سوریه

سقوطی که می‌تواند حاوی درس بزرگی برای همه باشد

سقوط بشار اسد و یک توصیه!

بیژن عبدالکریمی در یادداشتی می نویسد: این رویداد تاریخی می‌تواند حاوی درس بزرگی باشد و آن این که احساسات، عواطف، خواست و ارادۀ مردم، حتی اگر در پاره‌ای موارد نیز درست نبوده و نیروهای بیگانه بخواهند از آن در جهت منافع خویش بهره‌برداری سیاسی کنند، آنچنان که آمریکا، اسرائیل و ترکیه از نارضایتی و اعتراضات مردم سوریه و سقوط اسد در سوریه یک چنین بهره‌برداری‌ای را به عمل آوردند، به هر تقدیر، امری مهم و اساسی در تعیین نیروها و موقعیت‌های سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک است و در جبهۀ مقاومت نمی‌توان صرفاً بر نیروهای نظامی حاضر در میدان تکیه داشت.

ادامه مطلب

آینده سوریه در گرو میزان مداخله‌گری آمریکا و ماهیت توافق بین قدرت‌های منطقه

کردها قربانی خواهند شد؟

اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد:آینده سوریه بستگی زیادی به میزان مداخله‌گری آمریکا و ماهیت توافق بین قدرت‌های منطقه خواهد داشت. آیا آنها خواهند توانست از بهره‌برداری دولت اسلامی از آشفتگی سیاسی برای بازسازی نیروهایش جلوگیری کنند؟ چه نقشی به کردها، که متحدان کلیدی آمریکا در مبارزه با داعش هستند، واگذار خواهد شد؟ با پیروزی اخیر دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا و یادآوری مجدد خواسته خود مبنی بر خروج از منطقه، آیا ایالات متحده محدودیت‌هایی برای ترکیه در حمله به کردها اعمال خواهد کرد یا بار دیگر اجازه خواهد داد تا آنها قربانی بشوند؟

ادامه مطلب

واکاوی دلایل مطرح شدن ادعای غرامت ۳۰۰ میلیارد دلاری دمشق از تهران

درخواست غرامت از ایران فرار رو به جلوست/ اردوغان نمی تواند کردها را با اسلحه دفن کند

حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی باور دارد که، طرح ادعای غرامت ۳۰۰ میلیارد دلاری از ایران همان فرار رو به جلو برای عدم پرداخت بدهی ۳۰ میلیارد دلاری به ایران است .

ادامه مطلب

نگاهی به مواضع و ارزیابی‌ها

اسرائیلی‌ها برای سوریه چه در سر دارند؟

رژیم صهیونیستی که به واسطه تحولات شتابان دچار نوعی سردرگمی شده است، سه تهدید اصلی را متوجه خود می‌داند و به همین منظور اخیرا هیئتی را در پوشش گفت‌وگو در زمینه تبادل اسرا در غزه، روانه روسیه کرد تا ملاحظات خود را درباره آینده سوریه با مقامات مسکو مطرح کند.

ادامه مطلب

ادعایی که بر چندین استدلال متکی است

تحولات سوریه و لزوم اتخاذ رویکرد کوانتومی در سیاست خارجی

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می‌رسد، تحلیل‌هایی که تا کنون در حوزه تحولات منطقه صورت گرفته بیشتر در قالب رویکرد سنتی و نیوتنی بوده و به همین دلیل نتوانسته تصویر درست و دقیقی از این تحولات ارائه دهد. به عبارت دیگر، تحلیل‌های سیاست خارجی در ایران و سایر کشورهای منطقه بسیار به الگوی فیزیک نیوتنی نزدیک بوده که بر اتم محوری و جبرگرایی (دولت محوری و پیش بینی پذیری حوادث) تکیه داشته است. بنابراین تغییر دولت در سوریه یک مورد مطالعاتی جدید و جالب است که می تواند برای تحلیل‌گران و تصمیم سازان حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل مفید باشد و به آنها در انتخاب رویکرد تحلیلی جدید کمک کند.

ادامه مطلب

شام آخر اسد، فروپاشی از درون بود

آموزه های رئالیستی سقوط شام

امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از جامع ترین و دقیق ترین مبانی نظری برای نقد تحول اخیر در سوریه، نظریه رئالیسم (Realism) یا واقع گرائی است. به طورکلی واقع بینی سیاسی و واقع گرائی نظری لازمه تحلیل درست از حوادث کنونی در سطح بین المللی است. تحولاتی که بیش از پیش بر درستی نظریه رئالیسم صحه گذارده و ظرفیت درونی آن را در نقد صحیح روندهای سیاسی، نظامی و امنیتی به منصه ظهور رسانده است. در این مجال مختصر، با بهره گیری از عناصر کلیدی و آموزه های نظریه رئالیسم تلاش می شود به نقد و بررسی واقع بینانه و واقع نگرانه واقعه عظیم"سقوط شام" پرداخته شود.

