ما فاقد نظریه تحریم و مقاومت هستیم
نعمت الله مظفرپور در یادداشتی می نویسد: میتوان گفت ما خیلی نمی دانیم تحریم و مقاومت و سیاست خارجی مقاومتی چیست و «چگونه» است. مقاومت یک مفروض است اما چگونگی آن یک فرضیه شگرف است.
ادامه مطلبنعمت الله مظفرپور در یادداشتی می نویسد: میتوان گفت ما خیلی نمی دانیم تحریم و مقاومت و سیاست خارجی مقاومتی چیست و «چگونه» است. مقاومت یک مفروض است اما چگونگی آن یک فرضیه شگرف است.
ادامه مطلبحسین راغفر در گفت وگویی عنوان داشت: کسانی که معتقد بوده و هستند که سیاست، چه سیاست داخلی و چه سیاست خارجی، بر حوزه اقتصاد و معیشت اثر چشمگیری ندارد و تحولات و اقتضائات مربوط به حوزه سیاست در ریلگذاری اقتصادی کشور اثرگذار نیست، با دیدن وضعیت امروز کشور در حوزه اقتصادی و معیشتی باید تجدیدنظری جدی در باور خود داشته باشند؛ چراکه به واقع این سیاست و دیپلماسی است که تعیینکننده شرایط اقتصادی و معیشتی کشور است.
ادامه مطلباز این پس «اربیل» در دیکشنری سیاسی – دفاعی و دایره لغات جمهوری اسلامی ایران به عنوان کلیدواژهای تعبیر خواهد شد که صرفا یک رهیافت تنازعی با چاشنی انتزاع را در منطقه با خود به همراه دارد.
ادامه مطلبسید وحید کریمی در یادداشتی می نویسد: در ظاهر ادامه حیات ناتو برای مهار کشورهای "دشمن" غرب است اما اهداف پنهان ناتو، مدیریت سیاسی اعضا توسط انگلیس و آمریکا، اشراف بر اتحادیه اروپایی و جلوگیری از استقلال دفاعی با محوریت فرانسه و متعهد نگهداشتن آمریکا در اروپا است. مارگارت تاچر گفت از اینکه از قدرت آمریکا سوِ استفاده میکنیم، نگران نیستیم؛ نگرانی ما انزواگرایی و عدم مداخله آمریکا در بحرانها و خروج از اروپا است.
ادامه مطلبمحمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: داستان تحریم ها؛ فرض کنید که فرد قوی هیکل قلتشنی سنگ های بزرگی را در کوچه روبه روی در منزل ما انداخته و مسیر عبور و مرور آن را مختل کرده است. چند وقتی داد و فریادی کرده ایم و تهدیدهایی و برخی همسایه ها را هم نگران اما قلتشن گوشش بدهکار نیست. پنجه زور آوری هم ته خط نداریم گرچه ظاهر را حفظ می کنیم. بالاخره به این نتیجه می رسیم که با صحبت و مماشات او را راضی کنیم که لااقل برخی سنگ ها را بردارد. تا اینجا مشابه بسیاری موارد است که انسان ها، جوامع و دولت ها با آن روبه رو می شوند. گرچه مصداق سنگ و قلتشن جنبه تمثیل دارد. حال برای شروع مذاکره فرد یا افرادی را تعیین می کنیم و پیک می فرستیم که این مهم را انجام دهد.
ادامه مطلبنعمت اله مظفرپور، پژوهشگر اندیشه سیاسی و دیپلماسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد که گرایش به شرق و سیاست همسایگی دولت سیزدهم نیازمند منطق تناسب گرا و تدریج گراست. برقراری نسبت و تناسب بین اهداف و اصول مختلف و متعارض سیاست خارجی در قالب یک دستگاه انداموار نیز توسط اندیشه سیاسی ممکن است. سیاست خارجی ما از فقر نظری حاد رنج می برد.
ادامه مطلبامیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دوره چهل ساله پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بر اساس اسناد بالادستی به ویژه قانون اساسی و متأثر از آموزه های اسلامی و رهنمودهای رهبران نظام، ابتنای سیاست خارجی به طور عمده و برجسته بر آموزه های اعتقادی و ایدئولوژیک استوار شده است. جهت گیری کلان سیاست خارجی و ارائه الگوهائی همچون"نه شرقی و نه غربی، استقلال طلبی، استکبارستیزی، عدم سلطه گری و سلطه پذیری، حمایت از جنبش های رهائی بخش به خصوص جریان مقاومت اسلامی"؛ علاوه بر مبانی مذهبی و اسلامی، متأثر از ایدئولوژی "راه سوم" و ضدیت با شرق کمونیست و غرب کاپیتالیست شکل گرفت. می توان گفت جهت گیری عقیدتی – ایدئولوژیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بسی بیش از ترجیحات عینی از ترجیحات ذهنی تأثیر پذیرفته است.
