حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فارغ از اینکه علل این امر چه بوده و کما اینکه در طول چند روز اخیر، بسیاری از خبرگزاری‌ها و رسانه‌های خبری به آن پرداخته‌اند، این مسئله قابل بحث است که با تسلط طالبان، چه گروه‌هایی بیشتر آسیب خواهند دید یا حداقل در معرض آسیب قرار خواهند گرفت.
ادامه مطلب
محمد کوراوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین حدود چهارتریلیون دلار برای طرح موسوم به راه ابریشم جدید که مجموعه‌ای گسترده از پروژه‌های شبکه ارتباطی و مسیرهای ترانزیتی، لوله‌های نفت و گاز، بنادر، فرودگاه‌ها، خطوط راه‌آهن است سرمایه گذاری کرده است. طرحی بلندپروازانه که علاوه بر تسریع ابرقدرتی چین به لحاظ امنیتی مناطقی حساسی از جهان و چندین پایتخت مهم را به چین متصل (یا وابسته) می کند. طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان و توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» است که توسط چین در سال ۲۰۱۳ ارائه شده است. طرحی در ادامه هدف بزرگتر نظم نوین جهانی. طرحی که "رهبر شی جین پینگ" آن را اجتماعی با سرنوشت مشترک نامیده است. به گفته چین پروژه اول " یک کمربند یک راه" برخی کشورهای محاط به خشکی را با همدیگر وصل می‌کند و شرایط بهبود اقتصادی در منطقه فراهم می‌کند. اما در بین این کشورها وضعیت یک کشور بیش از بقیه می تواند مشکل ساز باشد. افغانستان در دو مسیر از سه مسیر اصلی این راه قرار دارد و این خود بیانگر اهمیت نقش افغانستان در این پروژه است. اما با ناامنی ها و منازعات قبیله ای و مذهبی در افغانستان چه باید کرد؟
ادامه مطلب
یاسر محسنی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای دستیابی به صلح در افغانستان و بر اساس تحقیقاتی که در جوامع درگیر نزاعات و جنگ صورت گرفته، هدف لزوما شکست یکی از طرف های گروه های مسلح نیست بلکه مدیریت وضع برای دستیابی به صلح و امنیت پایدار است خصوصا در افغانستان که در شرایط موجود مانند این است که شاهد آمدن سیل باشیم برای کنترل و مهار این سیل که از همه جهات وارد کشور شده است باید به مبارزه آن رفت یا برنامه ای سنحید تا با کمترین هزینه بتوان آن را مدیریت کرد؟! عدم برخورد علمی و منطقی با این وضع باعث بوجود آمدن چنین شرایطی شده است برخوردهای هیجانی و انقلابی که از سوی اداره مرکزی – دولت دنبال و توصیه می شود برای پاسخگویی با چنین بحرانی کارساز نبوده چه اینکه کشور و مردم را هم متضرر می سازد.
ادامه مطلب
از سال ۲۰۰۱ یعنی زمانی که ایالات متحده امریکا به همراه متحدانش به افغانستان لشکرکشی کردند، آمریکا بالغ بر ۱۳۵ میلیارد دلار خرج بازسازی ارتش افغانستان کرد که معادل ده سال بودجه نظامی اسرائیل است ولی عملا هیج نتیجه ای در برنداشته، چرا نتیجه نداشته است؟
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وحشت از استقرار دوباره نظام طالبانی در افغانستان، علاوه بر رنجی که به مردم این کشور وارد می‌کند، منطقه و جامعه جهانی را نیز آشفته حال کرده است. اما شیوه تعامل با واقعیت جاری در افغانستان از سوی قدرت‌های شرقی و غربی به‌گونه‌ای است که در ساده‌ترین برداشت از آن می‌توان گفت؛ روسیه و چین می‌کوشند از بازگشت طالبان به قدرت، فرصتی دست و پا کنند که می‌تواند موقعیت‌های استراتژیک را برای آنان فراهم کند.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعا معلوم نیست چرا یک ملت و یک سرزمین این گونه باید به آوردگاهی برای رقابت و تسویه حساب قدرت های بزرگ جهانی تبدیل شود. آیا افغانستان به دیاری نفرین شده در هزاره سوم تبدیل شده است؟ پاسخ هر چه باشد، هزینه انسانی این حوادث از میان انسان های بی گناه افغانی تامین می شود؟
ادامه مطلب
دکتر غلامرضا کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران بر اساس نیات بشردوستانه و رسالت دینی خود، همواره در کنار کشور دوست و برادر جمهوری اسلامی افغانستان قرار داشته و همواره پیشتاز ارائه خدمات همه جانبه از جمله آموزش رایگان به کودکان پناهنده و آواره افغانستانی بوده است.