ادامه مطلب

تاریخچه یک دگردیسی

از جولانی تا احمد الشرع

محمدرضا بابایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الشرع از جنگ در راه تحکیم شریعت تبدیل به یک شخصیت سیاسی شد که دارای یک رویکرد کثرت‌گرا و در عین حال مصلحت‌گراست که برای بقای سیاسی فرسنگ‌ها از ایدئولوژی گذشته‌ فاصله گرفت.

ادامه مطلب

سال سخت سیاست خارجی ایران

۲۰۲۵ و «بهار عربی سوم»!/افزایش ناپایداری‌های منطقه و جهان

محمد ایرانی در گفت و گویی باور دارد که، هر‌گونه تنش، چه در قالب جنگ نظامی یا ضربه نظامی، بستگی به رفتار تهران دارد؛ اینکه‌ بناست ما چه اقدامی در قبال واقعیات منطقه و جهان داشته باشیم که بخشی از این واقعیت‌ها به روی کار آمدن دونالد ترامپ از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ باز‌می‌گردد. بله یک طرف این داستان، دونالد ترامپی است که‌ نه‌تنها مناسبات حزب جمهوری‌خواه را دارد، بلکه نگاه و قرائت خاص در حوزه سیاست خارجی نیز مطرح است. اما در سوی دیگر، اینکه ما چگونه باید رفتار کنیم و صحنه را چگونه باید ارزیابی و ترسیم کنیم و چه سناریو یا سناریوهایی را برای تعامل یا تقابل احتمالی با آمریکا و دونالد ترامپ داشته باشیم، مسئله مهم‌تر است. این در حالی است که متأسفانه ما اکنون روابط‌مان با اتحادیه اروپا هم چندان مطلوب نیست. لذا متأسفانه من شرایط خوبی را برای سیاست خارجی ایران در سال ۲۰۲۵ متصور نیستم.

ادامه مطلب

۲۰۲۵، سال پایان دو جنگ؟

امنیت و ثبات بیشتر برای ایران بدون حمله یا ضربه نظامی

صادق زیباکلام در گفت وگویی تاکید دارد که سال ۲۰۲۵، سال ثبات و امنیت بیشتر برای جمهوری جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. شاید برخی به من این نقد را داشته باشند، اما این ارزیابی و تلقی من برای سال آینده است. چون در یک نگاه کلی تمایلی از سوی هیچ کشوری و هیچ بازیگری وجود ندارد که این جنگ با ایران شروع شود. حتی دونالد ترامپ هم به دنبال جنگ با ایران نیست و گزینه اول او هم مذاکره است.

ادامه مطلب

استراتژی‌ها و تحولات کلیدی

ترکیه و پایان حکومت بشار اسد

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با استفاده از استراتژی‌های متنوع نظامی، سیاسی و دیپلماتیک، نقش برجسته‌ای در فشار به دولت سوریه برای کنار رفتن ایفا کرد. این یادداشت به بررسی استراتژی‌های ترکیه در راستای سقوط دولت بشار اسد و تحولات کلیدی در این زمینه می‌پردازد.

ادامه مطلب

سرنوشت مشابه دو رقیب

رویارویی اردوغان و نتانیاهو در سوریه

سرنوشت نتانیاهو همانند اردوغان به نظر می‌رسد. یک بازمانده سیاسی که بی رحمانه تلاش می‌کند تا به میدان برگردد. هر دوی آن‌ها از دو دهه پیش به قدرت رسیدند و خودشان را به عنوان انسانی سرنوشت ساز معرفی کردند. 

ادامه مطلب

چگونگی از دست رفتن سوریه

یک آینده باثبات پس از اسد مستلزم دخالت دادن ایران است

ایالات متحده باید در واقع به ایران برای شرکت در مذاکرات منطقه‌ای درباره آینده سوریه فرصتی بدهد، به نگرانی‌های امنیتی تهران رسیدگی کند و در عین حال از تهران ایران بخواهد تا در سایر جبهه‌ها تنش‌زدایی کند.

