علی‌رغم امید به احیای روابط دو کشور برای توقف جنگ یمن اما قدرت منطقه‌ای که جمهوری اسلامی ایران کسب خواهد کرد، مسئله‌ای است که عربستان را نگران کرده است. آمریکا طبق اصول مشخص و دادوستدهای راهبردی منطقه را غرق در درگیری‌های متعدد از طریق جنگ در سوریه، عراق، یمن و لبنان کرده و هدف این کشور این است که شرکای سعودی خود را در صف اول درگیری‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی قرار دهد.
ادامه مطلب
غلامعلی خوشرو در بررسی سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین می گوید: برای درک اهمیت این تفاهم‌نامه، کافی است بیندیشیم که آیا آمریکا حاضر است یک بند از این سند را با ایران تفاهم کند. همین تفاهم کلی را پمپئو – دشمن شماره یک ایران- قرارداد ترکنمچای خواند. آمریکا که سیاست رسمی خود را فشار حداکثری به ایران و تحریم‌های یک جانبه تا مرز تسلیم یا فروپاشی ایران تعریف می‌کرد، در واکنش به این مشارکت راهبردی توان دیپلماتیک و رسانه‌ای خود را به کار گرفت تا آن را نابود یا بی‌اعتبار سازد. آمریکا جنگ راهبردی اقتصادی علیه ایران به راه انداخته بود و تمام کشورهای جهان را به تحریم تهدید می‌کرد. این تفاهم‌نامه اگر در عمل و درست به اجرا درآید، می‌تواند اقتصاد ایران را متحول سازد. این بستگی به توان و آمادگی و برنامه‌ریزی طرف ایرانی و همکاری طرف چینی دارد.
ادامه مطلب
هادی خزاعی در یادداشتی می نویسد: مصادف شدن بخش اعظم سال‌های ریاست جمهوری مکرون (از ۱۴ می۲۰۱۷ تا ژانویه ۲۰۲۰) بر فرانسه با سال‌های حکومت ترامپ بر آمریکا با توجه به رویکرد سیاسی و اقتصادی ترامپ مبتنی بر یک‌جانبه‌گرایی و صرفاً در جهت تأمین منافع اقتصادی آمریکا که بعضاً هزینه‌های اقتصادی فراوانی نیز برای برخی از کشورهای اروپایی ازجمله فرانسه در پی داشت بر رویکرد مکرون در قبال تحولات ایران تاثیرگذار بود.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این جهان آشفته گذاشتن همه تخم مرغ ها در سبد روسیه چقدر دوراندیشانه است؟ روسیه ای که اخیرا از فرصت منازعات داخلی و منطقه ای برای ورود مجدد به قره باغ و قزاقستان استفاده کرده و باز همسایه ایران شده است، تهدید نیست؟ مخاطره افتادن در یک "بازی بزرگ" نوین مشابه آنچه در قرن نوزده میان بریتانیا و روسیه جریان داشت، در عدم پیگیری یک سیاست خارجی متوازن و چندجانبه گرا چقدر است؟
ادامه مطلب
باید اذعان کرد که تهران در برابر شرایطی که آن را از سیستم بانکی و بازارهای بین المللی منزوی می کند، توانایی نسبی را برای مقاومت نشان داده است. راهبرد «نگاه به شرق» با تقویت مشارکت با چین، روسیه و همسایگانش در آسیای مرکزی، این کشور را به راه اندازی اقتصاد مقاومتی قادر کرده است.
ادامه مطلب
غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: با جنگ، سایه جنگ، تحریم، فشار اقتصادی، تورم، بیکاری، فقر، بهره وری پایین، فرار مغزها، فرصت سوزی و غیره، سال‌های سال کنار می آییم، چون در مقابل، موفقیتی عظیم به اسم حفظ بقاء را داریم، که رسیدن به آن ما را از دستیابی به موفقیت های دیگر مثل پیشرفت و توسعه اقتصادی بی نیاز می کند و یا این که موفقیت های غیر از حفظ بقا، در این شرایط به نوعی لوکس و غیر حیاتی به حساب می آیند.
