شورای همکاری خلیج فارس

از بازی سیاسی تا بلوف دیپلماتیک کاخ سفید

چه سرنوشتی برای قطعنامه آمریکا در شورای امنیت رقم می خورد؟/ تهدید واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ادعایی پوچ است

سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است همان گونه که مواضع دونالد ترامپ و برخی از اعضای کاخ سفید برای تمایل به مذاکره با ایران و یا عقب گرد تاکتیکی و نمایشی برای گرفتن امتیاز تمدید تحریم‌های تسلیحاتی یک بازی سیاسی انتخاباتی است، قطعاً تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن قطعنامه های شورای امنیت و سازمان ملل نیز یک بلوف دیپلماتیک کاخ سفید است تا بتواند از یک سو روسیه و چین را از مخالفت با قطعنامه پیشنهادی منصرف کند و از طرف دیگر ۹ رای لازم را برای تصویب این قطعنامه به دست آورد.

ادامه مطلب

پس از سه سال خصومت

پایان محاصره قطر نزدیک است؟

قطر در آخرین نبرد خود در ۱۴ ژولای  ۲۰۲۰ در دیوان دادگستری بین المللی لاهه در مناقشه‌ ای  که بر سر محاصره هوایی و خودداری چهار کشور عربی از گشودن حریم هوایی خود بر روی هواپیما های خطوط هوایی قطر تشکیل شده بود؛ به پیروزی رسید. اما به نظر این پایان ماجرا نیست. در ادامه این یادداشت سعی می‌کنیم تا ابعاد مختلف این بحران را مورد بررسی قرار دهیم.  

ادامه مطلب

کشوری که دوستی برای خود نگه نداشت

سیاست سراسر مخرب امارات در منطقه

کشور کوچک امارات می خواهد از یک سو نقش محوری در مسائل منطقه ای ایفا کند و از دیگر سو بقای خود را تضمین کند. چه بسا کودتای ناکامی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور رخ داد، عامل اصلی در پیش گرفتن سیاست های کنونی باشد. امارات که برای عادی سازی روابط با اسرائیل جلوتر از دیگر کشورها گام بر می دارد این اعتقاد را دارد که این سیاست و همچنین جلب رضایت امپراتوری های پول، سیاست و رسانه بقایش را تضمین خواهد کرد. از همین رو امارات سیاست حمله به هرگونه تجمع منطقه ای و از سر راه برداشتن آن را برای تامین منافع کشورهای بزرگ و یا اسرائیل که می خواهد نقش اول را در منطقه ایفا کند، در پیش گرفته است.

ادامه مطلب

کشمکش های منطقه برجسته شده است

کرونا و سیاست خارجی کشورهای عربی خلیج فارس

در حالی که این بحران فرصتی را برای امارات به منظور پیگیری اهداف سیاست خارجی اش ایجاد کرده اما لاینحل بودن کشمکش های منطقه ای دیگر نیز برجسته شده است. مجموعه ای از تبادلات مختصر میان قطر و بحرین در مورد بازگرداندن شهروندان بحرینی گیرافتاده در ایران یادآور پیامد وجود راه های کم برای دیپلماسی در چشم انداز آینده است.

ادامه مطلب

قطر گمانه‌زنی‌ها درباره خروج از شورای همکاری را تکذیب کرد

ادامه مطلب

همکاری های منطقه ای، تنها راه بهبود امنیت و آرامش خاورمیانه

توافق هسته ای جدید با ایران خاورمیانه را امن نخواهد کرد (بخش اول)

دولت ترامپ به جای تمرکز روی خاورمیانه، روی جایگزین کردن توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران با یک توافق جایگزین که فعالیت های منطقه ای این کشور را نیز در بر بگیرد، متمرکز شده و این رویکرد صرفا به ایجاد بی ثباتی بیشتر در منطقه انجامیده و منافع ایالات متحده را به خطر انداخته است.

