
توافق در کما
اکنون، کاهش جنگ افزار، واقعا یک رویاست چرا که پیمان ها پایمال می شود و قدرت های بزرگ، تشدید تنش را به عنوان یک ابزار می بینند.
ادامه مطلباکنون، کاهش جنگ افزار، واقعا یک رویاست چرا که پیمان ها پایمال می شود و قدرت های بزرگ، تشدید تنش را به عنوان یک ابزار می بینند.
ادامه مطلبیک دیپلمات ارشد آمریکایی گوشزد کرد که بایدن دوباره بر حمایت محکم خود از احیای برجام و دیپلماسی با ایران تاکید کرد آن هم در حضور رهبران اسرائیل که مخالفت خود با این موضع را اعلام کرده اند.
ادامه مطلبصرف نظر از همه این سناریوها، یک سناریوی پخته تر وجود دارد که طبق آن مقامات ایرانی می توانند از هر سناریویی، یک قسمت را اجرا کنند تا دولت بایدن را به تدریج زیر فشار بگذارند تا نزدیک شدن به ائتلاف عربی را جایگزین توافق هسته ای نکند. این سناریو شبیه بازی شطرنج است که تهران در آن مهارت دارد.
ادامه مطلبروشن است که اگر توافقی در کار نباشد یا ایران شروع به تسریع برنامه هسته ای اش به عنوان بخشی از راهبرد گفت وگو بکند، آمریکا نیازمند یک راهبرد بهتر برای بازداشتن ایران است. اما حتی اگر دو طرف به توافقی هم برسند، بازهم دولت بایدن نیازمند بهینه سازی رویکرد بازدارندگی خود است. دلیلش آن است که به محض آنکه تحریم های مرتبط با توافق ۲۰۱۵ برداشته شود، ایران نیاز چندانی به یک توافق تکمیلیِ "طولانی تر و قوی تر" به مانند آنچه دولت بایدن در سر دارد، نخواهد دید.
ادامه مطلببا از سرگیری گفت وگوهای برجام، رهبران اروپا باید شانس خود را برای جلوگیری از تشدید تنش نظامی و آشفتگی بیشتر در بازارهای انرژی امتحان کنند.
ادامه مطلبمی توان سناریوهای زیر را برای مذاکرات هسته ای با ایران پیش بینی کرد: الف)- شکست مذاکرات که نتیجه آن تشدید تنش ها در همه سطوح منطقه ای و بین المللی است و ممکن است به جنگ با عواقب نامعلوم منجر شود. طرف های مذاکرات هسته ای این را نمی خواهند. ب)-از سرگیری مذاکرات بعد از یک دوره پرتنش که طی آن طرف های مختلف برگه های خود را جمع و ساماندهی می کنند. این گزینه ای است که همگان ترجیح می دهند و به سمت آن پیش می روند ولی تحقق آن با توجه به اتهامات متقابل تهران و واشنگتن دشوار است.
ادامه مطلبامروز مسکو می تواند از ایران نحوه دور زدن تحریم ها و کاهش تأثیرات آنها را بیاموزد. به عقیده شبکه سی ان ان این کمک از هم اکنون آغاز شده است. مسکو در این رابطه از تهران توصیه هایی دریافت کرده است. ایرانی ها نیز به نوبه خود پذیرفتند در این راه به روسیه کمک کنند و در ازای آن از این کشور خواستند برای دستیابی به یک توافق هسته ای جدید به آنها کمک کند.
ادامه مطلبدر زمینه گفت وگوهای هسته ای، نمی توان به روسیه اعتماد کرد. روسیه در این مذاکرات نقش مهمی داشته و از شروع این مذاکرات تا کنون، همواره حامی ایران بوده است. در واقع طرف اصلی گفت وگوهای غیر مستقیم آمریکا و ایران در وین، روسیه بوده است. با توجه به وضعیت روابط مسکو و واشنگتن، در نتیجه جنگ اوکراین، بعید است این گفت وگوها در شکل کنونی ادامه یابد.
ادامه مطلبدستیار نفتالی بنت می گوید: ظاهرا آمریکا از حذف نام سپاه از فهرست تروریستی، عقب کشیده و این یک دستاورد دیپلماتیک برای اسرائیل است. البته این به معنی جلوگیری از توافق هسته ای با ایران نیست.
ادامه مطلبدر حال حاضر، در ایران بحران خاصی وجود ندارد. مغازه ها پر از اجناس هستند، ترافیک در تهران کمتر از مسکو نیست و شما می توانید، محصولات وارداتی را از همه جا خریداری کنید. اما، در تاریخ تحریم ها علیه ایران، نکته بسیار آموزنده ای برای روسیه وجود دارد. ایران دارای ذخایر عظیم گازی است. از آنجایی که سخنان اروپا در خصوص تحریم منابع انرژی از روسیه رو به افزایش است، باید به تامین کننده شناخته شده دیگر (ایران) توجه خاصی داشت.
ادامه مطلببه رغم چالش های جهانی و اولویت های رقابتی پیش رو ایالات متحده، نیاز به یک سیاست منسجم تر در خاورمیانه و شمال آفریقا، هرگز بیشتر از اکنون، اهمیت نداشته است.