ادامه مطلب
غرب به ارتش مسلح افغانستان اعتمادی نداشت که بتواند موفقیتی از خود در برابر طالبان نشان دهد. تصمیم برای خروج، تصمیم برای کنار گذاشتن افغانستان بود. کسی که می خواست منابع معدنی در آن جا را در دست داشته باشد یا زمین هندوکش را به عنوان سنگر کنترل ژئوپلیتیک آسیای مرکزی توسعه دهد، افغانستان را کنار نمی گذاشت.
ادامه مطلب
تحولات سریع در افغانستان حاکی از آن است که بحران پناهجویان ایران و ترکیه را متأثر خواهد کرد. گرچه حلّ این بحران برای تهران و آنکارا امکان‌پذیر نیست، آنها باید سعی کنند با مدیریت بحران اثرات منفی و نامطلوب آن را کاهش دهند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که به هر دلیلی فعلا جامعه و مردم افغانستان در برابر قدرت طالبان تمکین کرده اند، حتی بسیاری از شخصیت ها، احزاب، جریان ها و تشکل های سیاسی افغانستان هم تعامل با طالبان را برگزیده اند. بنابراین مماشات، سکوت و به نوعی انفعال در برابر طالبان تا زمان تعیین تکلیف خود افغان ها با طالبان، روشن شدن سمت و سو و آینده مناسبات سیاسی دولت و حاکمیت افغانستان و نهایتا عبور از دوران گذار در این کشور یک مشی دیپلماتیک کاملا هوشمندانه و منطبق با واقعیت گرایی در سیاست خارجی است که رهبر انقلاب به درستی آن را درک کرده و پیش برده اند.
ادامه مطلب
دست کم دو انفجار ناشی از بمبگذاران انتحاری ناشناس پنجشنبه در ورودی شلوغ فرودگاه کابل در میان غیرنظامی های نومید و مستاصل، حمام خون به راه انداخت. پس از سقوط کابل و قدرت گرفتن مجدد طالبان، بسیاری از شهروندان وحشت زده افغانستان به فرار از این کشور روی آورده اند و این مساله، روزهای پایانی تلاش های غرب برای خارج کردن متحدانش از افغانستان را دچار تشویش کرده است.
ادامه مطلب
محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اخیرا در خبرها خوانده ایم که آمریکا جمعی از پناهجویان افغانستان را به کشور اوگاندا می‌فرستد و دولت اوگاندا هم اعلام کرده با درخواست آمریکا برای اسکان موقت دو هزار پناهجوی افغانستانی که به دلیل سلطه طالبان از افغانستان فرار کرده‌اند، موافقت کرده است. گزارش های واصله حکایت از آن دارد که بیشترین مهاجران افغانستان که با هواپیماهای آمریکایی از کشور خارج می شوند فارسی زبانان هستند نه پشتون ها؛ حال آیا این حرکت، حداقل حکایت از پاک سازی قومی و امحاء زبان فارسی دری در افغانستان ندارد و یا به تضعیف این زبان در افغانستان نمی انجامد!؟
ادامه مطلب
اصلی عباسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر دو کشور ایران و افغانستان، شوربختانه، از قربانیان تروریسم بوده‌اند و تجربیات تلخی چون اتلاف جان هزاران شهروند بیگناه و شیوع هراس در سرزمین‌های مادری خود را در سایه‌ی اشکال مختلف تروریسم، از جمله تروریسم اقتصادی، با تمام وجود احساس کرده‌اند.
ادامه مطلب
سمانه عابدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به لحاظ اقتصادی، ایران و افغانستان فرصت های فراوانی را برای همکاری های مشترک در جهت توسعه پایدار اقتصادی دارند. اما متاسفانه به دلیل فقدان تسهیلات لازم و توسعه ناکافی زیربناهای بنادر ایران، بروکراسی و طولانی بودن روند امور اداری، هزینه‌های ترابری بالا برای کالاهای وارداتی از افغانستان، ناامنی مسیرها و جاده های ترانزیتی، قاچاق کالا، حضور بی ثباتی های ناشی از تنش های داخلی در برخی استان های هم مرز با ایران و غیره، مسیر رو به رشد و پیشرفت روابط تجاری ایران و افغانستان را با موانعی روبه رو کرده است.
ادامه مطلب
حسن حمزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محتمل است که سعودی ها از طالبان در افغانستان به مثابه تهدیدی راهبردی برای ایران چون تهدید حوثی ها برای عربستان استفاده کنند. قبل از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، عربستان سعودی یکی از ۳ کشوری بود که تسلط طالبان بر این کشور را به رسمیت شناخت و این را فرصتی برای ناامن کردن مناطق مرزی ایران برشمرد.