ادامه مطلب

طرحی که فاصله زیادی تا توفیق دارد

واقعیت‌های غیرقابل کتمان در برابر طرح صلح هرمز

روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باید توجه داشت که شعله‌ور بودن آتش جنگ در منطقه، عدم رشد و توسعه اقتصادی و فقدان امنیت مشکلاتی هستند که خاورمیانه و خلیج فارس دهه‌ها و حتی قرن‌هاست با آنها روبه روست و این انتظار که از طریق یک طرح بتوان بر همه این مشکلات فائق آمد تا حدود زیادی انتظاری خارج از واقعیت‌های موجود سیاسی و اجتماعی منطقه است.

ادامه مطلب

اعراب خلیج فارس همچنان درگیر مسائل داخلی

اماراتی ها در آتش بس میان عرب ها وقفه ایجاد می کنند

امارات متحده عربی مانع از ازسرگیری روابط میان قطر با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس می شود. به گفته شرکت کنندگان در اجلاس، مذاکرات پیرامون عادی سازی روابط میان قطر و عربستان سعودی نتایج مشخصی به همراه نداشته است. از این رو، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، در چهلمین اجلاس شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که در روز ۱۰ ماه دسامبر در ریاض برگزار شد، شرکت نکرد.

ادامه مطلب

بهره گیری ظریفانه ایران از «فروم قطر»​​​​​​​

محاسبات عربستان باز هم غلط از آب درآمد

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور پررنگ و سخنرانی قاطع محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در فروم قطر از دیگر مسائلی بود که قطعا باب میل سران سعودی و شیوخ عرب نبود و اگر کار به دست آنها سپرده می شد، ترجیح می دادند هیچ تریبونی در اختیار ایران قرار ندهند تا بتوانند سیاست های دروغین و ایران هراسانه خود را علیه کشورمان پیش ببرند. اما قطر این فرصت را در اختیار وزیر امور خارجه کشورمان قرار داد تا نه تنها در سخنرانی خود بر ابتکارات ایران برای بازگشت صلح و آشتی به منطقه و لزوم جدی گرفتن طرح صلح هرمز (که شهریور امسال توسط رئییس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد)، تأکید کند، بلکه بتواند رایزنی هایی نیز با سایر کشورهای شرکت کننده داشته و دیپلماسی منطقه ای و جهانی کشورمان را به پیش ببرد. 

ادامه مطلب

حضور نماینده قطر در نشست مقدماتی اجلاس شورای همکاری خلیج فارس

ادامه مطلب

نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در ریاض برگزار می‌شود

ادامه مطلب

الجریده: کویت هنوز با طرح روحانی موافقت نکرده است/ پاسخ نهایی در نشست سران خلیج فارس

ادامه مطلب

بی اعتمادی ریشه دار منطقه ای

چرا حوزه خلیج فارس پیشنهادهای ایران را جدی نمی‌گیرد؟

صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: حدود چهار سالی از پیشنهاد تاسیس مجمع گفت وگوی منطقه‌ای و چند ماهی هم از پیشنهاد انعقاد پیمان عدم تجاوز می‌گذرد، اما تا به حال کشورهای عربی حوزه خلیج فارس واکنش خاصی به این پیشنهادها نشان نداده‌اند. در واقع برخورد سرد این کشورها با چنین پیشنهادهایی پرسشی مهم را درباره دلایل این برخورد بر می‌انگیزد.

ادامه مطلب

مقایسه ایرانی - عربی تولید و مصرف

آبی که ما مصرف می کنیم و آبی که کشورهای عربی خلیج فارس مصرف می کنند

محمد فاضلی در یادداشتی می نویسد: داده‌های ساده، نشان می‌دهد ساختار تولید ثروت و ساختار مصرف آب در این کشور به صورت بنیادین در هر سه بخش شرب، کشاورزی و صنعت ایراد دارد.