ادامه مطلباحیای این توافق به ایران اجازه میدهد تا از تابستان آینده نفت خود را دوباره صادر کند. این یک موهبت برای ایران و نیز غربیها است، چرا که قیمت نفت به علت جنگ بین مسکو و کی یف افزایش یافته است. نشست روز شنبه بین رافائل گروسی و محمد اسلامی در تهران، آخرین موانع بر سر راه توافق را برطرف کرد.
ادامه مطلباز اواخر نوامبر، مذاکره کنندگان در تلاش برای یافتن راه حل بوده اند. بر اساس این توافق، ایران متعهد می شود که برنامه هسته ای خود را به شدت محدود کند و تحت نظارت بازرسان بین المللی باشد؛ در مقابل، تعدادی از تحریم های اقتصادی علیه تهران برداشته می شود. اولین پیامد آن که برای تهران بسیار مهم است: وجوه نفتی مسدود شده ایران در حساب های خارجی آزاد می شود؛ کارشناسان این مبالغ را بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین می زنند.
ادامه مطلبتنش غرب با روسیه ممکن است دولت آمریکا را به سوی لغو تحریم های ونزوئلا سوق دهد و توافق با ایران در وین نیز موجب لغو تحریم های این کشور خواهد شد. با این حال تاثیر لغو تحریم های ایران و حتی تحریم های ونزوئلا بر بازار نفت در کوتاه مدت، اندک خواهد بود. دنیا به نفت این دو کشور در میان مدت و درازمدت نیاز دارد بنابراین انتظار نمی رود با لغو تحریم این دو کشور، قیمت جهانی نفت، کاهش یابد.
ادامه مطلبتلاش تهران برای توافق با روسیه در زمینه های مختلف، با تلاش ایران برای به سرانجام رساندن توافق هسته ای با غرب و لغو تحریم ها بی ارتباط نیست. با این حال بعید به نظر می رسد روابط ایران و روسیه به سطح روابط راهبردی ارتقاء یابد اما ممکن است به توسعه ابعاد نظامی و سیاسی منجر شود.
ادامه مطلبجاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: از خبرهای منتشره از وین چنین برمیآید که پس از وزنکشی و رجزخوانیهای طرفین اصلی مذاکرات در دور هفتم، قرار است در دور هشتم، مذاکرات به بار نشسته و به بنبست موجود خاتمه دهد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانههای توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرفها میتوان سراغ گرفت.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: هم اروپا و هم روسیه و چین ترجیح می دهند پرونده هسته ای ایران در همین وضعیت فعلی خود باقی بماند، فقط به دنبال راهکاری باشند برنامه هسته ای ایران بیش از این توسعه نیابد، به ایران بیش از حد و توانایی اش فشار نیاید تا دیگر تاب و توان تحمل تحریم ها را نداشته باشد، ایالات متحده نیز به مرحله ای نرسد که بخواهد پرونده هسته ای ایران را مسکوت بگذارد. یعنی به قول معروف استخوان لای زخم بماند. چرا که نمی خواهند به این زودی ها وارد اولویت ایالات متحده یعنی تقابل واشنگتن با مسکو و پکن بشوند.
ادامه مطلبهر چه برنامه هسته ای ایران بدون پرداخت هزینه ای بیشتر پیش برود، وسوسه برای عدم بازگشت به توافق ۲۰۱۵ بیشتر می شود.
ادامه مطلببسیاری از ناظران انتخاب ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری و اظهارات اخیر او را نماد دگرشی اساسی در راهبرد هستهای ایران میدانند اما تصمیمسازیهای هستهای تهران ادامهی همان راهبرد پیشین است و انتخاب رئیسی تغییری در آن ایجاد نکرده است.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: واقعیت حاکم بر فضای هتل کوبورگ، تلاش مشترک همه مذاکرهکنندگانی است که برای برون رفت برجام از بلاتکلیفی و تغییر فضای منجمد و کسالتبار کنونی، توافق را به عنوان «نیاز فوری» در دستور کار خود قرار دادهاند. مشکل، حجم و شکل توافقی است که بتواند برای همه طرفها قابل فروش به افکار عمومی خود باشد.
ادامه مطلبنتیجه مستقیم این موضع ایران و رد آنچه در شش دور مذاکره در وین بر سر آن توافق شده بود این است که موضع کشورهای اروپایی نیز با موضع ایالات متحده آمریکا کاملا منطبق شود و حتی کشورهای اروپایی در اعلام ناامیدی خود از عملکرد هیئت ایرانی و محتوای پیشنهادهای علی باقری، جلوتر از آمریکا عمل کردند.
ادامه مطلبمشخص نیست که موضع دولت جدید ایران در قبال مذاکرات وین عمیقا تغییر کرده یا تنها تغییراتی تاکیتکی است که علت آن تغییر نیاز به توقفی داوطلبانه از سوی طرف ها قبل از آغاز دوباره نبرد دشوار دیپلماتیک است. با این وجود ملاحظه میشود این دولت عجلهای ندارد و به تعیین زمان ازسرگیری مذاکرات وین تمایلی ندارد.
