مشکلات هم‌گرایی در سایه تضاد منافع کشورهای خاورمیانه
مضرات بلاتکلیفی مذاکرات
شرایط برای منطقه با احیای توافقی که ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، خیلی بهتر از نبود توافق است.
ادامه مطلبایران و امریکا
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران:
کنعانی: منتظر اقدامات عملی عراق برای تامین امنیت مرزها هستیم/در برابر هرگونه فشار و باج خواهی می‌ایستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ایران ضمن حفظ آمادگی خودش برای دفاع از امنیت خود و امنیت مرزها و شهروندانش و حفظ آمادگی برای برخورد با هرگونه اقدام غیرقانونی در عین حال در انتظار اقدامات دولت عراق است که به مسؤولیت‌های خود عمل و امنیت را به صورت کامل در مرزهای دو کشور برقرار کند.
ادامه مطلب
تلاش برای جلوگیری از توافق
آیا اسرائیل می‌داند با سیاست‌های ضدایرانی فاجعه‌بارش چه می‌کند؟
از دیدگاه ایالات متحده/اسرائیل، زمان برای دستیابی به یک راه حل سریع و در نتیجه توقف پیشرفت های هسته ای ایران، دست کم تا پس از انتخابات ۱ نوامبر اسرائیل و انتخابات میان دوره ایالات متحده در ۸ نوامبر، به پایان رسیده است. مساله ایران تاثیر قابل توجهی در سیاست اسرائیل دارد. در ایالات متحده، پرونده هسته ای ایران یک موضوع مهم، اما نه تاثیرگذار، قلمداد می شود که بسیاری از رهبران با نفوذ سیاسی به ویژه در کنگره، کاخ سفید و وزارت امور خارجه به آن توجه دارند.
ادامه مطلب
واقعیت هایی که باید در مذاکرات مدنظر قرار گیرد
خطر درست بیخ گوش ایران
مجید شرفخانی در یادداشتی می نویسد: آنچه نمی توان کتمان کرد این است که ایران تمایل شدیدی به احیای برجام با همان کیفیت سال ۲۰۱۵ را دارد. اما در آن سوی میز مذاکره، حریف؛ با همراه کردن متحدین دیرینه خود شرایط جدیدی را در نظر گرفته است و در شرایط افول اقتصاد ایران؛ دلیلی بر عدم تاکید بر خواسته های دیگر نمی بیند. این موضوع زمانی پیچیده تر خواهد شد که مولفه چین نیز به عنوان یک هدف مد نظر باشد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران:
کنعانی: نمی‌توانیم از بن بست در روند مذاکرات صحبت کنیم/در موضوعات داخلی عربستان دخالت نمی‌کنیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی در خصوص بازگشت حاجی زندانی ایرانی در عربستان و دور بعدی مذاکرات ایران و عربستان خاطرنشان کردک امروز شاهد بازگشت حاجی در بند ایرانی در عربستان سعودی هستیم که متاسفانه از ایام پایانی ماه ذی الحجه به یک دلیل واهی و عجیب و غریب و غیر قابل قبول بازداشت شد و با تلاش‌های صورت گرفته در حوزه دیپلماتیک و کنسولی و هم وزارت خارجه و هم پیش‌تر از سازمان حج و زیارت امروز شاهد بازگشت این حاجی ایران به وطن خواهیم بود و نتیجه تلاش‌های دیپلماتیک بود و از کشورهای دوستی که در منطقه در این زمینه کمک کردند تشکر کنم. قبلا گفت‌وگوهای مختلفی بین وزیر خارجه با همتایان در عراق و عمان صورت گرفت و خوشبختانه نتیجه تلاش‌های دیپلماتیک و کنسولی و توام با حسن نیت کشورهای دوست امروز شاهد آزادی این شهروند هستیم.
ادامه مطلب
آنچه مانع بزرگ برجام است
مساله تعامل ایران و آژانس، ترمز اصلی توقف مذاکرات
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت سیزدهم ایران نیز در مصاحبه با المانیتور گفته بود که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در زمینه تضمین‌ها ایران و آمریکا به «درک مشترک» رسیده‌اند، در حالی که اکنون به اعتبار سخنان دیپلمات ارشد اروپایی معلوم شده این موضوع در مرکز توجه نبوده است.