ادامه مطلب

چهار عاملی که می‌تواند بی‌ثباتی سوریه را باعث شود

تهدید گسترش جنگ و افزایش تمایل به سلاح هسته‌ای

غسان سلامه در گفت‌وگویی اختصاصی با روزنامه الشرق الاوسط تصریح کرد که جدای از مسائل سیاسی در سوریه و موضوعاتی چون خشونت و سرکوبگری و روحیه طائفه گرایی و فرقه‌گرایی، این کشور با چهار عامل اصلی روبه‌روست که مانع ایجاد ثبات در آن خواهند شد.

ادامه مطلب

سقوط اسد و بحرانی که همچنان ادامه دارد

صلح ایرانی در خاورمیانه پرآشوب

سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات پرشتاب در منطقه غرب آسیا از جمله جنگ غزه و لبنان و بحران در سوریه همگی نشانه هایی از کلان روند آشوب و گذار نظم در این منطقه ژئواستراتژیک دارد. محیط امنیتی آشوب زده خاورمیانه پس از سال‌های ۲۰۱۱ تا به امروز با فضایی مبهم و حتی می‌توان گفت که منحصربه فرد روبه رو شده است، فضایی که از دید روزنا «امنیت آشوب زده» نامیده می‌شود و بحران‌ها در زنجیره‌‌ای از پیش‌بینی‌ناپذیری و تداخل، در فقدان ساز وکار مدیریت نظم منطقه‌ای، وضعیت و روندی پیچیده ای به خود می گیرد. در چنین فرایندی از بحران های مزمن، دستیابی به صلح امری پیچیده، درهم تنیده و چندوجهی خواهد بود. 

ادامه مطلب

سیاست مسکو در قبال سوریه تغییر می کند؟

انتقال تجهیزات نظامی روسیه به آفریقا

وسیه در‌حال کاهش حضور نظامی خود در سوریه و انتقال هرچه بیشتر تجهیزات نظامی خود از این کشور به آفریقا‌ست. این نتیجه‌گیری بر‌اساس داده‌های پروازی و تصاویر ماهواره‌ای است که نخستین بار توسط ایتالیا اعلام شد و پس از آن هم نشریه وال‌استریت ژورنال آن را تأیید کرد. بنابر این گزارش، به نظر می‌رسد مسکو از زمان برکناری بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و متحد دیرینه روسیه، در تاریخ ۸ دسامبر بخش قابل توجهی از تجهیزات نظامی خود را از پایگاه‌هایش در سوریه خارج کرده است.

ادامه مطلب

ترکیه برای غزه و سوریه برنامه دارد

اردوغان در برابر اسرائیل

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در راه تبدیل کردن سوریه به کشوری تحت حمایت ترکیه، وقت تلف نمی کند. قطر و ترکیه در سیاست‌های سنی‌گرایانه خود در خاورمیانه شرکای قدیمی هستند، ترکیه پایگاه نظامی بزرگی در قطر دارد، آن‌ها با هم در لیبی فعالیت و همکاری دارند و هر دو روابط نزدیکی با حماس و ایران دارند. به نظر می رسد که این دو کشور از فرصت ایجاد شده برای رهبری تامین مالی و بازسازی سوریه صرف نظر نخواهند کرد، به خصوص که سوریه می‌تواند آن‌ها را مرکز تامین انرژی اروپا کند. 

ادامه مطلب

سیاست قوم گرایی اردوغان علیه تهران

ترسیم مرزهای جهان ترک تا قلب ایران!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت ترکیه در ۲۰ سال اخیر به شدت بر انگاره بازآرایی امپراتوری عثمانی فراتر از مرزهای امپراتوری عثمانی اصرار داشته است و با تاکتیک‌های قومی، مذهبی و ابزارهای اقتصادی و نظامی، سیاست احیای امپراتوری خود را دنبال می‌کند. سیاستی که بخش مهم آن بر قوم‌گرایی و برجسته‌سازی قومیت ترک و انگاره "جهان ترک" استوار است.

ادامه مطلب

باید فکری جدی و فوری برای دغدغه‌ها کرد

دو درس از سوریه برای ایرانیان

بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فاجعه سوریه را باید در شش ماه آینده دید، اکنون هنوز شادی مردم از تحول سیاسی پابرجاست و مردم برای فهمیدن آنچه بر سر کشور خود آوردند، به اصطلاح «هنوز گرم هستند». هر چند امیدواریم اوضاع و احوال سوریه به طور معجزه آسایی رو به بهبود رود، اما شواهد حاکی از آن است که آینده‌ای سخت در انتظار مردم سوریه خواهد بود. پس سوریه برای بخشی از مردم ما که به راحتی تعویض یک سرمربی فوتبال یا ریست کردن یک دستگاه رایانه، از تغییر رژیم سیاسی صحبت می‌کنند، دیدن آنچه بر سر سوریه آمد می‌تواند پیچیدگی‌های فراوان دوران گذار سیاسی را نمایان کند. 

