بسیاری از فعالان در جهان عرب اکنون به این فکر می کنند که اگر اسرائیل می‌تواند شکست بخورد، رهبران کشورهای عربی هم به‌راحتی شکست خواهند خورد.
ادامه مطلب
تهیه و تنظیم: علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: صبر مردم هم حدی دارد، همان طور که دیدیم طرفداران مقتدی صدر در فراخوان نماز جمعه اش حضوری چشمگیر داشتند اما همان مردم در فراخوان تظاهرات چند روز بعد او شرکت نکردند چرا که از وضعیت خسته شده بودند. جریان های سیاسی باید درک کنند که شکست اراده ها را شاید الآن بتوانند پیش ببرند اما زمانی که کاسه صبر مردم لبریز شد همه اراده ها شکسته می شود.
ادامه مطلب
بحران کنونی تا زمانی که رهبران عراق بتوانند به یک راه حل سازش بین خود برسند، باقی می ماند. چالش فعلی جلوگیری از تبدیل این آشفتگی سیاسی به یک جنگ داخلی تمام عیار خواهد بود.
ادامه مطلب
ناظران معتقدند تلاش ها برای مهار تهران و متحدانش در منطقه، شاید تنها راه احیای همکاری ایران و آمریکا در موضوع عراق باشد و به این ترتیب احزاب عراقی مورد حمایت ایران، امید بیشتری به ترمیم جایگاه خود در داخل عراق پیدا خواهند کرد.
ادامه مطلب
رضا مرادای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرسش اساسی این است که در جامعه به شدت قطبی شده عراق، مقتدی صدر با در پیش گرفتن رادیکالیسم و طرح شعارهای انقلابی تا چه میزان در گردهم آوردن مخالفان در زیر یک چتر واحد توفیق خواهد یافت؟ مخالفانی که بخشی از آنها در جریان اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ (جنبش تشرین) مخالفت خود با سیستم سیاسی عراق که مناصب کلیدی مانند ریاست جمهوری، نخست وزیری و ریاست مجلس را بر اساس خطوط کلی قومی – مذهبی تقسیم می کند ابراز کرده و خواهان اصلاحات گسترده اقتصادی و سیاسی بودند. پیچیدگی های سیستم سیاسی عراق در کنار نوع توازن قوای موجود هرگونه خوشبینی نسبت به موفقیت صدر را با چالش های اساسی روبه رو می سازد.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مقتدی صدر مدعی انقلاب اصلاحاتی در عراق شده است؛ اما او یا معنی «انقلاب» را نمی‌داند و یا مفهوم «اصلاح» را. توپ، تشر، بلوا و آشوب، منطق اوست. این منطق نمی‌تواند نسل نو ناراضیان را فریب داده و در صف خود قرار دهد.
ادامه مطلب
نجمیه پوراسمعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ممکن است که صدر در کنش بعدی خود، همانند سابق، این بار نیز طرفداران خود را به اعتراضات خیابانی فراخواند. اما آنچه مهمتر است، این است که تداوم این بن‌بست‌ها، و هم‌زمان شدن آن با بحران کمبود برق که هر ساله در فصل تابستان مردم را به خیابان‌ها می‌کشاند، در کنار بحران امنیت غذایی ناشی از بحران اوکراین، زمینه‌ساز اعتراضات گسترده‌تری از سوی مردم عراق می‌شود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: انتخابات اگرچه نقطه عطفی در صحنه سیاسی عراق محسوب می شود و می تواند جهت و روند آینده سیاسی این کشور را ترسیم کند اما همین انتخابات خود به مشکلی تازه در عراق تبدیل شده است؛ انتخاباتی که در پی تظاهرات چند ماهه سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ تصمیم به برگزاری آن شد و انتخابات زودهنگامی بود که فاصله زمانی اش تا زمان مقرر برای انتخابات منظم دوره ای، تنها شش ماه بود. هزینه سیاسی و اقتصادی که تظاهرات و انتخابات پیوسته به آن، بر عراق تحمیل کرد، هنگفت است، آن قدر که می توان مسببان آن که خود را تشرینی می دانند بازخواست کرد و پرسید آیا پرداخت این همه هزینه با توجه به جان و مالی که در راه آن پرداخت شد، می ارزید چنین چالش سیاسی به وجود بیاید و انتخاباتی برگزار شود که نه تنها گرهی از کشور بازنکرد بلکه بر گره های متعدد موجود افزود؟ مگر قرار بود با این انتخابات چه چیزی عوض شود؟ احزاب که همان احزاب هستند و گروه های سیاسی همان گروه ها هستند؟ و پرسش اساسی تر این که، شما که بر برگزاری انتخابات اصرار داشتید چرا در آن مشارکت نکردید؟! بخش بزرگی از تشرینی ها انتخابات را تحریم کردند.
