محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مقطع کنونی کشورهای اروپایی بر اساس توان و موقعیت خود، در قالب اتحادیه اروپا و یا به صورت مجزا و انفرادی در صدد افزایش حضور و نقش آفرینی در خلیج فارس هستند و اهداف و منافع متفاوت و متعددی را در این حوزه ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک دنبال می کنند.
ادامه مطلب
پارلمان اروپا با قطعنامه پیشنهادی پنج شنبه خود سعی کرده است تهران را تحریک کند تا دست به اقدامات رادیکال بزند که توجیهی برای عملیاتی کردن مفاد این قطع نامه به خصوص قرار دادن سپاه در لیست گروه های تروریستی شکل بگیرد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: شکی نیست خلیج فارس، خلیج فارس است و تمام اسناد جهانی غرب و شرق بر این واقعیت تاکید دارند، حتی کشورهای عربی نیز تا قبل از آن که جمال عبدالناصر این بذر نفاق را بکارد، این آبراه را خلیج فارس می نامیدند. خلیج فارس همان قدر خلیج فارس است که اقیانوس هند اقیانوس هند، دریای چین دریای چین، خلیج مکزیک خلیج مکزیک و دریای عمان دریای عمان است.
ادامه مطلب
سید مهدی طالبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عراق هرچند طی دهه های اخیر مورد بی مهری و ستیزه جویی کشورهای عربی قرار داشته و بالاجبار به مقابله برخواسته اما به دلیل هم مسیری با ایران متهم به همکاری با تهران علیه کشورهای عربی ست. بدتر آنکه برخی در عین کمک های ایران برای حفظ استقلال عراق به طعنه آنها را کشوری تحت تسلط تهران می خوانند. بر همین اساس فضای اتهامی کلان بالای سر بغداد را باید در نظر گرفت.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پوتین در این سالها، از کارت‌های برنده روسیه برای احیای نقش خود در خلیج فارس، در زمینه‌های مختلف و به ویژه بازار تسلیحات استفاده کرده است. از منظر مقامات روسیه این کشور می‌تواند در ایجاد موازنه قوا و امنیت منطقه‌ای در منطقه خلیج فارس نقش مهمی داشته باشد و به واسطه روابط مستحکم با ایران و در عین حال روابط مستمرش با شورای همکاری خلیج فارس از‌این قابلیت برخوردار است که نقشی کلیدی در حمایت از امنیت و صلح و ثبات در منطقه ایفا کند.
ادامه مطلب
اگرچه صباج زنگنه زنگنه در گفت وگویی، عراق را کشوری عربی می داند و همزیستی آن با دیگر کشورهای عربی را امری کاملاً عادی و طبیعی تعبیر می کند، اما این کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه به تلاش مخرب برای ایجاد شکاف در مناسبات بغداد - تهران توسط بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای هم اذعان دارد؛ برنامه و سیاستی که زنگنه معتقد در سال های اخیر به شکل جدی تری در دستور کار قرار گرفته است.
ادامه مطلب
ایالات متحده حدود پنج سال پیش نگران عملیات نظامی احتمالی عربستان علیه قطر بود و همین امر سبب شد رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه وقت، با محمد بن سلمان تماس تلفنی بگیرد او را از چنین اقدام نظامی برحذر دارد که البته خیلی خوب پیش نرفت. مقامات واشنگتن به قدری نگران بودند که حتی پهپادهایی را برای نظارت بر اوضاع متشنج به مرز قطر و عربستان فرستادند. با چنین پیشینه ای، تصویر محمد بن سلمان با شالگردنی به رنگ پرچم قطر و رهبر قطر در حالی که پرچم عربستان را حمل می‌کرد، در بازی عربستان سعودی مقابل آرژانتین قابل توجه بود.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر اخیر رئیس جمهوری چین به عربستان و صدور بیانیه مشترک ضد ایران نشانه ای جدید دال بر آن است که چین سیاست سنتی موازنه در خلیج فارس را کنار گذاشته و به دنبال تعریف روابطی کم تنش تر و بدون ریسک تر است. واقعیت این است که، جمهوری اسلامی ایران به دلیل مشکلات داخلی که وجهه و اعتبار بین المللی کشور را خدشه دار کرده و نیز ناکامی در به نتیجه رساندن برجام، تا حدودی ارزش استراتژیک خود برای چین را از دست داده و به عنوان بازیگری پر تنش شناسایی شده که ارتباط با آن می تواند دردسرآفرین بوده و رؤیای ایجاد هژمونی اقتصادی توسط چین را با مشکل مواجه کند.
