازی دروغین در قالب سیاستگذاری انعکاسی، اذهان عمومی شهروندان منطقه را به سوی دروغ بزرگ "پیروزی آذربایجان" منحرف کرده و در واقع اقدام به تصرف و اشغال آذربایجان کرده‌اند.

ادامه مطلب

پیامدهای تحریم‌ آمریکا علیه ترکیه

واشنگتن و آنکارا دوباره به هم می رسند

محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: این اولین باری نیست که ترکیه با تحریم‌‌های آمریکا مواجه می‌شود. تحریم‌های مشابه بعد از عملیات صلح قبرس نیز اعمال شده و تقریباً سه سال به طول انجامید. پس از تغییرات مختلف در شرایط بین‌الملل، آمریکا مجدداً به ترکیه روی آورد. به دنبال اشغال افغانستان توسط شوروی و انقلاب ایران، آمریکا مجدداً ترکیه را کشف کرده و جدایی‌هایی که تا آن زمان رخ‌داده بود، به پایان رسید.

ادامه مطلب

سه رویداد تاریخی مرجعی برای تنظیم مناسبات ایران و ترکیه

واقعیت های روابط تهران – آنکارا را دریابیم

الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیام اصلی سخنان اردوغان در باکو که همکاری ۶ جانبه در قفقاز جنوبی بود توسط اکثر ایرانیان شنیده نشد ولی شعرخوانی وی در رود ارس به یک جنجال تبدیل شد! در هر صورت زمینه های سیاسی و فرهنگی اتحاد بزرگ بین ایران و ترکیه در آن طرف مرز وجود دارد و در طرف ما، اگر انگیزه ای برای بازگشت به شکوه سلجوقی و ایده امت اسلامی وجود ندارد، حداقل در حد نظم قصر شیرین به همکاری بیندیشیم و خواستار برگشت به تفکر خصمانه چالدرانیسم نباشیم!

ادامه مطلب

سیاستی که محمد مرسی هم داشت

اردوغان و ریاکاری از جنس اخوانی برای عادی سازی روابط با اسرائیل

رئیس جمهوری ترکیه عادی سازی روابط بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین و سودان را به شدت محکوم کرد. اما رفتار وی در مورد روابط نزدیک بین اسرائیل و مراکش بسیار متفاوت بود. چرا که حزب حاکم در مراکش بخشی از اخوان المسلمین است.

ادامه مطلب

بغداد با شتاب به آنکارا نزدیک می شود

عراق، آذربایجانی دیگر برای ترکیه!

علی دینی ترکمانی در یادداشتی می نویسد: ترکیه با توجه به ساختار متنوع تولیدات کارخانه‌ای با مزیت رقابتی بالا همان کاری را با صادرات ایران خواهد کرد که در آسیای میانه کرد. اگر عربستان توانایی حمایت مالی بالا و زیرساخت‌سازی‌ها و تامین ورزشگاه‌ها و بیمارستان‌های اهدایی را دارد و بر افکار عمومی عراق تاثیر می‌گذارد، ترکیه توانایی تامین نیازهای کالایی و خدمات فنی مهندسی عراق و مشارکت در پروژه‌های سرمایه‌گذاری آن، با رعایت استانداردهای اروپایی را دارد. امری که رویای تبدیل عراق به ترکیه را در افکار عمومی این کشور احتمالا خلق می‌کند و موجب ایجاد شکاف بیش‌تر میان آنان و ایران می‌شود.

ادامه مطلب

اعزام سفیر از سوی آنکارا به تل آویو

روابط ترکیه با اسرائیل در شرف تغییر است؟

تصمیم ترکیه به نامزد کردن یکی از آینده دارترین دیپلمات های خود به عنوان سفیر در اسرائیل جالب توجه است، چون در حال حاضر روابط دو جانبه ترکیه و اسرائیل در پایین ترین سطح قرار دارد و چون این اقدام منعکس کننده سیاست دو مرحله ای اردوغان در قبال اسرائیل است: متوسل شدن به احساسات ضد اسرائیلی در داخل ترکیه و استفاده از تهدید بالقوه اسرائیل برای منافع ترکیه در خارج از کشور.

ادامه مطلب

تفکرات چالدرانی، سد راه روابط تهران و آنکارا

امریکا سد راه ایران در مناسبات منطقه ای

صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره امکان ایجاد اتحادیه میان ایران و ترکیه و دیگر کشورهای منطقه می گوید: یک نکته اساسی که از نگاه پیشنهاد دهندگان این اتحادیه پنهان می ماند، جایگاه ایران در نظام بین‌الملل است. ایران بدون حل مشکلات خود با آمریکا در منطقه خاورمیانه در هیچ اتحادیه ای جای نخواهد داشت. واضح تر بگویم راه اتحادیه مبتنی بر ستون های ایران و ترکیه، نه از تهران و آنکارا، بلکه از واشینگتن می گذرد. سنتو نیز از همین مسیر گذشت. ما به عنوان ایران تا زمانی که با آمریکا چالش داشته باشیم سخن گفتن از همکاری و شکل گیری یک اتحادیه یک خیال بافی است‌. ایران از گذشته و تا امروز از یک تنهایی تاریخی در رنج بوده و پس از انقلاب با درگیر شدن با آمریکا این تنهایی منطقه ای، تبدیل به تنهایی استراتژیک در منطقه و جهان شده است.