ادامه مطلب
چنان که ظهور کفن پوشان در اولین جلسه پارلمان جدید عراق، به صراحت، حالت ناآرامی و شکاف و دودستگی به وجود آمده در صحنه سیاسی عراق را نشان می دهد، ظهور "توک توک" در نوع خود یک پیام سیاسی است، این وسیله ارتباطاتی به طور گسترده در خلال تظاهرات سال ۲۰۱۹ در مناطق مختلف عراق در اعتراض به فساد در دستگاه دولتی و شخصیت های سیاسی به کار گرفته شده بود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: می توان گفت کسانی که با برپایی تظاهرات و تحمیل خسارت های سنگین بر کشور در سال ۲۰۱۹، وادار کردن نخست وزیری که هنوز یک سال از نخست وزیری اش نگذشته بود، به استعفا در سال ۲۰۲۰ و اصرار بر برگزاری انتخابات زودهنگام، گمان می کردند می توانند طرحی نو در اندازند و جهشی در روند سیاسی کشور ایجاد کنند و به دنبال آن اهداف اصلاح طلبانه خود را دنبال کنند نه تنها به چنین هدفی نرسیدند بلکه عراق اکنون بیش از پیش آبستن حوادث پیش بینی نشده است.
ادامه مطلب
عملیات ترور نافرجام مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق زمانی انجام شد که خشم سیاسی شدیدی در عراق نسبت به نتایج انتخابات پارلمانی وجود دارد. این انتخابات برای تقویت ثبات در کشور صورت گرفت؛ اما نتایج برعکسی داشت و دو دستگی در کشور شدت گرفت. از هم گسیختگی عنوان مرحله کنونی در راستای تلاش برای تضعیف همه طرف هاست و این بازی قدیمی آمریکاست.
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی می نویسد: مقتدی صدر هیچ گاه نه از قدرت کناره می گیرد و نه به راحتی عرصه را خالی می کند. بلکه برای قبضه قدرت و بلعیدن کامل کیک قدرت حتی به زور و خونریزی، نقشه ها دارد و از هم اکنون به فردای بعد از انتخابات می اندیشد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: حرکت سیاسی در عراق این روزها چنان ظریف شده است که جای هیچ اشتباه و آزمون و خطایی نمی گذارد. سیاستمداران و دولتمردان باید چنان بر امور تسلط داشته باشند که نگذارند شکنندگی موجود به یک شکست و بحران سنگین تبدیل شود. انتخابات پیش رو در ماه اکتبر می تواند نقطه عطفی برای گذر به وضعیت سیاسی باثبات تر باشد. آزمونی سخت که می تواند بسیاری از معادلات جاری در عراق را تحت تاثیر قرار دهد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: عراق سال گذشته، یکی از بهترین دولت های دوران بعد از سرنگونی حکومت صدام حسین را پشت سر گذاشت. دولتی متشکل از وزرایی خبره که در طول یک سال توانستند دستاوردهای مهمی را رقم بزنند. بی شک عادل عبدالمهدی، به عنوان یکی از استراتژیست های مهم عراقی در تمامی زمینه های اقتصادی و سیاسی، در طول یک سال توانست دستاوردهای مهمی را به ارمغان آورد. می توان به صراحت ادعا کرد کاری که او در فرصت حدودا ۱۰ ماهه خود انجام داد، از لحاظ زیربنایی و توسعه های اقتصادی، هیچ دولتی نه تنها در این ۱۷ سال بلکه در کل تاریخ عراق انجام نداده بود.