ادامه مطلب
همه موضوع در ترساندن عربستان خلاصه می شود که با اسرائیل تا کنون به طور رسمی روابط خود را عادی سازی نکرده تا ریاض را وادار کند به تشکیلات "صلح ابراهیم" بپیوندد به ویژه با توجه بهاینکه بنیامین نتانیاهو طراحاین توافقنامه ها در دولت اشغالگر اسرائیل بار دیگر به قدرت رسیده است. آمریکا همچنین می‌خواهد به عربستان برای مقابله با خطر احتمالی ایران دهها میلیارد دلار سلاح بفروشد.
ادامه مطلب
این حمله نسبت به بازگشت جنگ نفت‌کش‌ها هشدار می دهد که پیشتر و در زمان نخست وزیری نتانیاهو در آب های جنوبی ایران و دریای سرخ، میان اسرائیل و ایران بالاگرفته بود، حملاتی که با پایان دوره نخست وزیری نتانیاهو طی مرحله پیشین، به صورت قابل توجهی کاهش یافته بود.
ادامه مطلب
محاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریم‌ها، چین سرمایه‌گذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.
ادامه مطلب
آب های خلیج فارس صحنه قاچاق و فعالیت های اطلاعاتی شدیدی است که ایران را در برابر رقبای منطقه ای خود در شبه جزیره عربی قرار می دهد.
ادامه مطلب
عدم اطمینان در مورد میزان تعهد دفاعی و امنیتی امریکا به منطقه – به ویژه با توجه به خروج واشنگتن از برجام عدم واکنش جدی امریکا به حملات ایران علیه تاسیسات امارات و عربستان در سال ۲۰۱۹ – بر تصمیم کشورهای حاشیه خلیج فارس برای تعامل با ایران تاثیر داشته است.
ادامه مطلب
اعزام سفیر جدید امارات به تهران پس از حدود شش سال بدون نمایندگی دیپلماتیک در جمهوری اسلامی، یکی از ابزارهایی است که ابوظبی از آن استفاده خواهد کرد. عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات پس از تماس تلفنی خود با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفت: «ارتقای سطح نمایندگی دیپلماتیک بین دو کشور به منظور گسترش روابط دوجانبه مهم است». در همین حال، همتای ایرانی وی از فرصت استفاده کرده و «نگرش مثبت مقامات ارشد دو کشور در مورد روابط دوجانبه» را تبریک گفت.
ادامه مطلب
محمد حسین واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عرصه سازمان شانگهای در یک محیط امن می تواند تأمین کننده این امنیت انرژی برای چین و هند باشد، زیرا ایران با در اختیار داشتن ذخایر نفتی فراوان (۱۴۰ میلیاد بشکه نفت خام و ۱۳ %ذخایر گاز جهان) و روسیه (حدود ۷۵ میلیارد بشکه نفت خام و ۳۶ %ذخایر گاز طبیعی جهان) در کنار ازبکستان، ترکمنستان و قزاقستان، توانایی تأمین انرژی مورد نیاز اقتصادهای منطقه را دارا هستند.
ادامه مطلب
نصری طی یک سری توئیت در حساب کاربری خود در توئیتر تهران را به بستن راه به روی کسانی دعوت کرد که در کمین کشورش نشسته‌اند. او نوشت در پی شکست مذاکرات هسته‌ای اوضاع اقتصادی وخیم تر خواهد شد، کشورش در معرض تهدید امنیتی جدی قرار خواهد گرفت و همچنین گزینه دیپلماتیک با موانع سیاسی و قانونی بسیاری مواجه خواهد شد.
ادامه مطلب
برای مدیریت چالش های منطقه ای از طریق رضایت عمومی، هنجارها و کدهای رفتاری، به یک الگوی امنیتی مبتنی بر همکاری نیاز است که هنوز نمونه آن در هیچ کجای خاورمیانه دیده نمی شود. یک چارچوب امنیتی منطقه ای می تواند به مدیریت و کاهش درگیری ها در خاورمیانه کمک کند و حل تنش ها و درگیری های منطقه ای و برداشت های متفاوت از تهدید را ممکن سازد. بسیاری از سیاست گذارانی که در گذشته در این راستا تلاش کرده اند، از تحقق چنین چشم اندازی ناامید هستند؛ اما همه اعتقاد دارند گفت و گوها و اقدامات در جهت اعتمادسازی می تواند در تنش زدایی و ایجاد اجماع برای ایجاد یک فرآیند امنیتی منطقه ای موثر باشد.