ادامه مطلب

طرح پیش فروش نفت در دوران تحریم بی معناست

تلاش کاخ سفید برای عدم رشد جهانی قیمت نفت با ایجاد ائتلاف در خلیج فارس

جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تأثیرات ایجاد ائتلاف نظامی در خلیج فارس بر قیمت جهانی نفت تصریح کرد: اگرچه منطقه در شرایط حاضر دچار حساسیت های بسیار جدی است. اما دونالد ترامپ در سایه این ائتلاف نظامی سعی دارد مانع از افزایش قیمت شود. چون به هر حال کاخ سفید در تلاش است با اسکورت کشتی های تجاری و نفتکش ها این اطمینان را بدهد که خلیج فارس و تنگه هرمز در سایه حضور ائتلاف نظامی با محوریت آمریکا از امنیت لازم برخوردار است. پس اگر کاخ سفید بتواند این امر را محقق کند، نمی توان به شکل جدی شاهد افزایش قیمت نفت باشیم، مگر اینکه اتفاقات غیر مترقبه ای در خلیج فارس روی دهد و تمامی برنامه‌های طرفین را به هم بریزد.

ادامه مطلب

تاثیر تحولات یمن بر خاورمیانه

با وجود تحرکاتی در خلیج فارس، تنش نظامی علیه ایران دور از واقعیت است

سید جعفر قنادباشی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر تحولات جنگ یمن بر مناسبات خاورمیانه بر این نکته تاکید دارد: اگر منظور از گسترش تنش در یمن و به تبع آن شکل گیری یک جنگ منطقه‌ای، تعمیم و سرایت ناامنی به مناطق دیگری از خاک عربستان سعودی و امارات متحده عربی است؛ بله این امکان وجود دارد. چون اکنون نیروهای مقاومت یمنی به این باور رسیده اند که باید زمین بازی تغییر پیدا کند. لذا علاوه بر حضور در استان‌های جنوبی عربستان نظیر نجران و جیزان و نیز زمین گیر کردن نیروهای متجاوز عربستانی در مرزهای غربی و جنوب غربی این کشور به نظر می رسد که تحولات به سمت گسترش درگیری و ناامنی به کل خاک عربستان سعودی حکایت دارد که ناشی از دو قابلیت پهپادی و موشکی محور مقاومت یمنی است.

ادامه مطلب

واشنگتن در تقابل با سیاست های بن سلمان تمایلی به تنش نظامی با تهران ندارد

بازی پر سود اسرائیل و آمریکا از افزایش تنش در مناسبات ایران و اعراب

قاسم محب علی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر چه میل به جنگ میان ایران و آمریکا در عربستان سعودی و امارات متحده و همچنین اسرائیل وجود دارد، اما تا چه اندازه این تمایل در میان سران و مقامات کاخ سفید، به خصوص ترامپ وجود داشته باشد، جای تردید و سوال است؛ چرا که منافع واشنگتن در شرایط کنونی اقتضا نمی‌کند وارد جنگ با تهران شود.

ادامه مطلب

توهم هماهنگی و ائتلاف جهان اسلام و عرب علیه ایران

گره زدن مشکلات داخلی ایران به تنش با اسرائیل، بسیار پوچ و مبتنی بر نگاه لیبرالی است

محمد صادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: مادامی که فسادهای گسترده و کلان ریشه کن نشود و با یک مدیریت انقلابی به سمت تولید و خودکفایی پیش نرویم، حتی اگر مناسبات ما با اروپا و آمریکا بهبود یابد و در یک فرض محال، حتی مشکلات ما با اسرائیل هم حل شود، هیچ گونه اتفاق مثبتی در حوزه اقتصاد و معیشت داخلی روی نمی‌دهد. در یک جمله کانون مشکلات ما در داخل است، نه در خارج؛ بهتر است به جای این شانتاژها فکری برای حل مشکلات در داخل بکنیم.