ادامه مطلب
مذاکرات بعد از انتخابات امریکا دنبال می‌شود؟
تعویق مذاکرات و آخرین فرصت‌های موجود
هم اکنون رویکردی در مراکز تصمیم گیری نظام حاکم بر ایران برای دستیابی به توافق با آژانس مطرح است که بر اساس آن واشنگتن و ترویکای اروپایی به تهران تضمین بدهند که پرونده تحقیقات آژانس را در ماه های آینده و پیش از نشست بعدی شورای حکام آژانس در ماه دسامبر ببندند و در مقابل، تهران به پرسش های آژانس پاسخ خواهد داد به گونه ای که نگرانی نظام ایران از سیاسی شدن پرونده در آینده برطرف شود و امکان بهره برداری اسرائیل از این پرونده در آینده از بین برود تا نتواند آن را به ابزار فشار بر واشنگتن برای مانع تراشی در مسیر دستیابی به توافق تبدیل کند. با توجه به در پیش بودن انتخابات کنگره و نیاز دولت بایدن به قاطعیت نشان دادن در پرونده هسته ای ایران، چنین راهکاری دست کم تا بعد از انتخابات کنگره، مورد قبول دولت آمریکا قرار نخواهد گرفت و شاید به تعویق افتادن مذاکرات هسته ای نیز از همین مسئله ناشی می شود.
ادامه مطلب
بایدن برنامه ای در مقابل تهران ندارد
اجازه هسته ای شدن ایران
به نظر می رسد هیچ یک از امتیازات پیشنهاد شده، هنوز ایران را متقاعد به پذیرش توافق نکرده است. چرا ایران پیشنهادی بهتر از پیشنهاد هفت سال پیش را رد می کند؟ زیرا می داند محدودیت های برنامه هسته ای اش – موسوم به بندهای غروب – تا سی ماه آینده برداشته می شوند.
ادامه مطلب
مذاکرات هسته ای، در آستانه شکست
ایران شمشیر داموکلس را نمی پذیرد
در فوریه، زمانی که ابراهیم رئیسی و امانوئل مکرون، روسای جمهوری ایران و فرانسه، تلفنی صحبت می‌کردند، سه‌چهارم مکالمه حدود دو ساعته آنها، فقط بر موضوع پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متمرکز بود که ایرانی‌ها آن را با شمشیر داموکلس مقایسه می‌کنند.
ادامه مطلب
مذاکرات هسته ای در بن بست
با وجود نشانه های شکست همه طرف ها از اعلام شکست خودداری می کنند
خودداری از اعلام مرگ مذاکرات، ریشه در عوامل متعددی دارد که می توان آنها را ابزارهای قدرتی توصیف کرد که هر دو طرف در اختیار دارند. همچنین می توان آژانس بین المللی انرژی اتمی را کنار گذاشت یا آن را به نوک پیکان برای تشدید تنش ها تبدیل کرد.
ادامه مطلب
هر دو مذاکره را مضر می دانند
ایران بین مخالفان سرسخت داخلی توافق و اسرائیلی ها
هم تندروهای ایران و هم تندروهای اسرائیلی بخاطر پیشینه خاص خودشان، به امضا شدن توافق هسته ای و تبدیل شدن مجدد ایران به عضوی عادی در جامعه بین المللی که به هنجارهای روابط سیاسی و اقتصادی بین المللی پابیند باشد، تمایلی ندارند.
ادامه مطلب
بی اعتنا به تهدیدهای اسرائیل و متحدان عرب
بایدن می خواهد ایران دوست امریکا شود، آیا شدنی است؟
جو بایدن ایران را مشکل امنیتی برای امریکا یا متحدان تاریخی امریکا نمی داند. او طوری صحبت می کند و رفتار می کند که گویی یک مشکل پیش پا افتاده ارتباطی، مانع از «جذب» ایران در یک جامعه خیالی خاورمیانه شده است.