ادامه مطلب
داوود مرادیان، مدیرکل موسسه مطالعات استراتژیک افغانستان، در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع «تهدیدهای صلح و امنیت بین المللی ناشی از اقدامات تروریستی» درباره وضعیت افغانستان سخنرانی داشت و دیدگاه خود را درباره تهدید داعش برای امنیت بین المللی در ارتباط با فاجعه آشکار و بحران انسانی در افغانستان ارائه داد که متن آن را در ادامه می خوانید.
ادامه مطلب
اردوغان پس از جلسه کابینه روز پنجشنبه گفت ترکیه آماده مذاکره با طالبان است. سهیل شاهین، سخنگوی طالبان نیز روز جمعه اعلام کرد: برای ما ترکیه بازیگر بسیار مهمی در سطح جهان و در امت اسلامی است و همچنین از جایگاه ویژه ای برخوردار است. ما بیش از هر کشور دیگری به دوستی و حمایت ترکیه نیاز داریم.
ادامه مطلب
علی زنجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید توازن قوا و رعایت جوانب به گونه ای باشد که تمام طرفین دخیل و دارای منافع مشروع و ممکن احساس کنند در نظم و استقرار ثبات به میزان بیشتری به خواسته های خود می رسند و البته از یاد نبرند که این سرزمین از دیرباز باتلاق و گورستان سربازان ابرقدرت ها بوده است. از شکست دادن بریتانیا و صلح گندمک تا شکست ارتش شوروی و اینک گریختن شبانه ی ارتش آمریکا، پس باید ترتیبی ممکن و واقع بینانه برای سامان دادن به امور در پیش گرفته شود.
ادامه مطلب
زینب رنجبر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دو کشور ایران و افغانستان با برخورداری از شباهت‌های دینی، تاریخی، زبانی، قومی و فرهنگی و با بهره‌گیری از وجوه مشترک جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی، از پتانسیل‌های بالقوه‌ای برای تحکیم روابط مبتنی بر اصول همزیستی مودت‌آمیز و حسن همجواری بهره‌مند هستند؛ پتانسیل‌هایی که می‌توانند در قالب اجرای راهکارهای سیاسی و اقتصادی، هم فضای سیاست منطقه‌ای را به سود مردمان هر دو دولت متوازن نماید و هم، از تبعات مثبت اقتصادی آن، هر دو ملت شریف برخوردار شوند.
ادامه مطلب
پناهجویان افغان در سفری پر مخاطره و چند هفته ای را از کشور خودشان که بار دیگر به دست طالبان افتاده با پای پیاده از ایران می گذرند به امید اینکه بتوانند از مرز مشترک کشور همسایه با ترکیه بگذرند و شاید به اروپا راه یابند و زندگی به دور از جنگ و خونریزی در سرزمین مادری خود را تجربه کنند. اما با افزایش شمار این پناهجویان غیرقانونی و مشکلات پذیرش مهاجرت برای کشورهای ایران و ترکیه که هر دو با مشکلات اقتصادی و همه گیری کرونا دست و پنجه نرم می کنند، سفر بسیاری از این افغان ها به بن بست می خورد. ترکیه در تلاش برای مقابله با ورود غیرقانونی این افغان ها در مرز خود با ایران دیواری سه متری ساخته و بر فراز دیوار سیم های خاردار نصب کرده است. (عکس ها توسط مراد سزر گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آمریکای امروز، آمریکای ۱۹۵۱ نیست. نظام بین الملل امروز، ضمن اینکه چند قطبی است (آمریکا، چین و روسیه)، هرمی هم هست (ظهور هند، برزیل، کره جنوبی و غیره). اول شدن در سال ۱۹۵۱ و اول ماندن در سال ۲۰۲۱ از شرایط متساوی برخوردار نیستند. بایدنِ دموکرات که در سمتِ راست مرکز (Right of the Center) طیف سیاسی آمریکا قرار دارد و همینطور مجموعۀ دموکراتها، این تغییر شرایط را پذیرفته اند و سیاست های اتخاذ شده در این هفت ماه نیز حکایت از این جهان بینی نوین دارد. آنها می خواهند میان تعهدات و منابع، تعادل ایجاد کنند. پال کِنِدی، استاد روابط بین الملل، می گوید: عثمانی، شوروی و بریتانیا زمانی به تدریج قدرت خود را از دست دادند که تعهداتِ آنها از امکاناتشان فراتر رفت.
ادامه مطلب
ظاهر اغبر، سفیر افغانستان در تاجیکستان گفت: «نمی‌توانم بگویم که طالبان پیروز جنگ است. خیر، بلکه این اشرف غنی بود که قدرت را پس از گفت وگوهای خیانتکارانه با طالبان رها کرد ... و فقط پنجشیر تحت رهبری معاون اول، امرالله صالح، مقاومت می‌کند. پنجشیر در برابر هر کسی که بخواهد مردم را به اسارت بگیرد، ایستادگی می‌کند».