ادامه مطلب

رسیدن امریکا و اسرائیل به مقصود خود

پشت پرده آنچه در سوریه گذشت

علی اکبر ولایتی در یادداشتی می نویسد: به دولت‌های منطقه یادآوری می‌کنم که بترسند از روزی که هر بلایی سر سوریه آمده توسط تروریست‌هایی دیگر که راهی انحرافی را به نام اسلام در پیش گرفته اند بر سر آنها نیز بیاید. در آن روز پشیمانی برایشان سودی نخواهد داشت. به دوستان خود در ترکیه می‌گوییم که هر نوع کمک به آتش افروزی به سرعت گریبان آنها را خواهد گرفت لذا قدری اندیشه کرده و به سرنوشت خائنان به مردم مسلمان منطقه فکر کنند و به جای اعتماد به نیروهای بیرون از منطقه و بیگانگان غربی در کنار مسلمانان باشند.

ادامه مطلب

رهبر انقلاب در هزاران نفر از مداحان و شاعران اهل‌بیت(ع):

جمهوری اسلامی برای هر اقدامی در منطقه نیاز به نیروی نیابتی ندارد

مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی اگر هم روزی بخواهد اقدامی کند احتیاجی به نیروی نیابتی ندارد، افزودند:‌ مردان مؤمن و شرافتمند در یمن، عراق، لبنان، فلسطین و ان‌شاءالله در آینده نزدیک در سوریه، در حال مبارزه با ظلم و جنایت و رژیم منحوس و تحمیلی صهیونیستی هستند، جمهوری اسلامی نیز مبارزه می‌کند و به خواست پروردگار این رژیم را از منطقه ازاله خواهیم کرد.

ادامه مطلب

گفت وگوی اختصاصی دیپلماسی ایرانی با استاد دانشگاه چک

ترکیه، بازیگر اصلی تحولات سوریه

مارک سیکا در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: منافع بازیگران خارجی کلیدی در مناقشه سوریه، به ویژه ترکیه را نمی توان نادیده گرفت که احتمالاً بر این تحولات نیز تأثیر گذاشته است. ترکیه بازیگر کلیدی این میدان بود.

ادامه مطلب

سوریه گل و بلبل نخواهد شد

گناه بشار اسد

محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: گناه بشار اسد این بود که به مقاومت در برابر اسرائیل و حمایت از آرمان فلسطین ایمان داشت و تا آخرین لحظه نیز به این عقیده پایبند ماند و تسلیم پیشنهادهای پر زرق و برق مادی مبنی بر خروج از محور مقاومت در مقابل دریافت ده ها یا صدها میلیارد دلارهای نفتی و گازی نشد.

ادامه مطلب

نگاه واشنگتن به سوریه پسااسد چیست؟

دیپلمات‌های آمریکا در دمشق

برای نخستین بار پس از سرنگونی حکومت بشار اسد، هیئتی از دیپلمات‌های ارشد دولت بایدن به دمشق سفر کرده‌اند تا با حاکمان جدید سوریه به رهبری هیئت تحریر‌الشام دیدار کنند. این دیدار، اولین تعامل رسمی و حضوری واشنگتن با مقامات جدید سوریه محسوب می‌شود.

ادامه مطلب

پروژه ترکی بازگشت به عصر عثمانی است

پروژه ترک‌ها برای مهندسی خاورمیانه

سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: پروژه ترکی مهندسی خاورمیانه متضمن ترکیبی از ژئوپلتیک، تاریخ، آرزوهای فردی رهبران، شرایط متحول منطقه‌ای و احساسات پیچیده و پرلایه است.

ادامه مطلب

ردپای عوامل میت و موساد و سیا مشهود است

ترکیه و بازتاسیس قلمرو شبه امپریال در سوریه

محمدرضا عبداله پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوژه های تکفیری با خلق فضاهای تجزیه شده جغرافیایی در سوریه و عراق در راستای الحاق سرزمینی مناطق تسخیر شده به ترکیه، تلاش می کنند، چرا که بزرگترین مامن و ملجا گروه های تکفیری در دنیا، ترکیه است. در این راستا، می‌توان گفت که گرایش ایدئولوژیکی گروه‌های سلفی همراستا با بردار فکری ترکیه در مناطق مرزی عراق و سوریه را مرگ مرزهای کلاسیک سایکس – پیکوئی دانست که همیشه تلاش برای تغییر در این مرزها، مطمع نظر ترکیه بوده است. 