ادامه مطلب
سیزدهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم در سال یازدهم
بمب اتم، آرزوی نهایی عربستان سعودی
یک بار از یک مسئول امنیتی عربستان سعودی درباره ایران و برنامه هسته ای اش و مواضع کشورش یعنی عربستان سعودی را در برابر آن پرسیدم، گفت: «ما غنی سازی اورانیوم را برای نیروگاه های هسته ای صلح آمیزمان می خواهیم. به مرور که بگذرد غنی سازی اورانیوم را تا ۹۰درصد هم بالا خواهیم برد تا مثل ژاپن شویم، که هم دانش و هم نقشه کامل و مواد لازم برای این که تبدیل به یک کشور هسته ای شویم را در اختیار داشته باشیم، در نتیجه کشورمان توانایی ساخت سلاح هسته ای خواهد داشت. اما آن را نمی سازیم مگر این که کشور با یک تهدید بزرگ و ویرانگر مواجه شود.
ادامه مطلب
در سایه روابط گرمش با اسرائیلی ها
آیا لیز تراس می تواند توافق هسته ای ایران را نجات دهد؟
لیز تراس به عنوان یک سیاستمدار عملگرا با موفقیت های گذشته در مواجهه با ایران، می تواند نقشی کلیدی در نهایی کردن مذاکرات ظریف هسته ای و کاهش اختلافات داشته باشد.
ادامه مطلب
اسرائیل برای شکست گفت وگوها آماده می شود؟
مذاکرات هسته ای در آستانه شکست
در فوریه، زمانی که رئیسی و مکرون تلفنی صحبت می‌کردند، سه‌چهارم مکالمه حدود دو ساعته فقط بر این موضوع پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متمرکز بود که ایرانی‌ها آن را با شمشیر داموکلس مقایسه می‌کنند.
ادامه مطلب
دوحه به دنبال نقش میانجیگر
قطر کشورهای عربی را به آغاز گفت وگو با ایران تشویق می کند
به تازگی پادشاهی‌های خلیج فارس پس از سال‌ها تنش، روابط خود را با ایران بهبود بخشیده اند. در این میان عربستان از همسایگان خود پیروی نکرده است. با این حال، دیدارهایی بین نمایندگان عربستان سعودی و ایران در عراق با هدف آشتی دادن مواضع صورت گرفته است.
ادامه مطلب
دلایل امیدواری تهران
با وجود بن بست در مذاکرات، ایران خوش بین است
در این راستا ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت مانعی اساسی در روند احیای توافق هسته‌ای وجود ندارد و قضایای مطرح شده درخصوص وجود آثار اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده ایران را «موضوعات سیاسی ساختگی» توصیف کرد.
ادامه مطلب
ضررهای دو طرف در صورت عدم رسیدن به تفاهم
چرا توافق هم به سود ایران است هم امریکا
اما زیان بعدی امضا نشدن توافق، بسیار بیشتر از فوایدی است که ایران و آمریکا از امضای آن به دست خواهند آورد. اگر سود و زیان را هم ملاک قرار دهیم، آمریکا و ایران به سمت امضای توافق پیش خواهند رفت چرا که پیامدهای امضا نشدن آن برای هر دو طرف سنگین است.