ادامه مطلب
امریکا نمی‌خواهد ایران ازهم فروپاشد بلکه می‌خواهد دولتی قوی و یکپارچه باقی بماند و هم زمان می‌خواهد حکومت آن سرنگون شود. آمریکا یا هر کشور دیگری اگر باعث فروپاشی ایران شود این اقدام باعث می‌شود ستون راهبردی خود را در بلند مدت در خلیج فارس و دریای عرب از دست بدهد. جغرافیای ایران و سیطره‌اش بر ساحل خلیج فارس قطب توازن در منطقه و نیز قطب وحشت در آن است. اما این امر به این معنی نیست که حکومت ایران با سیاست آمریکا و اسرائیل دشمنی ندارد بلکه برعکس آن درست است. رژیم اسرائیل و حکومت کنونی ایران بر سر نفوذ در منطقه جهان عرب با یکدیگر کشمکش دارند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران به عنوان یکی از بازیگران و قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای در آسیای جنوب غربی در اجرای برخی سیاست‌های خارجی خود با تردید و تعلل مواجه است. تعللی که جلوه‌های آن را می‌توان در تعامل و مماشات با دولت‌های ترکیه و آذربایجان به خوبی مشاهده کرد. ایران و سیاست خارجی آن از ابتدای دولت سیزدهم به ریاست دکتر ابراهیم رئیسی با یک چالش بزرگ به صورت دایره تنش و آتش در مرزهای خود روبه رو بوده که نیم دایره شمالی آن با جلوه آتشین با نقش‌آفرینی دولت ترکیه به تهدید اقتدار و پرستیژ ایران مشغول است!
ادامه مطلب
ایران زمان امپراطوری پارس نیست و منابع اقتصادی و نظامی لازم برای تبدیل شدن به یک هژمون را ندارد. بدون چنین ظرفیتی، ایران فرصت اندکی برای تحت فشار گذاشتن سایر کشورها و وادار کردن آنان به همراهی با تهران و پیروی از خود را دارد.
ادامه مطلب
خلاصه که ایران همچنان از صبر راهبردی برخوردار است و تحریم‌های آمریکا را به مزیت‌ها و فرصت هایی در تمامی سطوح تبدیل می‌کند. ناظر مسائل ایران می‌داند که تحریم‌های آمریکا و سیاست فشار حداکثری بر تهران به هدف خود نرسیده و نخواهد رسید بلکه برعکس ایران توانسته است جهش‌های مهمی را در زمینه هسته‌ای و اقتصادی محقق سازد. به این ترتیب ایران برای بازگشت به توافق هسته‌ای عجله نمی‌کند و منتظر حسن نیت آمریکا می‌ماند و به این صورت تهران بار دیگر پیروزی جدیدی را محقق ساخته است و واشنگتن را به بازنگری در سیاست‌هایش در قبال ایران مجبور می‌کند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که ما شاهد جنگ روایت تهران و واشنگتن از تقابل ایران و آمریکا در دریای عمان با چاشنی سیاست ابهام سازی از جانب دو طرف هستیم. چون این واقعه بسیار کلیدی است تا جایی که می تواند به عنوان نقطه عطف یا «Game changer» عمل کند.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت و وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که شرایط تنش بین ایران و ایالات متحده به قدری حساس و شکننده است که می‌توان احتمال وقوع هرگونه سناریویی را طی ۲۵ روز آتی تا آغاز مذاکرات وین داد.
ادامه مطلب
اسماعیل بشری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر رقابت واشنگتن – پکن بر مناسبات جهانی و تحولات منطقه‌ای بر این باور است که چینی ها به دلیل پیاده کردن نوعی سیاست استعماری و استثماری جدید و مدرن در قرن ۲۱ و هزاره سوم عملاً با دست خود شرایطی را در جهان به وجود آورده اند که کشورها به جرگه غرب و حامیان آمریکا ملحق شوند. چون چین در هر کشور و منطقه ای که پا گذاشته است ابتدا با کمک های مالی و انسان دوستانه سعی می کند اعتماد آن کشور و ساختار سیاسی را به دست آورد. بعد با دادن وام های کلان عملاً آن کشور به قبضه چین در خواهد آمد. در این رابطه حتی برخی از جزایر آفریقا به صورت ۹۹ ساله به تملک چینی ها درآمده است. این شرایط سبب می‌شود که خود این کشورها برای فرار از سیاست استثماری و استعماری جدید و مدرن چین به دامان آمریکا پناه ببرند. با تداوم این شرایط طبیعی است که در کوتاه مدت و میان مدت کفه کشورهای حامی ایالات متحده آمریکا سنگین‌تر خواهد شد.