ادامه مطلبدر سال ۲۰۰۲ امریکا رزمایش نظامی – دریایی گسترده ای به نام Millennium Challenge را برگزار کرد که طی آن، عملیات رزمی علیه ایران تمرین شد، اقدامات تاکتیکی پرسنل و شبیه سازی کامپیوتری عملیات نظامی. نیروهای مسلح امریکا به عنوان آبی و ایران به عنوان قرمز شناسایی می شدند. قرمزها پس از دریافت ضرب الاجل از سوی آبی ها در خصوص تسلیم کامل، از ناوگان خود متشکل از قایق های تندروی کوچک برای مشخص کردن مکان کشتی های آبی ها استفاده کردند و دست به حمله موشکی کروز علیه کشتی های آبی ها زدند. در صورتی که چنین موفقیتی در اقدامات نظامی واقعی حاصل شود، در آن صورت به کشته شدن بیش از ۲۰ هزار نفر نظامی منجر خواهد شد. این رزمایش به طور کامل، توسط یک برنامه کامپیوتری کنترل می شد. تجربه غم انگیز این رزمایش مورد توجه تحلیلگران امریکایی قرار گرفت.
ادامه مطلباسرائیل که از برنامه هستهای ایران به عنوان یک تهدید وجودی نام میبرد، از این هراس دارد که تمرکز سیاست خارجی بایدن روی چین و عزمش برای چرخش تمرکز امنیتی آمریکا به آسیا، باعث شود که اسرائیل تنها بماند. همزمان نگرانی متحدان خلیج فارسی آمریکا درباره جنگهای نیابتی و تهدیدهای سایبری ایران بیشتر میشود.
ادامه مطلبعدم موفقیت موادم در ازسرگیری انطباق کامل آمریکا و ایران با برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای ایران با خطر درگیری نظامی دو کشور همراه است. برخی از سناریوهایی که می تواند به چنین نتیجه ای بیانجامد، به انگیزه های نامرتبط «متحدان» ایالات متحده برای دامن زدن به آتش جنگ در منطقه مربوط می شوند و برخی دیگر، درباره حوادث غیرمترقبه ای هستند که در نتیجه یک فضای پرتنش و تقابل زیاد خطر وقوع و از کنترل خارج شدن آنها وجود دارد. اما همانطور که تاریخچه پیش از برجام نشان می دهد، مساله هسته ای خود می تواند مسیر مستقیم تری به سمت جنگ باشد.
ادامه مطلبدر میانه اعمال فشارها از سوی رئیس جمهوری جو بایدن برای احیای برجام و امتناع دولت جدید آمریکا از لغو تحریم های اعمال شده توسط دونالد ترامپ، ایران بیش از پیش در صدد جلب حمایت دیپلماتیک روسیه و چین برآمده است. روسیه و چین که هر دو از امضا کنندگان برجام هستند، از ایران در برابر سیاست «اعمال فشار حداکثری» آمریکا حمایت و به این کشور مسیرهای نجات صادرات و حمایت دیپلماتیک ارائه کردند. از زمان روی کار آمدن بایدن، مسکو و پکن بارها بازگشت «بدون قید و شرط» واشنگتن به توافق با تهران را خواستار شده اند.
ادامه مطلبدرگیری میان غرب و ایران به شدت نامتقارن است. کل ماجرا از روز اول نوعی تئاتر پوچ گرایی بوده است. مجموعه ای از قدرت های دارای تسلیحات هسته ای- ایالات متحده، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین- که خود در چند دهه گذشته هرگونه تلاش برای کاهش واقعی تسلیحات هسته ای سازمان ملل را مغرورانه نادیده گرفته اند، می خواهند توافق را به ایران تحمیل و این کشور را به صرف نظر از قدرتی وادار کنند که خودشان نمی توانند از آن چشم بپوشند. هیچ کشور مستقلی حاضر به پذیرش چنین چیزی نمی شود.
ادامه مطلبتوانایی های ایران منطقه را دگرگون خواهد کرد، و اسرائیل چاره ای جز همزیستی هسته ای با ایران را نخواهد داشت، این در نتیجه ایجاد بازدارندگی متقابل و اطمینان از ویرانی تمام عیار، میان دو طرف محقق خواهد شد. این معادله نوعی ثبات در منطقه را به همراه خواهد داشت و جایگاه سیاسی نظامی و نفوذ ایران را افزایش خواهد داد، زیرا ایران از برخورد محترمانه همراه با لطافت جهان، در برابر کره شمالی به دلیل برخورداری از کلاهک های هسته ای و موشک های بالستیک، درس گرفته است.
ادامه مطلبعلی سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعید به نظر می رسد مجموعه اروپا و امریکا؛ قصد عدم تاثیرگذاری بر انتخابات را نداشته باشند و "توافقی صادقانه" با دولتی را که سه ماه به پایان عمر خود وقت دارد را داشته باشند مگر، امتیازهای خوبی کسب کنند. اگر توپ در زمین ایران است؛ بگذاریم دولت ۱۴۰۰ شوت بزند؛ عجله نکنیم.
ادامه مطلب