ادامه مطلب

ریاض در نشست سه گانه مکه ناکام ماند

امارات به دنبال قربانی کردن عربستان در تنش با ایران

امیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون میزان موفقیت ریاض در برگزاری نشست سه گانه مکه بر این باور است: قطعا سعودی ها نتوانستند به آن اهداف مدنظرشان دست یابند. چراکه این نشست خیلی دیر برگزار شد. اما در کنار آن نادیده گرفتن پیشنهاد محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در رابطه با امضای توافقنامه عدم تعرض به همدیگر و نیز اظهارات دونالد ترامپ در توکیو شرایط از پیش برای به شکست کشاندن این نشست ها مهیا بود.

ادامه مطلب

سخنگوی شورای عالی امنیت ملی: هر کس باد بکارد طوفان درو می کند

ادامه مطلب

مانورها در منطقه جنگ رزمایشی نیست

عربستان در عین تلاش برای تقابل با ایران، به دنبال برقراری ارتباط با تهران است

امیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی در خصوص تقابل رزمایشی ایران و شورای همکاری خلیج فارس و تاثیر آن بر مناسبات امنیتی منطقه خاورمیانه معتقد است: در سایه تشتت کشورهای عربی اکنون اختلاف نگاه این بازیگران در خصوص ایران به پررنگ ترین حد خود رسیده، به طوری که علاوه بر ناکامی ائتلاف ۷۰ کشور عربی در تجاوز به سوریه و یا ائتلاف تجاوز به یمن، اکنون مسئله تشکیل ناتوی عربی برای تقابل با جمهوری اسلامی ایان نیز با یک شکست کامل روبه رو شده است. لذا برگزاری مانورهایی مانند سپر جزیره ۱۰ نیر نمی تواند منافع این کشورها را در تقابل با نفود ایران برآورده کند.

ادامه مطلب

از پروسه دیپلماتیک در نشست ورشو تا خط و نشان نظامی

جنگ سرد اعراب و ایران در حال گرم شدن است؟!

شاید در نگاه اول همزمانی رزمایش دو هفته ای "سپر جزیره ۱۰" با برگزاری مانور دریایی ارتش ایران، موسوم به "ولایت ۹۷" یک تصادف زمانی به نظر آید، اما زمانی که به نوع و شدت عملیات های انجام شده نظامی در مانور ارتش جمهوری اسلامی ایران نگاه می شود، می توان این گونه برداشت کرد که شرایط منطقه با تداوم و شدت یافتن تخاصم در طرفین به یک جنگ رزمایشی نیز کشیده شده است.

ادامه مطلب

تلاش جدی کشورهای عربی برای تحت الشعاع قرار دادن کنفرانس بیروت

عدم حضور سران کشورهای عربی در نشست اقتصادی لبنان، زنگ خطری برای ایران است

حسن هانی زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر چه اخباری در خصوص وجود برنامه کشورهای عربی برای کاهش نفوذ ایران در سوریه برای بازگرداندن این کشور به اتحادیه عرب مطرح شده است. اما یقیناً به واسطه نیاز دمشق به تهران و نیز اختلافات جدی جامعه عربی و به تبع آن کاهش نفوذ عربستان سعودی برای اجرای نقشه های ضد ایرانی، این نقشه هم محکوم به شکست است.

ادامه مطلب

ارزیابی هجدهمین نشست بین المللی دوحه

قطر؛ از قدرت نمایی در برابر عربستان تا نیاز به ایران

سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگرچه نمی توان به یک مشارکت جدی میان ایران و قطر به دلیل عدم اطمینان به دوحه اندیشید، ولی در شرایط کنونی، توان اقتصادی قطر و ثروت هنگفت این کشور می تواند پتانسیل های مناسبی را برای ورود سرمایه به ایران شکل دهد؛ به خصوص که یکی از چهار محور اعلامی هجدهمین دوره نشست بین المللی دوحه ناظر بر مسئله امنیت، صلح، میانجیگری و تحولات منطقه به پیشرفت اقتصادی تاکید داشت.