ادامه مطلب
چند نفر از مقامات بلند پایه اسرائیلی در گفت وگو با نشریه «نیویورک تایمز» خاطرنشان کرده اند که کشورشان از منابع و امکانات کافی برای انهدام و یا وارد کردن ضربه جدی علیه برنامه هسته ای برخوردار نیست.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این هزارتوی سیاستگذاری است که برخی نمادها و نشانه‌های راهنما نیز جعلی بوده و تنها به افزایش مسیر، سرگردانی و فرسایش بازیگر منجر می‌شوند. مارپیچ یا هزارتوی سیاستگذاری خارجی برای قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای دارای مزیت‌های فراوانی است که به خوبی می‌توانند سایر بازیگران و حتی کارشناسان و شهروندان خود را نیز در این بازی مشغول و سرگردان کنند و افکار عمومی را به سوی مسیرهای انحرافی و مارپیچ‌های بی‌سرانجام هدایت کنند.ّ
ادامه مطلب
اتهام زنی سخنگوی عربستان علیه ایران و حزب الله در این زمان مشخص یعنی زمانی که صحبت از حمله اسرائیل به ایران در حال افزایش است و هم زمان سفیر عربستان در سازمان ملل به سوریه شدیدا حمله می‌کند همگی نشانه‌هایی است که وقوع تغییر غافلگیرکننده در رویکرد رهبری عربستان را القا می‌کند که دشمنی نسبت به محور ایران را نشان می‌دهد و چه بسا با دستور آمریکا – اسرائیل به منظور آمادگی برای جنگ یا اعمال فشار بر ایران قبل از دور پنجم مذاکراتی صورت می‌گیرد که قرار است در بغداد در سطح وزاری امور خارجه دو کشور در روزهای آتی برگزار شود. این در صورتی است که تلاشی برای لغو آن پیش از برگزاری نباشد.
ادامه مطلب
جاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: کافی است جناب رئیسی به سازمان‌های مربوطه دستور دهد به میان مردم رفته و با نظرسنجی کم‌هزینه، بازخورد رفتار نماینده روسیه در وین را در غرور ملی آحاد کشوری که ریاست بر آن را بر عهده گرفته، به مقامات کشور گزارش کنند.
ادامه مطلب
محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در اندیشه اسلامی، اصل بر جدل نیست، بلکه ترک مخاصمه و ابلاغ پیام است. اما، گاه گریزی از آن نیست، ولی گریز از رفتار سیاسی غیراخلاقی هست که به جدل معنا و مفهومی می بخشد که معیار و شاخص رفتار سیاسی مومنانه است. جدال می کنیم، اما احسن.
ادامه مطلب
تمایل آمریکا برای همکاری با چین به منظور مقابله با ایران گزینه‌ای نخواهد بود که بتوان روی آن به میزان زیادی حساب کرد. حقیقت این است که پکن منافع زیادی از این مسئله می‌برد که رابطه تهران و واشنگتن همین طور که هست باقی بماند.
ادامه مطلب
در حالی که سطح و حجم مداخلات نظامی چین، روسیه و ایران در قیاس با اوج دوران جنگ سرد پایین‌تر است اما در جهانی چندقطبی، خطر فزاینده کنش‌های گسست‌آور توسط این بازیگران دولتی و نیابتی‌هایشان مستلزم نوعی از بازدارندگی است که ویژگی آن راهکارهای نیرومند فناورانه‌ای است که تنها می‌تواند از یک رویکرد و سیاست هوشمند سازگارشونده سر برآورد.
ادامه مطلب
آمریکا گرایش فزاینده‌ای دارد که حرفش را زیر پا بگذارد و از سرخودخواهی یا بیزاری، قراردادهایش را پاره کند.
ادامه مطلب
ملک محمد مقدم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی رویکرد رفتاری چند دهه اخیر دولت انگلیس، به روشنی می توان نتیجه گرفت که خطوط کلی سیاست خارجی این کشور هم راستا با رویکرد رفتاری ایالات متحده، بر پروژه ایران هراسی متمرکز است. در راستای این پروژه، انگلیس با تبلیغات روانی مکرر علیه جمهوری اسلامی ایران، همواره درصدد بوده علاوه بر منزوی کردن ایران در بعد منطقه ای و جهانی، حفظ امنیت وجودی اسرائیل، ایجاد پایگاه های نظامی پیرامون کشورمان و تسلط بر منابع انرژی منطقه، مضافاً به مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه دست زده و از این طریق با بزرگ نمایی خطر تهدیدات موشکی و هسته ای تهران، کشورهای پیرامون ایران را وارد مسابفه تسلیحاتی کند تا با این هدف که بتواند با انعقاد قراردادهای کلان نظامی با کشورهای ثروتمند همسایه ایران، موفق به جذب ثروت هنگفت این کشورها به سمت کارخانه های اسلحه سازی خود شده، و بازار سودآوری را برای خود مهیا کند.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جایگاه ایران در صلح و ثبات خاورمیانه واقعیت غیرقابل‌انکاری است که بسیاری از بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای به آن آگاه هستند. پیشینه روابط ایران و کره جنوبی حکایت از آن دارد که ایران یکی از کشورهایی است که کره جنوبی همواره در پیگیری منافع خود به آن توجه داشته و این مسئله نه‌تنها به دلیل منافع موجود در روابط دوجانبه بلکه به دلیل درک جایگاه ایران در تحولات منطقه‌ای بوده است. از این منظر می‌توان این‌گونه پیش‌بینی کرد که به‌موازات افزایش درگیری کره جنوبی با خاورمیانه، جایگاه ایران در سیاست خاورمیانه‌ای این کشور افزایش پیدا خواهد کرد و متعاقباً سطح روابط نیز ارتقا خواهد یافت.