ادامه مطلب
علاوه بر ستیزهای داخلی بر سر روند تشکیل دولت، نباید نفوذ بازیگران کلیدی منطقه از جمله ایران، عربستان و آمریکا را فراموش کند. تمام این بازیگران تلاش خواهند کرد تا روند تشکیل دولت را به نفع خود پیش ببرند. هنوز معلوم نیست چه کسی برنده یا بازنده این رقابت خواهد شد اما بدیهی است که یک دستاورد «مجموع صفر» یا تامین منافع یک‌جانبه هر یک از این طرفین فقط به بی‌ثباتی بیشتر می‌انجامد، چرا که یکی از اصلی‌ترین مطالبات معترضان، پایان دادن به دخالت خارجی در امور سیاسی عراق است.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: علاوی باید ظرف یک ماه از نامزدی اش برای نخست وزیری، دولت خود را تشکیل دهد و از پارلمان رای اعتماد بگیرد. تا کنون یک هفته آن گذشته و او فقط سه هفته دیگر وقت دارد در حالی که هیچ چیز در افق دیده نمی شود که حکایت از آن کند وی می تواند از مجلس برای دولت خود رای اعتماد بگیرد. آن هم مجلسی که از احزابی تشکیل شده که در صورتی حاضر به رای دادن به او هستند که به آنها در دولت خود سهم دهد، در حالی که علاوی گفته است دولت خود را به دور از سهم خواهی ها تشکیل خواهد داد.
ادامه مطلب
طلا تسلیمی می نویسد: تظاهرات اخیر عراق با همه اتفاقات مشابه قبلی یک تفاوت گسترده دارد و آن هم این است که شرکت کنندگان در آن، فارغ از همه مسائل مذهبی و فرقه ای خواستار بهبود شرایط زندگی عراقی ها هستند. این مساله نشان دهنده نوعی بلوغ در مردم عراق و پیشروی آنها به سمت جامعه ای هماهنگ تر ورای اختلافات است. زمان آن رسیده که سیاستمداران عراقی نیز به همین بلوغ برسند و همگام با مردم در جهت اصلاح سیاست های حاکم اقدام کنند. در غیر این صورت، حتی اگر اعتراض های مردمی برای مدتی پایان یابد، مجددا شروع خواهد شد و آشفتگی ادامه خواهد داشت و این شرایط به نفع هیچ کس نخواهد بود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: اقعیت این است که در طول سال های گذشته عملکرد مناسبی را از سوی دولت های حاکم بر عراق ندیده ایم. کمبود خدمات، نبود اقتدار کافی نزد دولت مرکزی که در طول این سال ها اثرات آن را در پرونده های گوناگون دیده ایم، فساد گسترده که تا مغز استخوان دولت عراق نفوذ کرده، همگی سبب شدند تا نارضایتی عمومی از وضعیت جاری به حد اعلا برسد. این مساله دلیل اصلی اعتراض های عمومی طی ماه های اخیر بوده که این روزها وارد فاز تازه ای شده است.
ادامه مطلب
فاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ریشهٔ فساد نیز به عنوان منشأ بحران‌های سیاسی و اجتماعی در عراق، به دست یک نفر و دو نفر خشکانده نمی‌شود. بلکه برای این‌کار عموم مردم اعم از مسئول و غیرمسئول باید احساس مسئولیت کرده و در مقابل آن بایستند. تمام قوای حکومتی، دستگاه‌های اجرایی و احزاب و مردم در این عرصه نقش دارند؛ نمایندگان پارلمان با تصویب قوانین فسادزدا، قوهٔ مجریه با کنترل و تنبیه، قوهٔ قضائیه با تعقیب مجرمان و اِعمال مجازات و احزاب هم با فراموشی سهم‌خواهی‌ها و مداخلات زیان بارشان.