ادامه مطلب

نگاهی به سفر رئیس جمهور به مصر و دیدارش با سیسی و اردوغان برای تلطیف فضای جنگ زده خاورمیانه

قالی نو برای دیپلماسی منطقه

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، عصر روز چهارشنبه، تهران را به مقصد قاهره به منظور شرکت در اجلاس گروه D۸ ترک کرد. از آخرین سفر رسمی رئیس‌جمهور ایران اسلامی به کشور مصر ۱۲ سال می‌گذرد و به باور بسیاری، حضور پزشکیان در قاره، ولو با هدف حضور در نشست چندجانبه، تأثیر ملموس خود را بر ارتقای روابط تهران-‌قاهره خواهد گذاشت. البته رئیس‌جمهور پیش از ترک تهران به مقصد قاهره، از برگزاری نشستی در حاشیه اجلاس D۸ در قاهره میان سران کشورهای حاضر به منظور بحث و تبادل نظر درباره مسائل مهم منطقه‌ای و توقف جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه، لبنان و سوریه خبر داد و خاطر‌نشان کرد‌ هر‌ چقدر روابط میان کشورهای اسلامی عمیق‌تر و صیمی‌تر باشد، توطئه دشمنان بیش از گذشته خنثی خواهد شد.

ادامه مطلب

خروج از سوریه با دستور روسیه

وقتی بشار اسد سکوتش را شکست

با گذشت بیش از یک هفته از سقوط حکومت بشار اسد، رسانه‌ها از انتشار بیانیه‌ای از سوی رئیس‌جمهور مخلوع سوریه خبر دادند. حکومت بشار اسد هفته گذشته سرنگون شد و او نیز به روسیه فرار کرد.اکنون اسد با انتشار بیانیه‌ای در کانالی تلگرامی که گفته می‌شود به ریاست‌جمهوری سوریه مرتبط است، سعی در مبراکردن خود از اتهامات داشت. بشار اسد در نخستین بیانیه پس از ترک کشورش و فروپاشی حکومت خود گفت: «او از دمشق به پایگاه حمیمیم (زیر نظر روسیه، در غرب سوریه) نقل مکان کرد تا از آنجا به کار خود ادامه دهد، اما با سقوط آخرین مواضع ارتش، مسکو از فرماندهی پایگاه خواست که بلافاصله در عصر هشتم دسامبر به مسکو برویم».

ادامه مطلب

لزوم توجه به نگرانی‌های منطقه‌ای

چگونه سوریه پسااسد می‌تواند یک نظم تازه منطقه‌ای ایجاد کند؟

ترکیه می‌تواند با دعوت از همسایگان سوریه و کشورهای خلیج فارس برای ایفای نقش کانونی در گذار سیاسی، نگرانی‌های کشورهای عربی درباره سلطه اسلامگرایان را کاهش دهد.

ادامه مطلب

خطر فوری مورد توجه تهران نیست

ایران و پیامدهای سقوط اسد

کریدور زمینی به مرز اسرائیل از دست رفته است. رقبای منطقه‌ای، از جمله ترکیه، اسرائیل و قدرت‌های عربی، در حال پر کردن این خلأ هستند. به همین دلیل است که ایران می گوید رویدادهای سوریه نتیجه یک توطئه توسط اسرائیل و آمریکاست.

ادامه مطلب

شباهت تحولات سوریه با افغانستان

چرا حکومت بشار اسد سقوط کرد؟

علی حسین رضایان قیه باشی در یادداشتی می نویسد: بررسی های تاریخی نشان می دهد آزادی های مدنی، حقوق شهروندی، دموکراسی، حقوق بشر، آزادی پوشش، حقوق زنان و اقلیت ها مواردی نیستند که دیگران اعم از کشورهای خارجی و یا حاکمان یک شب و به صورت اتفاقی به جامعه بدهند. این باید زمانش فرارسد و تک تک شهروندان به این باور و یقین برسند که این موارد حق آنها است و برای رسید به آن هزینه داده باشند و ظرفیت چنین آزادی ها در تک تک افراد آن جامعه و کارگزاران آن ایجاد و نهادینه شده باشد.

ادامه مطلب