ادامه مطلب

سیاست خارجی پاندولی ترکیه

سیاست منفعت‌محورانه آنکارا

علی سعادت آذر در یادداشتی می نویسد: در سیاست جدید هیچ جغرافیایی خارج از چارچوب‌های منفعت‌گرایانه نیست. حتی اسرائیل نیز در زمره بازیگرانی است که می‌تواند منافع درازمدت برای ترکیه در برداشته باشد. ترکیه در این نوع رفتار منافع خود را برمبنای موازنه طرفین بنا نهاده و نه جانب‌داری یا تمایل به سمت یک منطقه یا کشور خاص.

ادامه مطلب

ایران باید به هوش باشد

استفاده تاکتیکی اردوغان از سیاست «بی خردی» با هدف تحقق رویای ۲۰۲۳

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشینه حدود دو دهه حاکمیت مطلق اردوغان در سپهر سیاسی ترکیه و نظام بین‌المللی نشان می‌دهد که ایشان در فرآیندی از بی‌خردی در حرکت بوده‌اند. اردوغان به عنوان حاکم مطلق ترکیه، روندی از یک سیاستمدار و سیاستگذار خردمند در آغاز سال ۲۰۰۰ و پیروزی در انتخابات ۲۰۰۲ با حزب عدالت و توسعه، برتری در تحولات بهار عربی تا کودتای ۲۰۱۶ و تقابل با تمام کشورهای همسایه را طی کرده، اکنون به عنوان یک رهبر و سیاستگذار مستبد و بی‌خرد در نظام بین‌المللی مشهور است. حضور اردوغان در جشن پیروزی دروغین آذربایجان بر ارمنستان، وارونه‌سازی اصل شعر حماسی آذری (ارس – آراز آراز) به نیت تفرقه‌افکنی و تنش‌آفرینی در ایران و کنش متقابل ایرانیان را می‌توان در چارچوب تاکتیک نابخردانه اردوغان مورد بررسی قرار داد.

ادامه مطلب

مسکو بعد از ایروان به باکو گوشمالی می دهد؟

ناخرسندی روسیه از پیام های رژه آذربایجان

علی موسوی خلخالی می نویسد: منابع آگاه به دیپلماسی ایرانی گفتند که روس ها از برگزاری این رژه بسیار ناراحت شدند. البته این ناراحتی را علنا بیان نکردند و چیزی از این ناراحتی را رسانه ای نکردند اما بعید نیست مراتب ناراحتی خود را به گوش آذری ها و ترکیه ای ها رسانده باشند. 

ادامه مطلب

در تله نیفتیم

اردوغان‌، پانیست ها و لزوم هوشیاری ایرانیان

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هوشیار باشیم هیچ کُردی، لری، اصفهانی، مشهدی و .... از آذری ها و یا هیچ آذری از سایر اقوام، ایرانی تر نیست و همه به یکسان دغدغه ایران را داریم. ایران برای همه ایرانیان بوده است. جنگ هشت ساله ستون فقرات و انسجام این کشور را در بُعد ملی به گونه ای قوی کرد که هنوز بسیاری از ترس آن ابهت و حماسه است که از نگاه چپ داشتن به ایران می هراسند.

ادامه مطلب

نماینده اسبق دشت مغان در نامه ای سرگشاده به وزیر امور خارجه کشورمان

آقای ظریف کاش درباره شعرخوانی اردوغان کمی درنگ می کردید

مهندس ناصر نصیری نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی در نامه ای سرگشاده به وزیر امور خارجه کشورمان که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است، می نویسد: در خصوص شعرخوانی آقای اردوغان تندروهای داخلی ما که از نتایج جنگ آذربایجان و ارمنستان ناخشنود بودند بصورت افراطی موضع گرفتند اما پیروی حضرتعالی و توئیت سراسر توهینتان در شان یک سیاستمدار شایسته نبود. 

ادامه مطلب

پاسخ صادق ملکی به رئیس جمهور ترکیه

اردوغان، فردا روز دیگریست

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر دیروز صفویه، آذربایجان و در وسعتی وسیع‌تر ایران با انتخاب تشیع توانست مهمترین موُلفه قدرت عثمانی را به چالش بکشد، امروز نیز اردوغان و پیروانش بدانند که آذربایجانیان به عنوان پیش قراولان ایران آنچنان استوار ایستاده‌اند که به قول آن زن مشروطه خواه آذری خاک می خورند اما خاک به دشمن نمی‌دهند. 