ادامه مطلب

بررسی روابط ایران با کویت و عمان در سال ۲۰۱۸

عدم موفقیت ترامپ در انزوای ایران

حسین رویوران در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: ایران در جامعه عربی رابطه بسیار گرمی با برخی از کشورها دارد و روابط ما با جامعه عربی را نمی توان فقط به قطر، کویت و عمان محدود کرد، هر چند که این کشورها از اهمیت و وزن سیاسی قابل قبولی در منطقه برخوردارند و تدوام روابط ما با آنها می تواند فرصت های مناسبی را در اختیار تهران قرار دهد. ولی ایران از عراق، لبنان، فلسطین و سوریه در خاورمیانه گرفته تا برخی کشورهای عربی شمال آفریقا روابط خوبی دارد که تحت الشعاع سیاست های ترامپ قرار ندارند و همین مساله می تواند از نظر اقتصادی نیز بستر خوبی برای همکاری ها را شکل دهد.

ادامه مطلب

ارزیابی تنش چندساله تهران – ریاض در سال ۲۰۱۸

بی‌میلی کشورهای عربی برای رویارویی با ایران مرگ ناتوی عربی را منجر خواهد شد

صباح زنگنه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر به صورت رسمی اعلام شود هدف تشکیل ناتوی عربی مبارزه با جمهوری اسلامی ایران است، همین مسئله باعث خواهد شد که بسیاری از کشورهای عربی حاضر به تقابل جدی با ایران نباشد و این هدف خود به مرگ ناتوی عربی بدل خواهد شد.

ادامه مطلب

رویای پایان بحران شبه جزیره

قطر راه خود را از شورای همکاری خلیج فارس جدا می کند؟

«محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی، در حاشیه کنفرانس موسوم به «داووس صحرا» از ثبات اقتصاد قطر تمجید کرد. پس از آن «عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهور مصر، بر اهمیت ثبات کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله قطر، تأکید کرد. در پی این اظهارات بود که برخی از احتمال پایان یافتن اختلافات و تحریم‌های قطر سخن گفتند. شاید در شرایط کنونی چنین چیزی بعید و دشوار به نظر آید. اما چه چیزی باعث می شود که این بحران پایان یابد؟

ادامه مطلب

کم رنگ شدن توان شورای همکاری خلیج فارس

آیا قطر از شورای همکاری خلیج فارس خارج می‌شود؟

صابر گل عنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت این است که قطر به عنوان کشوری کوچک، اما ثروتمند و تاثیرگذار در معادلات منطقه خیلی خوب توانست در این یک سال و نیم محاصره خود را جمع و جور کند؛ تا جایی که امروز حالت تهاجمی به خود گرفته است. از اوپک خارج می‌شود و تلویحا هم تهدید به خروج از جی‌سی‌سی می‌کند.. به هر حال، تهدیدات تلویحی قطر به خروج از شورای همکاری خلیج فارس و طرح جدی این احتمال در رسانه‌های قطری درست نزدیک به برگزاری اجلاس سران شورا در ریاض قابل تامل است. حال سوال این است که بالاخره دلایل و موانع خروج کدام یک بر دیگری خواهد چربید؟

ادامه مطلب

مسیر ریلی - جاده ای که می‌تواند مکمل جاده ابریشم باشد

پروژه استراتژیک ایران - عراق - جهان عرب

عراق با سرمایه گذاری درست در صنعت حمل و نقل می تواند از درآمدهای نفتی بی نیاز شود و روند حمل و نقل دریایی جهان را تغییر دهد.

ادامه مطلب

شورای همکاری در احتضار است

ناتوانی ترامپ در حفظ اتحاد کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس

شورای همکاری خلیج فارس بیش از هر زمان در حال از هم پاشیدن است. دولت ترامپ نیز نتوانست به اتحاد این کشورها کمکی کند. از این مهم تر آنکه امریکا در این اختلافات نادیده گرفته شد. دو وزیر خارجه امریکا و همچنین وزیر دفاع این کشور در پی کاهش اختلافات برآمدند اما به هیچ نتیجه ای دست نیافتند. و این موردی استثنایی از ضعف و ناتوانی امریکاست.

ادامه مطلب