ادامه مطلب
خطیب‌زاده در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره طرح ادعاهایی از سوی برخی مقامات اروپایی و انگلیس در پی واقعی کشتی در دریای عمان و ابراز نگرانی وزیر امور خارجه انگلیس درباره امنیت در خلیج فارس یادآور شد: این اظهارات وزیر امور خارجه انگلیس ضد ملت ایران، اظهارات جدیدی نیست و یک حلقه از زنجیره‌ای از اظهارات غیرمسئولانه از سوی مقامات این کشور در سال‌های گذشته است. وزیر امور خارجه انگلیس و من یک نقطه مشترک داریم. جمهوری اسلامی ایران نیز نگران امنیت کشتی‌های تجاری در آب‌های بین‌المللی است و این دقیقا همان نقض آشکاری است که انگلیس در قبال نفتکش ایران (گریس یک) در آب‌های بین‌المللی انجام داد و این اقدام راهزنانه به خاطر اینکه هیچ مبنای قانونی و حقوقی نداشت، به جایی نرسید و مجبور به آزادسازی شدند. البته این تنها مورد اقدامات انگلیس در آبراه‌های بین‌المللی و نقض امنیت و آزادی کشتیرانی نبوده است. توصیه جدی من به دولت انگلیس توجه به مسئولیت‌ها و وظایف خودش است. امنیت خلیج فارس خط قرمز برای جمهوری اسلامی ایران است و همه تلاش خود را کردیم که این آبراه از ناامنی‌هایی که کشورهایی مثل انگلیس درست می‌کنند، در امان باشد.
ادامه مطلب
الهه کولایی در نقد عملکرد سیاست خارجی دولت های یازدهم و دوازدهم عنوان داشت که به دلیل تحولات آمریکا و همچنین تاکید بر ایدئولوژی گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و کم توجهی یا عدم توجه به تحولات منطقه‌ای و بین المللی، بدون در نظر گرفتن دگرگونی قواعد حاکم بر جهان، به خصوص قواعد حاکم بر بازیگران فعال در عرصه جهانی مانند روسیه فرصت ها از دست رفت، چرا که تمام این پارامترها متاسفانه از سوی دستگاه سیاست خارجی ما طی هشت سال گذشته یا به درستی رصد نشد و یا شنیده نشد. این رویه و نگاه همچنان در دولت های یازدهم و دوازدهم طی این سال ها پی گرفته شد و همچنان به این فضای متحول منطقه ای و بین المللی کم توجهی شد که نتیجه آن تداوم فرصت سوزی ها بود. لذا من به عملکرد سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم نمره خوب و قابل قبولی نمی دهم.
ادامه مطلب
در کنار جدال بی‌سابقه پیرامون تولید نفت، منازعه سعودی – امارات به محور ضد ایران در خلیج فارس پایان داده است. هر دو پادشاهی تنش‌هایشان با تهران را، که در گذشته‌ای نه چندان دور خواهان نابودی‌اش بودند، کاهش داده‌‌اند و با دست کشیدن از خواسته های سابقه شان، با پذیرفتن دوباره واقعیت ایران، هر کدام به نوعی با طرف ایرانی وارد گفت وگو و مذاکره برای حل اختلافاتشان شده اند. به این ترتیب بازگشت فضا به شرایط مساعدتری را شاهد هستیم.
ادامه مطلب
تنش و بی اعتمادی عمیق بین ایران و آمریکا اتفاق جدیدی نیست و ریشه در تاریخ دارد. ۳۴ سال پیش، لحظه ای حساس در چندین دهه دشمنی واشنگتن و تهران رقم خورد. بی اعتمادی ناشی از آن اتفاق حتی از موارد پیشین مانند کودتای ۱۹۵۳ سیا و ام.آی.۶ علیه نخست وزیر منتخب دموکراتیک و بازگرداندن شاه، شدیدتر بود. اپراتورهای رادار در وینسنس پرواز تجاری را با پرواز جنگنده اف-۱۴ اشتباه گرفتند و فاجعه رقم خورد. ناو آمریکایی که تصور می کرد از جان خدمه محافظت و با یک حمله مقابله می کند، دو موشک زمین به هوا به سمت هواپیما شلیک کرد. چند ثانیه بعد هواپیما منفجر شد و بقایای آن به همراه جسد ۲۹۰ مسافر به خلیج سقوط کردند.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کاپلان، تحلیلگر مسایل بین الملل در آمریکا می گوید ایران در منطقه خاورمیانه تنها بازیگری است که می تواند به قدرتی بزرگ بدل شود چون فلات ایران از دیرباز به مفهوم واقعی یک کشور بوده است. بقیه کشورهای اطراف ایران، همگی بعد از جنگ های جهانی و فروپاشی عثمانی به وجود آمده اند اما ایران یک قدرت تاریخی است.
ادامه مطلب
خط انتقال امید ایران را یک گام به اجرای طرح کریدور آبی جنوب – شمال نزدیکتر می‌کند. ایران در سال ۲۰۱۳ از این طرح پرده برداشت که طبق آن خلیج فارس از طریق کانالی آبی به دریای خزر متصل خواهد شد و آب را به دره‌های مرکزی کشور پمپاژ خواهد کرد.
ادامه مطلب