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ممکن است این نوشته در روزهای تلخی که مردم رنج‌دیده افغانستان دچار آن هستند، گزنده بنماید. با این‌حال نمی‌توان بدون نقد آنچه واقعیت‌ها را می‌سازد، خرده گرفت که چرا تاهمیشه قدرت‌های بیرونی به مردم و سرزمین افغانستان به عنوان ابزار و پروژه نگریسته‌اند؟ چرا افغانستان حداقل از دوقرن پیش صحنه رویارویی استراتژی‌های متعارض میان قدرت‌های رقیب بیگانه بوده است؟ چرا مردم افغانستان به‌رغم مقاومت نستوه در برابر ارتش‌های بیگانه، اما در ایجاد «ملت- دولت» چنین ناتوان و سرخورده باقی مانده‌اند؟
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان تاریخ تلخی را در قرن ۲۰ تجربه کرده است. سقوط نظام پادشاهی، روی کار آمدن کمونیست‌ها، اشغال شدن توسط ارتش سرخ شوروی، جنگ داخلی مجاهدین، روی کار آمدن طالبان، پناه گرفتن گروه القاعده در سایه طالبان که حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر را به وجود آوردند و در نهایت حمله امریکا به افغانستان که منجر به تجربه طولانی‌ترین جنگ در تاریخ امریکا شد. اینها نشان از این دارد که همواره آتش جنگ و ویرانی در این کشور روشن بوده است. اکنون اما بعد از ۲۰ سال، امریکا سرانجام در دوران ریاست جمهوری جو بایدن رسما از افغانستان خارج شد.
ادامه مطلب
بشر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تضعیف حکومت مرکزی، فقدان نیروهای مسلح مستقل، وابستگی امنیتی به خارج و اعتماد به بیگانگان برای حفظ امنیت داخلی، تجربیات شکست خورده ای است که سقوط کابل بار دیگر بر نادرست بودن آنها صفحه گذارد، باشد که مایه عبرت واقع شود.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به تازگی برخی از تحلیلگران غربی با هدف توجیه سیاست های نادرست دولت های خود در افغانستان، می کوشند تا با طرح این موضوع که تفکر طالبانی ریشه در جامعه افغانستان دارد و طالبان در میان بسیاری از مردم این کشور از محبوبیت برخوردار هستند، برای آنان مشروعیت دست و پا کنند. برخی دین ستیزان و دشمنان اسلام و گروهی از ناآگاهان نیز با تکرار این سخنان، نمک به زخم های مردم شریف افغانستان می پاشند.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آسیب شناسی نگاه جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات افغانستان با محوریت طالبان بر این باور است که طالبان از زمان شکل گیری تا به اکنون در صحنه تحولات سیاسی و میدانی افغانستان با شدت و ضعف نقش آفرین بوده تا جایی که در دو مرحله هم قدرت را در افغانستان به دست گرفته است. بنابراین نمی توان طالبان را به عنوان یک واقعیت جاری در افغانستان نادیده گرفت. از این منظر است که جمهوری اسلامی ایران هم سعی کرد مناسباتی را با طالبان برقرار کند و این به معنای اصالت دادن به طالبان از سوی تهران نیست.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید خروج آمریکا از افغانستان نشانه ای قوی از همان آزمون است که کلید ادامه حضور آمریکا در افغانستان را در دست پوتین می گذارد. چنانچه پوتین در دیدار با بایدن پیشنهاد داد تا از پایگاه های نظامی روسیه در آسیای مرکزی برای جمع آوری اطلاعات از افغانستان استفاده کند.
ادامه مطلب
فاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگاهی به سخنرانی بایدن بعد از تصرف کابل توسط طالبان گویای این واقعیت است که خروج نظامی آمریکا از افغانستان به معنی پایان جنگ علیه تروریسم در این کشور نیست بلکه به معنی پایان دادن به راهبرد حمله کلاسیک جورج بوش و استفاده از راهبرد اوباما در مبارزه با تروریسم است.
ادامه مطلب
مداخله نظامی آمریکا در افغانستان مربوط به مبارزه با تروریسم بود. اگر یک حمله تروریستی در خاک ایالات متحده رخ نمی داد، ۲۰ سال جنگ در افغانستان هم به دنبال آن نمی آمد. بیشتر آمریکایی ها هرگز در جریان وقایع افغانستان قرار نمی گرفتند و سیاست گذاران آمریکایی کمترین توجهی به این کشور نمی کردند. شاید برخی تعهدات آمریکا به اندک افغان هایی که در ۲۰ سال جنگ به آن کمک کرده اند مفید باشد، اما همه دیگر جزئیات مداخله در امور داخلی افغانستان از یک ماموریت فاجعه بار حکایت دارند.
ادامه مطلب