ادامه مطلب
ناآرامی ها، طیف گسترده ای از عراق را در بر گرفته است. فساد دولتی، نفوذ ایران، و کنار گذاشتن عبدالوهاب الساعدی رهبر مبارزه با تروریسم، همگی از عوامل خشم مردمی است. حداقل ۴۰۰ عراقی کشته و چندین هزار نفر مجروح شده اند. حتی آیت الله سیستانی هم خواستار تغیر دولت و عدم دخالت نیروهای خارجی شد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: سال گذشته مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده فهرستی ۱۲ بندی را اعلام کرده بود که به موجب آن از ایران می خواست این فهرست را عملیاتی کند تا به گفته او مشکل امریکا با ایران حل شود. در میان این بندها نفوذ و حضور ایران در عراق و لبنان نیز گنجانده شده بود. طبیعی بود که جمهوری اسلامی ایران پاسخ منفی به این فهرست امریکا بدهد. اما همه نیک می دانستند که پاسخ منفی ایران پایان کار نیست و امریکا دست بسته نمی نشیند تا ایران به رفتاری که امریکا از آن احساس نگرانی می کند، ادامه دهد. اما واقعا آنچه در عراق و لبنان می گذرد، ساخته و پرداخته امریکا برای تخریب ایران و مسدود کردن حوزه نفوذی آن است؟
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: آنچه روز پنج شنبه در عراق شاهد بودیم سقوط آزاد اخلاق به قهقهرا بود. کشتن جوانی ۱۶ ساله در ملا عام در حالی که جمعیت و نیروهای امنیتی تنها نظاره گر بودند، بیانگر هیچ چیز جز سقوط آزاد اخلاق نیست.
ادامه مطلب
این نگرانی وجود دارد که سازمان های افراطی از جمله داعش بر موج ناآرامی های عراق سوار شوند و قدرتشان را در عراق تقویت کنند. داعش که رهبرش را ارتش آمریکا اواخر ماه اکتبر به قتل رسانده، اعلام کرده است که انتقام این کار را می گیرد. روز بیست و ششم نوامبر چند عملیات تروریستی انفجاری در منطقه شیعه نشین بغداد به وقوع پیوست و بر اثر آن شش نفر کشته شدند. داعش با انتشار بیانیه ای مسئولیت این عملیات تروریستی را بر عهده گرفت.
ادامه مطلب
کارشناسان مسائل عراق، بروز جنگ داخلی در این کشور را بعید نمی دانند. بحران عراق افزون بر مسائل داخلی و نارضایتی مردم از فساد و بی کفایتی دولت این کشور، در رقابت ایران و آمریکا در صحنه سیاسی بغداد نیز ریشه دارد. ایران برای حفظ منافع خود در عراق اصرار دارد اما موضع آمریکا در این برهه حساس از تاریخ عراق نامشخص است. اوضاع وقتی پیچیده تر می شود که آمریکا سرگرم خروج از منطقه خاورمیانه می شود و صحنه سیاسی این منطقه را با خلاء سیاسی به حال خود رها می کند.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی تحلیلگران دیدار مایک پنس، معاون ترامپ از اربیل و نرفتن او به بغداد را نشانه نارضایتی واشنگتن از عبدالمهدی و همراهی آمریکا با ریاض و ابوظبی برای کاهش نفوذ ایران در عراق می دانند. اگر اینگونه باشد، آیا می توان به این گزینه اندیشید که واشنگتن به یک جابه جایی سیاسی از نوع مصر و سودان در عراق می اندیشد؟ راه حلی که خواسته ریاض و ابوظبی است ولی به تایید آمریکا نیاز دارد.
ادامه مطلب