ادامه مطلبجواد شعرباف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دیپلماسی مضاف، مفهومی نوین است که در فضای روابط خارجی هویدا شده است. به طور خلاصه این دیپلماسی را چنین می توان تعریف کرد: گونه ای از کاربست تعاملات خارجی با تکیه ویژه بر توانمندی و ظرفیت های موجود در ساحت های دیگر زندگی جمعی و اجتماعی.
ادامه مطلبنوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ر طول چهار دهه گذشته تعریف و مفهوم «قدرت» و جایگاه و نقش آن در سیاست خارجی کشورها دچار تحول بنیادین شده و برای اصلاح ساختار دستگاه سیاست خارجی کشورمان و ایجاد تحول در آن باید به این تحول جهانی توجه داشت.
ادامه مطلبپروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ضمن تاکید بر این نکته که صرفا منافع ملی است که تعیین می کند مذاکره ایران با آمریکا یا هر کشور دیگری تا چه اندازه اخلاقی، منطقی، توجیه پذیر، درست و یا به صرفه است، پیرامون احتمال بسته شدن فضای دیپلماتیک کشور در دولت رئیسی، ذیل طرح مجلس یازدهم بر این باور است که اگر بخواهیم در مذاکره را ببندیم، خبرنگاران خارجی را به کشور راه ندهیم و اجازه ندهیم که رسانه های داخل هم فعالیتی آزاد داشته باشند، ضمن اینکه چهره ایران را در جهان مخدوش میکند، با بستن فضای رسانهای کشور، محدود کردن گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان برای خبرنگاران چالش حقوق بشری برای خود را دو چندان میکنیم، آن هم در شرایطی که در داخل کشور و بر اساس آنچه که از نتیجه عدم مشارکت مردم و آرای باطله در انتخابات ۲۸ خرداد بر می آید بیش از نیمی از مردم اعتمادی به رسانه های داخلی ندارند و منبع اصلی کسب اطلاعات را رسانه های خارجی میدانند.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یاداشتی می نویسد: نخستین نشست رسانه اى ابراهیم رئیسى این پیام روشن را با خود داشت که او اصولگرایی ششدانگ است اما مى خواهد در دایره اعتدال عمل کند.
ادامه مطلبامیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دیگر اصل مهم این که سیاست خارجی یک مقوله حاکمیتی و نه صرفا ً حکومتی است. لذا اساس سیاست خارجی و شاکله اصلی آن تابع فراز و فرود دولت ها و تغییر رهبران و روسای جمهور نبوده و نباید باشد. هر چند حتی در نظام های پیشرفته نیز تغییر دولت و رئیس حکومت ممکن است سبب تغییر اولویت ها، جابجائی اهداف و استفاده از مسیرها و ابزارهای متفاوت گردد؛ معذالک اصول ثابت و منافع ملی همیشگی و جاودانه اند و کشتی تایتانیک سیاست خارجی با تغییر ناخدا تغییر مسیر و تغییر مقصد نمی دهد. سیاست خارجی مقوله ای حاکمیتی است که لازم است مجموعه عناصر تشکیل دهنده حاکمیت در تعیین منظومه آن و برای تحقق آن تلاش کنند.
ادامه مطلبسید محمد صادق خرازی می گوید: نطقی که آقای بایدن در روز تحویل ریاست جمهوری کرد این بود که ما خواهان پایان ستیزهای تاریخی و ستیزهای اجتماعی هستیم. مفهوم این است که انقدر آنجا تنش و اختلافات بالا بوده که دولت جدید به دنبال کاهش این تنش ها می رود. یک بخش رادیکال شدن جامعه، طبیعی است به این دلیل که فرآیند سیاسی، اتفاقات سیاسی و رخدادهای سیاسی قبل از انتخابات جامعه را به این سمت می برد و اما بخش دیگر آن غیرطبیعی و غیر اخلاقی است که باید برای آن فکری کرد.
ادامه مطلبمحمدتقی امراللهی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر انتخابی حاصل اندیشیدن بین هزینه ها و فایده هایی است که یک فرد از یک اقدام مشخص در ذهن دارد. در درجه اول باید بررسی شود که این هزینه ها و فایده ها به طور جامع و فراگیر دیده شده اند تا همه موارد شمرده شود و در درجه دوم تاثیرات آن خواه مثبت یا منفی با تکیه بر عقل سلیم و تجربه خود و دیگران ارزیابی شود و در فضایی آکنده از شناخت رفتار فرد تعیین شود.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصلاحات اقتصادی و دموکراتیک مورد هدف اردوغان در سال ۲۰۲۱ از یک سو با سرمایه گذاری های کلان در پروژه های نوین در معماری جدید جهانی در رسیدن به جایگاه شایستگی های سیاسی و اقتصادی مد نظر وی درنظر گرفته می شود و از سوی دیگر اعلام آمادگی وی برای مذاکره و همکاری با هر کشوری که به حاکمیت، حقوق، قانون و پتانسیل ترکیه احترام بگذارد اعم از اروپا، آمریکا، روسیه، چین و یا کشورهای دیگر در منطقه خاورمیانه حاکی از سیاستی آشتی جویانه است که فصل جدیدی در روابط خارجی با دیگر کشورها خواهد گشود.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی به ۳۰ دلیل اشاره کرده که سبب شده است سیاست ما عموما همواره با عصبانیت همراه باشد.