ادامه مطلب
چگونه یک نظم بهتر بسازیم
محدود کردن رقابت قدرت های بزرگ در یک جهان آشوب زده
استفان والت و دانی رودریک در یادداشت مشترکی می نویسند: با توجه به وضعیت کنونی روابط، آمریکا و ایران به اقدام مستقل برای حفاظت از منافعشان ادامه می دهند. با این حال دلایلی برای این باور وجود دارد که هر دو طرف این اصل را درک می کنند که اقدامات یکجانبه باید سنجیده و نسبی باشند. برای مثال، زمانی که آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد، ایران واکنش فوری نشان نداد و برنامه هسته ای اش را بطور کامل از سر نگرفت بلکه تا ماه ها پس از آن به توافق اولیه پایبند ماند با این امید که آمریکا در تصمیم خود تجدیدنظر کند یا دیگر امضاکنندگان برجام، به شروط آن عمل کنند. هنگامی که این اتفاق رخ نداد، ایران به روشی جبرانی که به روشنی هم برگشت پذیر بود، از توافق فاصله گرفت و علامت داد که خواهان بازگشت به پایبندی کامل است اگر آمریکا چنین کند. واکنش ایران به کارزار "فشار حداکثری" ترامپ هم سنجیده بود. برای مثال، ترور قاسم سلیمانی، ژنرال عالی رتبه ایران توسط آمریکا، موجب نشد که ایران دست به تشدید بزند بلکه برعکس پاسخش به حملات غیرمرگبار موشکی به پایگاه های آمریکایی در عراق محدود ماند... به رغم خصومت شدید، تا به اینجا هر دو طرف، ریسک های تشدید و نیاز به سنجش دقیق اقدامات مستقل شان را درک کرده اند.
ادامه مطلب
بی اعتنا به فشارها
ایران در قضیه هسته‌ای به غرب پشت کرد و در سمرقند به شانگهای پیوست
دیپلماسی ایران در راستای محقق ساختن دستاوردهای سیاسی و اقتصادی به منظور فرار از فشارهای غرب فعال شده است. این بار مقصد سمرقند بود؛ یعنی جایی که نشست سران کشورهای سازمان همکاری های شانگهای برگزار و روز جمعه رسما عضویت کامل ایران در این سازمان اعلام شد.
ادامه مطلب
رویارویی‌های خارج از کنترل در خاورمیانه
اقلیم کردستان می تواند محلی برای بحران جدید باشد
ولید فارس می نویسد: کسی که تحولات در خاورمیانه و شمال آفریقا را به ویژه از زمان جنگ اوکراین رصد می کند متوجه می شود برخی رویارویی ها در این مناطق، ظرفیت تبدیل شدن به رویارویی های کنترل نشده را دارد.
ادامه مطلب
ایران بر حل نهایی مساله آژانس اصرار دارد
مذاکرات وین در بن بست
طرف ایرانی شرایط جدیدی برای متن مورد مذاکره ارائه کرده که هم ایالات متحده آمریکا و هم مذاکره‌کنندگان اروپای غربی آن را غیرقابل قبول دانسته‌اند. به نظر می رسد هیچ راهی برای خروج از این وضعیت آشفته وجود ندارد.
ادامه مطلب
غرب چاره ای جز گفت وگو ندارد
نبود گزینه جایگزین، دلیل اصلی تداوم مذاکرات هسته ای
در شرایطی که سه کشور اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) به اضافه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای با ایران ابراز بدبینی می کنند و تلویحا هدف ایران را «مذاکره برای مذاکره» و وقت کشی می دانند، منابع متعددی در اروپا به وجود شواهدی اشاره می کنند که نشان می دهد هیچ یک از طرف ها، روند مذاکره را پایان یافته نمی دانند و حتی به توقف آن اشاره نمی کنند.
ادامه مطلب
تداوم تلاش ها برای نجات توافق هسته ای
برای غرب حفظ برجام بهتر از نبود آن است
اخیراً، کشورهای غربی امضاکننده نسبت به این توافق بدبینی بسیار بیشتری ابراز کرده اند. آلمان، فرانسه و بریتانیا روز شنبه گذشته ایران را به به خطر انداختن احیای توافقنامه متهم کردند.