ادامه مطلب
حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: متاسفانه شاهد هستیم تمام فشار مسئولیت و پاسخ‌گویی روی وزارت امور خارجه متمرکز است و در اکثر محافل سیاسی کشور شامل اندیشکده ها، مجلس و ... این وزارت امور خارجه، سفیر و سفارتخانه ها هستند که مورد بازخواست قرار می‌گیرند. در حالی‌که "جامعه اطلاعاتی" کشور به شمول دستگاه فرماندهی به نام شورای عالی امنیت ملی در موضوع سیاست خارجی نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کنند. برای روشن شدن بحث به دو نمونه از وقایعی که طی ۱۵ ماه گذشته کل سیاست خارجی و امنیت کشور را تحت تاثیر قرار داد و خطراتی ایجاد کرد که هنوز چراغ قرمز آن با پررنگی روشن است، در اینجا بطور خلاصه آورده می‌شود تا مشخص شود نیاز به ارزیابی جدی در ساختارهای مرتبط به سیاست خارجی وجود دارد.
ادامه مطلب
محسن رنانی در یادداشتی می نویسد: ما افتادیم در مسیر رقابت صوری با جهان و دانشگاه‌های‌مان را به جای بستری برای شکل‌گیری «علم زنده»، به کارخانه تولید علم مرده (مقاله) تبدیل کردیم؛ چون می‌خواستیم فخر بفروشیم که ما در تولید علم جزء کشورهای رده بالای جهان هستیم. یعنی همان کلکی که در انرژی اتمی به خودمان زدیم و نقشه‌های جعلی و تجهیزات آلوده را از جاسوسان اتمی غربی خریدیم و بعد خودمان را گرفتار پیامدهای آن کردیم و هنوز هم درگیریم، در حوزه علم هم همان کلک‌ها را به خودمان زدیم.
ادامه مطلب
مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعدد اختلافات فی ما بین جمهوری اسلامی ایران و طرف های مقابل در تمامی حوزه ها از جمله امنیتی، نظامی، اقتصادی، هسته ای و حتی مسائل منطقه ای تداعی کننده آن است که این روند در پیش گرفته شده نمی تواند به توافقی که رفع تحریم ها و بازگشت طرف های مقابل به توافق را منجر شود، لذا باید منتظر ماند و دید که آیا طرف های برجام حاضر به نشان دادن انعطاف برای رسیدن به توافق می شوند؟
ادامه مطلب
چرا ترکیه و امارات متحده عربی که در خاورمیانه در نوعی رابطه نفرت متقابل قرار دارند، ناگهان تصمیم به آشتی گرفتند؟ برای درک این موضوع، باید به تغییراتی نگاه بیاندازیم که در خاورمیانه در حال وقوع است.
ادامه مطلب
امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی برخواسته از یک انقلاب حق طلب و عدالت محور، همواره معیار حق و عدالت را در مواجهه با نظام بین الملل درنظر داشته است. عدالت خواهی و حق طلبی ایران اسلامی ظرف چهل سال گذشته، آن را رودروی نظام ناعادلانه حاکم بر جهان قرار داده و از این رو هزینه های سنگینی را نیز متحمل شده است.