ادامه مطلبپیش بینی، کاری است دشوار بویژه هنگامی که به ژئوپولیتیک می رسد، حوزه ای که در آن قواعد بازی به درستی فهمیده نمی شوند، در اطلاعات و آگاهی ها کاستی وجود دارد و شگفت اینکه تخصص هم اغلب، امتیاز چندانی برای پیش بینی درست رخدادهای آینده به شمار نمی آید.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی به ۳۰ واقعیت امروز روابط بین الملل، دیپلماسی و سیاست خارجی پرداخته و اظهار نظر کرده است که باید با این شرایط تحولات جهانی را مطالعه و درک کرد.
ادامه مطلبموسسه تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران در تازه ترین نظرسنجی خود که در خرداد ماه سال جاری در مورد اولویت های سیاست خارجی عراق انجام داده و در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است، نشان می دهد که از نظر شهروندان این کشور، جمهوری اسلامی ایران کماکان می بایست در اولویت سیاست خارجی عراق باشد.
ادامه مطلبجعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارزیابی تاثیر خلاء دیپلماسی فراگیر جمهوری اسلامی ایران بر مناسبات فرامنطقه ای و منطقه ای تهران بر این نکته تاکید دارد: حتی اگر ما مشکلات خود را با ایالات متحده آمریکا حل کنیم تضمینی برای دیپلماسی موفق جامع وجود ندارد. چون ما همواره تنشها و بحران هایی را با همسایگان خود داشته ایم. برای مثال در دوران قبل از انقلاب اگرچه مناسبات تهران و واشنگتن بسیار مناسب و ایده آل بود، اما این مسئله سبب نشد که روابط تهران با همسایگانش هم ایده آل باشد.
ادامه مطلبفریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که فرابرجامی وجود ندارد. چرا که فرابرجام اساسا سیاست خارجی و دیپلماسی نیست، بلکه برنامه ای برای بازگشت تخاصم، تنش و در نهایت جنگ است. همان آرزویی که برخی داخلی ها و تندروهای آمریکایی به دنبال آن هستند.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: باید سنگ بنای محکمی برای نقش منطقه ای خود برجای بگذاریم.
ادامه مطلبیکی از ناراحتی های دیگر وزیر خارجه این است که در مسائلی همچون تغییرات اقلیمی و تجارت باید از چیزهایی دفاع کند که قابل دفاع نیستند و تیلرسون در زمانه ای باید این کارها را بکند که اعتماد خارجی ها در خصوص اینکه ایالات متحده دارد به نفع مصالح جهانی عمل می کند در حضیض است.
ادامه مطلبمحمد جواد حق شناس می گوید: ما اگر خواستههای خود را بر منوالی که در دولت یازدهم دنبال کردهایم، یعنی سیاست کاهش تنش، احترام متقابل و توجه جدی به منافع ملی پی بگیریم، میتوانیم با عزت و احترام، حتی با وجود دولت جدید و رویکارآمدن شخصی مانند ترامپ، به منافع مطالبات و اهداف خود در ارتباط با واشنگتن دست یابیم.
ادامه مطلببشیر اسماعیلی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد: عمگرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی تحت الشعاع آرمان گرایی قرار گرفته و از این رهگذر منافع ملی بعضا مغفول واقع شده اند.
ادامه مطلبتیلرسون «اول آمریکا» را این طور توضیح میدهد. این عبارت با «امنیت ملی و رفاه اقتصادی تامین میشود و به این معنا نیست که دیگران باید هزینه پرداخت کنند.» اما آیا این با عقل جور در میآید؟
ادامه مطلبنصرت الله تاجیک، دیپلمات سابق و تحلیلگر مسایل بین المل: اگر شاخص ارزیابی یک تحلیلگر اقدامات و عملکرد سیاست خارجی دولت مهرورز محافظه کاران باشد در این صورت توفیق دولت یازدهم به طور نسبی زیاد است.
ادامه مطلباگر او در دورهای آرامتر و با مخالفانی که سازندهتر رفتار میکردند دولت را در دست داشت، میتوانست به مراتب سازندهتر عمل کند.
ادامه مطلبدکتر محمد مهدی مظاهری، استاد دانشگاه: در شرایطی که رهبران اروپایی از انتخاب ترامپ نگران و بهت زده شده اند و از این امر به عنوان «آغاز یک دوره تردید» و لزوم خودکفایی و استقلال عمل هر چه بیشتر اروپا یاد کرده اند، فرصتی مناسب نصیب دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران شده است تا با معرفی و ارائه پتانسیل های فرهنگی، اقتصادی، تجاری، سیاسی و امنیتی خود در قلب خاورمیانه، ائتلافی آسیایی- اروپایی را شکل دهد.
ادامه مطلب