ادامه مطلب
تأملی بر دیپلماسی امریکایی از منظر وندی شرمن
مذاکره کار بزدل ها نیست
احسان سپه وند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد کتاب خاطرات وندی شرمن، سرپرست هیئت مذاکره کننده امریکایی در مذاکرات هسته ای سال ۲۰۱۵ می نویسد: این اثر حاوی نکات جالبی در فهم و درک تلاش دیپلماتیک امریکایی است که نقطه عطف آن را می توان در این جمله دریافت: (برای رسیدن به توافقی معنی دار باید طرف رقیب را نه به چشم دشمنانی ابدی و دور انداختنی، بلکه به چشم شرکایی بالقوه درنظر گرفت)، تأمل در عبارت فوق به مذاکره کنندگان فعلی هئیت ایرانی نیز توصیه می شود.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش های دیپلماسی ایرانی
از گفت وگوهای منطقه ای حمایت می کنیم/واکنش ما به مرگ ملکه الیزابت منطبق با مناسبات دو کشور است
کنعانی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی مبنی بر اینکه رئیس جمهوری فرانسه و پادشاه اردن خواستار برگزاری نشست فوری منطقه ای برای حل مشکلات منطقه ای مشابه نشست بغداد با حضور ایران و عربستان شده اند، نظر شما در این زمینه چیست؟ گفت: جمهوری اسلامی ایران معتقد است که آن چیزی که می تواند به ثبات کمک کند، حل و فصل اختلافات و کمک به حل اختلافات منطقه ای استفاده از چارچوب های منطقه ای است. به عبارت دیگر با توجه به منافع مشترک با یکدیگر تبادل نظر بکنند و به حل اختلافات کمک کنند. این زمینه وجود دارد و تحولات اخیر بیش از هر زمانی آمادگی گفت وگوهای منطقه ای است و معتقدیم منطقه از ظرفیت های خود برای حل مشکلات منطقه ای می تواند استفاده بکند. این سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران است که بر اساس آن عمل می کند.
ادامه مطلب
دوازدهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم در سال یازدهم
ایرانی ها واقعا باهوشند
باید به همان ترتیبی که با روسیه تعامل می شود با ایران هم تعامل شود. ایرانی ها مردمانی باهوش هستند و ملتی زرگند. هدف روس ها جمع آوری حداکثری اطلاعات درباره امریکاست. و هدف چین سرقت همه اختراعات حتی غیر اختراعات از جمله اقتصادی از امریکاست. اما ایران هدفش شناخت توست در نهادهایت نفوذ می کند و از اطلاعاتت برای ضربه همه مخالفانش از ایرانی و غیرایرانی استفاده می کند.
ادامه مطلب
اسرائیل در انتظار تحقق آرزوی خود
احیای برجام، شاید ۲۰۲۳ اگر دیر نشده باشد
هیچ امتیازی برای دوران پس از انتخابات میان دوره ای آمریکا به امید حل و فصل این مشکلات معطل نمانده است. احیای برجام در سپتامبر یا اکتبر، هیچ هزینه ای برای دولت بایدن در انتخابات آینده و رقابت بر سر کرسی های سنا نخواهد داشت. اگر این توافق، پیش از انتخابات نوامبر احیا نشود، احتمالا کار به سال ۲۰۲۳ می کشد و چه بسا که آن زمان، برای بازگشت به برجام بسیار دیر باشد.
ادامه مطلب
در سایه مذاکرات هسته ای و تشدید تنش ها
آیا عراق بخشی از توافق میان تهران و واشنگتن خواهد بود؟
ناظران معتقدند تلاش ها برای مهار تهران و متحدانش در منطقه، شاید تنها راه احیای همکاری ایران و آمریکا در موضوع عراق باشد و به این ترتیب احزاب عراقی مورد حمایت ایران، امید بیشتری به ترمیم جایگاه خود در داخل عراق پیدا خواهند کرد.
ادامه مطلب
اقداماتی که اثر نکرده است
توافق هسته‌ای ایران و اقدامات خرابکارانه اسرائیل
رسانه‌های آمریکایی متعدد به بخشی از نگرانی اسرائیل به عنوان مسئله‌ای انتخاباتی نگاه می‌کنند که به شکل کمپین‌های تبلیغاتی داخلی اسرائیل میان طرف‌های ائتلاف حاکم و نخست وزیر سابق، بنیامین نتانیاهو، نمود می‌یابد. نتانیاهو در سال ۲۰۱۵ توافق هسته‌ای را اشتباهی تاریخی توصیف کرد و تعهد اسرائیل به آن را نپذیرفت؛ اما به محض این که توافق واقعیت پیدا کرد و محقق شد، مسئله هسته‌ای ایران از رادار سیاسی در اسرائیل و گفتمان عمومی دور شد.
ادامه مطلب