ادامه مطلب
سید حسین سادات میدانی و نعمت اله مظفرپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی در خصوص روندهای حقوقی بین المللی جاری می نویسند: نظم حقوقی بین المللی به سمت نهادینه سازی بیشتر عدم برابری دولتها و همچنین پذیرش دیپلماسی غیررسمی با رویکرد قدرت محور در حال حرکت است. این روند، نظم حقوقی بین المللی را بیش از پیش قدرت محور ساخته و می تواند منافع ایران اسلامی را در میان مدت تحت تاثیر قرار دهد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عربستان سعودی در راستای حل مشکلات آبی خود به استقرار آب شرین کن هایی در سراسر نوار ساحلی خود اقدام کرده است که البته تراکم آب شرین کن ها در مناطق جنوبی و در نوار ساحلی این کشور با دریای سرخ بیشتر است زیرا این مناطق عربستان که جمعیت بالاتری را دارد از لحاظ امنیتی به نسبت دارای امنیت بیشتری هستند، هرچند که بخشی از این آب شیرین کن ها در تیر راس حوثی ها نیز قرار دارند.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاید مشکل تاریخی ایران در این دوگانگی نهفته باشد که نه یک دولت به معنای ایجاد کنندۀ یک سیستم با محوریتِ بخشِ خصوصی و سرمایه داری را داشته و نه جامعه ای شرقی با سرمایۀ اجتماعی سیستم پذیری، سازمان پذیری و تمایل به انسجام و هارمونی.
ادامه مطلب
اسرائیل در حال پیشبرد نوعی جنگ از راه دور علیه ایران است. در عین حال، سخنرانان رسمی اسرائیلی بی وقفه خطر بزرگ ایران را بزرگ نمایی می کنند. بنت این لفاظی ها را که زمانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل با شدت خیلی زیاد انجام می داد، اکنون به شکلی ضعیف تر ادامه می دهد.
ادامه مطلب
به عقیده احمد زیدان، دغدغه طالبان در شرایط کنونی، تثبیت حکومت خود بر افغانستان است ولی ایران معتقد است با کنار گذاشته شدن متحدانش در ائتلاف شمال از حکومت افغانستان، از بازی افغانستان بیرون انداخته شده است. شاید دیدارهای احمد مسعود در تهران و هم پیمان شدن تهران با هند و روسیه و کشورهای آسیای میانه و درخواست برای تشکیل دولت تکثرگرا در افغانستان به این معنا باشد که تهران با حکومت طالبان تعامل نخواهد کرد و ممکن است به حمایت از ائتلاف شمال رو آورد. در این صورت طالبان هم ممکن است از گروه های مخالف بلوچ و سنی مذهب در ایران حمایت و گروه های مسلح جهادی را تحریک کند.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ختلف تاریخ، آنچه در توان داشته را با خلوص نیت برای حل مسائل مردم افغانستان در اختیار مردم و دولت این کشور قرار داده است. حمایت ایران از مجاهدین افغان در جنگ با نیروهای اشغالگر اتحاد شوروی و مواضع انقلابی امام خمینی (ره) در ارتباط با اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ که بارها در مناسبت های مختلف بیان شد، جز افتخارات ما محسوب می شود که در مقابل فشارهای اتحاد شوروی که به صدام موشک برای موشک باران شهرها و مناطق مسکونی می داد ولی حتی از فروش سیم خاردار به ایران خودداری می کرد، اصول همسایگی، مسلمانی، دوستی و برادری را زیر پا نگذاشتیم و حاضر به تنها گذاشتن مردم افغانستان در مبارزه با ارتش سرخ نشدیم و تا آخر دوره مبارزه در کنار مردم افغانستان ایستادیم.
ادامه مطلب
ایران و آذربایجان به توافق اصولی در زمینه همکاری در عرصه نفت و گاز دست یافته اند. اگرچه، بخش اعظم جزئیات این توافق هنوز اعلام نشده، اما ظاهرا، باکو و تهران توافق کرده اند تا در مورد برخی از مسائل مرتبط با همکاری از مبادله گاز ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران تا توسعه میادین نفتی و گازی در ایران و ارسال گاز از ایران به نخجوان آذربایجان به طور مفصل تری، گفت وگو کنند.
ادامه مطلب
اکنون اوضاع سوریه و منطقه تغییر کرده است. نگاه دولت جو بایدن به نقش آفرینی ایران در منطقه متفاوت از نگاه دولت ترامپ است و بایدن نیز مانند باراک اوباما، مسائل منطقه را به مذاکرات هسته ای پیوند زده است و نمی خواهد مذاکرات را خراب کند. به همین علت پاسخ دادن به تنش آفرینی ایران در سوریه و عراق و خلیج فارس را از زاویه میزان تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بررسی می کند.
ادامه مطلب
کتاب «دیاسپورای پارسی‌های هند و سیاست‌خارجی ج.ا.ا » به تازگی و به قلم محمدحسن شیخ الاسلامی و محمدتقی امراللهی و با همت موسسه تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران انتشار یافته و به بررسی موردی موضوع دیاسپورا در محیط سیاسی-اجتماعی ایران می پردازد.
ادامه مطلب