ادامه مطلب

از توهم تجزیه دیگر کشورها تا دیوار کشی دور ترکیه

سخنان «رجاله ای» که نباید بی پاسخ بماند

اگر چه حفظ، تداوم و تعمیق روابط جمهوری اسلامی ایران با ترکیه به عنوان یکی از سه قدرت منطقه خاورمیانه از اهمیت بسیاری برای تهران برخوردار ست و ذیل این اهمیت بسیار زیاد، مقامات کشور هر از گاهی از مواضع، اقدامات و تصمیمات سران ترکیه در برابر منافع جمهوری اسلامی چشم پوشی می کنند، اما بی شک گزافه گویی دیروز پنج شنبه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مراسم رژه مشترک در باکو پیرامون ایران، جزو آن دسته از سخنانی است که علیرغم تمام اقتضائات در روابط تهران – آنکارا نباید بی پاسخ بماند.

ادامه مطلب

سیاست خارجی ایران و برخورد تمدن‌ها به کام ترکیه و اردوغان!

ترکیه، دولت عایق یا دولت آتش افروز نظام بین‌الملل؟

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشور ترکیه که بنا بر نظریه "دولت عایق" باری بوزان می‌توانست به عنوان یک کشور عایق میان مجموعه‌های امنیتی و سیاسی منطقه‌ای عمل کند، کاهش اختلافات میان بازیگران متعدد به‌خصوص قدرت‌های بزرگ در آسیای جنوب غربی و شمال آفریقا را سبب شود، طی یک دهه اخیر به یک آتش‌افروز ستیزه‌جو در تمام مجموعه‌های امنیتی و سیاسی منطقه تبدیل شده و خود عامل اصلی بی‌نظمی و تنش‌آفرینی در نظام جهانی بوده است.   

ادامه مطلب

طعم خوش منازعات برای دو رهبر

مکرون و اردوغان، دو رئیس جمهوری که از دشمنی با هم لذت می برند

ارسطو فدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این مدت از جنگ در سوریه و حضور نیروهای ترکیه در آن تا اختلافات دریایی در شرق مدیترانه و درگیری بین ارمنستان و آذربایجان بر سر بحث منطقه قره‌باغ همواره موضوعات مختلفی برای ایجاد منازعه بین رهبران این دو کشور وجود داشته است. اما در پس این اختلافات و دعواهای بین این دو کشور آن چیزی که جلب ‌توجه می‌کند رضایت هر دو رهبر از این جدال‌های مختلف بین یکدیگر است. شاید این‌طور به نظر می‌آید که این اختلافات و جنگ‌ها برای هر دو آنها رویایی است و اردوغان و مکرون دشمن ایده آل خود را در یکدیگر پیدا کرده‌اند. 

ادامه مطلب

یادداشت اختصاصی از سوریه

ترکیه با انتقال مزدور، روی جنگ قره باغ حساب کرده است!

عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی از سوریه برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه به بی اعتنایی به قوانین بین المللی با هدف تمرکز تلاش ها برای اجرای سیاست عثمانی گری در قفقاز ادامه می دهد و تلاش دارد صرف نظر از نتایج جنگ قره باغ مواضع و نفوذ خود را در مناطق قفقاز جنوبی تقویت کند.

ادامه مطلب

قبض و بسط هژمونی ترکیه در آسیای جنوب غربی

ترکیه بمب گذار انتحاری روابط بین الملل

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از مؤلفه‌های اصلی تنش‌آفرینی و تقویت منازعات و تنش‌ها در این منطقه را می‌توان دولت ترکیه به ریاست رجب طیب اردوغان دانست که نقش یک بمبگذار انتحاری در روابط بین‌الملل آسیای جنوب غربی را دارد.

ادامه مطلب

آنکارا به چه دلیل همه جانبه وارد میدان شده است؟

دلایل و انگیزه های جدید ترکیه در حمایت بی سابقه از آذربایجان

ولی کالجی در یادداشتی می نویسد: روابط ترکیه و جمهوری آذربایجان که حیدرعلی اف همواره از آن با عنوان «یک ملت با دو کشور» یاد می کرد، به جز مقطع بسیار کوتاه امضای پروتکل عادی سازی مناسبات بین ارمنستان و ترکیه در سال ۲۰۰۹ از سطح بسیار بالایی برخوردار است. باکو و آنکارا همواره نخستین مقصد سفر خارجی رهبران دو کشور پس از پیروزی در انتخابات در سه دهه گذشته بوده است.

ادامه مطلب

بومرنگی که اردوغان را نگران کرده است

ترکیه بزرگترین دشمن محور مقاومت؟!

اسلام دوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شخصیت‌هایی مانند اردوغان، هرگز نمی‌توانند حامی محور مقاومت باشند. زیرا اخوان‌المسلمین که استادان و مرشدان اردوغان هستند، با چارچوب سیاسی و اجتماعی محور مقاومت در تقابل و حتی دشمنی سختی قرار دارند.

ادامه مطلب

جنگی که تحولات شگرفی در آن نهفته است

نبرد قره باغ یا زورآزمایی پوتین و اردوغان

محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نکته اصلی مطرح شده این که آذربایجان اصرار می کند منطقه را پس می گیرد حتی اگر به زور باشد و ارمنستان هم گفته است هرچه در توان دارد به کار می گیرد تا از این منطقه دفاع کند. 

ادامه مطلب